InfoHub Logo

ەرتە زاماندا قىتايدا ياو پاتشانىڭ زامانىندا ادامدار جاماندىق جاساپ، قاتتى بۇزىلىپتى، اشۋلانعان اسپان قۇدايى ولارعا جازا رەتىندە جيىرما ەكى جىل سۋ تاسقىنىن جىبەرەدى. بۇكىل جەر بەتىن سۋ باسىپ، ادامدار قايعىلى جاعدايدا قالادى. ءۇي-جايسىز كوپتەگەن ادامدار الەمدى كەزىپ كەتەدى. كەيبىرەۋلەرى تالدا، كەيبىرەۋلەرى ۇڭگىردە تۇردى، ءبىراق ەشقايسىسىنىڭ تۇراقتى ءۇيى بولمادى. سۋ تاسقىنى جەردەگى ەگىستىك پەن ونىمدەردى شايىپ ءوتتى. ادامدار جابايى جيدەك پەن قابىقتاردى جەپ، ءومىر ءۇشىن كۇرەسەدى. جاۋىز دا جىرتقىش، ادام جەگىش قۇبىجىقتار كوبەيىپ كەتەدى، سونىمەن بىرگە اۋا رايى دا قاتتى بۇزىلىپ، اياز بەن قالىڭ قار جاۋادى، ادامدار قىرىلا باستايدى.

ياو پاتشا قاتتى الاڭداپ، ءتورت ءۋازىرىن شاقىرتىپ اقىلداسادى. ولارعا: «مىنا جان تۇرشىگەرلىك جاعدايدى قالاي توقتاتامىز؟» — دەپ سۇرايدى.ۋازىرلەرى ءبىر اۋىزدان گۋندى جىبەرىپ، اسپان قۇدايىنا ايتتىرىپ، سۋدى توقتاتۋعا كەلىسەدى.

گۋن — اسپان قۇدايىنىڭ نەمەرەسى. ول ادامداردىڭ سۋ تاسقىنىنان قالاي قينالىپ جاتقانىن، جابايى اڭدارعا قالاي تالانىپ جانە ادام توزگىسىز قيىندىقتاردى باستان كەشىپ جاتقانىن كورىپ وتىر. ول بىرنەشە رەت اسپان قۇدايىنا بۇل بولىپ جاتقان جاعدايدى ايتىپ، حالىققا جانى اشىپ، ولارعا بەيبىت ءومىر بەرۋىن سۇرايدى. ءبىراق اتاسى تىڭداماي، «سەنىڭ بۇل سوزدەرىڭ — اتاڭا دەگەن سىيلاماستىق»،— دەپ، گۋننىڭ ءوزىن جازالاپتى.

قارسىلىق قىلۋدىڭ ەش ناتيجەسىز ەكەنىن كورگەن ول، ميلليونداعان ادامداردى سۋ تاسقىنىنان قۇتقارام دەپ وزىنە سەرت بەردى. الايدا بۇل اپاتقا قارسى ەشتەڭە ىستەي الماعاندىقتان قايعىرادى. ءبىر كۇنى گۋن ۇكى مەن تاسباقاعا كەزدەسىپ قالادى. گۋننىڭ كوڭىلسىز كەلە جاتقانىن كورگەن ەكەۋى سۇرايدى:

— قىمباتتى قۇداي نەمەرەسى، نەدەن سونشا كوڭىلسىزسىڭ؟ — دەيدى. گۋن وعان ءوزىنىڭ قايعىسىن ايتادى. كەنەتتەن ۇكى مەن تاسباقا ايتادى:

— سۋ تاسقىنىن توقتاتۋ قيىن ەمەس.

گۋن بىردەن سۇرايدى:

— قالاي قيىن ەمەس، ايتىڭدارشى؟ — دەيدى.

ۇكى ايتادى:

— اسپانداعى جۇماقتا ءبىر شيراڭ دەگەن اسىل زات بار.سونى جەرگە الىپ ءتۇسىپ جەرگە ءبىراز سەپسە بولدى، سۋ توقتايدى، — دەيدى.

گۋن ەستي سالا:

— مەن دەرەۋ سول زاتتى جەرگە الىپ تۇسەمىن، — دەيدى.

تاسباقا ۋايىمداپ:

— بۇل زات — اسپان قۇدايىنىڭ اسىل زاتى. ەگەر ول ءبىلىپ قالسا، سەنى قاتتى جازالايدى، سەن مۇنى قالاي جاساماقشىسىڭ؟ — دەيدى. گۋن ەشتەڭە دەمەيدى. اسىل زات تۇرعان سارايدىڭ ەسىگى شىنىمەن دە وتە بەرىك، الايدا، وندا سارايعا كىرەتىن قۇپيا ەسىكتەر بار. جەردەگى حالىقتىڭ جايىن ويلاعاندا ول ءوزىن قويارعا جەر تاپپاي، اقىرى ۇرلاپ شىعادى. ول ەندى جەرگە ءتۇسىپ، ەلدەرگە كومەكتەسەدى. بۇل اسىل زات شىنىمەن دە سيقىرلى. بىرتىندەپ سۋ تارتىلا باستايدى. جەر بەتى باياعى قالپىنا كەلە باستايدى، جىرتقىش اڭدار دا ءوز ورمانىنا قايتادى. ادامدار، جانۋارلار، وسىمدىكتەر — بارلىعى جەردىڭ قادىر-قاسيەتىن سەزىنەدى. ەگىستىك قايتا جاندانىپ، ادامزاتقا باقىت ورناي باستايدى.

وكىنىشكە وراي، جەر بەتىندەگى سۋ تولىق قۇرعامايدى. اسپان قۇدايى ءبىلىپ قويىپ، گۋندى ولتىرۋگە وت قۇدايىنا بۇيرىق بەرەدى. وت قۇدايى گۋندى يۋيشان تاۋىندا ءولتىرىپ، اسىل زاتتى الىپ قايتادى. گۋن حالىق ءۇشىن ءوز ءومىرىن وسىلاي قۇربان ەتەدى. سودان بەرى گۋن حالىقتىڭ ەرىك جىگەر رۋحى بولىپ سانالادى، ونىڭ دەنەسى ءولى بولعانىمەن رۋحى ءالى حالىق اراسىندا دەپ سەنەدى.

---