سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 3 كۇن بۇرىن)
مۇحامەدجان سەرالين - رەداكتور

جالپى حح عاسىردىڭ باسىنداعى قازاق قوعامىن تۇزەتۋ، ورىس بوداندىعىنان الىپ شىعۋدىڭ ءبىر عانا جولى بولعان. ول حالىقتىڭ ساناسى ءوسىرۋ، رۋحاني جەتىلدىرۋ. ءار ادام ءوزىن، ودان كەيىن اينالاسىن، ۇلتىن تانىعاندا عانا  دۇرىس ارەكەت ەتەتىنىن ول زاماندا بىزدەن جاقسى تۇسىنگەن. سول ۇشىندە قازاق زيالىلارى گازەت، جۋرنالدار مەن پاراقشالاردى تاراتىپ وتىرعان. مۇحامەتجان سەراليننىڭ كۇيىنىشتەن تۋعان “ايقاپ” جۋرنالى، ءوز ۋاقىتىنداعى قازاقتىڭ جىبەرگەن اتتەگەنايلارىن ءتىزىپ وتىرعان.  

جۋرنال رەداكتورى مۇحامەتجان سەرالين. حح عاسىردىڭ باسىنداعى قازاقتىڭ كوشىن باستاۋشى، ۇلتقا باعىت-باعدار بەرۋشى تۇلعانىڭ ءبىرى بولعان. ول 1871 جىلى قوستاناي وبلىسى قارابالىق اۋدانىنىڭ ورنەك اۋىلىندا تۋىلعان. ترويسكىدەگى مەدرەسەدە ءبىلىم العان. كەيىن ءبىلىمىن قوستانايداعى ورىس-تاتار مەكتەبىندە جالعاستىرعان. رەداكتورلىق قىزمەت مەنىڭشە قولى وتە ۇزىن قىزمەت سالاسى. مەن ونى ەكى ماعىنادا كورە الامىن. مىسالعا تۋرا  ماعىنادا ول ءماتىننىڭ ءمانى مەن ورفوگرافيالىق قاتەلىكتەرىن جوندەپ وتىرسا، ەكىنشى جاعىنان سول ماقالا ارقىلى قوعامنىڭ قاتەلىكتەرىن جونگە سالادى. وسىدان كەلىپ مۇحامەتجان سەرالين قازاق قوعامنىنىڭ رەداكتورى دەسەكتە ارتىق بولماس.

سول زامانداعى قازاق زيالىلارىنىڭ بارلىعىنىڭ ايتقانى ءبىر ءسوز بولعان. ول - قازاقتى ۇيقىسىنان وياتۋ. ەندى سۇراق تۋىندايدى، ول قاشان ۇيقىعا كەتتى، جانە قاشان وياندى. نەگىزى ءاربىر ادام ءوزىنىڭ ۇيىقتاعان ۋاقىتىن ۇمىتىپ، ال تۇرعان ۋاقىتىن جاتقا بىلەدى. سول سەكىلدى قازاقتىڭ ۇيقىعا كەتكەن ۋاقىتىن ناقتى توپشىلاۋ قيىن. ءبىراق ونىڭ ءبىر ويانعان ۋاقىتى 1917 جىل. ەگەردە سول ۋاقىتتاعى ويانعان قالپىمەن قازاق ارى قاراي كەتكەندە، ەشقانداي اشارشىلىقپەن پەن رەپرەسسيا بولماعاندا، بۇگىندە ءبارى باسقا بولارما ەدى.

مۇحامەتدجان سەرالين قازاق جۋرناليستيكاسىنىڭ اتاسى دەگەن ءسوز كەزدەسەدى. بۇل ءسوز ايتىلۋىنىڭ دا سەبەپتەرى جەتەرلىك. جۋرنالدىڭ باسىلىمىنىڭ ساپاسى وتە جوعارى، مازمۇنى مەن تاقىرىبى تەرەڭ بولعان. ەندى ويلاپ قاراساق، ارنايى وقۋ ورنىندا ءبىلىم الماعان سەراليننىڭ مۇنشاما ۇلكەن جەتىستىككە جەتۋىنە نە سەبەپ. قازىردە شەت ەلدىڭ بارلىعىندا وقىپ كەلگەن، ءتۇرلى-تۇرلى ديسەرتاسيا قورعاعانى بار بارلىعى نەگە سەراليننىڭ دەڭگەيىنە بارا المايدى؟ ويتكەنى مۇحامەتجان سەرالين ەلىنە قىزمەت ەتكەن، ءوزىنىڭ ىشكى تۇيسىگىنە سۇيەنگەن دەپ ويلايمىن.

“ەگەمەن قازاقستان”، “اۋىل”، “ايقاپ” سەكىلدى گازەتتەردىڭ نەگىزىن قالاۋشى، رەداكتورى بولعان مۇحامەتجان سەرالينگە بۇگىنگى ۇرپاقتىڭ جاۋدىرار ماداعى مەن ايتار العىسىندا شەك بولماۋى ءتيىس دەپ ويلايمىن. ويتكەنى ول كىسى قازاق قوعامىنىڭ رەداكتورى.

زاكيروۆ ومار


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما