ءىرى قارانىڭ سىرت ءپىشىنى
سىرت ءپىشىن مالدىڭ سىرتقى دەنە قۇرىلىسى، ول مالدىڭ بيولوگيالىق ەرەكشەلىكتەرىنە جانە شارۋاشىلىقتاعى ونىمدىلىك باعىتتارىنا بايلانىستى. ءىرى قارانىڭ سىرت ءپىشىنىن زەرتتەۋ ارڭىلى، ونىڭ دەنساۋلىعى جونىندە جانە تۇقىمى جونىندە مالىمەتتەر الامىز. ءسۇتتى جانە ەتتى ءىرى قارالاردى سىرتقى دەنە قۇرىلىسىنا قاراپ ايىرادى. مالدىڭ سىرت ءپىشىنى ونىڭ تۇقىمىنا، جىنىسىنا، جاسىنا، باعىپ-كۇتۋىنە بايلانىستى. مالدى ەكستەرەرى بويىنشا ىرىكتەگەندە ونىڭ ونىمدىك باعىتىنا، سۇيەگىنىڭ مىقتىلىعىنا جانە دەنە قۇرىلىسىنىڭ ءاربىر مۇشەسىنە باعا بەرەدى. دەنە مۇشەلەرىنىڭ كەمىستىگى ونىڭ دەنساۋلىعىنىڭ ناشار ەكەندىگىن كورسەتەدى. ال دەنساۋلىعى ناشار مالدىڭ ءونىمدى از بەرەتىنى ءمالىم.
ءىرى قارانىڭ سىرت ءپىشىنىن باعالاۋ تاسىلدەرى
ءىرى قارا مالىنىڭ سىرت ءپىشىنىن باعالاۋ ارقىلى، ودان الىناتىن ءونىم كولەمىن جوبالاۋعا جانە ساپاسىن انىقتاۋعا بولادى. مالدىڭ سىرت ءپىشىنىن باعالاۋدىڭ تومەندەگىدەي بىرنەشە تاسىلدەرى بار: كوزبەن (ءار مۇشەنى جەكە-جەكە جانە باللمەن باعالاۋ)، ءار مۇشەنى ولشەۋ، دەنە ءپىشىنىنىڭ يندەكسىن انىقتاۋ؛ گرافيكالىق جانە فوتوسۋرەتىمەن انىقتاۋ.
ءىرى قارانى كوزبەن باعالاۋ ءتاسىلى مالدىڭ دەنە ءپىشىنىن باعالاۋداعى ەڭ نەگىزگى ءتاسىل بولىپ سانالادى. تاجىريبەلى ماماندار وسى ءتاسىلدى پايدالانىپ مالدىڭ دەنە ءبىتىمىن (تۇرپاتىن)، ءارى دەنە ساۋلىعىن، مالدىڭ ونىمدىلىگىن جانە اسىلدىعىن دا انىقتاۋعا بولادى. كوزبەن باعالاۋ ەكى تۇرگە بولىنەدى: ءبىرىنشىسى مالدىڭ مۇشەلەرىن جەكە-جەكە سيپاتتاپ، مۇشەلەرىنىڭ جەتىستىگىن جانە كەمىستىگىن انىقتاسا؛ ەكىنشىسى مۇشەلەرىن باللمەن باعالاپ، جالپى قوسىندىسىن شىعارادى.
ءار مۇشەنى ولشەۋ
مالدىڭ ءار مۇشەسىن ولشەپ باعالاۋدىڭ دا ماڭىزى زور. جالپى مالدىڭ 70 دەنە ولشەمى بار. سونىڭ عىلىمي زەرتتەۋىندە 52 دەنە ولشەمى، ال مەملەكەتتىك اسىلداندىرۋ كىتابىنا جازۋ ءۇشىن — 5 دەنە ولشەمى، جالپى زەرتتەۋ ءۇشىن — 11؛ ورتاشا دەنە ولشەمى — 18. ءبىراق دەنە ولشەمى دۇرىس بولسا دا، مالدىڭ سىرت ءپىشىنى جونىندە تولىق تۇسىنىك بەرە المايدى. سوندىقتان بۇل ءتاسىلدى كوزبەن باعالاعاندا قوسىمشا مالىمەت رەتىندە قولدانادى.
يندەكس ءتاسىلى
يندەكس دەگەنىمىز — ەكى دەنە ولشەمىنىڭ بىر-بىرىنە پايىزدىڭ بايلانىس قاتىناسىن ايتامىز. مىسالى، كەۋدە ەنىنىڭ كەۋدە تەرەڭدىگىنە پايىزدىڭ قاتىناسى — كەۋدەلىگىنىڭ يندەكسى. يندەكس ءتاسىلىنىڭ ماڭىزى زور، سەبەبى ول تەك ءبىر بەلگىنى عانا انىقتاماي، قاتارىنان ەكى-ۇش بەلگىنى انىقتايدى. يڭدەكستىڭ، اسىرەسە مالداردىڭ توبىن بىر-بىرىمەن سالىستىرعاندا ماڭىزى زور، ول ءۇشىن 10 — شاقتى يندەكستى قولدانادى. مالدىڭ دۇرىس ءوسىپ جەتىلگەنىن انىقتاۋ، دەنە قۇرىلىسىنىڭ سىرتقى سىمباتىن باعالاۋ، ءارى مالدىڭ كونستيتۋسيالىق ءتيپىن ءبىلۋ ءۇشىن دەنە قۇرىلىسىنىڭ يندەكسىن ەسەپتەيدى. ارينە ەكى مۇشە ولشەمى اناتوميالىق ەرەكشەلىكتەرى ارقىلى بىرىمەن-بىرى بايلانىستى بولادى.
دەنە قۇرىلىسى يندەكسىن ەسەپتەۋ ارقىلى مالدىڭ تۇرىنە تولىق سيپاتتاما بەرىلەدى. ەتتى ءىرى قارالاردىڭ دەنە قۇرىلىسىنىڭ ۇزىندىق يندەكسى ءسۇتتى ءىرى قارا تۇقىمدارىمەن سالىستىرعاندا كوبىرەك بولسا، ال دەنە قۇرىلىسىنىڭ سيراقتىلىق يندەكسى كەرىسىنشە ءسۇتتى ءىرى قارا تۇقىمىندا كوبىرەك بولادى. مال جاسىنىڭ ونى بارىپ-كۇتۋدىڭ جەكە ازىقتاندىرۋدىڭ وزگەرۋىنە بايلانىستى مالدىڭ دەنە قۇرىلىسىنىڭ يندەكسى دە وزگەرىپ وتىرادى.
گرافيكالىك ءتاسىل
بۇل ءتاسىلدىڭ نەگىزى، مىسالى، ءبىر دەنە ولشەمىن 100% دەپ ەسەپتەيدى دە، قالعان دەنە ولشەمدەرىنىڭ سودان ايىرماشىلىعىن پايىزبەن انىقتايدى. سودان كەيىن گرافيك سىزادى. ال 100% دەپ العان دەنە ولشەمى ءتۇزۋ سىزىق بولادى. ناتيجەسىندە ەكى-ۇش توپتىڭ دەنە ءپىشىنىڭ سالىستىرمالى باعالاۋى انىقتالادى.
فوتوگرافيالىق تاسىلمەن باعالاۋ
مالداردى فوتوسۋرەتتەرى بويىنشا باعالاۋدىڭ ماڭىزى زور. دەنە ولشەمىن تولىقتىرۋدا فوتوسۋرەتتىڭ اسەرى ەرەكشە. اسىرەسە وتە جوعارى باعالى اسىل تۇقىمدى مالداردى باعالاعاندا دا فوتوسۋرەتتەرى بويىنشا ماڭىزى زور. ماماندار مالدىڭ ءار مۇشەسىنىڭ جەتىستىكتەرى مەن كەمشىلىكتەرىنە كوڭىل بولەدى.
مالدىڭ جەكە مۇشەلەرى
باسى. مال باسىنىڭ قۇرىلىسىنا جانە بىتىمىنە قاراي مال سۇيەگىنە باعا بەرۋگە بولادى. جالپى باستىڭ كولەمىنە، ۇزىندىگى مەن ەنىنە جانە باسىنىڭ پروپورسيالىق قۇرىلىسىنا قاراي مال تۇراتىن جانە شارۋاشىلىق ءۇشىن ماڭىزىن انىقتايمىز. ءسۇتتى باعىتتاعى سيىرلاردىڭ باسى ۇلكەن ەمەس، جەڭىل، ىقشامدى، ۇزىنىراق، ال ەنى كىشكەنتاي بولادى. ەتتى باعىتتاعى سيىرلاردىڭ باسى اۋىرلاۋ، ەنى كەڭ، ءۇزىندىعى قىسقا-لاۋ. ماڭدايى وتە ەندى. ءمۇيىزى جۋان، باسى اۋىر، دوڭكيگەن، كونستيتۋسياسى سولەكەت تيپكە جاتادى. باسى ۇزىن، مويىن تەرىسى قىرتىستى، سۇيەكتەرى اربيعان، كونستيتۋسياسى نازىك ءتيپتى ءسۇتتى تۇقىمعا جاتاتىن سيىرلار.
مويىنى. مالدىڭ جىنىسىنا بايلانىستى، ءارى تۇقىم باعىتىنا قاراي ولاردىڭ مويىندارى دا ەرەكشە بولىپ كەلەدى. ءسۇتتى تۇقىمعا جاتاتىن سيىرلاردىڭ جىڭىشكە، تەرىسى قىرتىستى، ال ەتتى تۇقىمعا جاتاتىن سيىرلاردىڭ مويىنى قىسڭقا، ەندى، مويىن ەتى وتە جاقسى جەتىلگەن، ءارى جۋان. بۇقالاردىڭ مويىنى قىسقا، جۋان، ءارى مويىنى باسىنا تۇتاس جالعاسىپ جاتىر، ءسۇتتى سيىرلاردىڭ كەۋدە ويىمى ناشار جەتىلگەن، ال ەتتى سيىرلاردىڭ شوقتىعى جاقسى جەتىلگەن.
شوقتىعى. ءسۇتتى باعىتتاعى سيىرلاردىكى بىرتەگىس كەيدە شوشاق، ەنى ورتاشا. شوقتىعىنىڭ شوشاق كورىنۋى ونىڭ ەتىنىڭ ناشار جەتىلگەنىن كورسەتەدى. ەتتى باعىتتاعى سيىرلاردىڭ شوڭتىعى ەندى، بىرتەگىس جانە جازىق. قوس-شوقتىق ەتى ناشار جەتىلگەن، مالداردى تۇقىمدىققا قالدىرمايدى.
كەۋدەسى. كەۋدە قۋىسىندا ەكپە، جۇرەك ورنالاسقان. ولاردىڭ دەمالۋ جانە قان اينالۋى ءۇشىن ماڭىزى زور. وكپەسى جاقسى جەتىلەدى. مالدىڭ كەۋدە قۋىسى وتە كولەمدى. كەۋدەنىڭ كولەمى ونىڭ ۇزىندىعىنا، كەڭدىگىنە جانە ەندىگىنە بايلانىستى. ال قۋشيعان، تەرەڭ ەمەس، جاۋىرىن سىرتى ويلى بولسا، ول كەۋدە مۇشەنىڭ وتە ۇلكەن كەمشىلىگى. اسا ءسۇتتى باعىتتاعى سيىرلاردىڭ كەۋدەسى كەڭ، تەرەڭ، ەندى ءارى ۇزىن بولادى، ال ەتتى باعىتتاعى سيىرلاردىڭ كەۋدەسى ەندى جانە تەرەڭ. كەۋدەنىڭ كەڭدىگىن مالدىڭ بيىكتىگىنە قاراپ تا ايتۋعا بولادى. ەگەردە شوقتىعىنىن بيىكتىگىنىڭ 50% بولسا، ونداي كەۋدە تەرەڭ بولىپ سانالادى. كەۋدەسى قۋشيعان مالدىڭ شوقتىعى بيىكتەۋ كەلەدى، قابىرعالارى الشاق، ءارى ەتتەرى ناشار جەتىلگەن.
ارقاسى — دەنەنىڭ ءبىر ءبولىمى، الدىڭعى جاعىندا شوقتىقپەن، ارتقى جاعىندا بەلمەن، ءبۇيىر جاقتارىندا قابىرعالارمەن شەكتەسكەن. مالدىڭ ارقاسى ءار ۋاقىتتا تەگىس جانە ەندى بولىپ كەلەدى، ءارى ول مالدىڭ سىرت ءپىشىنىنىڭ قۇرىلىسىنا كوپ اسەر ەتىپ، ونىڭ تۇرپاتىنىڭ مىقتىلىعىن كورسەتەدى. ارقانىڭ مىقتىلىعى ونىڭ ومىرتقا سۇيەكتەرىنە، ونىڭ ەتىنىڭ دامۋىنا بايلانىستى. ارقانىڭ ويلىلىعى، نەمەسە بۇكىرلىگى دەنە ءپىشىنىنىڭ كەمىستىگى بولىپ سانالادى.
بەلى — مالدىڭ ارقاسىنىڭ جالعاسى. وسى ءتۇزۋ قالپىندا ارتقى بوكسەمەن جالعاسادى. بەلدىڭ مىقتىلىعى مالدىڭ بەل ومىرتقاسى مەن ەتىنىڭ جەتىلۋىنە بايلانىستى.
You Might Also Like
-
تۇرمىسقا قاجەتتى ءونىم تۇرلەرى ءتورت تۇلىكتىڭ ىشىندە قويدان كوپ الىنادى، ولاردان ەت، ءسۇت، ءجۇن، تەرى، ەلتىرى وندىرىلەدى. وندىرىلەتىن ءونىم تۇرىنە قاراي بيازى، ءجۇندى ەتتى، ەتتى-جۇندى، بيازىلاۋ ءجۇندى، قى...
-
سين يمپەرياسىنىڭ ساياساتى شيحۋاندي ەجەلگى جۇڭگو پاتشالىقتارىن بىرىكتىرۋمەن شەكتەلىپ قويماي، ول ەندى سولتۇستىككە دە، وڭتۇستىككە دە شابۋىل ۇيىمداستىرۋدى جالعاستىردى. باسقىنشىلىق سوعىستار مەن جات جەرل...
