InfoHub Logo

مادەنيەتتانۋدا مەديا مادەنيەت دەگەنىمىز - 20 عاسىردا بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ اسەرىنەن پايدا بولعان جانە قالىپتاسقان قازىرگى باتىستىق كاپيتاليستىك قوعام. بۇل تەرمين بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ (نەگىزىنەن تەلەديدار، سونىمەن قاتار باسپا ءسوز، راديو جانە فيلمدەر) قوعامدىق پىكىرگە عانا ەمەس، تالعام مەن قۇندىلىقتارعا دا اسەر ەتەتىن ينتەللەكتۋالدى اسەرىن بىلدىرەدى. «مەديا مادەنيەت» ءسوز تىركەستەرى مادەنيەتتىڭ بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ ءونىمى ەكەندىگىن بىلدىرەدى. مەديا مادەنيەتتىڭ تاعى ءبىر بالاما انىقتاماسى - «يميدجدىك مادەنيەت».جارناما مەن قوعاممەن بايلانىسقا باعىتتالعان مەديا-مادەنيەتتى كوبىنەسە حالىقتى مانيپۋلياسيالاۋعا باعىتتالعان جۇيە دەپ سانايدى. كورپوراتيۆتى مەديا، ەڭ الدىمەن، باسىم يدەولوگيالاردى ۇسىنۋ جانە كوبەيتۋ ءۇشىن قولدانىلادى. 1940 جىلدارى تەودور ادورنونىڭ جۇمىسى وسى باعىتتى دامىتۋدا كورنەكتى بولدى. مەديا-مادەنيەت تۇتىنۋشىلىقپەن بايلانىستى جانە وسى تۇرعىدان ونى بالاما تۇردە «تۇتىنۋشىلىق مادەنيەت.

قازىرگى الەمدە سيفرلىق تەحنولوگيالار ەلدەر ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىندا ماڭىزدى رولگە يە. ءقازىردىڭ وزىندە الەم حالقىنىڭ 40% -دان استامى ينتەرنەتكە قول جەتكىزە الادى، جانە 10 ءۇيدىڭ ءاربىر 7-سىندە ۇيالى تەلەفون بار. سيفرلىق تەحنولوگيالار ءبىرقاتار ارتىقشىلىقتار بەردى - حالىققا جانە بيزنەسكە مەملەكەتتىك قىزمەتتەرگە وڭايلاتىلعان قول جەتىمدىلىك، جەدەل اقپارات الماسۋ، بيزنەس جۇرگىزۋدىڭ جاڭا مۇمكىندىكتەرىنىڭ پايدا بولۋى، جاڭا سيفرلىق ونىمدەر قۇرۋ جانە ت.ب.

«سيفرلىق قازاقستاننىڭ» باستى ماقساتى - تۇراقتى ەكونوميكالىق وسۋگە قول جەتكىزۋ، ەكونوميكا مەن ۇلتتىڭ باسەكەگە قابىلەتتىلىگىن ارتتىرۋ، حالىقتىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن جاقسارتۋ ءۇشىن سيفرلىق ەكوجۇيەنى ۇدەمەلى دامىتۋ.

«سيفرلىق قازاقستان» مەملەكەتتىك باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋ ءتورت نەگىزگى باعىت بويىنشا جۇزەگە اسىرىلادى:

1. سيفرلىق جىبەك جولىن ەنگىزۋ. بۇل سەنىمدى، قول جەتىمدى، جوعارى جىلدامدىقتى جانە ءقاۋىپسىز سيفرلىق ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ؛
2. شىعارماشىلىق قوعامدى دامىتۋ. بۇل سيفرلىق ەكونوميكا ءۇشىن قۇزىرەتتىلىكتەر مەن داعدىلاردى دامىتۋ، حالىقتىڭ سيفرلىق ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋ بويىنشا جۇمىس، سالالار ءۇشىن اكت ماماندارىن دايارلاۋ؛
3. ەكونوميكا سالالارىنداعى سيفرلىق قايتا قۇرۋلار. بۇل ەكونوميكانىڭ ءتۇرلى سالالارىنىڭ باسەكەگە قابىلەتتىلىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن سيفرلىق تەحنولوگيالاردى كەڭىنەن ەنگىزۋ؛
4. پرواكتيۆتى كۇيگە كوشۋ. بۇل ەلەكتروندى جانە ءموبيلدى ۇكىمەت جۇيەسىن جەتىلدىرۋ، مەملەكەتتىك قىزمەتتەر كورسەتۋ سالاسىن وڭتايلاندىرۋ.

قازاقستان ءۇشىن كۇتىلەتىن سيفرلىق ديۆيدەندتەر مەملەكەتتىڭ ستراتەگيالىق ماقساتتارىنا سايكەس انىقتالادى جانە كورسەتىلەدى. بىرىنشىدەن، اڭگىمە مەملەكەت ءۇشىن مەملەكەتتىك باسقارۋدىڭ تيىمدىلىگى مەن اشىقتىعىن ارتتىرۋ، حالىقتىڭ جۇمىسپەن قامتىلۋىن قامتاماسىز ەتۋ، ءبىلىم بەرۋ مەن دەنساۋلىق ساقتاۋدىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ، ينۆەستيسيالىق احۋالدى جاقسارتۋ، ەڭبەك ونىمدىلىگىن ارتتىرۋ جانە ءجىو قۇرىلىمىنداعى شاعىن جانە ورتا بيزنەستىڭ ۇلەسىن ارتتىرۋ سياقتى ماڭىزدى جانە وزەكتى ماسەلەلەر تۋرالى بولىپ وتىر.

قازاقستاندى سيفرلاندىرۋدىڭ تۇپكى ماقساتى – ورتامەرزىمدى دامۋدا سيفرلىق تەحنولوگيالاردى پايدالانۋ ەسەبىنەن رەسپۋبليكا ەكونوميكاسىنىڭ دامۋ قارقىنىن جەدەلدەتۋ جانە حالىقتىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن جاقسارتۋ، سونداي-اق قازاقستان ەكونوميكاسىنىڭ ۇزاقمەرزىمدى دامۋ جوسپارىندا بولاشاقتىڭ  سيفرلىق ەكونوميكاسىن قۇرۋدى قامتاماسىز ەتەتىن دامۋدىڭ قاعيدالى جاڭا تراەكتورياسىنا كوشۋى ءۇشىن جاعدايلار جاساۋ. جaھaندaنۋ دەگەنىمىز - ءبىر تۇستاستىققا اكەلۋ. مۇنىڭ ناتيجەسىندە ەشقاشان جولدارى توعىسپايتىن باتىس پەن شىعىس مادەنيەتىن وركەندەتۋگە بولادى. ءار  ەلدىڭ وزىندىك ەرەكشەلىگى مەن مادەنيەتىنىڭ جاھاندانۋ پروسەسىندە بولاشاق داميدى. قازىرگى تاڭدا ونلاين وقۋ جۇيەسىنىڭ ناتيجەسى سيفرلىق قازاقستان باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋدا دەسەك، ارتىق ايتىلماعان شىعار، ءسىرا؟

---