سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 2 كۇن بۇرىن)
موڭكەدەن اقىل سۇراعان شارۋا

جاسى قىرىقتان اسقان ءبىر كىسىنىڭ ايەلى قايتىس بولادى. تۇرمىسى ورتاشا، ەكى بالامەن قالعان. ءبىراز ۋاقىت ايەل الا الماي جۇرەدى. وعان سەبەپ قىز الۋعا كۇشى جەتپەيدى. قالىڭمال بەرۋ كەرەك، جەسىر ايەل الۋعا تاعى بولمايدى. سيىسىپ ءومىر ءسۇرىپ كەتە الا ما، جوق پا، وسى ويلارمەن ءجۇرىپ ءبىر كۇنى ەسىنە موڭكە تۇسەدى. «وسى موڭكە بۇكىل ەلگە اقىل ايتاتىن ەدى عوي، مەن دە بارىپ اقىل سۇراپ كەلەيىن» دەپ اتقا ءمىنىپ، موڭكەنىڭ اۋلىنا كەلەدى. كەلسە، موڭكە ات ۇستىندە سەرۋەندەپ ەل شەتىندە ءجۇر ەكەن. ات ۇستىندە كەزدەسىپ، سالەم بەرىپ امانداسادى. سالەمدەسىپ بولعاننان كەيىن موڭكە ءجون سۇرايدى.

شارۋا:

— سىزگە كەلە جاتىر ەدىم، — دەدى.

موڭكە:

— ولاي بولسا، جۇمىسىڭدى ايتا ءجۇر، — دەدى.

شارۋا:

— مەنىڭ ايەلىم بىلتىر قايتىس بولىپ ەدى، ەكى بالامەن قالدىم. شارۋام ورتادان تومەندەۋ. قىز الۋعا قالىڭمال سۇرايدى. جەسىر وتىرعان جەڭگەم بار، ونى الارىمدى، اياعىنان جۇرگەن 1-2 كۇيەۋدەن شىققان ايەل بار، ونى الارىمدى، بولماسا ءبىر كەدەيدىڭ ارزانداۋ تۇسەتىن قىزى بار، ونى الارىمدى بىلمەي، سىزگە اقىل-كەڭەس سۇراۋعا ادەيى ىزدەپ كەلە جاتقان بەتىم ەدى، اقساقال، — دەدى.

موڭكە از ويلانىپ قالدى دا:

— اناۋ ويناپ جۇرگەن بالالاردى كوردىڭ بە؟ — دەدى.

شارۋا:

— كورىپ تۇرمىن، — دەدى.

موڭكە:

— ەندەشە، سول بالالاردىڭ ىشىندە ءبىر اق كويلەكتى بالا ءجۇر عوي. سودان بارىپ سۇراساڭ، ساعان اقىلدى سول ايتادى، — دەدى.

شارۋا اڭ-تاڭ بولىپ تۇر، سەگىز جاسار بالادان بارىپ اقىل سۇراۋدى ەرسى كوردى، بارمايىن دەسە، بي سىرتتان قاراپ تۇر.

— قوي، بي ايتتى عوي، بارايىن. ايتسا اقىلىن ەستىپ قايتايىن، — دەپ بالالاردىڭ تۇسىنا بارىپ، اق كويلەكتى بالانى جانىنا شاقىرىپ الدى. بالا كەلىپ سالەم بەردى. سەگىز جاستاعى بالا استىنا كىشكەنە شىبىق ۇستاعان. سالەمىن بەرگەننەن كەيىن:

— اقساقال، مەندە شارۋاڭىز بار ما ەدى، ايتا بەرىڭىز، — دەدى.

شارۋا كىسى:

— بالام، ايەلىم قايتىس بولعان ەدى، ورتادان تومەن شارۋام بار. ەكى بالام بار. سول بالالارىما ءبىر انا كەرەك. ەكى جىل جەسىر وتىرعان جەڭگەم بار، سونى الايىن با؟ — دەپ سۇرادى.

بالا:

— مەن بىلەمىن، — دەپ جاۋاپ بەردى.

— ارزانعا تۇسەتىن ءبىر كەدەيدىڭ قىزى بار ەدى، الدە سونى الايىن با؟

بالا:

— ءسىز بىلەسىز، — دەدى.

شارۋا:

— جوق. الدە اياعىنان جۇرگەن ايەل بار ەدى. مال بەرمەي-اق الۋعا بولادى. سونى الايىن با؟

بالا:

— ءپىشتىرۋ-مىشتىرۋ، — دەپ استىنداعى تاياق اتىن ءبىر سالىپ، بالالارعا قاراي شاۋىپ كەتتى.

شارۋا كىسى اڭ-تاڭ قالدى.

— ءبيدىڭ مەنى مازاقتاعانى عوي، — دەپ ۇيىنە كەتىپ بارا جاتىر ەدى. موڭكە قولىن بىلعاپ شاقىرىپ الدى.

بي:

— ءيا، جىگىتىم، بالاعا بارىپ سويلەستىڭ بە؟ مۇڭىڭدى تۇگەل جەتكىزىپ ايتتىڭ با؟ — دەدى.

جىگىت:

— بالاڭىز ماعان ەشقانداي اقىل ايتپادى.

بي:

— كانە، سەن نە دەدىڭ؟ — دەپ سۇرادى.

جىگىت:
— جەڭگەمدى الايىن با دەسەم، مەن بىلەم دەدى. قىز الايىن با دەسەم، ءسىز بىلەسىز دەدى. اياعىنان جۇرگەن ايەل الايىن با دەگەنىمدە ءپىشتىرۋ-مىشتىرۋ دەپ اعاش اتىن ءبىر سالىپ قالىپ، كەتە باردى، — دەدى.

موڭكە كۇلىمسىرەپ:

— بۇدان ارتىق اقىل بولا ما؟ تۇسىنبەسەڭ، كىمنەن كورەسىڭ؟

جىگىت:

— ول قانداي اقىل بولدى؟

موڭكە:

— جەڭگەڭدى الساڭ، مەن بىلەمىن دەگەنى — جەڭگەڭنىڭ جولى ۇلكەن، بيلىكتى سوعان بەرىپ وتىراسىڭ دەگەنى عوي. ال قىز الساڭ، ءسىز بىلەسىز دەگەنى — بارلىق بيلىكتى سىزگە بەرىپ وتىرادى دەگەنى. ەندى اياعىنان جۇرگەن ايەل الساڭ، ءپىشتىرۋ-مىشتىرۋ دەپ شاۋىپ كەتكەنى — اياعىنان كەلگەن ايەل سىزگە باعىنا قويمايدى. ەگەر قاباق شىتىسىپ قالساڭىز «ءادىرا قالعىر، ماعان قالىڭ تولەپ، مالىڭ كۇيىپ پە ەدى» دەپ بۋىنشاق-تۇيىنشەگىن ارقالاپ كەتىپ قالادى دەگەن ءسوزى، — دەپ تالداپ ءتۇسىندىرىپ بەردى.

سونداعى اقىل ايتقان اق كويلەكتى بالا بالا بي — اتاقتى جەزتاڭداي اقىلى اسقان ەرجان بي ەدى.


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما