ەل مەن جەردىڭ تاعدىرى
«بىرەۋ ولمەي، بىرەۋ كۇن كورمەيدى» دەپ، جارىقتىق اتا-بابامىز تابيعاتتا ولشەۋسىز، كەزدەيسوق ەشتەڭە بولمايتىنىن قاراپايىم ناقىلمەن ايتىپ كەتىپتى. بايقوڭىردان اسپانعا ۇشىپ جاتىرمىز، دۇنيەنى تاڭداندىرىپ جاتىرمىز دەپ بوركىمىزدى اسپانعا اتىپ جۇرگەندە، اتا مۇرا ارالىمىز دوزاق وتىنىڭ جالىنىنا شارپىلعانداي سۇلدەرى سۋالىپ بارا جاتىپتى. ارالدىڭ ايدىنى جازىلماس دەرتتەن توسەك تارتقان اۋرۋدىڭ كوزىندەي شۇڭىرەيىپ بارا جاتقاندا، مىنا جاقتا شاردارانىڭ تولقىنى شالپىلداپ، اناۋ جاقتا تۇركىمەن باۋىرلارىمىزدىڭ قۇم اراسىنان جاساعان كوكورايلى كولى كوز جاۋىن الىپ ەدى.
وسىدان ون بەس جىل بۇرىن ءابدىجامىل نۇرپەيىسوۆ اعامىز «سەڭ» رومانىن جازىپ ءبىتىرىپ، كەيىن جارىق كورگەن كەزدە، ارالدىڭ تاعدىرىن ادامنىڭ تاعدىرىمەن قاتار قويىپ، ءدوپ باسىپ، ءدال سۋرەتتەگەن وسى شىعارمانى بىرەۋ قابىلداپ، بىرەۋ قابىلداماپ ەدى. ابەكەڭ اقىرعى اۋليەدەي انا-تابيعاتتىڭ جانىن دا، ونىڭ ادامىنىڭ ءمانىن دە ارانى اشىلعان اجداحاداي سورىپ جاتقان زاماننىڭ قۇلقىنى قايدا اپارارىن اينا-قاتەسىز كورە العان ەكەن، «ەي، ادامزات، ويلان!» دەپ ەرتە ەسكەرتكەن ەكەن. ازاماتتىڭ ءقادىرىن ويلى جۇرتتاردىڭ وزدەرى بىلمەي جۇرگەندە، ءبىزدىڭ اۋىل قايدان ۇعا قويسىن. جازۋشىلار اۋىلىنداعى كەيبىر كەراۋىزدار ول روماندى جەردەن الىپ، جەرگە سالعان.
سول كەزدە ءبىزدىڭ ءبىر عالىمنىڭ ەندى ءبىر ونشاقتى جىلدا ارالدىڭ بۇل دۇنيەدەن وتەتىنى جايلى بايسالدى بولجامى، شىرقىراعان ءۇنى ەستىلگەن ەمەس.
بارلىق قادىر-قاسيەتى ارالداي تارتىلۋ ۇستىندەگى ادامنىڭ دا بەت-بەدەرى قالماي، ءجون-جوسىقتى ءبىلۋ، كورگەندىلىك، كوسەمدىك، كەسەك مىنەز، ەرتەڭدى ويلاۋ دەگەننىڭ بارىنەن ادا بوپ بار جاتقانى الاساپىران زاماننىڭ تاڭباسىنداي كورىنەدى ماعان.
قىزىلوردانىڭ تورەتام بەكەتىنە تۇسە قالساڭىز، ۇرپيىسكەن-ازعانا اۋىل، القا-سالقا، جالاڭ اياق، جالاڭ باس ەسىك الدىندا جۇرگەن سابيلەر، جۇپىنى، جاداۋ تىرشىلىك ونسىز دا ۇزىلگەلى تۇرعان جۇيكەڭە بەس باتپان سالماعىن سالادى. ارعى جاعىندا قۇرىق تاستام جەردەگى بايقوڭىردا كىندىگى لەنينسك قالاسىنىڭ قاقپاسىنان پاتشا سارايىنا كىرەتىندەي قيامەت-قايىمنىڭ قيىندىعىمەن ارەڭ ءوتىپ بارا قالساڭىز، تۋرا جۇماقتىڭ ۇستىنەن تۇسكەندەي اسەردە قالاسىز.
ءقازىر ءبىز سەمەي سىناق الاڭى جەرگىلىكتى حالىقتىڭ قانىن سورىپ، توپىراعىمىزدىڭ تامىرىن ابدەن ورىپ بولعاسىن سىناقتى توقتاتامىز دەپ قيقۋلاپ ءجۇرمىز. قۇدىرەتتى اسكەرباسىلارى باياعىدا شەشىپ قويعان ماسەلەنى ءدال ءوزىمىز توقتاتقانداي قىزىلتاناۋ بوپ شاپقىلايمىز. ءبىز وسىلاي بىر-بىرىمىزگە مىقتىلىعىمىزدى كورسەتەمىز دەپ جۇرگەندە، اسكەري سىناق الاڭىنىڭ تاجالدارى قىزىلوردا مەن جەزقازعاننىڭ كەڭ بايتاق ايماقتارىن وت-جالىنعا وراپ الىپ، اقتوبە مەن ورال جەرىنىڭ استىن كەۋلەپ، ءۇستىن جايعاپ، اۋىز سالۋدا.
ايقايلاپ الاڭعا شىعىپ، جاپىرلاپ جينالىس اشقاننان ارالدىڭ سۋى تولىپ، جەرىمىزدىڭ نۋى ورالمايدى. «اناۋ ءۇيتىپ جاتىر، مىناۋ ءبۇيتىپ جاتىر» دەپ، بىزدەن تاريحى مەن تاعدىرى بولەك، ءبىلىمى مەن ورەسى بولەك جۇرتتارعا ەلىكتەپ-سولىقتاعاننان جازمىشتان جالتارا المايمىز.
زاماننىڭ قۇلقىنى ارال سەكىلدى الاپات ايدىندى دا جۇتا سالۋدان شىمىرىكپەيتىنىن تابيعات كورسەتىپ وتىر. ادالدىقپەن كۇن كەشكەن الىپ تۇلعاڭدى دا القا-سالقا اڭعال ءجۇرىپ كۇنەلتكەن حالقىڭدى دا تاقتانىڭ بەتىندەگى جازۋداي سۇرتە سالۋ تۇك ەمەس ەكەنىن كوزبەن كەرىپ وتىرمىز.
بىزگە تەك ىشتەي ءوسۋ قاجەت. ۇلكەنىمىز بەن كىشىمىز بىلىممەن، جۇمىلعان جۇدىرىقتاي بىرلىكپەن، جىلتىر سوزبەن كوپتىڭ كوڭىلىن اۋلاپ ەمەس، حالىقتى كەمەل جەتەلەر اقىلدى پىكىرمەن عانا ەلدىگىمىزدى دالەلدەي الامىز. ەلدىك پەن جەر تاعدىرىن سوندا عانا قورعاي الامىز.
ارالدىڭ بالىعى تۋلاپ، باقاسى شۋلاپ جاتقاندا، ماقات پەن دوسسوردىڭ اتقىلاعان مۇنايى التىنمەن ايىرباستالىپ تۇرعان كەزدە دە، ول ماڭداردا قالتا قامىن ويلاپ كەلگەن وزگە ۇلتتاردىڭ وكىلدەرى بەلدەن باسىپ، بيلىك قۇرعان.
تاعدىردىڭ تالقىسىنا تۇسكەن بۇگىنگى كۇندەرى ول جاقتاردان قازاقتان باسقانىڭ ۇرىعىن تابا المايسىڭ. اياعىنىڭ استىنان قۇم كەشىپ، تەڭىزىمەن قوسا بارلىق كوكىرەك سۇتىندەي بايلىعى سۋالعان كەزدە دە سول توپىراقتىڭ ازاسىن ازالاپ، جوعىن كۇڭىرەنە جوقتايتىن سول باياعى ءتۇرعىن حالىق.
ارالدىڭ تاعدىرى تەرەڭ ويعا جەتەلەيدى.
حالىقتىڭ، جەردىڭ ەرتەڭى ەندى ءبىر شيرەك عاسىردا قانداي كۇيگە ۇشىرايدى؟
قاراعاندىنىڭ كومىرى، جەزقازعاننىڭ مىسى سارقىلعان كۇنى دە كوشكەن جۇرتتا قالاتىن مەنىڭ سول ايماقتارداعى باۋىرلارىم. وسى جايلاردى بۇگىن ويلاپ جۇرگەن ماماندار، وقىمىستىلار مەن باسشىلار بار ما؟
جەردىڭ استىنداعى تابيعات ناسىبىمىزگە جازعان بايلىقتىڭ ءبارىن قالاي دا بۇگىن الىپ قالۋ قاجەت پە ەكەن، ءسىرا. ول بايلىقتىڭ راحاتىن كورىپ جاتقان جەرگىلىكتى حالىق جوق. مال باققان قازاق بالاسىنىڭ تىرشىلىك تاۋقىمەتى، بەلشەدەن باتىرعان بەينەتى تورەتام بەكەتىندەگىدەي.
ارالدىڭ بۇگىنى — قازاق دالاسىن جايلاعان قيامەت-قايىم قۇزىرىنىڭ ءبىر كورىنىسى قانا.
ادامداردىڭ جاناشىرلىق پەن مەيىرىمنەن، قايىرىمدىلىق پەن ءوزى كوزگە تۇسپەي جاسايتىن جاقسىلىقتان جىراقتاي باستاۋىنىڭ ءتۇپ توركىنى سۋى تارتىلىپ، كوكورايى قۋراعان جەرىمىزدە جاتقانداي كورىنەدى ماعان.
دارىگەر قاۋىم ادام بالاسىنىڭ جۇيكەسى جىرتىلسا، ونىڭ قالىبىنا قايتا كەلۋى مۇمكىن ەمەس دەسەدى.
جۇيكەدەي تارامدانعان تابيعات تا ادام ورگانيزمىمەن بىردەي. ەل مەن جەردىڭ تاعدىرىن ورەلى جۇرت ەرتە ويلار.
1991
You Might Also Like
-
وڭتۇستىك ءوڭىرى دەسە، جۇرەگىم ەلجىرەپ، ەرەكشە كۇي كەشەمىن. كەڭەس ۇكىمەتىنىڭ قۇدىرەتى ءجۇرىپ تۇرعان كەز. اقىندار ايان مەن تۇرسىناي: «شىمكەنتتە بولماعان ەكەنسىز، بارىپ قايتايىق»، — دەپ...
-
حالقىمىزدىڭ ءوز ءومىربايانىن ءوزى ۇمىتىپ، ءوز تاريحىنان ءوزى بەزگەندەي عۇمىرىنان كەيىن كەنەت جارق ەتە قالعان ايتىس ونەرىنىڭ الەمىندە اسەلحاننىڭ ايداي جارقىراپ كورىنۋى ءسوزسايىستى جاتىرقاپ قالعان حالقىمىزد...
