سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 6 كۇن بۇرىن)
جاڭا قىزمەتكەر

ول قولى جەتىپ مينيسترلىككە جۇمىسقا ورنالاسىپ ەدى. العاشقىدا بارلىعى قىزىق كورىنگەن. بۇكىل ەلدىك شارۋالاردىڭ باستاۋى وسى جەر دەپ ويلاعان. مينيسترلىكتىڭ ەسىگىنەن كىرگەن كىسىگە بىردەن كوزگە تۇسەتىن سۋرەت مىناۋ: قاباقتارى قاتۋ، تۇستەرى سۋىق، بەينە ءبىر شارۋالارى قاۋىرت ادامداي بىر-بىرىنە سوقتىعا جۇگىرىسكەن قىزمەتكەرلەر، بۋما-بۋما قاعاز، تاپسىرما، باقىلاۋداعى قۇجاتتاردىڭ ورىندالۋى، ءبىر كابينەتتەگى ىعى-جىعى ادام، ابىر-سابىر تىرشىلىك.

الدىمەن كابينەتتەگى ونشاقتى كىسىنىڭ دەنى قاراكوز ايەل ازاماتتار ەكەنىن كورىپ، ءبىر مارقايىپ قالعان. اۋەلى اناۋ بۇرىشتا وتىرعان كەميەك، بەتى مىرجى-تىرجى كەلىنشەكتىڭ تەلەفونمەن شاڭق-شاڭق ەتىپ، ورىسشالاپ سويلەسكەنى نازارىنا ىلىكتى:

“ — دا چتو ۆى گوۆوريتە، مى چتو ۆام سپراۆوچنوە بيۋرو؟ سامي نە زناەتە چتو ي كوگو يششيتە، پوزۆونيتە ۆ درۋگوي راز، ۋ مەنيا ۆرەمەني نەتۋ. دو سۆيدانيا” — دەپ تۇتقانى لاقتىرا سالدى دا: “ستراننو، كتو پوپالو زۆونيت ك نام، نادوەلي!” — دەپ بەتىن تىجىرايتىپ، قولىن سەرمەپ، سىلكىنە جونەلدى. سول ساتتە ەسىكتەن شاشى جالبىراعان، قولىندا ءبىر بۋما قاعازى بار تاعى ءبىر ورتا جاستان اسقان قازاق ايەلى كىرىپ كەلدى دە: “ۆووبششە ۆ توم دەپارتامەنتە ني ودنوگو نورمالنوگو چەلوۆەكا نە وستالوس، يا ۆوت سپراشيۆايۋ پو ودنومۋ دوكۋمەنتۋ، ا وني مەنيا داجە نە سلۋشايۋت؟” دەپ اشۋ شاقىرا، ىسقىرا باسىپ ورنىنا جايعاستى. وسى ساتتە ءبىر بۇرىشتان ”تى و كوم؟” دەگەن شىڭكىلدەگەن داۋىس شىقتى. جاڭا قىزمەتكەر داۋىس شىققان جاققا قاراپ ەدى، يا قازاق، يا ورىس ەكەنى بەلگىسىز، شاشى قىرقىلماعان قويدىڭ وتقا كۇيگەن ءجۇنى سياقتى ساپ-سارى، بەتى قاپ-قارا ءبىر شوپجەلكە قىزدىڭ كومپيۋتەردىڭ ىشىنە كىرىپ كەتەردەي ءۇڭىلىپ وتىرعانىن كوردى. الگى شاشى جالبىراق قىز: “ۆووبششە نەنورمالنىە ۆسە، يح ۆسەح نادو ۋۆوليت وتسيۋدا!”— دەپ، ونان سايىن تۇلدانا ءتۇستى. وسى ساتتە بولمەگە ءارى-سارى جۇگىرىپ، كىرىپ-شىعىپ جۇرگەن جىمىسقى كوز، زىپىلداق جىگىت — ءبولىم باستىعى كەلدى. “ۋۆاجاەمىە كوللەگي، پوسلۋشايتە ۆنيماتەلنو، ۋ ديرەكتورا زاۆترا دەن روجدەنيە، داۆايتە سوبيرەم دەنگي، نو ونا بۋدەت پريگلاشات نا شۆەدسكيي ستول تولكو ناچالنيكوۆ ي زامەستيتەلەي” — دەدى جەردەن جەتى قويان تاپقانداي ەكى قولىن ىسقىلاپ، شىمىرىكپەستەن. وعان ماناعى تەلەفوننىڭ تۇتقاسىن لاقتىرعان كەميەك كەلىنشەك: “ەششو چەگو، ناشلي دۋراكوۆ، مى چتو نە ليۋدي، ەششە نەحۆاتالو، سامي پرازدنۋيۋت، ا مى دولجنى سوبيرات دەنگي!” — دەپ شاپ ەتە قالىپ ەدى، ونى ءبولىم باستىعى جاقتىرماعان كوزىمەن ءبىر اتىپ: “ەسلي نە حوتيتە، نە داۆايتە، مى زناەم، چتو ۆى زا ليۋدي.... ي ۆووبششە، ليچنو ۆاس ونا نە پريگلاشالا، موجەتە ۋسپوكويتسيا” دەپ نىعىرلاي ءتۇسىپ، الگى كەميەك كەلىنشەكتى ءبىراز جەرگە اپارىپ تاستادى. ەكەۋىنىڭ ءسوزىن وزىمەن-وزى وتىرعان سياقتى بولىپ، كابينەتتەگى ءاربىر قيمىل مەن ءسوزدى باعىپ وتىراتىن ەگدە تارتقان ورىس ايەلى: “ا پو سكولكو سوبيراەم؟” — دەپ بولگەنسىدى. ءبولىم باستىعى ساپىلداپ، بۋىرقانا اشۋلانىپ جاتقان كەلىنشەكپەن ءسوزىن ۇزە سالىپ، “نۋ، يا دۋمايۋ پروستىە بۋدۋت سوبيرات، كاك سامي حوتيات، ا مى س ۆامي ناۆەرنوە....” دەدى دە، ءبىر نارسەلەردى ايتىپ، سىبىرلاسا باستاپ ەدى، الگى ورىس ايەل: “كونەچنو، ا تو ستىدنو بۋدەت، ونا دليا ناس منوگو چەگو سدەلالا” دەپ باس يزەي باستادى.

“ديەۆوچكي، س ۋما سوشلي، ”— دەپ سول ساتتە ەسىكتەن كورشى كابينەتتە وتىراتىن ورتا جاستان اسقان ايەل كىردى. وتىرعانداردىڭ بارلىعى “ا چتو سلۋچيلوس؟” دەپ جالت قارادى. “ۆوت، ەتا ناشا دۋرا”— دەپ قولىن جوعارى جاققا قاراي، دەپارتامەنت ديرەكتورىنىڭ بولمەسى وتىرعان جاقتى نۇسقاي سىلتەدى دە، “سوۆسەم سۆيحنۋلاس، پرەدستاۆلياەتە، يا گوۆوريۋ، چتو نا مەروپرياتيە ۆ سلەدۋيۋششەم گودۋ بيۋدجەچيكي نە ۆىدەليلي سرەدستۆ، ا ونا گوۆوريت، چتو حوت س نيمي ۆمەستە سپي، پريگلاشاي ناۆسترەچۋ، يششي ليۋبوي ۆىحود گوۆوريت، دۋرا، زا كوگو مەنيا پرينيماەت؟!”— دەپ تۇتىگىپ كەتىپتى.

الگى ايەلدىڭ سوزىنە كابينەتتەگىلەر مىرس-مىرس كۇلىستى. بىرەۋلەرى: “و چەم مى ي گوۆوريم پوستوياننو، ۆوت تەبە دوكازاتەلستۆو!” دەپ قالدى.

وسى كەزدە سوزگە ءبولىم باستىعى ارالاستى: “ونا پراۆا، كوگدا مى رابوتالي س وبلاستيامي پو راسسپرەدەلەنيۋ بيۋدجەتا، مى رابوتالي س اكيمامي.... كوروچە، بىلي يستوريي...” — دەپ ءسوزىنىڭ ارتىن جۇمباقتاي سالدى. وسى كەزدە جاڭا قىزمەتكەر جۇمىس ماسەلەسىنە وراي سۇراۋ قاجەت بولىپ، “سىزدەن، سۇراۋعا بولا ما؟” دەپ جاقىنداي بەرىپ ەدى، ءبولىم باستىعى: “چتو ۆام، منە نەكوگدا!” دەپ كەسە سالدى. جاڭا قىزمەتكەر يا ورنىنا قايتىپ وتىرارىن، يا قايتادان ءتۇسىندىرىپ سۇرارىن بىلمەي دال بولىپ قالدى. ونىڭ وسى جاعدايىن بايقاپ، ورتادا وتىراتىن قاراتورى ايەل كىسى جاقىنداپ كەلىپ: “نە بىردەڭە سۇرايىن دەپ پە ەدىڭ؟” دەگەندە اناۋ جىلاپ جىبەرە جازدادى. “جوق، جاي انشەيىن” دەي سالدى دا، ورنىنا تەز جايعاستى. الگى قاراتورى كەلىنشەك سوندا دا ىزىنەن قالماي، ونىڭ قاسىنا جاقىنداپ كەلىپ، انانى-مىنانى ايتقان بولىپ، ءبىر مەزەتتە: “سەن قايدان ەدىڭ؟” — دەپ سۇرادى. اناۋ كەلگەن جەرىن ايتىپ ەدى، قاراتورى كەلىنشەك: “بىزدە كىم بار ەد، ءسىزدىڭ جاقتان...” دەپ كوزىن اسپانعا قاراپ ويلانىپ، قىزمەتتەستەرىن “ءسۇزىپ” شىقتى دا، “ال، مۇندا كىم ارقىلى كەلدىڭ؟” دەپ سۇرادى. جاڭا قىزمەتكەر “وسىنشا تەرگەيتىن سەن كىم ەدىڭ؟” دەگەننىڭ كەيپىن كورسەتىپ، بەتىنە اڭ-تاڭ كۇيدە باجىرايا قاراپ قالىپتى. ءوز سۇراعىنىڭ ىڭعايسىزداۋ شىققانىن سەزىپ قالىپ، قاراتورى ايەل ءسوز توركىنىن دەرەۋ باسقاعا بۇرا سالا سىپىلداپ، بار “اقىلىن” ايتىپ جاتىر: “بۇل مەملەكەتتىك قىزمەتتە ادامداردىڭ ءبارى پروداجنىي بولادى، ەشكىمگە سەنبە، سىرىڭدى ايتپا، سوسىن جوعارىدا بىرەۋىڭ بار بولسا، ونى دا ءبىلدىرىپ قوي، ايتپەسە، تىرىدەي جەيدى ەتىڭدى، باستىقتارمەن جاقسى بول، ولاردىڭ ىشىندە دە نەبىر ءيتى بار، اباي بول “قاۋىپ” الماسىن” — دەپ اسا ساقتىقپەن، تاتپىشتەي سويلەپ جاتىپ، ءسال جاقىنداي ءتۇستى دە، “اناۋ بۇرىشتاعى شىڭكىلدەك قىزدان ساق بول، ول ديرەكتوردىڭ قۇلاعى” دەپ جايمەن عانا كوزىمەن ماناعى قىز جاقتى نۇسقاپ قويدى.

وسى كەزدە ەسىكتەن قازاقى اۋىلدىق كيىم كيگەن، بەت-اۋىزى كۇنگە كۇيگەن، تۇرپاتى شارۋا ادامىنىڭ كەيپىن تانىتاتىن ەگدە تارتقان ايەل كىسى قاسىنا مەكتەپ بىتىرەتىن شاماداعى قىز بالاسىن ەرتىپ ىشكە كىردە دە:

“امانسىزدار ما، ورتا ءبىلىم ءبولىمى وسى ما؟”— دەپ سۇراپ ەدى، ەشكىم جاۋاپ بەرمەدى. ءتىپتى ەستىمەگەن، كورمەگەن ادامداي نازار دا اۋدارمادى. كەلگەن ايەل بولمەدە وتىرعان ونشاقتى ادامنىڭ ءارقايسىسىنا جالتاقتاي قاراپ، تاعى دا جاڭاعى ءسوزىن قايتالادى. ەشكىمنىڭ يماندى اۋزى سىلپ ەتپەگەنىن كورىپ، جاڭا قىزمەتكەر: “اپا، سالەمەتپىسىز، كەلىڭىز، نە شارۋامەن كەلىپ ەدىڭىز؟” — دەپ ورنىنا تۇرا بەرىپ ەدى، الگى ايەل سولقىلداپ جىلاپ جىبەردى. وعان مۇرنىن پىش-پىش تارتىپ قىزى قوسىلدى. الدىنداعى ادامنىڭ قاپەلىمدە نە بولعانىن بىلمەي، ساسقالاقتاپ قالعانىن بايقاپ، اناۋ ايەل تەز جىلاعانىن قويىپ: “ويپىرم-اي، مۇندا دا قازاق ءتىلىن بىلەتىن ادام بار ەكەن عوي، مۇڭعۇليادان كوشىپ كەلگەن ورالمان ەدىك، مىنا بالام كوللەدجگە وقۋعا تاپسىرىپ ەدى، ورالماندار كۆوتاسىنا ىلىكپەيسىڭدەر” دەيدى. سوعان ءبىر جۇمادان بەرى وسى مىنىستىرلىكتىڭ ەسىگىنىڭ الدىن تورىپ، كىرە الماي، كىمگە بارارىمىزدى بىلمەي، دال بولىپ ءجۇرمىز، اينالايىن” — دەپ قايتا سولقىلداي باستادى دا، “يا، كىرەبەرىستەگى اقىران سويلەسپەيدى، ورىسشا بىلمەيمىز. ابدەن تابانىمىزدان توزدىق، قاراعىم، بىزگە كومەكتەس”— دەپ بار تاۋقىمەتىن ايتىپ زار ەڭىرەدى. جاڭا قىزمەتكەر مۇنداي شاراسىزدىقتى كورىپ: “اپا، مەن قىزمەتكە ەندى عانا كەلىپ جاتىرمىن، مۇمكىن مىنا كىسىلەردەن سۇراپ كورەرمىز”— دەپ، ماڭايىنداعى قىزمەتكەرلەردىڭ بىرىنە جاقىنداي بەرىپ، سۇراۋعا يكەم تانىتا باستاعاننان اناۋ الدىنداعى كومپيۋتەردەن باسىن جۇلىپ الىپ: “چتو، چتو، و چەم ۆوپروس؟!” — دەپ، ورىسشالاپ شۇلدىرلەي باستادى. جاڭا قىزمەتكەر الگىلەردىڭ ورالمان ەكەندىگىن ايتىپ، ورىسشا ءتىل بىلمەيتىنىن ايتىپ تۇسىندىرە باستاپ ەدى اناۋ: “پوچەمۋ ورىسشا بيلمەيدي، ا يا وتكۋدا پونيمايۋ كازاحسكيي يازىك، پۋست پودويدەت ك درۋگومۋ، ەتو نە موي ۆوپروس!” — دەپ قاقشاڭ-قاقشاڭ ەتتى. جاڭا قىزمەتكەر بولمەدەگى بىرنەشە ادامنىڭ ءارقايسىسىنىڭ قاسىنا بارىپ وتىرىپ، تاپ جاڭاعى سوزدەرىن قايتالاپ قويار ەمەس، الگى ورالمان ايەل قىزىمەن ەكەۋى جاڭا قىزمەتكەر قايدا بارسا، سوڭىنان جالپىلداپ قالار ەمەس. ول ءارقايسىسىنىڭ قاسىنا بارىپ جۇرگەندە، بولمەدە ۇرىس باستالدى. بەتى اۋلاق، قان مايدان سوعىس ەمەس، كابينەتتەگى بىرنەشە ايەلدىڭ فاكس تەلەفونىنىڭ قۇلاعىنا تالاسقان ايقايى شىقتى. اناۋ ەگدە ورىس ايەل: “سكولكو موجنو، پوچەمۋ پو ەلەكترونكە نە وتپراۆيتە؟ ەششە چەگو، يا چتو ۆاشا سەكرەتارشا؟ ۆى دۋماەتە، چتو منە نەچەگو دەلات؟ ۆ كونسە كونسوۆ، يا ۆ مينيستەرستۆە رابوتايۋ نە سەكرەتارەم، ۋچتيتە ەتو راز ي ناۆسەگدا!” — دەپ ارجاعىنداعى بىرەۋدى نىعىرلاپ جاتىر. مىنا جاقتان: ”ولگا نيكولايەۆنا، ۋ ۆاس كوگدا نيبۋد زاكونچاتسيا رازگوۆورى، سپلەتني، منە نۋجەن تەلەفون فاكس؟!” — دەپ الاسۇرعان شىڭكىلدەك داۋىس شىعىپ ەدى، بولمەنىڭ انا باسىنان: “حۆاتيت گرومكو گوۆوريت، چتو ۆى دۆوەم ۆ سۆوەم دومە ناحوديتەس، ۋۆاجايتە سوترۋدنيكوۆ؟!»دەپ تىرىق قارا قىز دۇرسىلدەپ قويا بەردى. جاڭا قىزمەتكەر ءسوزىن ەشكىم تىڭداماعان سوڭ، امالى تاۋسىلىپ: “اپا، ءسىز ەرتەڭ مىنا تەلەفونعا حابارلاسىڭىزشى، مەن ءمان-جايدى ءبىلىپ قويايىن” دەپ بولمەدەگى جانجالدان ۇيالىپ، الگى ورالمان كىسىنى شىعارىپ سالدى. اناۋ دا كىلەڭ ايەلدەردىڭ كارى كەمپىردىڭ جىرتىسىنا تالاسقانداي ۋ دا شۋ بولعانىنان قورقىپ كەتكەن بولۋى كەرەك، تەز-تەز باسىن يزەپ، سىرتقا قاراي تۇرا ۇمتىلدى.

جاڭا قىزمەتكەر ءبىراز ۋاقىتتان سوڭ، ماناعى ايقاي-شۋدىڭ بەتى قايتىپ، قىزمەتكەرلەر ساباسىنا ءتۇستى-اۋ دەگەندە، ءجون بىلەتىن وسى-اۋ دەپ، قاراتورى ايەلدىڭ قاسىنا كەلىپ ورالمان كىسىنىڭ ماسەلەسىن سويلەسە باستاعانى سول ەدى، ونىڭ ءسوزىن ولگا نيكولايەۆنا بۇزدى: “ۆى نە زناەتە ك كومۋ وبراتيتسيا؟ پوچەمۋ ۆى ەتيم ينتەرەسۋەتەس؟ ۆام كتو پورۋچيل، يلي ۋ ۆاس سۆوي ينتەرەسى، ورالمانامي زانيمايۋس يا. پوچەمۋ وني ك ۆام وبراتيليس، چتو وني نە زنايۋت مەنيا چتو لي؟” — دەپ، قاھارىن شاشا سويلەپ، ودان ءارى وزىمەن-وزى، ءبىراق بولمەدەگىلەر تۇگەل ەستيتىندەي ەتىپ: “ۆووبششە، سەيچاس مولودەج تاكايا ۋمنايا، زنايۋت كاك پاحنۋت دەنگي، سۋيۋت نوس كۋدا نە نادو، ۆەزدە يششۋت ۆىگودۋ! ”— دەپ جاڭا قىزمەتكەردى قاراداي جازعىرىپ، ونىڭ جاڭاعى بىرەۋگە بولىسپاققا تالپىنعان ءىسىن سان-ساققا جۇگىرتىپ، داۋعا اينالدىرىپ جىبەردى. جاڭا قىزمەتكەر ورىس ايەلدىڭ نەنى مەڭزەپ تۇرعانىن تۇسىنبەي، ەكى كوزى جىپىلىق-جىپىلىق ەتىپ، ايتۋعا ءسوز تابا الماي، تىعىلدى دا قالدى. ىشتەي ويلايدى: “ياپىراۋ، سوندا مەن الگىلەردەن .... بىردەڭە كورمەك ەكەنمىن... وي سۇمدىق-اي، مىنالار ادام ەمەس پە، جاڭاعى ايەلدىڭ بوتاداي بوزداعانىنا بىرەۋى سەلت ەتپەدى-اۋ...” جاڭا قىزمەتكەردىڭ باسى زىڭىلداپ كەتتى. تىنىسى تارىلا باستادى. اۋا جۇتايىن دەپ، سىرتقا قاراي بەتتەدى. نە بولعانىن بىلمەي، اڭىراپ ءبىراز تۇرىپ ىشكە قايتادان كىرگەنى سول ەدى، ءبولىم باستىعى بۇعان قالشىلداپ شۇيلىگە كەتتى: “سيز كايدا ءجۇرسيز، نەمەنە ۆام ەتو مەستو دليا رازۆلەچەنيا؟ نە تولكو ۋ ۆاس گولوۆا بوليت، ۋ ناس توجە گولوۆا بوليت! پوچەمۋ نە وتپراسيليس؟ يلي ۆى ۋجە نا منە كرەست پوستاۆيلي؟ يا ۆام پوكاجۋ كتو يا تاكوي!”— دەپ جەردەن الىپ، جەرگە سالدى. جاڭا قىزمەتكەردىڭ زارەسى كەتتى. مىنالاردىڭ تۇرلەرى قۇددى سوعىس كينولارىنداعى نەمىستەردىڭ قاماۋعا تۇسكەن تۇتقىنداردى كۇزەتكەن، ابالاعان وۆچاركا يتتەرىنەن اۋمايدى-اي.

وسى ساتتە دەپارتامەنت ديرەكتورىنىڭ حاتشى قىزى “ءقازىر بەس مينۋتتەن سوڭ، باستىقتا لەزدەمە جينالىس، بارلىعىڭىز كەلىڭىزدەر” — دەپ ەستىرتە ايقايلاپ، ۇزىن دالىزبەن زىر جۇگىرگەن داۋسى ەستىلدى دە، بارلىعى قولدارىنا كىتاپشالارى مەن قالامدارىن الىپ، سولاي قاراي بەتتەدى. جاڭا قىزمەتكەردىڭ ءارى-سارى جاي-كۇيىن حاتشى قىزدىڭ ءسوزى ءسال سەيىلتكەندەي بولدى. توپپەن بىرگە ىلەسىپ، ول دا ديرەكتورعا بەتتەدى. ورتاشا كابينەتتە وتىراتىن ديرەكتوردىڭ كابينەتىنە ەنگەنى سول ەدى، ءتور جاقتان: “ديبيلى، نەدوۋمكي، دارموەدى!” دەپ ورىسشالاپ، ماۋىققان مىسىقتىڭ باجىلداعان داۋىسىنداي داۋىس شىقتى. كوزىلدىرىگىنىڭ استىنان سىعىرايعان كوزى قانتالاپ، اۋزىنان اق يت كىرىپ، كوك يت شىعىپ، ورنىندا قالش-قالش ەتىپ تۇرعان دۋدارباس ايەل ادامنىڭ مۇنشا شىڭعىرعانىن توتەننەن كولدەنەڭ بىرەۋ ەستىسە، ەلىمىزگە ءقاۋىپ تونگەن ەكەن، تۇتقيىلدان دۇشپان شابۋىل جاساپ، شەكارامىز بۇزىلعان ەكەن، ءسويتىپ ءبىر سۇمدىق باستالعان ەكەن دەپ ويلاپ قالۋى عاجاپ ەمەس. قىزمەتكەرلەردىڭ باستارى سالبىراپ، ءۇن-تۇنسىز ورىندىقتارعا جايعاسا باستادى. قولىن وڭدى-سولدى سەرمەگەن، ەرنى كونتيگەن، تاناۋى دەليگەن ديرەكتوردىڭ جاڭاعى ايقايى ون-ون بەس مينۋتكە سوزىلىپ بارىپ تولاستادى. جاڭا قىزمەتكەردىڭ ونىڭ سوزىنەن تۇسىنگەنى: “كىم سەندەردى مۇندا جۇمىسقا الىپ كەلگەن”، “ەشتەڭە قولدارىڭنان كەلمەيدى”، “باستارىڭدا مي جوق”، “بار-جوعى اناۋ نارگۇل مەن رايا عانا جۇمىس جاسايدى”، “قالعاندارىڭ ادام ەمەسسىڭدەر”، “كىلەڭ وڭباعانسىڭدار، مەنى ديرەكتور دەپ سىيلامايسىڭدار”، “مەشەلسىڭدەر”، “بالەنشە نەگە اۋىرادى، دەرەۋ مۇگەدەكتىككە شىقسىن، ايتىڭدار وسىلاي دەپ مەنىڭ اتىمنان ”... قويشى ايتەۋىر، نەبىر لاعىنەت سوزدەر لەك-لەگىمەن توگىلىپ جاتىر. ديرەكتوردىڭ سۇرقى بىردە الدىنا كەلگەننىڭ ءبارىن جەمتىك كورىپ، جۇتۋعا ىڭعايلانعان ءابجىلان سياقتى، بىردە كۇندەي كۇركىرەپ، بويىنداعى بۇكىل تامىرىن جارىپ شىققان زۇلىمدىقتى جەر بەتىنە اياۋسىز توگىپ جاتقان الباستى ديۋ سياقتى، بىردە ادام كەيپىنە ەنىپ الىپ سويلەپ تۇرعان ءىبىلىس سياقتى بولىپ كەتەدى. جاڭا قىزمەتكەر ديرەكتوردىڭ ساتىرلاپ جاۋعان جاۋىنعا ۇقساس لاعىنەتىن ءۇنسىز، جايباراقات تىڭداپ وتىرعان كوپشىلىكتى كوزىنىڭ استىمەن شولىپ شىقتى. قاسىنا كابينەتتەگى ەگدە تارتقان قاراتورى قىزمەتتەسى جايعاسقان ەكەن. ول جاڭا قىزمەتكەردىڭ ىڭعايسىزدىققا دۋشار بولىپ وتىرعانىن سەزگەن بولۋى كەرەك، “بۇل — باستىقتىڭ ءبىزدىڭ حال-جاعدايىمىزدى سۇراعانى”— دەپ سىبىرلادى. جاڭا قىزمەتكەردىڭ ويىنا اۋىلىنداعى جاۋلىعى دالاداي اجەسى، كوزىنەن نۇر-يمانى توگىلگەن اتاسى، ەرتەدەن قاراكەشكە دەيىن مەكتەپتە ساباق بەرەتىن اناسى مەن اكەسى، ولاردىڭ وتباسىنداعى جاراسىمدى تىرشىلىگى مەن اڭگىمەسى ءتۇستى. اۋىلداعى كورشىسىنىڭ ەركە بالاسىنىڭ قىلىعى، ونىڭ بىلدىرلاپ سويلەگەنىن اڭگىمەلەپ، كۇلىسىپ، ويناپ وتىراتىن قاۋقىلداسقان كەيپى كوز الدىنا ەلەستەدى. جانىنا مۇڭ ۇيالادى. ديرەكتوردىڭ الدىندا وتىرىپ، ءبىر بوقتىق تاسيتىن كولىكتىڭ ۇستىندە وتىرعانداي وز-وزىنەن جيىركەندى.

“قۋىرداقتىڭ كوكەسىن تۇيە سويعاندا كورەسىڭ” دەمەكشى، جاڭا قىزمەتكەر كەشەگىگە تۇك تۇسىنبەي، قايدا تاپ بولعانىن بىلمەي، قايتا جۇمىسقا قاراي بارۋعا اياعى تارتپاي، ەرتەسىنە ءسال كەشىگىڭكىرەپ كەلە جاتقان. ليفتىمەن كوتەرىلە بەرگەنى سول ەدى، ورتا جولدان ءليفتى توقتاپ، ەسىك اشىلدى دا، ىشكە قاراي مينيستر بىرنەشە دەپارتامەنت باسشىلارىمەن بىرگە بەتتەپ كەلەدى. جاڭا قىزمەتكەردى كورە سالا مينيستر جايدارى قالىپپەن: “قالىڭ قالاي، جۇمىسقا ۇيرەنىسىپ جاتىرسىڭ با!؟ قيىن بولىپ جۇرگەن جوق پا؟!” دەپ ءوزىن ەجەلدەن بىلەتىن كىسىشە حال-احۋالىن سۇراي باستادى. ءمينيستردىڭ بۇلاي ىلتيپاتپەن سويلەسكەنىن كورىپ، اشەيىندە ءجاي قىزمەتكەرلەردىڭ بەرگەن سالەمىن المايتىن ديرەكتورلار جاپا-تارماعاي اماندىق-ساۋلىق سۇراسىپ، قاۋقىلداستى دا قالدى. اسىرەسە، كونتەك ەرىن، قىسىق كوز، دۋدارباس ءوز باستىعىنىڭ “ىقىلاسى” ەرەكشە. جاڭا قىزمەتكەر مۇنداي “سپەكتاكلدى” بۇرىن-سوڭدى تەاتردان عانا كورەتىن. بار بولعانى “جاقسى، جاقسى” دەۋگە عانا شاماسى كەلدى. ءليفتى دە مەجەلى جەرىنە توقتاپ، ەسىك اشىلىپ، جاڭا قىزمەتكەر ءتۇسىپ قالدى.

ادەتتەگىدەي ۋ دا شۋ كابينەتىنە كىرىپ جايعاسا بەرگەنى سول ەدى، “ءسىزدى ديرەكتور شاقىرىپ جاتىر” — دەدى حاتشى قىز تەلەفوننان. جاڭا قىزمەتكەر تاپسىرما بەرەتىن بولار دەپ، قالام، كىتاپشاسىن الىپ، ديرەكتوردىڭ كابينەتىنە بارا بەرگەنى سول ەدى، “بەسستىجايا، گدە تى حوديش؟!”— دەپ دۇرسە قويا بەرگەن ماناعى ليفتىدەگى ديرەكتورىن تانىماي قالدى. تاعى دا نەبىر لاعىنەت سوزدەردى ەستىدى. تۇسىنگەنى: كەشە 5-10 مينۋت اۋا جۇتۋعا ەسىك الدىنا كەتكەندە، “مەنەن رۇحسات سۇراماي كەتتى” دەپ ءبولىم باستىعى مۇنىڭ ۇستىنەن شاعىم جازىپ جىبەرىپتى. ول ىشىنەن نەگە ەكەنى بەلگىسىز “دەڭگەي، دەڭگەي، دەڭگەيلەرى...”— دەپ قايتالاي بەردى.

... جاڭا قىزمەتكەر ديرەكتوردىڭ بولمەسىنەن اتىپ شىقتى دا، ءوزى وتىراتىن كابينەتىنە بۇرىلماستان تۇرا قاشتى....


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما