سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 3 كۇن بۇرىن)
ەكى كۇن

1

قارنى قاباقتاي، بۇتى تاياقتاي، جىلىگىنىڭ جىگىن، قابىرعاسىنىڭ قاتارىن سىرتىنان ساناپ الاتىن توپىرىش تورى، وعان بەلدەن جەككەن ەكى دوڭعالاقتى — «قازاق اربا». اتتىڭ ارقاسىنداعى جالبا-جۇلبا جەلقومدا جاپىرايىپ بىرەۋ وتىر، اربانىڭ ارىسىن بويلاي بىرەۋ كوسىلىپ جاتىر. اسپاندى قورشاعان قويۋ قارا بۇيرا بۇلت. بۇلتتىڭ دەمىن ىشىنە تارتا قويۋىنا قاراعاندا، نە سۇراپىل داۋىل، نە نوسەر جاۋىن بولاتىن سياقتى.

ارتقى اياقتارى مەن الدىڭعى اياقتارى شالىسقان توپىرىش تورى، ەكى اتتاپ، ءبىر سۇرىنەدى؛ ونىڭ سۇيەگى نەگىزىندە پىسىق جىلقى. سوندىقتان سۇرىنە بەرە، «بۇنىم نە؟» دەپ نامىستانعانداي، وڭالۋعا اياقتارىنىڭ ءالى كەلمەگەن كەزدە، تۇمسىعىن دا اياق ورنىنا جۇمساپ، كۇشتى موينىنا سالا، باسىمەن جەردى تىرەي سوزىلا تۇرەگەلەدى.

ءوز دەنەسىن ءوزى كوتەرۋمەن ارپالىسقان توپىرىش تورى سۇرىنۋ-قابىنۋمەن ابدەن قالجىرادى. قۇلاعىنىڭ ۇشىنان قارا باقايىنا شەيىن قۇيىلعان تەر — ونىڭ بويداعى از عانا ءالىن ودان جامان تاۋىستى. ونىڭ جۇرەگى جەلدى كۇنگى جاپىراقتاي دىرىلدەپ، وكپەسى كورىكتەي كومپيىپ، تاناۋى دەلدەڭ-دەلدەڭ ەتتى. سول كۇيى توپىرىش تورى جامباستاي سىلق ەتىپ قۇلاپ ەدى، سەرەڭدەگەن ءتورت اياعىن قايتىپ باۋىرىنا جيناي المادى.

— دالاباي! — دەدى اتتىڭ ارقاسىنا جاپىرايىپ مىنگەن بالا جىگىت، قازاق اربادا قيسايىپ جاتقانعا — مىنا جامانداتقىر، قولقا-قۇرت بولىپ، قاسقىر جەپ ارام ولگىر، تۇرا الماۋعا اينالدى، الباستى باستى ءيتتى!

— مەن نە شارا ىستەيىن، — دەگەن ءسوزدى دالاباي ىڭىرسىپ زورعا ايتتى.

— ازىراق وتتاتىپ، دەمىن الدىرىپ، سودان كەيىن جىلجيمىز با، قايتەمىز؟

— سويتپەگەندە امال قانشا.

بالا جىگىت توپىرىش تورىنىڭ بەلىن شەشىپ، اربادان بوساتىپ «شۋ-شۋ!» دەپ ەدى، تالىقسىعان ات تىرپ ەتپەدى. جىگىت كۇيگەلەكتەۋ ەدى:

— مىنا قارا باسقىر ەندى ءوز دەنەسىن ءوزى كوتەرە الماعانى ما؟ قاپ، قۇلاعىڭدى... اي، سەنى ءبىرجولاتا تالدىرايىن!

— بايتاس! — دەدى بالا جىگىتكە دالاباي، ونىڭ اياعى رەزەڭكە توپتى تەپكەندەي توپىرىش تورىنىڭ قامپايعان قارنىنا تومپ-تومپ تيگەندە، — وبال عوي، تەپپە مالدى! كۇشى سارقىلعان عوي، ايتپەسە ايانىپ جاتىر دەيمىسىڭ، ەتى باردا پىسىق-اق جىلقى ەدى عوي...

اتتى تۇرعىزا المايتىنىنا كوزى جەتكەن بايتاس، تىزگىنىن باسىنا ءتۇرىپ، دالابايدىڭ قاسىنا كەلدى. ات جولدان شىعا جىعىلعان ەدى، مەزگىل كوكتەم، جەردىڭ كودەسى كوكتەپ كوتەرىلىپ قالعان. از ۋاقىت تىنىستاعان اتتىڭ مۇرنىن يەك استىنداعى جاسىل كودەنىڭ جۇپار ءيىسى قىتىقتاپ، ات دەنەسىن قوزعاماستان، كودەنى تۇبىنەن وتكىر كۇرەك تىسىمەن قىرقىپ اپ كوپىرشىتە شايناي باستادى.

— دالاباي، قالايسىڭ؟ بويىڭ قالاي؟ — دەدى بايتاس.

— سول قالپى. قايتا دەنەمنىڭ قىزۋى ۇدەي تۇسكەن سياقتى، — دەدى دالاباي دەمىن ەنتىگە الىپ، — قاتالاپ شولدەپ بارام، اتتەڭ ءبىر سۋسىن!..

— اربا دا سوعىپ تاستادى بىلەم ءوزىڭدى؛ جول جايسىز ەكەن، تىلەۋى كەسىلگىر، تىم بولماسا بوس تۇرعان تارانتاس ارباسىن دا بەرمەدى عوي، ول جايلىراق بولار ما ەدى، قايتەر ەدى؟ مىنا قازاق اربا قۇرعىردىڭ قيقۋلاعان داۋسى دا قۇلاعىڭدى كەرەڭ قىلعان شىعار.

دالاباي جاۋاپ بەرە قويمادى. وندا كوپ كەڭەسەر دارمەن دە جوق ەدى.

دالاباي كەدەي جىگىت. ەتىنىڭ تىرلىگىمەن ول كەدەي بولسا دا ەرتە ۇيلەنگەن. ونىڭ ۇيىندە ايەلى، ۇيەلمەلى-سۇيەلمەلى اراسى جاسقا تولمايتىن ءۇش ۇلى بار. ونىڭ وتاۋىنداعى اياقتى مال: ءبىر ات، ءبىر لاقتى ەشكى. وسىنداي شارۋاسى شاعىن بولعاسىن سول جىلعى كوكتەمدە قازاقتىڭ ءبىر بايىنا ەگىن سالىسۋعا جالداندى. سوقا سوڭىنا ون شاقتى كۇن تۇسكەننەن كەيىن ول كەنەتتەن قالپاقتاي ءتۇسىپ اۋىردى دا جۇمىسقا جارامادى. دالابايدى ۇيىنە اپارىپ تاستاۋعا بايدىڭ «قولى تيمەدى». بايدىڭ اسقا تىككەن قۇرىم ءۇيىنىڭ بوساعاسىندا ول ىڭىرسىپ ەكى-ۇش كۇن جاتتى. بايتاستىڭ اكەسى دالابايمەن بولە ەدى. بايدىڭ جانى اشىمايتىنىن كورگەن ول:

— شىراعىم، — دەدى بايتاسقا، — اتىڭمەن مەنى ۇيىمە اپارىپ سال.

بايتاس «اتىم كوتەرەم» دەپ كۇڭكىلدەپ ەدى، اكەسى ۇرىستى:

— نە وتتاپ وتىرسىڭ، ات ادامنان قىمبات پا؟ بولدىرسا جولشىباي شالدىرىپ، امالداپ جەتەرسىڭدەر، ءسوزدى قوي، اپار!..

دالابايدىڭ قاسىندا ارباعا سۇيەنىپ تۇرىپ بايتاس اكەسىن ىشىنەن كىنالادى، «مەن وسىلاي بولارىن ءبىلىپ ەدىم — دەدى ول وزىنە-وزى — ايتقانىم كەلدى!»

ارباعا سۇيەنىپ تىم-تىرىس تۇرعان بايتاستىڭ دا، اربا ۇستىندە ىڭقىلداعان دالابايدىڭ دا كوڭىلىن شاڭ-شۇڭ داۋىس ءبولدى:

— قوس تىگىلدى، نەدە بولسا كورىپ الدىق.

— بار كولىكتى، بار ادامدى جيناپ تەز بارۋ كەرەك.

— قارامىزدى كورسە ءوزى دە جولاي قويار ما ەكەن؟

— جولاپ كورسىن،... ءبارىبىر ءولىم!..

شۋلاعاندار شوعىرلانىپ كەلىپ قالدى.

— مىناۋ جولدا جاتقان كىم؟ — دەدى شۋلاعاننىڭ بىرەۋى، دالاباي جاتقان اربانىڭ قاسىنا جاقىنداعاندا.

— ءبىز، — دەدى بايتاس — وزدەرىڭ كىم؟

— «ءبىزىڭ» كىم؟ — دەدى ەكى-ۇش داۋىس.

— نەمەنە، كىسىڭ جوعالىپ پا ەدى، سونشا شۇقشيىپ، — دەدى ىزالى بايتاس.

— مىناۋ قالاي-قالاي سويلەيدى؟ قيسىق نەمە عوي ءوزى، كەرى باسقان.

— قيسىق بولسام، تەزگە ساپ تۇزەتەيىن دەپ پە ەدىڭدەر؟

— تۇزەتسەك تۇزەتەمىز.

— وڭاي بولماس!..

ءسوز جانجالعا اينالىپ بارا جاتقان سوڭ دالاباي دىبىس بەردى، شۋلاعاندار ءوز اۋلىنىڭ كىسىسى ەكەنىن ول تانىدى. شۋلاعاندار دا دالابايدى تاني كەتتى.

— قابانبايدان ەگىندىك جەردى سۇراي-سۇراي جاعىمىز تالعانسىن، بۇگىن تىرشىلىك قىپ كەلەمىز، توبىر كەدەي بوپ، — دەدى شۋلاعاننىڭ بىرەۋى — قوستى قۇيقاسى قالىڭ جەردىڭ بىرەۋىنە اپارىپ تىكتىك، باسىندا كىسى قالدى، ءوزىمىز اۋىلداعى قالعان كۇشتى جيناپ اكەلگەلى بارا جاتىرمىز.

دالابايدىڭ تۇندەلەتىپ كەلە جاتقان ءمانىسىن ولار ەستىگەن سوڭ، بايتاستىڭ اتى بولدىرعانىن بىلگەن سوڭ:

— پار وگىزگە جەككەن ريدۋان بار، — دەدى ولار دالابايعا، — ۇستىندە قورابى بار، ىشىنە ءشوپ سالعان — جۇمساق، سوعان ءمىن.

بايتاستان رۇقسات اپ، العىس ايتىپ دالاباي وگىزگە جەككەن ريدۋانعا ءمىندى.

— ەكى ەگىز كىمدىكى؟ — دەپ سۇرادى ول جولدا، ءوز اۋلىندا ۇلكەن وگىز جوعىن ويلاپ.

— جاي، دۇسپان كوزى عىپ، سەرپە سويلەپ جاتقانىمىز ەمەس پە، — دەدى اۋىلداسى، — ەكى وگىز قايدان كەلسىن، جاڭادان ۇيرەتكەن ەكى قۇنانشىقپا!..

— ءبىزدىڭ كەر ات كوتەرەمنەن تورالدى ما؟ — دەپ سۇرادى دالاباي.

— قايدان تورالا قويسىن، كوككە اۋزى جاڭا ءتيدى، ونىڭ ۇستىنە، «جىعىلعانعا جۇدىرىق» دەپ، توككەن تەزەك اراسىنا ۇيەلەپ قالىپ، ولگەلى جاتقان جەرىنەن زورعا امان الىپ قالدىق. تالپىنا-تالپىنا سىلەسى قاتىپ سوقتىعىپ قاپتى. سودان بەرى ءۇيىڭنىڭ قاسىندا جاتادى، ايەلىڭ كوك ءشوپتى الدىنا جۇلىپ تاستايدى.

— قاپ، ەپتەپ-سەپتەپ ەگىنگە جاراي ما دەپ ەم، ول بولماعان ەكەن عوي، — دەپ كەيىدى دالاباي.

— ءبىز دە رەنجىدىك، — دەدى اۋىلداستارى — ءۇي سانى كوپ، كولىگى قۇرعىر جوق. قابانبايدىڭ جەرىنە كوزدى جۇمىپ قول سالىپ وتىرمىز، ءبىراق سول جەردى ازداپ بولسا دا، ءۇي باسى ءبىر دەسەتينادان بولسا دا جىرتىپ شىعۋعا جارايتىن كولىك بارلىق اۋىلدا جوق. ءبىر-بىر ساۋىن سيىردى جەكپەسەك.

تاڭ بوزارا باستادى. ەكى قۇنانشىقپا وگىزگە جەككەن ريدۋاندى جاياۋلى-جالپىلى قورشاعان ءبىر توپ ادام دالاباي ءۇيىنىڭ الدىنا كەلىپ توقتادى. دالابايدىڭ ايەلى كۇنىمجان ول كەزدە ءۇي قاسىنداعى كوتەرەم اتتىڭ ماڭىندا ەدى.

— ات بۇگىن وتتاماي جاتىر، ءولىپ قالا ما دەپ كۇزەتىپ وتىرمىن، — دەدى ول.

سىرقات قورعاسىنداي اۋىرلاتقان دالابايدىڭ دەنەسى، «ات ولەر بىلەم» دەگەن سوزگە سەرگىپ كەتتى.

— نە دەيسىڭ؟! — دەدى ول تۇرا كەپ. بىرەۋلەر كۇنىمجانعا دالابايدىڭ سىرقاتتانىپ كەلگەنىن ايتتى.

— جاساعان-اي ساقتاي كور، ۇيگە ۇشىقتاپ كىرگىزە كورىڭدەر، — دەدى شوشىنعان كۇنىمجان.

اركىمدەردىڭ سۇيەمەلدەۋىمەن اربادان تۇسكەن دالاباي اتىنىڭ قاسىنا بارسا، ءتورت اياعى سەرەيىپ سۇلاپ جاتىر ەكەن. «مۇنىسى قالاي!» دەپ ول سەزىكتەنىپ، اتتىڭ تاناۋىنا ساۋساعىن سالىپ كورىپ ەدى — سۇپ-سۋىق.

— ءولىپ قاپتى، — دەدى دالاباي اۋىر كۇرسىنىپ، قارا قۇرىم ۇيىنە ارقاسىن سۇيەي وتىرا كەتىپ.

وسى كەزدە ونىڭ تۇلا بويىنا جايىلعان ۋايىم ۋىتىن ەلىكتەگەندەي، كوكتەگى قارا بۇيرا بۇلت ساپىرىلا جونەلىپ، تىمىق اۋانى جەلدەتىپ كەپ كەتتى.

— داۋىل!.. ءۇي باستىرىڭدار!.. — دەستى جۇرت شۋلاپ.

لەزدە سۇراپىل داۋىل ىشقىنا كەپ سوقتى. ارقا سۇيەنگەن دالابايدىڭ قۇرىم ءۇيىنىڭ ۋىعى مەن كەرەگەسى سولق-سولق ەتتى. دالاباي جالما-جان تۇرا كەپ، ايەلى ءۇيىنىڭ سىرتقى باۋلارىن بايلاعاندا، ۇيگە كىرىپ، شاڭىراقتىڭ، ەكى جەلباۋىن شەشىپ اپ، بەزگەك بولعان كىسىدەي دىرىلدەگەن ءۇيدى مىقشيا تومەن باستى.

...ەكپىندەي سوققان داۋىل ۇيشىكتەي ءۇيدى شىداتپادى. سىرتقى جاق كەرەگە قاڭىلتىرداي مايىسىپ ىشكە سۇعىلىڭقىراپ كەلدى دە، ءۇي دالابايدىڭ باسىنان اسا توڭكەرىلىپ كەپ ءتۇستى.

— ويباي، قۋ شۇناق قۇداي-اي، ەندى قايدا بارايىن؟! — دەگەن جان داۋسى شىقتى كۇنىمجاننىڭ.

— مەن مۇندا، — دەدى وتىرا كەتكەن دالاباي ءالسىز داۋىسپەن. ونىڭ قاسىنان ۇيالارىن داۋىل بۇزعان بالاپانداي شۋلاعان ەكى-ۇش بالاسىنىڭ داۋسى شىقتى. ول جالما-جان قۇراق كورپەمەن بالالارىن قورشاپ قويدى. بۇل، 1917 جىلدىڭ ءبىرىنشى ماي كۇنى ەدى.

2

دالادا دابىرلاعان داۋىستان كۇنىمجان ويانىپ كەتتى. ولار جاتقان كۇيمەلى اربانىڭ ەسىگى جابىق ەدى. ەسىكتىڭ جاقتاۋىنان تۇسكەن بولماشى ساۋلەگە كۇيمە ءىشى كۇڭگىرتتەۋ جارىق. كۇنىمجان كورپەسىنىڭ ءبىر جاق بۇرىشىن اقىرىن ءتۇرىپ، سىتىلىپ شىقتى دا، تۇرا كەپ ەسىكتىڭ كۇرشەگىن اعىتىپ، ەپتەپ سىعىرايتىپ اشتى. ول دالاعا قاراسا، تاڭ بوزامىقتانىپ كەلەدى ەكەن. دالادا ەرسىلى-قارسىلى ساپىرىلىسقان كىسى.

— ۋوۋ، زىليقا مەن جۇسىپتەر، سونشا كوپ ۇيىقتاعاندارىڭ نە؟ — دەدى دالابايعا قۇرداس ءبىر كولحوزشى كۇيمە الدىنان وتە بەرىپ، كۇنىمجاندى كوزى شالىپ قاپ. — پاي-پاي قىزۋلارىڭ سونبەيدى-اۋ سەندەردىڭ!.. كارى مۇندار، ءوزىڭ دە بۇگىن حوردىڭ قىزى سەكىلدەنە قالعان ەكەسىڭ...

قۇرداسىنىڭ ارعى ايتار ءسوزىن جوبالاعان كۇنىمجان، سىر مىنەز بولعان داعدىلى قالجىڭىنا تىزگىن بەرىپ، ۇتتىرمايىن دەپ ەدى، ارجاعىنان ەكىنشى ۇلى — تايقوشقار كەپ قالدى؛ ول — جيىرما بىرگە شىققان الپامساداي جىگىت، ۋدارنيك. بالاسىنان ۇيالعان كۇنىمجان ەسىكتى جابا قويدى.

كۇنىمجان دالابايدى «ۇيىقتاپ جاتىرعا» جورىپ قاسىنا كەلدى دە، كىرشىكسىز اق زونتپەن استارلاعان كوك ساتەن تىستى كورپەمەن قىمتادى. دالاباي كۇنىمجاننان بۇرىن ويانعان ەدى. كۇندە قۇلقىن سارىدەن قىلقىلداپ، ەگىنشىلەرگە مازا بەرمەيتىن ونىڭ بۇلاي بەيقام جاتۋى — بۇگىن ءبىرىنشى ماي مەيرامى، مەيرامدى تويلايتىن كوميسسيادا ول جوق، سوندىقتان بۇگىن ەمىن-ەركىن ءبىر ۇيىقتاماق تا. وسى نيەتپەن ول قالعىپ تا، شۋعا ەلەگىزىپ تە سەلسوق جاتىر.

دالاباي باستىق بولعان كولحوزدىڭ اتى لەنين. وعان ىرگەلەس كولحوز «وكتيابر». بۇلار ءبىرىن-بىرى ءبىرىنشى مايعا قوناققا شاقىرعان. لەنيندە قۇلىندى بيە 95، قۇلىنىن بايلاعانى — 40؛ «وكتيابردە» — 68، بايلانعانى — 40. مايدىڭ كوكمايسا ءشوبىن جەپ، سۇمەسى دەرتكەن بيەلەردىڭ سۇتىنە ينەگەن قارا سابالار اۋزى-مۇرىنىنان شىعىپ، شۇپىلدەپ، ىرك-ىرك ەتەدى. كوميسسيادان كۇنىمجانعا تيگەن سىباعا وسى قىمىزدى تويشىلارعا قاندىرا ۇلەستىرۋ.

قالعىعان دالابايدى كۇنىمجان ازداپ كەيىن وياتتى. ولار ءبىرىن ءبىرى ەركەلەتىپ، جاستارى ەلۋ، ەلۋ بەستە بولسا دا «كەمپىر» «شال» دەپ اتايتىن ەدى.

— شال، ءا، شال، — دەدى كۇنىمجان.

— ءۋا، نە بولدى، كەمپىر، — دەدى دالاباي.

— كىسى كەلدى.

— كىم؟

— «وكتيابر» كولحوزىنىڭ باستىعى — بايتاس.

دالاباي كيىنىپ دالاعا شىقسا، كوكتىڭ كۇنشىعىس جاق جيەگى توتىنىڭ قاناتىنداي قۇلپىرىپ كۇن شىعۋعا جاقىنداپ قالعان ەكەن.

— ءيا، ەگىن-جايلارىڭ قالاي؟ — دەپ سۇرادى دالاباي بايتاستان.

— پلانىمىز — 800، ورىنداعانىمىز — 564. سەندەر شە؟

— 900 دەن 585.

— بىلتىر بايگەنى سەندەر الىپ كوشپەلى قىزىل تۋ مەن «م — 1» گە نە بولىپ ەدىڭىزدەر، بيىل امانشىلىق بولسا بايگە بىزدىكى شىعار.

— «ءسۇت كوپ، كومىر از»، اسىقپايىق.

— ويىن عوي، — دەدى بايتاس — ايتكەنمەن بىلتىر ەگىندى كەش سەۋىپ، كەش سوقتى دەمەسە، ەڭبەككۇنىنە لەنين دە 4 كيلودان الدى، ءبىز دە 5 تەن الدىق.

— بيىل دا جاۋىن كوپ. پارتيانىڭ XVIII سەزى تاپسىرماسىن ورىنداۋعا سەنىم مول.

بايتاس دالابايعا توي تۋرالى ءسوزىن ايتا بەرگەندە، كوزدەرىنە اۋىلدان كەلە جاتقان «م — 1» شالىنا كەتتى. «پارتورگ — بايانوۆ» دەدى دالاباي.

ماشينا كەلگەنشە بايتاس — امانتايدى سۇرادى. امانتاي — دالابايدىڭ تۇلا بويى تۇڭعىشى. جاسى بيىل 23 تە. 17 جاسىندا ول ورتا مەكتەپتى ءبىتىرىپ، الماتى قالاسىنداعى ۆۋز دىڭ بىرەۋىنە ءتۇستى. سوندا وقىپ جۇرگەندە 1938 جىلدىڭ باسىندا اسكەرلىككە الىنىپ، قيىرشىعىسقا كەتتى. وتكەن جازدا بولعان حاسان كولىنىڭ وقيعاسىنان كەيىن ونىڭ ءبىر جولداسى «امانتاي اۋىر جارالاندى، لازارەتتە ەكى اي جاتىپ، تاۋىرلەۋ بوپ، تۇگەل ايىعۋعا كاۆكازداعى كۋرورتقا كەتتى» دەپ جازدى. سودان امانتاي ءالى ورالعان جوق، تەك «امانمىن، ساۋىعىپ كەلەم» دەگەن ارا-تۇرا حاتتار عانا بار.

وسى كەڭەستى دالاباي بايتاسقا ايتىپ تۇرعاندا، اۆتوموبيل قاستارىنا كەلىپ، اسكەرشە كيىنگەن دەنەلى، ءبىر كوركەم جىگىت كوتەرىلە بەردى. ول جىگىت ءاۆتوموبيلدىڭ ەسىگىن اشىپ جەرگە تۇسكەندە كۇنىمجان دا، دالاباي دا قۇشاعىن جايا ۇمتىلدى.

كۇنىمجان جىگىتتى دالابايدان بۇرىن قۇشاقتادى. سول كەزدە جەردى جيەكتەپ التىن نۇرىن اينالا بۇركىپ كۇن دە شىعىپ كەلە جاتىر ەدى. دالابايعا جىگىتتىڭ كۇنىمجاننىڭ يىعىنان اسقان ماڭدايى سول شىققان كۇندەي جارقىراپ كەتتى، ول كەڭ ماڭدايدان قۇشىرلانا ءسۇيدى.

«امانتاي جارالاندى» دەگەن ءسوزدى ەستىگەندە، جاماندىق شاقىرمايىنشى دەپ كۇنىمجان كوزىنە جاس الماۋعا انت ەتكەن ەدى. ءقازىر بالاسىن باۋىرىنا باسقاندا ونىڭ دەنەسى قورعاسىنداي بالقىپ، كوز جاسى تاسقىنداپ-اق تۇر، ءبىراق تۇسكەن انت تولقىعان جاستى جارقاباق تاستاي بەتكە قاعىپ، كەيىن ىتقىتىپ شەگەرىپ جاتىر.

دالاباي وزىنە ونداي انتتى ايتىپ كورگەن ەمەس. سوندىقتان شىققان كۇننىڭ التىن ساۋلەسىنە سەبەلەگەن بۇيرا بۇلتتىڭ مارجان تامشىسىنداي ونىڭ كوز جاسى كۇن نۇرىنا شاعىلىپ دومالاپ-دومالاپ كەتەدى.

— ۋوۋ قويساڭدارشى، بالا جالعىز سەندەردىكى مە؟ بولماسا ءدۇيىم جۇرتتىكى مە؟ ەگەر جۇرت بالاسى بولسا، مىنا بىزگە دە امانداسۋعا بوساتساڭدارشى! — دەگەن ءسوزدى سول اراعا تۇگەل جينالعان تويشىلاردىڭ ءارقايسىسى-اق ايتتى.

حاسان كولىنىڭ وقيعاسى — ەل اراسىندا ەرتەگى. ەلدىڭ ەستۋىنشە بۇرىن-سوڭدى بولعان سوعىستا مۇنداي ءادىس-ايلا، قايرات-جىگەر جۇمسالىپ كورگەن ەمەس. بۇل سوعىس سوۆەتتەر سويۋزىن دا، ونىڭ باتىر ۇلدارىن دا جەر جۇزىنە تەگىس ايگىلەگەن. سوندىقتان امانتايمەن قىسقا امانداسقان جۇرتتىڭ ىنتاسى سوعىس كەڭەسىن ەستۋگە كەتتى.

— شىراعىم. — دەدى اركىمدەر امانتايعا، — امان كورۋ ارمانىمىز ەدى، كوردىك، شۇكىرشىلىك! ال، ەندى سەن كەشەگى ىشىندە ءوزىڭ بولعان، جەر جۇزىنە ەلىمىزدىڭ باتىرلىق اتىن جايعان وقيعانى بىزگە بايانداشى!

امانتاي كۇلىمسىرەپ كەڭەسكە كىرىستى... بۇل 1939 جىلدىڭ ءبىرىنشى مايى ەدى.

ماي، 1939 ج.


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما