InfoHub Logo

قازاقستاننىڭ ورتالىق كەڭەسى (سوۆەت) كوميتەتىنىڭ جاڭادا بولىپ وتكەن 3ء-شى جالپى جيىلىسى: «قازاقستاندا قازاعى كوپ جەرلەردە مەكەمە ىستەرى قازاق تىلىندە ءجۇرسىن، بۇل الدىمەن بولىستاردا باستالسىن» دەپ قاۋلى قىلدى.

بۇل تۋرالى بۇرىن دا جازعامىز، ءام بۇل تۋرالى 12ء-شى پارتيا جيىلىسىنىڭ قاۋلىسى دا بار.

جانە بۇل تۋرالى ءبىزدىڭ قازاقستاننىڭ سوت ىستەرىن باسقاراتىن كوميسسارياتى، ءام قازاقستاننىڭ ىشكى ىستەرىن باسقاراتىن كوميسسارياتى دا گۋبەرنيا-گۋبەرنياعا بۇيرىقتارىن جىبەردى. بۇيرىقتار تىعىز.

جانە قاعازدان گورى يگى عوي دەپ بيىل جازعا ورىنبوردان ءار ەلگە بارا جاتقان قازاق وقۋشىلارىنا، ستۋدەنتتەرگە قازاقستاننىڭ ىشكى ىستەرىن باسقارۋشى كوميسسارياتىنان قاعازدار الىپ بەرىپ، بۇل ءىستى تاپسىرىپ جىبەردىك.

مۇنداعى ماقسات — بۇلار ءار گۋبەرنياعا بارىسىمەن قازاق ءتىلىنىڭ دۇكەنىن اشىپ جىبەرىپ، قاپتاتىپ قازاق ءتىلىن جۇرگىزىپ جىبەرەر دەگەن ەمەس، ايتەۋىر ادام بارعان سوڭ گۋبەرنيا-گۋبەرنيالارداعى، ۋەزدەردەگى قازاق ەڭبەكشىل تابىنىڭ شىن ىلگەرى باسۋىن ويلاعان، ءام سول ەڭبەكشىل تاپتىڭ ۇكىمەتىنىڭ شىن كوركەيۋىن، گۇلدەنۋىن ويلاعان قايراتتى ازاماتتار بولسا، تۋرا قالىپ ويلانىپ، بۇل زور تاريحي ىسكە بەلسەنىپ كىرىسەر مە ەكەن دەگەندىك ەدى.

اقمولا، سەمەي، بوكەي، قوستاناي گۋبەرنياسىنا جىبەرگەن جىگىتتەردەن حابار الىندى، حابارلارى ەتە ۋايىمدى. ءبارىنىڭ ايتاتىن سوزدەرى: «ەشبىر جەردە قازاق ءتىلىن ەشكىم ىسكە اسىرۋعا ويلانعان جوق، ءام ويلاناتىن ەمەس...» — دەيدى.

ءىس قيىن، ءىس ۋايىمدى ەكەنى راس، كوپ اقشا كەرەك ەكەنى راس. ءبىراق قانداي ءىس بولسا دا ىنتامەن بولماق. سول ىنتا گۋبەرنيالارداعى، ۋەزدەردەگى ءارتۇرلى قىزمەت باسىنداعى جىگىتتەردە بار ما؟..

كەلگەن حابارلارعا قاراعاندا، ونداي ىنتا، قالاي قىلساق تا بولدىرايىق دەگەن شىن كوڭىل جوق.

جوقتى بار قىلادى دەگەن، اۋىر قيىندىقتاردى جەڭەدى دەگەن قىزمەت باسىنداعى جىگىتتەر قۇر ۋايىم ايتاتىن ءتۇرى بار. قۇر: «بۇعان قاراجات كەرەك، بۇعان اناۋ كەرەك، بۇعان مىناۋ كەرەك» دەگەن سوزدەردى ايتاتىن تۇرلەرى بار.

جالپى ىنتا ءبولىپ، جىگەر، قايرات بولسا، وز-وزىنە سەنگەن كامىل يمان بولسا، ەر جىگىتتىڭ ىستەي المايتىن ءىسى جوق.

قىزىل اسكەر جالپى جۇمىلعان ىنتانىڭ، قايراتتى جىگەردىڭ، ەرلىكتىڭ ارقاسىندا، ءار قيمىلدىڭ ارقاسىندا، قاماعان قالىڭ جاۋىن جەڭدى.

قازاق ءتىلىن جۇرگىزۋ ءىسى قيىن بولسا، سونداي-اق بولار.

بۇعان جالپى ىنتا، قاجىماس قايرات كەرەك.

كەلەسى جالپى جيىلىستا گۋبەرنيالارداعى، ۋەزدەردەگى قىزمەت باسىنداعى جىگىتتەردەن بۇل ءىس تۋرالى نە قىلعانى جونىندە ايگىلى جاۋاپ الىنباق. گۋبەرنياداعى ءام ۋەزدەگى حالىقپەن قاتىناسىپ وتىرعان ءىس باستارىنداعى جىگىتتەر بۇل سۇراۋلارعا لايىقتى جاۋاپتارىن دايارلاي بەرۋلەرى كەرەك.

15.08.1923 جىل

---