فاستفۋد ونىمدەرىنىڭ زيانى
فاستفۋد ( انگل fast food - تەز تاماقتانۋ ) تەز ازىرلەنەتىن تاماقتار. « فاستفۋد » تەرمينى ەڭ العاش رەت 1951 ج Merriam Webster سوزدىگىنە ەنگىزىلگەن. ەجەلگى ريم. تەز تاماقتانۋ ەجەلگى ريمنان بەلگىلى. ءاربىر ريمدىق بازارلاردا ءتاتتى جانە تەز پىسىرىلەتىن تاماقتار قاراپايىم حالىققا كوپتەپ ۇسىنىلاتىن بولعان. ول كەزدەگى بىردەن - ءبىر تاماقتىڭ ءتۇرى اشىتىلعان قامىردان جاسالعان جانە ءزايتۇن مايى جاعىلعان تاندىرلار بولعان. ول قازىرگى يتاليان پيسساسىنا ۇقسايدى.امەريكادا فاستفۋد يندۋسترياسى 1920جىلدان قالىپتاستى. 1921جىلى كانزاس شتاتىندا White Castle كومپانياسى اشىلدى. باستى جاسايتىن تاماقتارى سول كەزگە تاڭسىق بولعان گامبۋرگەر. تەز ازىرلەنەتىن تاماقتار.گامبۋرگەر،فري كورتوشكاسى،حود- دوگ،سەندۆي،پيسسا.ەندىگى كەزەكتە تەز ازىرلەنەتىن تاعامداردىڭ زيانى تۋرالى ايتا كەتسەك. ادام ورگانيزىمىننە وتە زياندى فاستفۋد تاعامدارى تۋرالى ايتقاندا سوسيسكا، شۇجىقتار جانە نەشە ءتۇرلى ەتتەن جاسالاتىن قاراپايىم حالىق كوپ تۇتىناتىن تاماقتار كەلەدى. بۇنداي اس تاماقتاردىڭ قۇرامىندا مايلار كوپتەپ كەزدەسەدى. سونى مەن قاتار قۋىرىلعان تۇردە فاستفۋد ونىمدەرىندە كوپتەپ كەزدەسەتىن ادام اعزاسىنا زيان دى ەتتەردىڭ مايلى تۇرلەرى دە جاتادى. فاستفۋد تاماقتارىنىڭ دەنساۋلىققا اسەرى قانداي؟
ءتۇرلى ەلدەردەگى مەدەسينالىق زەرتتەۋلەردىڭ ناتيجەسى فاستفۋد ونىمدەرىن كۇندەلىكتى قولدانۋ سەمىزدىككە اكەلەدى دەيدى. ءبىر عانا ورتاشا كولەمدەگى گامبۋرگەر نەمەسە ءبىر ستاكان كوكا كولا 1500 كولورياعا تەڭ كۇندەلىكتى ادامنىڭ ءبىر كۇندىك تاماعى 1500 كولوريانى قۇراۋ كەرەك. ال ءسىز ءبىر عانا گامبۋرگەر مەن شەكتەلىپ قويمايسىز عوي. فاستفۋد ونىمدەرى ادامدى تولىق قاناعاتتاندىرا المايدى ول تەك قانا از عانا ۋاقىتقا اشتىقتى جاسىرىپ قويادى. جارتى ساعاتتان سوڭ ادام تاعىدا تاماقتانعىسى كەلەدى. ورگانيزمدە تۋىندايتىن ماسەلەلەر تىپتەن قورقىنىشتى. فاستفۋد ونىمدەرىنەن سەليۋليت، بەزەۋلەر، تەرى كەۋىپ جانە شاشتار السىزدەنە بەرەدى. ال كۇندەلىكتى قولداناتىن بولساڭىز گيپەرتونياعا، يممۋنيتەتتىڭ تومەندەۋىنە،ىشكى اعزالارداعى ءتۇرلى اۋرۋلاردى شاقىرادى. فاستفۋد ونىمدەرىنىڭ قۇرامىندا حولەستەريننىڭ كوپ بولۋىنان تامىرلاردا تاياقشالار پايدا بولادى. فاستفۋد ونىمدەرىنىڭ بالالارعا اسەرىدە قىزىق بولار؟!
ءالى قاتايماعان بالالاردىڭ ورگانيزمى فاستفۋد ونىمدەرىنىڭ زياندى ەلەمەنتتەرىن تەز قابىلداپ الادى. بالالاردا قانتتى ديابەت، ەندوكريندى جۇيە مەن يمۋندى جۇيەنىڭ بۇزىلىستارى، جۇرەك قان تامىرلارىنىڭ اۋرۋلارى جانە باسقا دا كوپتەگەن اۋرۋلار تۋىنداۋى مۇمكىن. سوندىقتان،بالالاردىڭ اماندىعى،دەنىمىزدىڭ ساۋلىعى ءۇشىن قازاقتىڭ مايلى سورپاسى،جىلىك-جىلىك ەتتەرى،قازىمەنەن قارتاسى،اپپاق،ءتاتتى ءسۇتى مەن سارى مايىمەن تاماقتانساق، ءوزىمىز ءۇشىن،بولاشاق دەنى ساۋ ۇرپاق ءۇشىن پايداسى زور بولار ەدى.«اۋرۋ – استان…» دەگەن دانا قازاقتىڭ ءسوزى بەكەر ايتىلماسا كەرەك!
توقانوۆا اياۋجان
You Might Also Like
-
قازىرگى تاڭدا زامان اعىمى كوز ىلەستىرمەس جىلدامدىقپەن وزگەرىپ، ىلگەرى قاراي جىلجۋدا. كۇن ساناپ جاڭا تەحنولوگيالار، جاڭاشا كوزقاراستار ارتتا قالعان ءتۇرلى قۇندىلىقتاردى الماستىرىپ كەلەدى. ءبىرى بۇل ءوز...
-
تابيعاتتاعى بارلىق نارسە ءوزارا بايلانىستى. بۇل يدەيا مۇلدەم جاڭالىق ەمەس. ەجەلگى زاماننان بەرى ادامدار اينالاداعى جانە ىشىندەگى بارلىق نارسەلەر مىڭداعان كورىنبەيتىن جۇمباق جىپتەرمەن استاسىپ جاتقانىن...
