InfoHub Logo

ەرتەدە سۇلەيمەن پايعامباردىڭ زامانىندا ءبىر سۇلەيمەن دەگەن جارلى كىسى وتىن ارقالاپ ساتادى ەكەن. ءبىر كۇنى وتىنى وتپەي بالالارى اش قالىپتى. سول كۇنى تۇندە سۇلەيمەن پايعامبار اسكەرلەرىمەن الگى جارلى ءۇيىنىڭ قاسىنا كەلىپ قونىپتى. تاڭ اتقاسىن جارلى سۇلەيمەن پايعامباردى كورىپ ارىزىن ايتقالى جۇگىرىپ كەلەدى. ەسىك الدىنداعى كىسىلەر ونى ءتىنتىپ كوردى دە جىبەردى...

         جارلى سۇلەيمەن كەلىپ:

         — تاقسىر، سەنىڭ دە اتىڭ سۇلەيمەن، مەنىڭ دە اتىم سۇلەيمەن. ءسىزدى اللا تاعالا باقىتتى ەتتى، مەنى كەدەي ەتتى. بۇگىن بازاردا وتىنىم وتپەي بالالارىم اش جاتتى. ءسىزدى كورگەسىن قۋانىپ مۇڭىمدى ايتايىن دەپ كەلدىم، – دەدى. جارلىنى سۇلەيمەن جاقسى قارسى الىپ، ءبىر گاۋھار تاس بەردى. شال بايعۇس گاۋھاردى الىپ قۋانىپ ۇيىنە قايتتى. جولدا گاۋھاردى ءبىر بۇتانىڭ باسىنا قويىپ ءوزى وتىرىپ دەم الدى. سول ۋاقىتتا اسپاننان ءبىر قارا قۇس كەلىپ جارقىراپ تۇرعان گاۋھاردى الىپ كەتتى. سونان شال بايعۇس سۇلەيمەنگە كەلدى. كەلىپ:

         — تاقسىر، بەرگەن گاۋھارىڭىزدان ايرىلىپ قالدىم، – دەپ، بولعان جاعدايدى ايتتى. «قايىر، بۇيىرماعان شىعار»، – دەپ، سۇلەيمەن پايعامبار تاعى ءبىر گاۋھار بەردى. دالاعا شىققاسىن جارلى ساقتىق جاساپ گاۋھاردى سالدەسىنە مىقتاپ وراپ الدى. ءبىراز جەرگە كەلگەندە جارلىعا ەكى جاياۋ جىگىت كەزدەستى. ەكەۋى دە ماس ەكەن، باسىنداعى سالدەسىن تارتىپ الىپ قاشىپ كەتتى. شال بايعۇس امالسىزدان سۇلەيمەنگە تاعى كەلدى. كەلدى دە:

         — سالدەمە مىقتاپ بايلاپ الىپ ەدىم، بىر-ەكى كىسى كەزدەسىپ تارتىپ الىپ قاشىپ كەتتى، – دەدى.

         — قايىر، بۇيىرماعان ەكەن، – دەپ تاعى ءبىر گاۋھار بەردى. شال تىسقا شىعىپ ونى ىشقىرلىققا مىقتاپ تىعىپ الىپ، جولعا ءتۇسىپ كەتە بەردى.

         ءبىراز جەر جۇرگەن سوڭ ەكى ورتادا ءبىر وزەنگە جولىقتى. وزەننەن ءوتۋ ءۇشىن ەڭكەيىپ بالاعىن ءتۇرىپ جاتقاندا گاۋھار سۋعا دومالاپ ءتۇسىپ كەتتى. شال گاۋھاردان ايرىلىپ سۇلەيمەنگە تاعى كەلدى.

         — تاقسىر، گاۋھاردان تاعى ايرىلىپ قالدىم، – دەپ، شىنىن ايتتى. سۇلەيمەن تاعى دا بەرەيىن دەپ، ءبىر گاۋھاردى قولىنا العاندا، شال:

         — تاقسىر، ەندى ماعان باتاڭىزدى بەرىڭىز! – دەپتى.

         سۇلەيمەن:

         — بۇدان بىلاي مالىڭ، ءناسىبىڭ، باقىتىڭ ارتا بەرسىن، – دەپ، باتاسىن بەردى. باتانى الىپ شال ۇيىنە جۇرە بەردى. شال كەلە جاتىپ جولىنان اداسىپ كەتتى. جۇرە-جۇرە ءبىر تەرەككە كەزدەستى. تەرەكتىڭ باسىنان ءبىر ۇيا كوردى. شال: «وسى تەرەكتىڭ باسىنا شىعىپ ۇيانى بۇزىپ الايىن. اۋىلعا ارقالاپ بارسام، كەمپىرىم شاي قايناتىپ بەرەدى عوي»، – دەپ ويلادى.

         ءسويتىپ تەرەكتىڭ باسىنا شىقتى. شىقسا، ۇيانىڭ ىشىندە باعاناعى قۇس الىپ كەتكەن گاۋھار جاتىر ەكەن. شال گاۋھاردى تاۋىپ الدى، تەرەكتىڭ باسىندا تۇرىپ اۋلىنىڭ جولىن بولجاپ الدى. تەرەكتەن ءتۇسىپ اۋلىنا قاراي ءجۇردى. ءبىراز جەر جۇرگەسىن جول شەتىندە تۇرعان ءبىر جامان تامدى كوردى. تامعا كىرسە باعاناعى سالدەسى تۇر ەكەن. ەكى ماس سونىڭ ىشىنە تاستاپ كەتكەن ەكەن. ونى دا تاۋىپ الىپ، شال قۋانىپ ۇيىنە كەلدى. كەلسە، كەمپىرى ءبىر بالىق ساتىپ الىپ: «شالىم اشىعىپ كەلەدى عوي»، – دەپ تازالاپ جاتىر ەكەن. تازالاپ ءىشىن جارىپ جىبەرسە، بالىقتىڭ ىشىنەن باياعى گاۋھار شىعا كەلەدى. ءسويتىپ، جارلى شال ءۇش گاۋھاردى دا ساندىققا سالىپ قويدى. اۋقاتتانىپ بولعاننان كەيىن بىر-ەكى كۇن دەمالدى، بالتاسىن قولىنا الىپ توعايعا بارىپ وتىن شاپتى. ەكى-ۇش كۇن شاپقان مول وتىنىن ءۇيىپ، ۇيىنە قايتتى.

         ءبىر كۇنى سۇلەيمەن پايعامبار اسكەرىمەن ساحاراعا شىعىپ ءبىر جەرلەرگە كەلگەندە، جاڭبىر جاۋىپ كەتتى. ءۇستى-باسى سۋ بولىپ، باياعى شالدىڭ ۇيگەن وتىنىنىڭ ۇستىنەن شىقتى. سوندا سۇلەيمەن:

         — وسى وتىن كىمدىكى بولسا سونىكى بولسىن، جاعىپ، وتىنا جىلىنىپ، كەپتىرىنىپ الىڭدار، – دەدى اسكەرىنە. ءسويتىپ، بارلىعى وتىندى جاعىپ جىلىنىپ، كەپتىرىنىپ جاۋىن باسىلعان سوڭ كەتىپ قالدى.

         ەرتەڭىنە شال كەلسە، وتىننىڭ ءبارى التىن مەن كۇمىس بولىپ قورىپ قالعان ەكەن. شال بايعۇس كەمپىرىمەن ەكەۋى ۇيىنە تاسىپ، جيناپ الىپ قازىناعا قارىق بولىپتى.

---