InfoHub Logo

چاڭ جياڭ ۇش قىسانى جايلى كوپتەگەن تاماشا اڭىزدار جۇرت اراسىنا تاراعانى بەلگىلى. پەرى — سولاردىڭ ىشىندە كەڭ تاراعان تاريحي اڭىز.

يااۋ شىن اسپاننىڭ باتىس بولىگىندە ءومىر سۇرەتىن پاتشايىم. ونىڭ جيىرما ءۇش قىز بار ەدى. حانشالاردىڭ اناسى سۇلۋ عانا ەمەس، وتە قايسار بولاتىن. ول قاپاستاعى توعاي سياقتى ءومىر سۇرگىسى كەلمەي، قىزدارىن ەرتىپ، جەردەگى كوپتەگەن تابيعاتى كوركەم ورىندارعا بارىپ قىدىراتىن. بىردە ول پەرىلەرمەن بىرگە دۋڭحاي تەڭىزىنە قىدىرىپ كەلەدى. وسى كەزدە جەل تۇرىپ، قۇيىنداتىپ جاڭبىر جاۋىپ، ارتى قالىڭ سەلگە ۇلاسادى. تاۋدان اققان سۋ تاسقىنى مال-جاندى تۇگەلدەي قىرىپ كەتەدى. ال يااۋ قىزدارىن ەرتىپ ءبىر ۇڭگىرگە كىرىپ، جان ساقتايدى. بۇل ۇڭگىر ون ەكى الىپ ايداھاردىڭ ۇياسى ەدى. ايداھارلار سىرتقا شىعىپ، ادامداردى جەيتىن. سول كۇنى ول ايداھارلار اسپانعا شىعىپ، اۋىزدارىنان جەرگە قاراي وت شاشىپ، ادامدارعا جاماندىق جاساپ جۇرگەن ەدى، داۋىل سولاردىڭ اۋزىنان شىققان جەل ەدى. ونى بايقاعان يااۋ پاتشايىم:

—ايداھارلار، سەندەر جاماندىق جاساماڭدار، — دەيدى. ايداھار جەرگە قاراپ، ادەمى، نازىك داۋىستى ءبىر ايەلدى كورەدى. ايداھار وعان توقتاماي، ءوز تىرلىگىن ءارى قاراي جالعاستىرا بەرەدى. يااۋ پاتشايىم اشۋلانىپ، نايزاعايعا ايداھاردىڭ كوزىن قۇرتۋدى بۇيىرادى. نايزاعاي ايداھارلاردى ءولتىرىپ، مايدا بولشەكتەرگە ءبولىپ تەڭىزگە تاستايدى، سوندا بارىپ، داۋىل توقتايدى. بىردەن كۇن جارقىراپ، تىنىشتىق ورنايدى. ءبىراق ون ەكى ايداھاردىڭ الىپ سۇيەكتەرى سۋدىڭ قالىپتى اعۋىنا كەدەرگى جاساپ، سۋ ارناسىنان اسىپ، سىچۋاننىڭ كەڭ بايتاق جەرىن سۋ باسادى.

وسى كەزدە سۋ تىزگىندەگىش باتىر ءۇي حۋاڭحى وزەنىن تىزگىندەپ، وگىزىنە ءمىنىپ، پەرى تاۋىندا كەلە جاتقان بولاتىن. ول ەندى بىردەن سارى ايۋعا اينالىپ وزەنگە ەنەدى. ءبىراق ايداھاردىڭ سۇيەكتەرى قاتتىلىعى سونشا، مۇرنىن ۇرىپ الىپ، اۋزى-باسى قان بولادى. ءۇي قايتەرىن بىلمەي، ءوزىنىڭ قاسيەتتى وگىزىن كومەككە شاقىرادى. وگىزى سۋعا سەكىرىپ تۇسەدى، ايداھار سۇيەكتەرىن سۇزگىلەپ، وگىز ءمۇيىزىن مايىستىرىپ الادى. سودان بەرى سيىر اتاۋلىنىڭ ءمۇيىزى مايىسقان ەكەن.

يااۋ پاتشايىم بۇلتتىڭ ۇستىندە تۇرىپ، ءۇي مەن وگىزگە اياۋشىلىقپەن قاراپ تۇرادى، الايدا ەشتەڭە ىستەي المايدى. ول دەرەۋ قىزمەتشى ايەلىن شاقىرتىپ، ونىڭ نەفريتتەن جاسالعان جاندار كىتابىن الىپ كەلىپ، ونى ۇيگە پەرىلەردەن كومەك رەتىندە بەرگىزۋدى بۇيىرادى. كىتاپتا نايزاعايدىڭ تاۋ تاستى جارىپ، اعاش پەن شوپتەردى ورتەپ، تاۋدى ۇشكە بولەتىنى، ءبىراق ودان شىققان لاي تاسقىن دۋڭحايعا دەيىنگى ادامدارعا اسا ۇلكەن ءقاۋىپ توندىرەتىنى تۋرالى باياندالىپتى. يااۋ پاتشايىم: «ءۇش قىساننىڭ ۇزىندىعى جالپى جەتى ءجۇز شاقىرىم، ەندى وسىنىڭ ماڭىندا قونىستانعان ادامدارعا، جۇرگىنشى-جولاۋشىلارعا جانە اسەم تابيعاتتى بۇلدىرەدى»، — دەپ الاڭداپ، يااۋ ءوزىنىڭ التىن القاسىن شەشىپ، ءوز بويىندا تاعىپ جۇرگەن جيىرما ءتورت اسىل زاتتارىن اسپاننان سۋ بەتىنە قاراي تاستايدى، سوندا جاڭاعى التىندار بىردەن قاسيەتتى قۇسقا اينالىپ، ادامدارعا جول باستاپ، ادامدار مەن كەمەلەردى امان ساقتاپ قالادى. سودان بەرى يااۋ بۇل جەرگە ەندى قايتىپ كەلمەيمىن دەيدى. كەيىننەن ول كورىنىسى كوز تارتاتىن اسقار شىڭعا اينالادى، ال ونىڭ جانىنداعى قىزمەتشى ايەل سان الۋان قاسيەتتەر بويىندا تۇنىپ تۇرعان ەرەكشە تاۋ شوقىسىنا اينالادى. بۇل تاۋ شوقىلارى جىلدار بويى بۇلتتى كۇندەرى ادامداردىڭ تەڭىزدە جۇرۋىنە باعدار بەرىپ وتىرادى.

بۇگىندە كوپ ادامدار يااۋ پاتشايىمعا العىس بىلدىرەدى. كەيبىرەۋلەر ونى «سيقىرلى شوقى» دەپ اتايدى. تەڭىزدەگى ادامدارعا اماندىق پەن باقىت تىلەيتىن سيقىرلى قىزدار دەپ سيىنادى.

---