كۆادرات تەڭدەۋ تۇبىرلەرىنىڭ فورمۋلالارى تاقىرىبى بويىنشا ەسەپتەر شىعارۋ
كۆادرات تەڭدەۋ تۇبىرلەرىنىڭ فورمۋلالارى تاقىرىبى بويىنشا ەسەپتەر شىعارۋ.
ماقساتى:
1. كۆادرات تەڭدەۋ تۇبىرلەرىنىڭ فورمۋلالارىن ەسەپتەر شىعارعاندا قولدانا ءبىلۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ وي - ءورىسىن كەڭەيتۋ، ماتەماتيكالىق جانە لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ.
3. وقۋشىلاردى ءوز بەتىنشە ەسەپ شىعارۋعا، ىزدەنۋگە، شىعارماشىلىق پەن ەڭبەك ەتۋگە باۋلۋ.
ءادىسى: دەڭگەيلەپ سارالاپ وقىتۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: ءبىلىم - بىلىك داعدىنى قالىپتاستىرۋ.
كورنەكىلىگى: پلاكاتتا جازىلعان ەسەپتەر، كارتوچكالار.
ءپان ارالىق بايلانىس: ادەبيەت
ساباقتىڭ قۇرىلىمى: ساباق ءتورت دەڭگەيلىك قۇرىلىمنان تۇرادى.
I. وقۋشىلىق دەڭگەي.
II. الگوريتمدىك دەڭگەي.
III. ەۆريستيكالىق دەڭگەي.
IV. شىعارماشىلىق دەڭگەي.
ساباقتىڭ ءجۇرىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: وقۋشىلاردى تۇگەندەپ، ساباققا ىنتاسىن ارتتىرۋ.
II. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ: №134(كومپلەكستى)
III. نەگىزگى ءبولىم.
I. وقۋشىلىق دەڭگەي (زەردە ويىنى)
1) ح^2 - 11ح+=0
د=121 - 40=81
ح_(1/2)=11±9/2؛ ح_1=10؛ ح_2=1.
ءبىر تال كەسسەڭ (ون تال ەك)
2) ح^2 - 8ح+7=0
k=- 4 د=k^2 - q=16 - 7=9
ح_(1/2)=4±3؛ ح_1=7؛ ح_2=1.
جەتى رەت ولشەپ، ءبىر رەت كەس.
3) ح^2 - 9ح+8=0
د=81 - 32=49
ح_(1/2)=9±7/2 ح_1=1؛ ح_2=8.
جىگىت سەگىز قىرلى (ءبىر سىرلى)
4) ح^2 - 70ح+1200=0
k=- 35 د=25
ح_(1/2)=35±5؛ ح_1=30؛ ح_2=40
ۇلعا 30 ۇيدەن (قىزعا 40 ۇيدەن تىيۋ)
5) ح^2 - 14ح+49=0
k=- 7؛ د=49 - 49=0؛ ح=- k=7
جەتى جۇرتتىڭ ءتىلىن ءبىل (جەتى ءتۇرلى ءبىلىم ال)
6) ح^2 - 10ح+24=0
k=- 5؛ د=25 - 24=1
ح_(1/2)=5±1؛ ح_1=4؛ ح_2=6.
التاۋ الا بولسا، اۋىزداعى كەتەدى (تورتەۋ تۇگەل بولسا، توبەدەگى جەتەدى)
II. الگوريتمدىك دەڭگەي (ۇندەمەس ويىنى: تەست)
1) جالپى كۆادرات تەڭدەۋىنىڭ فورمۋلاسى
ا) ح^2+pح+q=0؛
ۆ) 〖اح〗^2+ۆح+س=0؛
س) 〖اح〗^2+س=0
2) ح^2+6ح - 7=0 تەڭدەۋىنىڭ كوەففيسەنتتەرى مەن بوس مۇشەسىن اتاڭدار.
ا) ا=0 ۆ=0 س=- 7
ۆ) ا=1 ۆ=0 س=1
س) ا=1 ۆ=0 س=- 7
3) ەگەر س>0، د<0 болса,="" онда="" теңдеудің="" неше="" түбірі="">
ا) ەكى وڭ ءتۇبىرى؛
ۆ) ەكى تەرىس ءتۇبىرى؛
س) ءتۇبىرى بولمايدى.
4) تەڭدەۋدى ح^2+ۆح+س=0 تۇرىندە جازىڭدار: ح(2ح - 3)=5 - 4ح
ا) 〖2ح〗^2+ح - 5=0؛
ۆ) 〖2ح〗^2 - 2ح+5=0؛
س) 〖2ح〗^2 - 7ح - 5=0.
5) ح2+2ح - 15=0 تەڭدەۋىنىڭ ەڭ كىشى ءتۇبىرىن تابىڭدار:
ا) - 5؛
ۆ) - 3؛
س) 3.
6) تەڭدەۋدىڭ نەشە ءتۇبىرى بار: 25ح2 - 10ح+1= 0
ا) ءبىر ءتۇبىرى؛
ۆ) ەكى ءتۇبىرى؛
س) ءتۇبىرى جوق.
7) تەڭدەۋدى شەشىڭدەر: 8ح2 - 6ح+1= 0
ا) ح1 =0، 5؛ ح2= - 0، 25.
ۆ) ح1= - 0، 5؛ ح2= - 0، 25.
س) ح1=0، 5؛ ح2=0، 25.
III. ەۆريستيكالىق دەڭگەي. (ماتەماتيكالىق لوتو)
1. ح2 - 2ح - 35= 0
2. ح2+4ح+3 = 0
3. ح2 - 7ح+12= 0
4. ح2+10ح - 11= 0
5. ح2+10ح - 11= 0
6. ح2 - 6ح+8=0
دۇرىس شەشىمى:
5) ح1=5؛ ح2=3.
2) ح1= - 1؛ ح2 =- 3.
1) ح1= - 5؛ ح2= 7.
6) ح1= 4؛ ح2= 2.
4) ح1=4؛ ح2= 1.
IV. شىعارماشىلىق دەڭگەي.(ءوز بەتىمەن جۇمىس) “اق سەرەك، كوك سەرەك ويىنى”
وقۋشىلار بىلىمدەرىنە قاراي دەڭگەيلەرىن وزدەرى تاڭدايدى.
- كۇردەلى - ورتاشا - جەڭىل
№141(1؛ 4) №136(1؛ 2) №133(2؛ 7)
بىلىمدەرىن ءوزىن - ءوزى، ءبىرىن - ءبىرى باعالايدى، مۇندا ءار وقۋشى ءوزىن ەركىن سەزىنەدى، شەتتەپ قالمايدى.
V. ۇيگە تاپسىرما:
VI. باعالاۋ. باعالاۋ پاراعىنا ءار دەڭگەيلىك ساتىنىڭ باعالارى قويىلىپ، قورىتىندى باعا شىعارىلىپ، بىلىمدەرى تەكسەرىلىپ باعالانادى.
VII. قورىتىندى: وقۋشىنىڭ ويلاۋىن، ەلەستەتۋ مەن ەسكە ساقتاۋىن، ىنتاسىن، بەلسەندىلىگىن، داعدىسىن، ءبىلىم ساپاسىن دامىتۋ ماقساتىندا دەڭگەيلىك تاپسىرمالار جۇيەسىمەن وقۋشىنىڭ قابىلەتىنە، قىزمەتىنە سايكەس جوعارى ساتىنا كوتەرىلۋىنە مۇمكىندىك بەرىلەدى.
ماقساتى:
1. كۆادرات تەڭدەۋ تۇبىرلەرىنىڭ فورمۋلالارىن ەسەپتەر شىعارعاندا قولدانا ءبىلۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ وي - ءورىسىن كەڭەيتۋ، ماتەماتيكالىق جانە لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ.
3. وقۋشىلاردى ءوز بەتىنشە ەسەپ شىعارۋعا، ىزدەنۋگە، شىعارماشىلىق پەن ەڭبەك ەتۋگە باۋلۋ.
ءادىسى: دەڭگەيلەپ سارالاپ وقىتۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: ءبىلىم - بىلىك داعدىنى قالىپتاستىرۋ.
كورنەكىلىگى: پلاكاتتا جازىلعان ەسەپتەر، كارتوچكالار.
ءپان ارالىق بايلانىس: ادەبيەت
ساباقتىڭ قۇرىلىمى: ساباق ءتورت دەڭگەيلىك قۇرىلىمنان تۇرادى.
I. وقۋشىلىق دەڭگەي.
II. الگوريتمدىك دەڭگەي.
III. ەۆريستيكالىق دەڭگەي.
IV. شىعارماشىلىق دەڭگەي.
ساباقتىڭ ءجۇرىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: وقۋشىلاردى تۇگەندەپ، ساباققا ىنتاسىن ارتتىرۋ.
II. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ: №134(كومپلەكستى)
III. نەگىزگى ءبولىم.
I. وقۋشىلىق دەڭگەي (زەردە ويىنى)
1) ح^2 - 11ح+=0
د=121 - 40=81
ح_(1/2)=11±9/2؛ ح_1=10؛ ح_2=1.
ءبىر تال كەسسەڭ (ون تال ەك)
2) ح^2 - 8ح+7=0
k=- 4 د=k^2 - q=16 - 7=9
ح_(1/2)=4±3؛ ح_1=7؛ ح_2=1.
جەتى رەت ولشەپ، ءبىر رەت كەس.
3) ح^2 - 9ح+8=0
د=81 - 32=49
ح_(1/2)=9±7/2 ح_1=1؛ ح_2=8.
جىگىت سەگىز قىرلى (ءبىر سىرلى)
4) ح^2 - 70ح+1200=0
k=- 35 د=25
ح_(1/2)=35±5؛ ح_1=30؛ ح_2=40
ۇلعا 30 ۇيدەن (قىزعا 40 ۇيدەن تىيۋ)
5) ح^2 - 14ح+49=0
k=- 7؛ د=49 - 49=0؛ ح=- k=7
جەتى جۇرتتىڭ ءتىلىن ءبىل (جەتى ءتۇرلى ءبىلىم ال)
6) ح^2 - 10ح+24=0
k=- 5؛ د=25 - 24=1
ح_(1/2)=5±1؛ ح_1=4؛ ح_2=6.
التاۋ الا بولسا، اۋىزداعى كەتەدى (تورتەۋ تۇگەل بولسا، توبەدەگى جەتەدى)
II. الگوريتمدىك دەڭگەي (ۇندەمەس ويىنى: تەست)
1) جالپى كۆادرات تەڭدەۋىنىڭ فورمۋلاسى
ا) ح^2+pح+q=0؛
ۆ) 〖اح〗^2+ۆح+س=0؛
س) 〖اح〗^2+س=0
2) ح^2+6ح - 7=0 تەڭدەۋىنىڭ كوەففيسەنتتەرى مەن بوس مۇشەسىن اتاڭدار.
ا) ا=0 ۆ=0 س=- 7
ۆ) ا=1 ۆ=0 س=1
س) ا=1 ۆ=0 س=- 7
3) ەگەر س>0، د<0 болса,="" онда="" теңдеудің="" неше="" түбірі="">
ا) ەكى وڭ ءتۇبىرى؛
ۆ) ەكى تەرىس ءتۇبىرى؛
س) ءتۇبىرى بولمايدى.
4) تەڭدەۋدى ح^2+ۆح+س=0 تۇرىندە جازىڭدار: ح(2ح - 3)=5 - 4ح
ا) 〖2ح〗^2+ح - 5=0؛
ۆ) 〖2ح〗^2 - 2ح+5=0؛
س) 〖2ح〗^2 - 7ح - 5=0.
5) ح2+2ح - 15=0 تەڭدەۋىنىڭ ەڭ كىشى ءتۇبىرىن تابىڭدار:
ا) - 5؛
ۆ) - 3؛
س) 3.
6) تەڭدەۋدىڭ نەشە ءتۇبىرى بار: 25ح2 - 10ح+1= 0
ا) ءبىر ءتۇبىرى؛
ۆ) ەكى ءتۇبىرى؛
س) ءتۇبىرى جوق.
7) تەڭدەۋدى شەشىڭدەر: 8ح2 - 6ح+1= 0
ا) ح1 =0، 5؛ ح2= - 0، 25.
ۆ) ح1= - 0، 5؛ ح2= - 0، 25.
س) ح1=0، 5؛ ح2=0، 25.
III. ەۆريستيكالىق دەڭگەي. (ماتەماتيكالىق لوتو)
1. ح2 - 2ح - 35= 0
2. ح2+4ح+3 = 0
3. ح2 - 7ح+12= 0
4. ح2+10ح - 11= 0
5. ح2+10ح - 11= 0
6. ح2 - 6ح+8=0
دۇرىس شەشىمى:
5) ح1=5؛ ح2=3.
2) ح1= - 1؛ ح2 =- 3.
1) ح1= - 5؛ ح2= 7.
6) ح1= 4؛ ح2= 2.
4) ح1=4؛ ح2= 1.
IV. شىعارماشىلىق دەڭگەي.(ءوز بەتىمەن جۇمىس) “اق سەرەك، كوك سەرەك ويىنى”
وقۋشىلار بىلىمدەرىنە قاراي دەڭگەيلەرىن وزدەرى تاڭدايدى.
- كۇردەلى - ورتاشا - جەڭىل
№141(1؛ 4) №136(1؛ 2) №133(2؛ 7)
بىلىمدەرىن ءوزىن - ءوزى، ءبىرىن - ءبىرى باعالايدى، مۇندا ءار وقۋشى ءوزىن ەركىن سەزىنەدى، شەتتەپ قالمايدى.
V. ۇيگە تاپسىرما:
VI. باعالاۋ. باعالاۋ پاراعىنا ءار دەڭگەيلىك ساتىنىڭ باعالارى قويىلىپ، قورىتىندى باعا شىعارىلىپ، بىلىمدەرى تەكسەرىلىپ باعالانادى.
VII. قورىتىندى: وقۋشىنىڭ ويلاۋىن، ەلەستەتۋ مەن ەسكە ساقتاۋىن، ىنتاسىن، بەلسەندىلىگىن، داعدىسىن، ءبىلىم ساپاسىن دامىتۋ ماقساتىندا دەڭگەيلىك تاپسىرمالار جۇيەسىمەن وقۋشىنىڭ قابىلەتىنە، قىزمەتىنە سايكەس جوعارى ساتىنا كوتەرىلۋىنە مۇمكىندىك بەرىلەدى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
تاقىرىبى: «اققان جۇلدىز» اتتى ادەبي – تانىمدىق كەش (پرەزەنتاسياسىمەن)
