InfoHub Logo

ەريك شميدت پەن دجوناتان روزەنبەرگتىڭ «Google قالاي جۇمىس ىستەيدى؟» كىتابىنا سۇيەنىپ جازىلدى...

بىزدەن مانساپقا بايلانىستى ءجيى كەڭەس سۇرايدى. بيزنەسىن جاڭادان باستاعان كاسىپكەرلەر، وقۋ ورنىن ەندى عانا اياقتاعان ستۋدەنتتەر، ءبارى دەرلىك ومىردە ءوز جولىن تاۋىپ، جەتىستىككە جەتكىسى كەلەدى. ەگەر ءبىزدى باقىتىمىزعا وراي، ۋنيۆەرسيتەت بىتىرۋشىلەرى الدىندا بايانداما وقۋعا شاقىرسا، وندا ول مىناداي بولار ەدى.

مانساپقا قۇددى ءبىر سەرفينگپەن اينالىسقان سياقتى قاراڭىز

دجوناتان بيزنەس مەكتەبىندە (wharton business school) وقىپ جۇرگەندە، پروداكت مەنەدجمەنت سالاسىنا قىزىعىپ، كوپتەگەن كومپانيالاردىڭ قىزمەتكەرلەرمەن وتكىزگەن بىرنەشە پرەزەنتاسيالارىنا قاتىسقان. سولاردىڭ ءبىرى تۇرمىستىق حيميا (سۋسابىن سياقتى زاتتار) تاۋارلارىن وندىرۋدە جەتەكشى كومپانيا بولدى. ولار ءوز بيزنەستەرىندە پروداكت مەنەدجمەنتتى، ناقتى مالىمەتتەرگە سۇيەنگەن عىلىم رەتىندە قاراستىردى ياعني نارىقتى زەرتتەۋ مەن تۇتىنۋشىنىڭ تاۋارعا بەرگەن مىنەزدەمەسىنە قاراي سيپاتتادى. "ەلەستەتىپ كورىڭىز، ءسىز ايناعا قاراپ، ارتقى جاقتى كورىپ تۇرىپ، الدىعا جىلجىپ كەلەسىز"، — دەدى ولار بۇنىڭ جاقسى ەكەندىگىن ءبىلدىرىپ.

سودان كەيىن دجوناتان كرەمنيي القابىنداعى جوعارى تەحنولوگيالار سالاسىندا الدىڭعى قاتارلى كومپانيالاردىڭ ءبىرىنىڭ پرەزەنتاسياسىن كوردى. ولار كرەمنيي القابىنداعى پروداكت-مەنەدجمەنت — "ف-16" - مەن ۇشۋدى" ەسكە تۇسىرەتىندىگىن راستاعان.

بيزنەستە، اسىرەسە جوعارى تەحنولوگيا سالاسىندا ىستەگەن ىسىڭىزدە مىقتى مامان عانا بولۋ، جەتكىلىكسىز. ءسىز ەڭ بولماسا ۇلكەن تولقىنداردىڭ ناقتى بىرەۋىن ۇستاپ، ونىمەن جاعاعا دەيىن سىرعاناۋ كەرەكسىز. وقۋ ورنىن ەندى عانا اياقتاعان ستۋدەنتتەر، جۇمىس ىزدەگەن كەزدە الدىمەن كومپانياعا، سودان كەيىن جۇمىسقا، تەك سوسىن عانا ءوزىنىڭ قىزمەتىنە نازار اۋدارادى. الايدا بۇل مانساپ جولىندا مۇلدەم دۇرىس ەمەس ءتارتىپ. دۇرىس قۇراستىرلىعان ءتارتىپ بويىنشا، ءبىر عانا ماعىناعا يە. مانساپ جولىندا كومپانيالاردى اۋىستىرۋ وڭاي، الايدا قىزمەتتى اۋىستىرۋ قيىن. جۇمىس ورنىڭىزدى سەرفينگپەن اينالىساتىن جەر دەپ ەلەستەتىڭىز. ال كومپانيا ءسىز سىرعانايتىن تولقىنداردى ۇسىنادى. ءسىز ءارقاشان ەڭ ۇلكەن، ەڭ ۇزدىك تولقىندار بولاتىن جەردە بولۋ كەرەكسىز.

ەگەر كوڭىلىڭىزدە بولماعان كومپانيانى تاڭداساڭىز نەمەسە باستىعىڭىز ناشار بولىپ شىقسا، ءبىراق كومانيانىڭ "تولقىندارى" مىقتى بولسا، بۇل جاعدايدان دا راحاتتانا الاسىز. كەرى جاعدايدا، ياعني مانسابىڭىزدىڭ باسىنان-اق بۇرىس باعىتتى تاڭداساڭىز، وندا ءوسۋىڭىز كومپانيانىڭ ىشكى مۇمكىندىگىمەن شەكتەلىپ قالادى.

ءاردايىم تەحنولوگيانىڭ ءتىلىن جەتىك بىلەتىندەرگە قۇلاق اسىڭىز

ءسىز قاي سالادا بولاتىنىڭىزدى تاڭداعاننان كەيىن، ەندى كومپانيا تاڭداۋ كەرەك. ال كومپانيانى تاڭداعاننان كەيىن، تەحنولوگيانىڭ ءتىلىن بىلەتىندەردىڭ سوزىنە قۇلاق اسىڭىز. كوپتىڭ اراسىندا تەحنولوگيا قانداي باعىتتا دامىپ جاتقاندىعىن، ونىڭ بيزنەس سالاسىنا قالاي اسەر ەتەتىنىن وزگەلەردەن بۇرىن اڭعاراتىن دانىشپان ءارى جاسامپاز ادامدار بار. بيلل گەيتس پەن پولل اللەن ميكروسحەمالار مەن كومپيۋتەرلەر كەلەشەكتە ارزان بولاتىنىن ەلدەن بۇرىن ءتۇسىندى. سوندىقتان باعدارلامالىق قامسىزداندىرۋ بولاشاق اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردىڭ كىلتى بولاتىندىعىن ۇعىنىپ، Microsoft-تىڭ نەگىزىن قالادى. چاد حەرلي ارزان ۆيدەوكامەرالاردىڭ تۇسىرگەن ونىمدەرىن ينتەرنەتكە شىعۋعا مۇمكىندىك بەرۋ جانە مالىمەتتەردى ساقتاۋدىڭ فورماتىن وزگەرتۋ ارقىلى كوڭىل كوتەرۋ سالاسىنداعى ۆيدەونىڭ ءرولىن ايقىن كورە ءبىلدى. سولاي ول Youtube جەلىسىنىڭ نەگىزىن قالاعانداردىڭ ءبىرى بولدى. مارك بەنيوفف قۋاتتى باعدارلامالىق قامسىزداندىرۋ بۇلتتا ورنالاساتىندىعىنا سەندى. وسى سەنىم نەگىزىندە ول salesforce.com نەگىزىن قالادى. ريد حوففمان ينتەرنەتتىڭ بايلانىستىراتىن كۇشى ءوز ءىسىنىڭ شەبەرلەرى ءۇشىن ومىرلىك ءمانى بار ەكەندىگىن ءبىلدى، سولاي LinkedIn قۇردى. ستيۆ دجوبس كەلەشەكتە كومپيۋتەرلەر تۇتىنۋىشلار ءۇشىن اكسەسۋارلاردىڭ ءبىرى بولاتىندىعىن الدىن-الا كورە ءبىلدى. ال ەندى دانىشپان ءارى جاسامپاز ادامدار كىمدەر؟ اينالاداعى قالىڭ ادامداردىڭ ىشىندە قايسى ادام تەحنولوگيانىڭ ءتىلىن بىلەتىندىگىن قالاي اڭعارۋعا بولادى؟ ءسىز ونىڭ ءومىربايانىنا كوز سالۋ ارقىلى اڭعارا الاسىز. ادەتتە مۇنداي ادامدار مانساپ جولىن باستاماي تۇرىپ-اق، تەحنولوگيا مەن كاسىپكەرلىك سالاسىندا وزدەرىن تانىتا باستايدى. ريد حوففمان ەڭ العاشقى جۇمىسقا 12 جاسىندا ورنالاسقان. ءجاسوسپىرىم ريد كومپيۋتەر ويىندارىن جاسايتىن باعدارلاماشىلاردىڭ بىرىنە ونىڭ ويىنىنىڭ كوشىرمە نۇسقاۋلىعىن كورسەتىپ، بۇدان ءارى ويىندى قالاي دامىتۋعا بولاتىندىعىن كورسەتكەن. بۇل جەردە ول جۇمىس ىزدەمەدى، ءجاي عانا ويىندى جەتىلدىرگىسى كەلدى. مارك بەنيوفف 15 جاسىندا العاشقى كومپيۋتەرلىك ويىنىن ساتىپ، كومپانيا قۇرعان.

جوعارىدا ايتىلعانداردىڭ بارلىعى — بەلگىلى مىسالدار. دەگەنمەن الەمدە جەتىستىگى جايلى كوپ ەشكىم بىلە بەرمەيتىن، كوپتەگەن دانىشپان ءارى جاسامپاز ادامدار بار. ولار ءسىزدى ەڭ ۇزدىك تولقىندارعا جەتكىزەدى. سولاردى تاۋىپ، (جۇمىسقا) الىڭىز، ولاردى جىبەرىپ الماۋعا تىرىسىڭىز.

مانسابىڭىزدى الدىن الا جوسپارلاڭىز

مانساپتا ءوسۋ — كۇش جىگەر مەن الدىن الا جوسپارلاۋدى قاجەت ەتەدى. بۇل انىق نارسە. دەگەنمەن، ءبىر تاڭقالارلىعى بۇرىن تالاي ساتسىزدىككە ۇشىراعانان كەيىن، جەتىستىككە جەتۋ ءۇشىن كوپتەگەن ادامدار بىزگە كەلەدى. ادەتتە مۇنداي ادامدارعا دجوناتان ءبىرقاتار تاپسىرمالار بەرىپ، ونىمەن بىرگە ءوزىنىڭ سۇيىكتى ناقىل ءسوزى «ءومىر سۋ قۇبىرىنا ۇقسايدى: «سىرتتا نە الاتىنىڭىز ىشكە نە بەرگەنىڭىزگە بايلانىستى» دەگەن ءسوزدى قوسا ايتادى. ەگەر وسى تاپسىرمالارىن بۇلجىتپاي ورىنداسا، ول مانساپ جولىندا كومەكتەسەتىنىنە ۋادە بەردى.

مانسابىڭىزدى الدىن الا جوسپارلاۋ ءۇشىن بىرنەشە كەڭەستەر:

ءسىز ءۇشىن ءمىنسىز جۇمىس دەگەن قانداي؟ قازىرگى ەمەس، بەس جىلدان كەيىنگى ارمانىڭىزداعى ءمىنسىز جۇمىس قانداي، سول جايلى ويلانىڭىز. قايدا جۇمىس ىستەگىڭىز كەلەدى؟  نەمەن اينالىسقىڭىز كەلەدى؟ تابىسىڭىز قانشا؟ قىزمەتىڭىزدىڭ مىندەتتەرىن جازىڭىز: ەگەر ءسىز سايتتان ءوزىڭىز قالاعان ۆاكانسيانى كورسەڭىز، وندا نە جازىلىپ تۇرۋى مۇمكىن؟ ال ەندى ويشا ۋاقىتتى 5-6 جىلعا الدىعا جىلجىتىپ، وسى جۇمىستا ىستەپ جۇرگەنىڭىزدى ەلەستەتىڭىز. بەس جىلدان كەيىنگى ءسىزدىڭ تۇيىندەمەڭىز قالاي كورىنەدى؟ ءسىز وسى قىزمەتكە قول جەتكىزۋ ءۇشىن قانداي جولداردان ءوتتىڭىز؟

ءوزىڭىزدىڭ مىقتى جانە ءالسىز تۇستارىڭىزدى تالداڭىز. ءوزىڭىز قالاعان قىزمەتكە قول جەتكىزۋ ءۇشىن سىزگە قاي قابىلەتىڭىزدى دامىتۋ كەرەك؟ بۇل جەردە سىزگە باستىعىڭىز، ارىپتەستەرىڭىزدىڭ ءسىز جايلى پىكىرلەرى كومەكتەسە الادى. ەڭ سوڭىندا، ءسىز وسى قىزمەتكە قالاي قول جەتكىزەسىز؟ سىزگە قانداي دايىندىقتاردان ءوتۋ قاجەت؟ قانشالىقتى تاجىريبە جيناقتاۋ كەرەك؟

ايتپاقشى، ەگەر ءسىز ارمانداعان ءمىنسىز جۇمىسقا بۇگىننەن باستاپ-اق دايىنمىن دەپ ويلاساڭىز، وندا تىم الىسقا كەتتىڭىز.  الدىمەن باسىنان باستاڭىز، ءمىنسىز جۇمىس سىزگە وپ-وڭاي قول جەتكىزەتىن نارسە ەمەس، ەڭبەكپەن جەتەتىن نارسە بولۋ كەرەك. ءمىنسىز جۇمىس ءسىزدىڭ بارار سوڭعى جەرىڭىز  بولۋى قاجەت.

ەگەر ءسىز جوعارىدا اتالعانداردىڭ ءبارىن ورىنداساڭىز، وندا ول سىزگە ءوز جەمىسىن بەرەدى.

ستاتيستيكا — بۇل جاڭا پلاستيكا

ءبىز اقپاراتتار توعىسى زامانىندا ءومىر سۇرۋدەمىز. اقپاراتتار قانشالىقتى كوپ بولسا، سوعان ساي ونى رەتتەيتىن، ساراپتاما جاسايتىن ماماندار قاجەت. اقپارات  — XXI – عاسىر قىلىشى. كىم وعان مىقتى يەلىك ەتسە، سول — سامۋراي. سوندىقتان ءوز قىلىشىڭىزدى اقپاراتتىق سوعىستاردا پايدالانىپ، ستاتيستيكامەن اينالىسىڭىز. «مەن ماتەماتيكادان ناشارمىن!» دەگە ءسوزدى ءبىز ەستىگەنبىز. اسىرەسە، سەن -  ءيا، ارتقى پارتادا وتىراتىن سەن. ۋايىمداما، شىعار جول بار. سۇراق قويىپ، جاۋاپ الا ءبىلۋ ماڭىزدى ءادىس. ءسىزدىڭ بيزنەسىڭىز قانداي ەكەنى ماڭىزدى ەمەس، باستىسى دۇرىس اقپاراتتارعا، دۇرىس ساراپتاما جاساپ، دۇرىس شەشىم قابىلداۋدى ۇيرەنىڭىز. ماتەماتيكانى جەتىك بىلەتىندەرگە سۇراقتى دۇرىس قويساڭىز، جاۋاپتاردى دا دۇرىس الاسىز. وسىنى ۇيرەنىڭىز. ءتىپتى ءسىز ماتەمايكادان مىقتى بولماساڭىز دا، اقىلدى بولۋ ءۇشىن سانداردى پايدالانىپ ۇيرەنە الاسىز.

وقىڭىز

كوپتەگەن مەكەمەلەردە جازبا اقپاراتتاردىڭ قورى ساقتالعان. ولاردىڭ ەڭ ۇزدىگىن تاڭداپ، وقىڭىز. Google–دە بىزدەن نەنى وقۋ قاجەتتىگىن سۇراعان ادامدارعا ءاردايىم ۇسىنامىز: 2004 جىلى IPO ارنالعان نەگىزىن قالاۋشىنىڭ حاتىن جانە ەريك پەن لارري قۇراستىرعان بۇكىل ىشكى ستراتەگيالىق قۇجاتتاردى وقىپ شىعۋعا ۇسىنامىز. ونىڭ ىشىندە ەڭ ناقتى اقپاراتتار، ءبىزدىڭ قۇندىلىقتارىمىز بەن ستراتەگيامىز قىسقاشا باياندالعان. دەگەنمەن، كوبىسىنىڭ مۇنىڭ ءبارىن وقۋعا قولدارى تيمەيدى. ولاردىڭ قاتەلىگىن قايتالاماڭىز.

ءوز كومپانياڭىزدى شەكتەمەڭىز. ينتەرنەتتە جازبا اقپاراتتار وتە كوپ. ولاردىڭ باسىم كوپشىلىگى قۇر بوس ءسوز بولعانىنا قاراماستان، ودان پايدالى اقپارات تابۋعا دا بولادى. انىقتاڭىز ءسىزدىڭ ارسەنالىڭىزدان ءارتۇرلى قۇرالداردى پايدالانىپ، ءسىز قۇرمەتتەيتىن اۆتور مەن سايتقا قالاي جول اشۋعا بولاتىنىن، قاراستىرىڭىز. قىزىعۋشىلىعىڭىزعا قاراي اقىلدى جاسامپازدار توبىن جاساقتاپ،  كىتاپتار مەن ماقالالارمەن الماسىڭىز. ءوز سالاڭدا تابىسقا جەتۋدىڭ بىردەن-بىر ءتاسىلى — سول سالادا بارىنشا كوپ ءبىلۋ. ال ءبىلىم الۋدىڭ ەڭ ءتيىمدى جولى — وقۋ. ادەتتە ادامدار كىتاپ وقۋعا ۋاقىتتارى جوق ەكەندىگىن ءجيى ايتادى. ءبىراق بۇل شىن مانىندە ۋاقىتتىڭ جوقتىعى ەمەس، ءوز بيزنەسى جايلى بارىنشا كوپ بىلۋگە تىرىسپايتىندىعىن بىلدىرەدى. ءوز بيزنەسى جايلى كىمنىڭ كوپ وقيتىنىن بىلەسىز بە؟ CEO (كومپانيا باسشىسى). سوندىقتان CEO سياقتى ويلانىپ، سول سياقتى وقىڭىز.

«ليفتكە ارنالعان ءوز ءسوزىڭىزدى» جاتتاڭىز

ەلەستەتىپ كورىڭىز، دالىزدە باستىعىڭىزدىڭ باستىعىمەن كەزدەسىپ قالدىڭىز. نەمەسە ءتىپتى CEO-مەن كەزدەستىڭىز دەپ الايىق. ول سىزدەن نەمەن اينالىسىپ جۇرگەنىڭىزدى سۇرادى. ءسىز نە دەپ جاۋاپ بەرەسىز؟ بۇل ريتوريكالىق سۇراق ەمەس، سوندىقتان وعان ءدال ءقازىر جاۋاپ بەرىڭىز. قانە. ءسىزدىڭ 30 سەكۋند قانا ۋاقىتىڭىز بار.

وييي، ونشا ەمەس بولىپ ەستىلدى. ءسىز جاقىن ۋاقىتتا «ليفتكە ارنالعان ءوز ءسوزىڭىزدى» قايتالاماپسىز. ونىمەن جۇمىس ىستەڭىز. ول ءقازىر تۋرا وسى ۋاقىتتا ءسىزدىڭ نەمەن اينالىسىپ جۇرگەنىڭىزدى ءبىلدىرۋ كەرەك. بارلىق قاجەتتى اقپاراتتاردى جيناقتاپ، سەنىمدى تۇردە ايتۋعا جاتتىعىڭىز.

جۇمىس ىزدەپ جۇرگەندەردە ءوزىنىڭ «ليفتكە ارنالعان ءسوزى» بولۋ قاجەت. ول ءسىزدىڭ تۇيىندەمەڭىزدىڭ قىسقاشا بايانداۋى ياعني نەمەن اينالىسقىڭىز كەلەتىنىن، سىزگە نازار اۋدارتارلىق نە نارسەڭىز بارلىعى، سونداي-اق كومپانيا مەن تۇتىنۋشىعا قانداي پايدا اكەلە الاتىندىعىڭىزدى كورسەتەتىندەي بولسىن. وسى ۋاقىتقا دەيىن ەشكىم ايتپاعان، وزىڭىزگە بىردەن نازار اۋدارتارلىق نە ايتار ەدىڭىز؟

سۇيىكتى ىسىڭىزبەن قوعامدىق جۇمىستى ۇيلەستىرىڭىز

بۇل ءسوز ءبىزدىڭ ەرەكشە قۇرمەتتەيتىن بۇرىنعى ارىپتەسىمىز شەريل سەندبەرگتىڭ ءسوزى. «ەڭ جوعارعى سالتانات — ماحابباتپەن جاسالىنعان جۇمىستى قوعامدىق ىسپەن ۇيلەستىرە ءبىلۋ. بۇل باقىتقا اپارار سەنىمدى جول». دۇرىس. ءسىز جۇمىسىڭىزدى جاقسى كورۋ سەبەبىمەن عانا جەتىستىككە جەتە المايسىز. مۇمكىن، بۇرىن دا ەستىگەن شىعارسىز، دەگەنمەن بۇل راس. سۇيىكتى ىسىڭىزبەن قوعامدىق جۇمىستى ۇيلەستىرە وتىرىپ جۇمىس جاساۋ كەرەك دەپ شەريل دۇرىس ايتادى. مىنە، سوندىقتان مانساپ جايلى ءسوز قوزعاعاندا بۇنى سوڭعى بولىمگە قالدىرۋىمىزدىڭ سەبەبى دە وسى.

سۇيىكتى ءىسىڭدى تابۋ وڭاي ەمەس. ءسىز ەڭ العاش كومپانياعا كەلىپ، جۇمىسقا تۇرعانىڭىزدا باقىتتى بولاسىز. كەيىن قىزمەتىڭىزدىڭ ءسىز كۇتكەندەي بولماعانىن تۇسىنەسىز. مۇمكىن ءسىز ەكى جاققا ياعني «ماحاببات/ۇلەس قوسۋعا» تەڭ نازار اۋدارماعان شىعارسىز. ءسىز، ارينە ءبارىن تاستاپ، باسىنان باستاي الاسىز.

ءسىزدىڭ بەس جىلدان كەيىنگى ءمىنسىز جۇمىسىڭىز، «ەگەر مەندە سونداي بولسا» دەگەن ارمانىڭىزداعى ىسكە جاقىن بولسىن. ءسىز ءقازىر الەمنىڭ قاي بۇرىشىندا بولساڭىز دا، ول سىزگە قولجەتىمدى. ءبىز قاراپايىم ارەكەتتەر جاساپ (دۇرىس ماقساتتار قويۋ) مانساپ جولىن تۇبەگەيلى وزگەرتكەن  كوپتەگەن ادامداردى ءوز كوزىمىزبەن كوردىك.

قانيا تابىس

---