InfoHub Logo

جامبىل وبلىسى، مەركى اۋدانى،
№7 نەگىزگى مەكتەبىنىڭ
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى
باياقوۆا قۋانىش تەمىربەك قىزى

ەشكىم دە وزىنە – ءوزى باعا بەرۋدى ۇيرەنبەي تۇرىپ، باسقالاردى باعالاي المايدى (ي. گەتە)

ءبىلىم – قوعامدى الەۋمەتتىك - مادەني، عىلىمي ۇردىسپەن قامتاماسىز ەتەتىن جوعارى قۇندىلىق. بولاشاقتىڭ بۇگىنگىدەن نۇرلى بولۋىنا ىقپال ەتىپ، ادامزات قوعامىن العا اپاراتىن كۇش تەك بىلىمدە عانا. قاي ەلدىڭ بولسىن ءوسىپ - وركەندەۋى، عالامدىق دۇنيەدە وزىندىك ورىن الۋى ونىڭ ۇلتتىق ءبىلىم جۇيەسىنىڭ دەڭگەيىنە، دامۋ باعىتىنا بايلانىستى.

«ۇرپاعى ءبىلىمدى حالىقتىڭ بولاشاعى بۇلىڭعىر بولمايدى» دەگەندەي، جاس ۇرپاققا ساپالى، ءمان - ماعىنالى، ونەگەلى تاربيە مەن ءبىلىم بەرۋ – بۇگىنگى كۇننىڭ باستى تالابى.
ەلباسى ن. ءا. نازاربايەۆتىڭ «قازاقستان جولى - 2050: ءبىر ماقسات، ءبىر مۇددە، ءبىر بولاشاق» اتتى جولداۋىندا «... ورتا ءبىلىم جۇيەسىندە جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتەردى نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەپتەرىندەگى وقىتۋ دەڭگەيىنە جەتكىزۋ كەرەك» دەپ اتاپ كورسەتىلگەن[1]. وسى تۇرعىدا ۇلتتىق بiلiم بەرۋ جۇيەسiن مودەرنيزاسيالاۋ جاعدايىندا شەتەلدiك وزىق ءتاجiريبەلەردi پايدالانۋ مۇمكiندiكتەرiن باعالاۋ، ۇلتتىق ءداستۇر مەن ەرەكشەلiكتەردi ەسكەرۋ، بiلiم مازمۇنىن جاڭارتۋ، بiلiم بەرۋ جۇيەسiن باسقارۋ مەن ۇيىمداستىرۋدىڭ تيiمدiلiگiن ارتتىرۋدىڭ جاڭا جولدارىن iزدەستiرۋ سەكiلدi وزەكتi جايتتار ەرەكشە ماڭىزعا يە بولىپ وتىر.

سوڭعى جىلدارى اۋىلدىق جەردەگى وقۋشىلاردىڭ وقۋعا ىنتاسىنىڭ، قىزىعۋشىلىعىنىڭ تومەندەۋى بايقالادى. وقۋشىنىڭ وقۋ - بىلىمگە ىنتاسىنىڭ تومەن بولۋى، ونىڭ قىزىعۋشىلىقتارى مەن قاجەتتىلىكتەرى انىقتالماي ناتيجەلى وقۋ بولمايتىنى بارشامىزعا بەلگىلى. وقۋشى ءبىلىمىن باعالاۋ ءبىلىم ساپاسىن كوتەرۋدىڭ ەڭ ماڭىزدى فاكتورى بولىپ تابىلادى. باعالاۋ جۇيەسىنە نەلىكتەن وزگەرىس كەرەك؟ سوڭعى جىلدارى دۇنيەجۇزىنىڭ كوپتەگەن مەملەكەتتەرى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندە وقۋشىلاردىڭ ءبىلىم جەتىستىكتەرىن باعالاۋ جۇيەسىن قايتا قاراۋدا. سەبەبى باعالاۋ جۇيەسىندەگى وزگەرىستەر - ءبىلىم بەرۋ سالاسىنداعى باستى باعىتتاردىڭ ءبىرى. بۇل باعىتتاعى جاڭا قادام - كريتەريالدى باعالاۋ بولىپ تابىلادى. ءقازىر كريتەريالدى باعالاۋ تۋرالى كوپ ەستيمىز جانە مەكتەپتەردە ەكسپەريمەن رەتىندە سىناقتان وتكىزىلۋدە. كەز - كەلگەن ءمۇعالىم كريتەريالدىق باعالاۋدى قولدانباس بۇرىن ونىڭ وزىنە ءتان تەرمينولوگياسىن تولىق مەڭگەرگەن ءجون. سوندىقتان ءبىز كريتەريي دەگەن ءسوزدىڭ ماعىناسىن ءوزىمىز ءتۇسىنۋىمىز قاجەت. كريتەريالدىق باعالاۋ - بۇل ءبىلىمنىڭ ماقساتى مەن مازمۇنىنا سايكەس كەلەتىن، وقۋشىلاردىڭ وقۋ - تانىمدىق بىلىكتىلىگىن قالىپتاستىرۋعا سەبەپشى بولاتىن، ايقىن انىقتالعان، ۇجىممەن شىعارىلعان، ءبىلىم پروسەسىنىڭ بارلىق قاتىسۋشىلارىنا الدىن الا بەلگىلى كريتەريلەرمەن وقۋشىلاردىڭ وقۋ جەتىستىكتەرىن سالىستىرۋعا نەگىزدەلگەن ءۇردىس.
وتاندىق ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندەگى باستى مىندەتتەردىڭ ءبىرى - زاماناۋي تەز وزگەرمەلى قوعامدا وقۋشىلاردى جان - جاقتى دامىتۋمەن بىرگە ءبىلىمدى وزگەرمەلى ءومىر جاعدايىندا پايدالانا ءبىلۋداعدىسىن قالىپتاستىرۋ.