مىندەتتەردى قالاي جەڭىلدەتۋگە بولادى؟
بەلگىلى-بىر جەتىستىككە جەتىپ، تابىستى بولعان ادامدار بىزگە سيقىرشىداي بولىپ كورىنەدى، ويتكەنى ولار از ۋاقىت ىشىندە كەرەمەت ناتيجەلەرگە قول جەتكىزىپ جاتادى. ولار مۇنى قالاي جۇزەگە اسىرادى؟ ونىڭ ەڭ باستى سەبەپتەرىنىڭ ءبىرى — ولار كوپتەگەن ءىستى جەڭىلدەتۋگە تىرىسادى. «80/20 ءپرينسيبى» كىتابىنىڭ اۆتورى، پارەتو (پارەتو زاڭى) ۇستانىمىنىڭ ءىزباسارى ريچارد كوح ايتپاقشى: ەگەر 80% قورىتىندىعا سەبەپ بولاتىن 20% ءىستى انىقتاي الساڭىز، جۇمىسىڭىزدىڭ ونىمدىلىگىن بىرنەشە ەسە ارتتىرۋعا بولادى.
وڭايلاتۋ — ءىسىڭىزدىڭ ونىمدىلىگىن ارتتىرعىڭىز كەلگەندەگى جاساۋ كەرەك بولعان ەڭ ءبىرىنشى ارەكەت. ول تالاي ۋاقىتىڭىز بەن اقىل-وي قۋاتىڭىزدى ۇنەمدەۋگە مۇمكىندىك بەرەدى، ال ۇنەمدەلگەن ۋاقىتتى ماڭىزدى نارسەلەرگە ارناۋعا بولادى.
ىستەردى وڭايلاتۋعا كىرىسپەستەن بۇرىن قانداي «ىستەردى» وڭايلاتۋعا بولاتىنىن انىقتاپ الايىق:
- مىندەتتەردى وڭايلاتۋ: كوپشىلىگىمىزدە كۇندەلىكتى اتقاراتىن مىندەتتەر شامادان تىس بولۋى مۇمكىن. جۇمىس، ءۇي، بالا-شاعا، قوعامدىق ءىس-شارالار، حوببي دەگەندەي. ەگەر بۇل مىندەتتەر كوبەيىپ كەتەتىن بولسا، كىمدە-كىم بولماسىن قاتتى قيينالىپ قالارى انىق. سوندىقتان اسا ماڭىزدى ەمەس كەيبىر مىندەتتەردى ءوز كۇندەلىگىڭىزدەن الىپ تاستاڭىز نەمەسە ولاردى ءوزارا بىرىكتىرىڭىز.
- ماقساتتى وڭايلاتۋ: ولاردىڭ سانىن ۇشكە دەيىن قىسقارتىڭىز. وسىلايشا قاجەتتى دۇنيەگە جاقسىراق كوڭىل بولە الاتىن بولاسىز، جۇيكە توزدىرۋدان ارىلىپ، كۇش-قايراتىڭىزدى بارىنشا ماڭىزدى بولعان ارەكەتتەرگە باعىتتايسىز. ومىرىڭىزدەگى وتە ماڭىزدى ماقساتتاردىڭ ءتىزىمىن جاساپ، ونىڭ ىشىنەن ءدال ءقازىر ەڭ وزەكتى 2-3 ماقساتتى تاڭداڭىز دا ارەكەتكە كوشىڭىز.
- ارەكەتتەردى وڭايلاتۋ: كەز-كەلگەن جۇمىس ارەكەتتەردەن تۇرادى. ەندى سول ارەكتتەردىڭ ىشىنەن قاجەتسىزدەرىن قىسقارتۋ كەرەك.
- سوزدەردى قىسقارتۋ: ادامدارمەن تۇسىنىكتى ەتىپ سويلەسىڭىز. قيىن، مانەرلى سوزدەردى قولدانىپ، سويلەمىڭىزدى قيىنداتۋدىڭ قاجەتى جوق.
- تاڭداۋدى وڭايلاتۋ: مۇنىمەن ءبىز ءبىر كۇندە ون رەت ەمەس، ءجۇز رەت تە كەزىگۋىمىز مۇمكىن. ەگەر تاڭداۋ جاساۋدىڭ ءارقايسىسىنا ۋاقىت ءبولىپ، ءجىتى توقتالاتىن بولساق، اقىل-وي قۋاتىمىزدىڭ ءبىرشاما بولىگىن الىپ قويارى انىق. سوندىقتان، مۇنىڭ الدىن الۋ ءۇشىن ءوز تاڭداۋلارىڭىزدى بارىنشا قىسقارتۋعا تىرىسىڭىز: تاڭعى اسىڭىز بىركەلكى بولسىن، كيەر كيىمدەرىڭىزدى ءار كۇنگە ءبولىپ قويىڭىز، كۇندەلىكتى ۇيىقى كەستەسىن رەتكە كەلىتىرىپ الىڭىز دا ونى مۇقيات ۇستانىڭىز.
ءومىرىمىزدى جەڭىلدەتۋ بارىسىن نەدەن باستاۋعا بولادى؟ وعان كومەكتەسەتىن بىرنەشە باعىت تومەندە كورسەتىلگەن.
1 قىسقا تىزىمدەر جاساڭىز
كەز كەلگەن ىسكە قاتىستى (ساتىپ الاتىن زاتتار بولەك) ءتىزىمدى بىرنەشە تارماقتان تۇراتىنداي ەتىپ قۇراستىرىڭىز، مىسالى:
- ءبىر اپتاعا ءۇش ماقسات.
- ءبىر كۇنگە ءۇش ماقسات.
- ءسىز ۇستاناتىن ءۇش قۇندىلىق.
- تىلدەسۋ بارىسىنداعى مىنەز-قۇلىقتىڭ ءۇش ستراتەگياسى.
بۇل اتقارىلاتىن ارەكەتتەرىڭىزگە ايقىن باعىت كورسەتىپ، ىستەلەتىن جۇمىس سانىنا ابدىراماۋعا كومەكتەسەدى. كوپ جاعدايدا ادام بەلگىلى-بىر قىسىمعا كەزىككەندە، كۇيزەلىس پەن سارىۋايىمعا تۇسەدى. ال ول شەكسىز تىزىمدەردىڭ ناتيجەسىندە تۋىندايدى.
2 براۋزەرىڭىزدى تارتىپكە كەلتىرىپ الىڭىز
كوبىنە ادامدار كومپيۋتەر ەمەس، براۋزەردىڭ الدىندا وتىرادى. بۇل ءبىزدىڭ جۇمىس ورنىمىز، ونى تولىقتاي رەتتەپ الۋىمىز كەرەك.
براۋزەردە قاجەتسىز بەتتەردەن اۋلاق بولىڭىز، ءۇش بەتتەن ارتىق اشىپ وتىرۋدىڭ قاجەتى جوق. باسقا قاجەتتى بەتتەردى بەتبەلگىگە ساقتاڭىز نەمەسە «Save to Google» كەڭەيتىمىن پايدالانساڭىز بولادى.
بەلگىلى-بىر سايتتا ۇزاقتاۋ ۋاقىت جۇمىس جاسايتىن بولساڭىز، براۋزەرىڭىزدى تولىق ەكران رەجيمىنە قويىپ الىڭىز (Chrome ءۇشىن - F11). ول جىلدام جۇمىس ىستەۋى ءۇشىن كەش، براۋزەر تاريحىن جانە «cookie» -لەردى مەزگىل-مەزگىلىمەن تازالاپ وتىرىڭىز.
قاجەتسىز بەتتەردەن بارىنشا اۋلاق بولىپ، جىلدام ينتەرنەت قولدانۋ كەرەك.
3 قاجەتسىز زاتتاردان، اسىرەسە ۇلكەن زاتتاردان ارىلىڭىز
ءاربىر زات تەك ورىندى عانا ەمەس، سونىمەن قاتار قۋاتىڭىزدىڭ بەلگىلى-بىر مولشەرىن تالاپ ەتەدى. قاجەتتى ەنەرگيا بولەتىندەرى دە بار، ءبىراق ول سيرەك كەزدەسەتىن جاعداي.
زاماناۋي ادام قولىندا بار از عانا دۇنيەسىمەن-اق بىرنەشە ءىستى جەمىستى اياقتاي الادى. ول ءۇشىن بۇگىندە تەحنولوگيانىڭ كوپ كومەگى تيۋدە. ماسەلەن، جۇمىس ىستەپ، كوڭىل كوتەرىپ جانە ءوزىڭىزدى جان-جاقتى دامىتۋ ءۇشىن ءبىر عانا نوۋتبۋك تا جەتكىلىكتى.
ۇلكەن زاتتارعا ەرەكشە نازار اۋدارىڭىز. ءۇيىڭىزدى قوقىسقا اينالدىرماڭىز. بۇعان دەيىن ۇيىڭىزدە تازالىق جاسىپ، ارتىق زاتتاردان ارىلىپ كەڭىستىكتى كەڭەيتكەندە ءوزىڭىزدى جەڭىل سەزىنىپ كورگەن بولارسىز. بۇل ازداپ پارادوكستى بولۋى مۇمكىن، ءبىراق نەعۇرلىم اينالاڭىزدا قوقىس از بولسا، سوعۇرلىم جيناقى بولماقسىز.
4 80/20 قاعيداسىن قولدانىڭىز
بۇگىندە پارەتو زاڭى تۋرالى كوپ جازىلعان، ءبىراق ءىس جۇزىندە بۇل قاعيدانى از ادام قولدانادى. 80/20 ستيلىندە ويلانۋ — شىن مانىندە لايىقتى جانە ماڭىزدى 20% -دى تاڭداۋ ءۇشىن ءوز ارەكەتتەرىڭىزدى، تىلەك-ماقساتتارىڭىزدى، زاتتارىڭىزدى، اينالاڭىزداعى ادامدارىڭىزدى بەن قارجى جاعدايىڭىزدى ۇنەمى قاداعالاپ وتىرۋدى كوزدەيدى:
- قۇلاققا جاعىمسىز ەستىلسە دە، وكىنىشكە وراي، ءسىزدىڭ اينالاڭىزداعى 80% تانىستارىڭىزدىڭ ەش پايدسى جوق.
- 80% ارەكەتتەرىڭىز ماقساتقا جەتكىزبەيدى.
- ماقساتتاردىڭ 80% -نىڭ جۇزەگە اسپاۋىنىڭ سەبەپتەرى — جۇزەگە اسىرۋ بارىسىندا جىبەرىلگەن قاتەلىكتەر نەمەسە ول ماقساتتىڭ باس جاعىنان-اق ءسىز ءۇشىن ماڭىزدى بولماعاندىعى.
- ويىڭىزدىڭ 80%-ى ءونىمسىز.
البەتتە 80% جانە 20% — سالىستىرمالى ساندار. ولار 65% بەن 35% نەمەسە 99% بەن 1% قاتىناسى بولۋى دا مۇمكىن. ءبىراق ءمانى سول — ءبىزدىڭ كۇش-جىگەرىمىز بەن وي-ارەكەتتەرىمىزدىڭ باسىم بولىگىنىڭ ەشقانداي ماعىناسى مەن پايداسى جوق. تەك از بولىگى عانا عانا جاقسى، پايدالى، وڭ ناتيجەگە جەتكىزەدى.
80/20 ستيلىندە ويلانۋدى ۇيرەنىڭىز. جاسىرىن نارسەلەردى بايقاۋعا، سونىمەن قاتار وزگەلەر ەلەي بەرمەيتىن دۇنيەلەردى كورۋگە تالپىنىڭىز. ونىمدىلىككە جەتكىزەتىن 20% ارەكەتتى تابۋ ءۇشىن ءوزىڭىزدى جانە ارەكەتتەرىڭىزدى ءاردايىم ساراپتاڭىز.
5 ويلانىڭىز
ىستەرىڭىزدى وڭايلاتۋدى ۇيرەنۋ ءۇشىن سىزگە ازداعان ۋاقىت جالعىز قالىپ، ويلانعان ابزال. بۇل ءوز ءومىرىن وزگەرتكىسى كەلەتىندەر ءۇشىن قويىلاتىن باستى تالاپ بولماق. ارەكەتتەرىڭىزدى قاشان، قالاي جانە نە ءۇشىن جاسايتىنىڭىزدى ويلانباستان، اۆتوماتتى تۇردە ىسكە كىرىسەتىن بولساڭىز، ءسىز كۇندە قايتالانىپ جاسالاتىن ىستەردىڭ تۇتقىنى بولاسىز.
6 كەيبىر مىندەتتەردەن ارىلىڭىز
ءبىز بۇل باعىتقا جوعارىدا قىسقاشا توقتالىپ وتتىك. ءبىراق بۇل باعىتتىڭ ماڭىزدىلىعى سونشالىقتى، ول قايتالاۋ مەن كەڭەيتۋدى تالاپ ەتەدى.
وسى كۇنگە دەيىن ورىنداپ كەلە جاتقان، ءبىراق ەش قۇندىلىعى جوق مىندەتتەرىڭىز تۋرالى ويلانىپ كورىڭىز. ولار كوپتەگەن قۇندى ۋاقىتىڭىز بەن ماڭىزدى قۋاتىڭىزدى جەپ جاتىر. ادامدارعا كومەكتەسە الماي نەمەسە بەلگىلى ءبىر جۇمىستى اتقارا الماي قالساڭىز، ءوزىڭىزدى كىنالاۋدان اۋلاق بولىڭىز. سىپايى تۇردە كەرى قايتارىڭىز دا، ءوزىڭىز ءۇشىن ماڭىزدى بولعان جۇمىستارمەن اينالىسىڭىز. وسىلايشا ۇلكەن جەڭىلدىكتى سەزىنەتىن بولاسىز.
ساتتىلىك تىلەيمىز!
You Might Also Like
-
مەكتەپكە ۇشتىلدىلىك جۇيەنى ەنگىزۋ باعىتىندا «ەرىكتىلىك قاعيداتىن» بەلگىلى ءبىر مەرزىمگە ەنگىزۋ جولى تالقىلانىپ جاتىر. بۇل تۋرالى استانادا رەسپۋبليكاداعى بارلىق ءبىلىم باسقارمالارىنىڭ وكىل...
