جەلبىرە، جەڭىس جالاۋى
الماتى قالاسى،
الاتاۋ اۋدانى، № 151 جبب مەكتەپ
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
كادىلبەكوۆا اياۋجان جالەلدينكىزى
تاقىرىبى: جەلبىرە، جەڭىس جالاۋى!
ماقساتى:
- ۇلى وتان سوعىسى، ونىڭ زارداپتارى، ۇلى جەڭىس تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ. وتان ءۇشىن جان قيعان اتالار مەن اپالاردىڭ، سوعىستان ورالعان، قازىرگى كەزدە ارامىزدا جۇرگەن ارداگەرلەرىمىزدىڭ ەرلىگىن ۇلگى ەتە وتىرىپ، ولاردى قۇرمەتتەۋگە تاربيەلەۋ.
- كوركەم سوزدەردى ولەڭدەردى وقي وتىرىپ تىلدەرىن، سوزدىك قورلارىن دامىتۋ.
- وتانعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك سەزىمىن قالىپتاستىرا وتىرىپ، تۋعان جەرىن سۇيۋگە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: بەزەندىرىلگەن ساحنا، سلايد، شارلار، بۋكلەتتەر، گازەتتەر.
1-جۇرگىزۋشى: قايىرلى كۇن قادىرمەندى سوعىس ارداگەرلەرى، ۇستازدار، اتا - انالار، وقۋشىلار. بۇگىنگى "جەلبىرە، جەڭىس جالاۋى!" اتتى كەشىمىزگە قوش كەلدىڭىزدەر. بۇگىنگى كەشىمىزدىڭ قوناعى، وسى مەكتەپتىڭ باسشىسى، ەل اعاسى - اسحات وشاقبايۇلىنا ءسوز بەرەمىز.
جەر جۇزىندە نۇر شاشىپ جەڭىس كۇنى
جاقسى ءۇمىتتىڭ شىراعى جاندى مىنە
اسپان بەتىن قاپتاعان قارا تۇمان
سەرپىلىپ زۇلىمدىقتىڭ ءسوندى ءتۇنى
2- جۇرگىزۋشى: از ەمەس زار جىلاعان، ەگىلگەن جان
از ەمەس وشكەن ءومىر، توگىلگەن قان
كەۋدەگە ءزىلدى قاسىرەت سالدى سوعىس
قيرادى تالاي ارمان كوڭىلگە العان
كورىنىس: سوعىس قاسىرەتى /مۇڭدى اۋەن ويناتىلىپ تۇرادى/
نەمەرەسى: اجە، اجە! بۇگىن مەننەن باقىتتى ادام جوق. جاڭا ءومىردىڭ باسپالداعىن دارىگەر بوپ باستاعىم كەلەدى. (اجەسىن قۇشاقتاپ ەركەلەي كۇلەدى)
اجەسى: تالابىنا نۇر جاۋسىن، ارمانىڭا جەت بالام! (ماڭدايىنان ءسۇيىپ، قاسىنا وتىرعىزادى، اكەسى جىميىپ، سالماقتى كيىپ تە پىشاعىن قايراپ وتىرا بەرەدى، كەلىنى ىدىس الىپ، كەلە جاتىپ، راديوداعى حاباردى تىعداپ تۇرىپ قالادى).
راديو: تىڭداڭىزدار! تىڭداڭىزدار! سويلەپ تۇرعان موسكۆا. بۇگىن، تاڭەرتەڭگى ساعات 4 - تە نەمىس فاشيستتەرى گەرمانيا مەن سوۆەت وداعىنىڭ اراسىنداعى شابۋل جاساماۋ تۋرالى شارتتى وپاسىزدىقتى بۇزىپ، ءبىزدىڭ ەلىمىزدىڭ تەررەتورياسىنا باسىپ كىردى.
(ءان «سۆياششەننايا ۆوينا»، قولىنداعى ىدىسى ءتۇسىپ كەتكەن كەلىنى جىلاپ، بەتىن جابادى).
نەمەرەسى:
— اتتان! — دەدى،
ول ءقازىر اتتانادى.
جاۋىنگەردىڭ ءرولىن اتقارادى.
نەگە بىزگە ءۇمىتسىز تەسىلەسىڭ؟
اتتان، اكە،
جولىڭنان كەشىگەسىڭ.
كەۋدەسىندە جانى بار پاقىرلارىڭ،
تاۋىپ جەيدى سەنسىز دە نەسىبەسىن. (اكەسىن كەلىپ قۇشاقتايدى)
اكەسى:
— (اكەسى قولىنداعى ءبىر جاسار بالاسىن قىزىنا بەرىپ تۇرىپ)
تىڭدا بالام، تىڭدا كۇنىم،
بولۋعا جارا قولقانات.
كارى انام، ءسابي ءىنىڭ،
بارلىعى ساعان امانات.
اجەسى:
— ورالسىن امان جەرىنە،
كورىسسىن تۋعان ەلىمەن.
كەلىڭ - اۋ كوزدەي قالتاعا
توپىراق سالىپ بەرىپ جىبەر.
كەلىن:
— (قالتاعا سالىنعان توپىراقتى بەرگەن كەلىن)
كەبىن كيگەن ولەدى،
كەبەنەك كيگەن كەلەدى.
ۇلكەن ۇيدەن ءدام تاتسا،
كەشىكپەي دەيدى كەلەدى. (جارىنىڭ سوڭىنان جىلاپ قالادى)
/كورىنىس سوڭىنان دوكۋمەنتالنىي فيلم سوعىس بولىپ جاتقانى/
مونولوگ "سوعىس دەگەن"
1 - وقۋشى: سوعىس دەگەن قايدان شىقتى
اۆتورى كىم العاشقى
ەسىل ادام، ەسى كەتىپ
وعان نەگە جارماستى
بۇكىل ادام تاريحىنىڭ
بەتىن نەگە قان باستى
2 - وقۋشى
سوعىس دەگەن - اققان سورى اقسۇيەكتىڭ، قۇلدىڭ دا
سوعىس دەگەن - توككەن ارى ۇلدىڭ جانە قىزدىڭ دا
سوعىس دەگەن - سوتقارلاردىڭ قولىنداعى نايزاسى
سوعىس دەگەن، سوعىس دەگەن زۇلىمدىقتىڭ ايناسى.
3 - وقۋشى
بۇلت تورلادى اسپاندى
قارا جەر قانعا لاستاندى
زەڭبىرەك اتىپ جان - جاقتان
وسىلاي سوعىس باستالدى
4 - وقۋشى
قيىلدى قاناتى ءتاتتى ارماننىڭ
ءۇزىلدى قايىرماسى باقتاردا ءاننىڭ
الەمدە ەڭ سۇمدىق كۇن انا ءۇشىن
مايدانعا ازاماتتار اتتانعان كۇن
بۇلت باستى، اشىق ءسانى قاشتى اسپاننىڭ
جوعالسىن زاتى بۇلاي باس قوسقاننىڭ
اناعا ەڭ اۋىر كۇن تىرشىلىكتە -
بوزداپ كەپ، بوزداعىنان قوشتاسقان كۇن.
5 - وقۋشى
جابادى دالا ءتوسىن نالا قايعى
شىن قايعى جاس كارىگە قارامايدى
قىپ قىزىل كولدىڭ بەتىن
سۇڭقىلداعان،
اققۋلار قاناتىمەن سابالايدى
دولدانىپ، مايلانىپ تاسقىن ءانى
ساي - سايدى تاستارىمەن باستىرادى
سەلكىلدەپ، جەلكىلدەگەن قامىس قۇراق
وكىرىپ وزەن باسىن تاسقا ۇرادى.
6 - وقۋشى
بۇلت تۇنەرىپ اسپاننان
تالماي كوزدەن جاس تامعان
تۇتقيىلدان جاۋ ءتيىپ
قىرعىن سوعىس باستالعان.
1 - جۇرگىزۋشى: كاتيۋشا ءانى بارلىق جاۋىنگەرلەرىمىزدىڭ جۇرەگىنە جەڭىستىڭ ءۇمىتىن جاقتىرعان ءان. سوندىقتان بۇل ءاندى قۇرمەتتەپ، جاقسى كورەمىز.
بي: كاتيۋشا
كورىنىس: مايداننان كەلگەن حات.
تىل ەڭبەككەرلەرى جۇمىس ۇستىندە. كارى جاسى قاراماي، ەڭبەك ەتۋدە. پوشتاشى حات اكەلە جاتادى.
بالا: حات كەلدى اپا، اكەمنەن حابار كەلدى.
پوشتاشى: جينالىڭدار، حات الىڭدار.
الاتاۋ اۋدانى، № 151 جبب مەكتەپ
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
كادىلبەكوۆا اياۋجان جالەلدينكىزى
تاقىرىبى: جەلبىرە، جەڭىس جالاۋى!
ماقساتى:
- ۇلى وتان سوعىسى، ونىڭ زارداپتارى، ۇلى جەڭىس تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ. وتان ءۇشىن جان قيعان اتالار مەن اپالاردىڭ، سوعىستان ورالعان، قازىرگى كەزدە ارامىزدا جۇرگەن ارداگەرلەرىمىزدىڭ ەرلىگىن ۇلگى ەتە وتىرىپ، ولاردى قۇرمەتتەۋگە تاربيەلەۋ.
- كوركەم سوزدەردى ولەڭدەردى وقي وتىرىپ تىلدەرىن، سوزدىك قورلارىن دامىتۋ.
- وتانعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك سەزىمىن قالىپتاستىرا وتىرىپ، تۋعان جەرىن سۇيۋگە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: بەزەندىرىلگەن ساحنا، سلايد، شارلار، بۋكلەتتەر، گازەتتەر.
1-جۇرگىزۋشى: قايىرلى كۇن قادىرمەندى سوعىس ارداگەرلەرى، ۇستازدار، اتا - انالار، وقۋشىلار. بۇگىنگى "جەلبىرە، جەڭىس جالاۋى!" اتتى كەشىمىزگە قوش كەلدىڭىزدەر. بۇگىنگى كەشىمىزدىڭ قوناعى، وسى مەكتەپتىڭ باسشىسى، ەل اعاسى - اسحات وشاقبايۇلىنا ءسوز بەرەمىز.
جەر جۇزىندە نۇر شاشىپ جەڭىس كۇنى
جاقسى ءۇمىتتىڭ شىراعى جاندى مىنە
اسپان بەتىن قاپتاعان قارا تۇمان
سەرپىلىپ زۇلىمدىقتىڭ ءسوندى ءتۇنى
2- جۇرگىزۋشى: از ەمەس زار جىلاعان، ەگىلگەن جان
از ەمەس وشكەن ءومىر، توگىلگەن قان
كەۋدەگە ءزىلدى قاسىرەت سالدى سوعىس
قيرادى تالاي ارمان كوڭىلگە العان
كورىنىس: سوعىس قاسىرەتى /مۇڭدى اۋەن ويناتىلىپ تۇرادى/
نەمەرەسى: اجە، اجە! بۇگىن مەننەن باقىتتى ادام جوق. جاڭا ءومىردىڭ باسپالداعىن دارىگەر بوپ باستاعىم كەلەدى. (اجەسىن قۇشاقتاپ ەركەلەي كۇلەدى)
اجەسى: تالابىنا نۇر جاۋسىن، ارمانىڭا جەت بالام! (ماڭدايىنان ءسۇيىپ، قاسىنا وتىرعىزادى، اكەسى جىميىپ، سالماقتى كيىپ تە پىشاعىن قايراپ وتىرا بەرەدى، كەلىنى ىدىس الىپ، كەلە جاتىپ، راديوداعى حاباردى تىعداپ تۇرىپ قالادى).
راديو: تىڭداڭىزدار! تىڭداڭىزدار! سويلەپ تۇرعان موسكۆا. بۇگىن، تاڭەرتەڭگى ساعات 4 - تە نەمىس فاشيستتەرى گەرمانيا مەن سوۆەت وداعىنىڭ اراسىنداعى شابۋل جاساماۋ تۋرالى شارتتى وپاسىزدىقتى بۇزىپ، ءبىزدىڭ ەلىمىزدىڭ تەررەتورياسىنا باسىپ كىردى.
(ءان «سۆياششەننايا ۆوينا»، قولىنداعى ىدىسى ءتۇسىپ كەتكەن كەلىنى جىلاپ، بەتىن جابادى).
نەمەرەسى:
— اتتان! — دەدى،
ول ءقازىر اتتانادى.
جاۋىنگەردىڭ ءرولىن اتقارادى.
نەگە بىزگە ءۇمىتسىز تەسىلەسىڭ؟
اتتان، اكە،
جولىڭنان كەشىگەسىڭ.
كەۋدەسىندە جانى بار پاقىرلارىڭ،
تاۋىپ جەيدى سەنسىز دە نەسىبەسىن. (اكەسىن كەلىپ قۇشاقتايدى)
اكەسى:
— (اكەسى قولىنداعى ءبىر جاسار بالاسىن قىزىنا بەرىپ تۇرىپ)
تىڭدا بالام، تىڭدا كۇنىم،
بولۋعا جارا قولقانات.
كارى انام، ءسابي ءىنىڭ،
بارلىعى ساعان امانات.
اجەسى:
— ورالسىن امان جەرىنە،
كورىسسىن تۋعان ەلىمەن.
كەلىڭ - اۋ كوزدەي قالتاعا
توپىراق سالىپ بەرىپ جىبەر.
كەلىن:
— (قالتاعا سالىنعان توپىراقتى بەرگەن كەلىن)
كەبىن كيگەن ولەدى،
كەبەنەك كيگەن كەلەدى.
ۇلكەن ۇيدەن ءدام تاتسا،
كەشىكپەي دەيدى كەلەدى. (جارىنىڭ سوڭىنان جىلاپ قالادى)
/كورىنىس سوڭىنان دوكۋمەنتالنىي فيلم سوعىس بولىپ جاتقانى/
مونولوگ "سوعىس دەگەن"
1 - وقۋشى: سوعىس دەگەن قايدان شىقتى
اۆتورى كىم العاشقى
ەسىل ادام، ەسى كەتىپ
وعان نەگە جارماستى
بۇكىل ادام تاريحىنىڭ
بەتىن نەگە قان باستى
2 - وقۋشى
سوعىس دەگەن - اققان سورى اقسۇيەكتىڭ، قۇلدىڭ دا
سوعىس دەگەن - توككەن ارى ۇلدىڭ جانە قىزدىڭ دا
سوعىس دەگەن - سوتقارلاردىڭ قولىنداعى نايزاسى
سوعىس دەگەن، سوعىس دەگەن زۇلىمدىقتىڭ ايناسى.
3 - وقۋشى
بۇلت تورلادى اسپاندى
قارا جەر قانعا لاستاندى
زەڭبىرەك اتىپ جان - جاقتان
وسىلاي سوعىس باستالدى
4 - وقۋشى
قيىلدى قاناتى ءتاتتى ارماننىڭ
ءۇزىلدى قايىرماسى باقتاردا ءاننىڭ
الەمدە ەڭ سۇمدىق كۇن انا ءۇشىن
مايدانعا ازاماتتار اتتانعان كۇن
بۇلت باستى، اشىق ءسانى قاشتى اسپاننىڭ
جوعالسىن زاتى بۇلاي باس قوسقاننىڭ
اناعا ەڭ اۋىر كۇن تىرشىلىكتە -
بوزداپ كەپ، بوزداعىنان قوشتاسقان كۇن.
5 - وقۋشى
جابادى دالا ءتوسىن نالا قايعى
شىن قايعى جاس كارىگە قارامايدى
قىپ قىزىل كولدىڭ بەتىن
سۇڭقىلداعان،
اققۋلار قاناتىمەن سابالايدى
دولدانىپ، مايلانىپ تاسقىن ءانى
ساي - سايدى تاستارىمەن باستىرادى
سەلكىلدەپ، جەلكىلدەگەن قامىس قۇراق
وكىرىپ وزەن باسىن تاسقا ۇرادى.
6 - وقۋشى
بۇلت تۇنەرىپ اسپاننان
تالماي كوزدەن جاس تامعان
تۇتقيىلدان جاۋ ءتيىپ
قىرعىن سوعىس باستالعان.
1 - جۇرگىزۋشى: كاتيۋشا ءانى بارلىق جاۋىنگەرلەرىمىزدىڭ جۇرەگىنە جەڭىستىڭ ءۇمىتىن جاقتىرعان ءان. سوندىقتان بۇل ءاندى قۇرمەتتەپ، جاقسى كورەمىز.
بي: كاتيۋشا
كورىنىس: مايداننان كەلگەن حات.
تىل ەڭبەككەرلەرى جۇمىس ۇستىندە. كارى جاسى قاراماي، ەڭبەك ەتۋدە. پوشتاشى حات اكەلە جاتادى.
بالا: حات كەلدى اپا، اكەمنەن حابار كەلدى.
پوشتاشى: جينالىڭدار، حات الىڭدار.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
