قامسىزداندىرۋ اگەنتى
«ءبارى دە اياقتالدى-اۋ، ايتەۋىر»، — دەپ وزىنە-وزى كۇبىرلەگەن ول اس ءۇي مەن قوناق بولمەنىڭ اراسىندا ءالى ءجۇر. بوساعان ىدىس-اياق پەن تاباقتارداعى شەتى ويىلماعان تاعامدى ارى-بەرى تاسىپ، ەكى قارى ابدەن سالدىراي تالعان شاقتا توردەگى كرەسلوعا سىلق ەتىپ وتىرا كەتتى. كۇنى بويى لەپىرىپ، اۋەلەپ الىپ ۇشقان كوڭىل كۇيدەن بىرتىندەپ ارىلىپ، ويىن دا، بويىن دا جيىپ العانداي. كوڭىلى دە ورەكپىمەي، قوناقتاعان قۇستاي ءبىر ءسات دامىلداپ، بايىز تاۋىپ، ساباسىنا تۇسە باستاعانداي. «ءبارى دە ابىرويمەن اياقتالدى ايتەۋىر» — دەدى تاعى قايتالاپ. اياقتالعاندا قانداي، باس اينالدىرارداي جەڭىسپەن اياقتالعان جوق پا؟ ءبىر جاعىنان سەنەرىن دە، سەنبەسىن دە بىلمەدى. سەنەيىن دەسە، مۇنىڭ بەتىنە كۇلە قاراعانىمەن ىشىنە بۇككەن سىر ۇشىعى بارداي كورىنەتىندەر از با؟ كوڭىل شىركىن سولاردان سەكەمدەنەتىن. «تاقىرىبىمدى قىزعانادى، كورە المايدى، بىردە بولماسا بىردە اياعىمنان شالماس پا ەكەن؟» دەپ سەسكەنەتىن. سەنبەيىن دەسە، جاڭا ءوز قۇلاعىمەن ەستىدى، بىردە-بىر قارسى داۋىس بولعان جوق. بوركىڭدى اسپانعا اتىپ، قۋانا بەر! بۇدان ارتىق ابىروي بار ما؟!
مۇنىڭ كوڭىلىن كوتەرگەندەرى مە، الدە لاۋازىمى جوعارى عىلىمي جەتەكشىسىنە جاعىنعانداعىسى ما، كىم ءبىلسىن، جينالعان جۇرت «قوماقتى ءبىر جۇمىس تىندىردىڭ» دەسكەن ءبىر اۋىزدان. قورعاۋىنىڭ «ساباقتى ينە ساتىمەن» دەگەندەي، وڭتايلى باستالىپ، كەڭەس مۇشەلەرىنىڭ بۇگىن تەگىس جينالىپ، ءبىر اۋىزدان ۇيىرىلە كەتكەنىنە تاڭى بار. باعانا داۋىس سانى انىقتالعان كەزدە-اق ءبارىنىڭ دە قولداعانىنا كوزى جەتكەندەي. قارسى داۋىس جوق ەكەنىن ەستىپ، كوڭىلى الىپ ۇشىپ، قۋانعان. قۋانباعاندا شە؟ نەشە جىلعى كوز مايىن تاۋىسىپ، زەرتتەگەن جۇمىسىنىڭ ناتيجەسى ەمەس پە؟ تىرشىلىكتەگى بار قىزىقتى جيىپ قويىپ، وسى جولعا تۇبەگەيلى تۇسكەنىنە نەشە جىل. كۇيەۋ، بالا-شاعا دەگەن مۇندا جوق. ەرمەگى دە، الدانىشى مەن جۇبانىشى دا وسى عىلىمي جۇمىسى، ارحيۆ اقتاردى، تاۋ-تاس كەزدى، زەرتحانادا قانشاما تاڭ سارىلدى. ەندى، مىنە، ءبارىن ءتامامداپ، «ۋھ» دەپ وتىرعانى. ونشا-مۇنشاعا ەلپىلدەپ-جەلپىلدەي قويمايتىن ۇستامدى-اق ەدى، ءبىراق بۇگىن ءجاسوسپىرىم بويجەتكەن شاعىنداعىداي كوڭىلى الابۇرتىپ، جۇرەگى اتتاي تۋلاماسى بار ما؟! قانشاما ۋاقىت باسىنان كەشپەگەن قۇبىلىس. انشەيىندە سىر بىلدىرمەس جۇرەگى ءلۇپىل قاققان سايىن كوكىرەگىنە سالقىن ساۋمال دەم تاراپ، ءىشىنىڭ ىستىعىن باسقانداي جانى ءبىر جايباراقاتتانسىن. ۇزاق توستىرعان ەڭبەكتىڭ شىنايى قۋانىشى عانا وسىلاي تەرەڭنەن تەبىرەنتەتىن شىعار.
ۇيىنە بىرگە كەلگەن زەرتحاناداعى قىزمەتتەستەرى مەن قاداۋ-قاداۋ كوڭىلى جاقىندارى ءبىر ساماۋىرىن شاي ىشكەن. اس جەلىنىڭ بولار-بولماستان «دارىگەرگە بارماقشى ەدىم» دەپ، جەتەكشىسى تۇرىپ ەدى، اركىم ءارتۇرلى سىلتاۋ ايتىپ، قالعاندارىنىڭ دا جىلدام تاراپ كەتكەنىنە باسىندا ءمان بەرمەگەن. «اركىم دە وزىمىزدەي عوي، پەندەشىلىك كۇيبىڭ جۇمىستارى بار شىعار» دەگەن دە قويعان. ەندى ويلاپ وتىرسا، بارىنە ۇدەرە كوتەرىلەتىندەي نە بولىپتى؟ مۇنىڭ استارىندا ءبىر سىر بار-اۋ دەپ توپشىلاعام، جەلىنبەگەن استى جيناستىرىپ جۇرگەندە باسىنا ۇرى يتتەي سۋماڭ قاعىپ كىرگەن وسى كۇدىك ۇلعايىپ-ۇلعايىپ، كوڭىلىن نىلدەي بۇزعانى. «باسە-باسە، مەنىڭ قورعاعانىمدى كورە الماعان-اۋ وسى جۇرت»، دەپ ءبىر ويلادى. «وسى قىزىقتى دا ماعان قيماعاندارى ما؟» دەپ تاعى ءبىر قويدى. «عۇمىرىندا ءبىر-اق رەت كەلەر قۋانىشىمدى بولىسەر ادام بولماي، جالعىز قالعانىم قالاي؟» دەپ تە كوڭىلى ايران-اسىر. بارىنەن دە وعان باتقانى وسى ەدى. قيلى-قيلى كوڭىلسىز ويعا بەرىلىپ ءبىراز وتىرعان ول: «نەمەنەگە كەرەك ەدى وسىنىڭ ءبارى؟» — دەپ شامىرقانىپ، ورنىنان تۇردى. مۇنى نەگە ايتقانىن ءوزى اڭعارىپ جاتپاعانداي. قورعاۋىنىڭ نەگە كەرەك بولعانى ما، الدە دايىن استى ىشەر ادامى جوق وتىرىستىڭ نەگە كەرەك بولعانى ما، كىم ءبىلسىن، ونى اجىراتار حالدە ەمەس تاپ ءقازىر.
دەمدە جان-دۇنيەسى قالتىراپ قويا بەردى. قاتتى قورىققاندا، تولقىعاندا ىشىنە كەسەك مۇز ءتۇسىپ كەتكەندەي ءوستيتىن ادەتى بولۋشى ەدى. ءقازىر دە ءسويتىپ تۇرعانى. وعان قورعاعانى دا، وسىعان تىراشتانىپ ازىرلەنگەنى دە بوس اۋرەشىلىكتەي، تەك ءوزىن-وزى الداۋ، ەش ءمانى جوق بەكەر دالباساداي كورىنىپ، ايدالاعا بەزىپ كەتكىسى كەلدى. ءوزىنىڭ پالەن جىل ءجۇرىپ اشقان جاڭالىعىنان عىلىم ءۇشىن بولماسا، ەشكىمگە زارەدەي پايدا جوق ەكەنىن ەندى زەردەلەگەندەي. وسى كۇنگە دەيىن سونى قالاي اڭعارماعان؟ نەشەمە جىل بەكەر كەتكەن ۋاقىت-اي!
نەمەنەگە كەرەك ەدى، وسىنىڭ ءبارى، — دەدى تاعى قايتالاپ. — عىلىم قۋعان مەنىڭ نە تەڭىم ەدى؟ جۇرتتىڭ دەنى دۇرىس قىزدارى سياقتى كۇيەۋگە ءتيىپ، بالا تۋىپ، ەل قاتارلى وتىرماي. «...ديسسەرتاسيا، ديسسەرتاسيا» دەپ جارعاق قۇلاعىم جاستىققا تيمەي جۇرگەندەگى تاپقانىم وسى ما؟
ول بۋلىعىپ، تۇرىپ قالدى. شىرىلداعان تەلەفون داۋسىن دا ەستىر ەمەس. «وسىنىڭ ءبارى بەكەرشىلىك ەكەن عوي. مەن قاي ءبىر بالا-شاعامدى اسىراي الماي جاتىرمىن؟ كىشى عىلىمي قىزمەتكەردىڭ ءناپاقاسى دا مەنىڭ ءبىر باسىما جەتپەيتىن بە ەدى؟ تۋما تالانتىڭ بولماعان سوڭ، تىراشتانىپ، وننان-مۇننان قۇراپ قورعاعانىم عىلىمنىڭ قاي جىرتىعىن جامار دەرسىڭ. وعان بۇل كۇندە كىم ءزارۋ؟» وسىنداي ءبىر جاعىمسىز ويلار ميىن شاعىپ بارادى. «ماعان اياق استىنان نە بولدى، كوڭىلىم نەدەن بۇزىلدى؟» — دەپ جان-جاعىنا قاراسا، بولمەنىڭ ءدال ورتاسىندا تۇرعانىن اڭعاردى. باعانادان بەرى بەبەۋ قاعىپ، قۇلاعىن جارىپ بارا جاتقان اق تەلەفون ەكەن. كوڭىلىندەگى انتالاعان كوپ كۇدىگىنەن سەيىلەردەي، ناعىز قۇتقارۋشىسى سولداي-اق تەلەفونعا ۇمتىلسىن. ايتەۋىر، بىرەۋدىڭ حابارلاسقانى قانداي جاقسى بولدى. «كوڭىلى جاقىن قۇتتىقتاۋشىلاردىڭ ءبىرى شىعار»، — دەپ، ەلەڭدەپ بارىپ ەدى، قايداعى ءبىر قاڭعىرعان داۋىس بۇل جەتى اتاسىنان ەستىپ بىلمەگەن بىرەۋدى سۇراپ قويمايدى. كۇيىپ كەتتى. وسىنداي كۇنى تىلەۋلەس ءبىر ادامنىڭ مەنىڭ قاسىمدا شىنىمەن بولماعانى قالاي دەپ تورىعىپ، كوڭىلى جەرمەن-جەكسەن بولىپ، جۇدەپ سالا بەردى. مۇنىڭ ەشكىممەن، ەلدىڭ مۇنىمەن ءىسى بولماعانى عوي. «سەن ءوزىڭ ىستىق ىقىلاسىڭمەن كىمدى جارىلقاپ تاستاپ ەدىڭ، ەندى ەلەگىزە كۇتەرىڭ كىم؟» دەگەندەي جىمىسقى وي دا قىلاڭ بەرەدى.
ونىڭ اينالاسىندا ادامنىڭ جوقتىعى دا، از تۋىستارىنىڭ ءوزى مۇنىمەن ات قۇيرىعىن كەسىسىپ، ارالاسپاي كەتكەنى دە ءدال بۇگىن عانا ەمەس، كوپتەن بەلگىلى جايت. تەك سونى بۇل قاپەرىنە العان ەمەس. تۋىستارى اراسىندا بىرەۋ الدەقانداي شارۋا ايتسا، «مەن عىلىممەن اينالىسامىن، ماعان كەدەرگى جاساماڭدار»، —دەپ شالقاياتىن. شالقايا، شالقايا جەتكەن جەرى وسى دا.
ايتسە دە، ول ءوزىن-وزى ۇستاي بىلەتىن ەدى. بويىن جيناپ، داستارقان ءۇستىن جاڭارتىپ، قايتا جاساپ قويۋعا وقتالدى. مۇمكىن كەيبىرەۋلەر جۇمىس اياعىنا قاراي كىرىپ شىعار. ول ستولىن جايناتىپ جىبەردى. كيىمىن دە اۋىستىرىپ، ءبىر قۋانىشىمدا كيەرمىن دەپ، كوپتەن ساقتاپ جۇرگەن بىركيەر جاڭا كويلەگىن كيىپ، ارى-بەرى تەڭسەلىپ ءجۇردى دە قويدى.
باعانا كەلگەن توپتىڭ ءوزى تۋرالى ايتقاندارىن بىر-بىرلەپ ەسىنە تۇسىرۋگە تىرىستى. بۇل دا ەرمەك ەكەن. ءبىرىنىڭ اۋزىنداعى ءسوزىن ءبىرى قاعىپ الىپ، مۇنى ماقتادى-اي، كەلىستىرىپ. قاجىرلى دەدى، قايسار دەدى، قىزدى-قىزدىمەن ازامات ايەل دەدى. مۇنداي كۇردەلى تاقىرىپتى جۇرەگىنىڭ تۇگى بار ادام عانا قورعاي الار دەدى. ءنازيرا قادىروۆنا جىگىتتەردەن دە مىقتى شىقتى دەدى. قويشى ايتەۋىر، ماقتاۋىن جەتكىزدى. ءبىر قاراعاندا وسى ايتىلعانداردىڭ ءبارى راس تا ەدى. ەندەشە نەگە قۋانىشى ۇزاققا بارمادى؟ نەگە كوڭىلى ولقى ءتۇسىپ وتىر؟ وسىنداي جەڭىستى كۇندە قۋانىش تولىق بولۋ ءۇشىن نە جەتىسپەيدى؟ وسى اراسىن ۇعا الماي وتىرعانى. ايتەۋىر ءبىر تورىعۋ بار، شارشاعان شىعارمىن دەپ ءتۇيدى.
اينا الدىنا ۇزاق بوگەلىڭكىرەپ، شاشىن تۇزەدى. ءوزىنىڭ ءبىر كورمەككە ءوڭدى ەكەنىن دە بىلەتىن. تەك ەرتە تۇسكەن شاشىنىڭ اعى مەن كوزىنىڭ الدىن تورلاي باستاعان ۇساق اجىمدەرى بولماسا، ءالى دە اجارلى-اق. اينا الدىندا كۇيبەڭدەپ ءبىراز تۇردى. ۋاقىت وتسەشى. تەلەفون دا، ەسىك قوڭىراۋى دا تىم-تىرىس. سىرتتان ەشكىممەن ءنازيرانى جالعاستىرماۋعا ءۇنسىز كەلىسىپ العانداي، مەلشيگەن قالىپتارى.
ماگنيتوفوندى قوسىپ، تاسپالاردى بىرىنەن سوڭ ءبىرىن قويىپ، الدەنە ىزدەي باستادى. سوڭعى تۋعان كۇنىندە دوستارىنىڭ لەبىزدەرى جازىلعان لەنتانى الىپ، باسىنان باستاپ تىڭداۋعا وقتالدى. ءوزى جۇمساق تاحتاعا وتىرىپ جاتىپ: «ال، كانە، تىڭدايىنشى، نە دەپ ەدىڭدەر سوندا؟» — دەپ ويلادى. تىڭداپ وتىرسا ءبارى ءنازيرانىڭ امان-ەسەن قورعاۋىنا عانا تىلەكتەس ەكەن. مىنە قورعادى، ەندى نە وزگەردى؟
ءنازيرا وسى كۇنگە قانشا جىل سارىلىپ ءجۇرىپ جەتكەنىن ويلاعاندا، ءبىر جاعى وزىنەن-وزى سۇيسىنەدى دە. ۋنيۆەرسيتەتتى بىتىرگەن سوڭ ماماندىعى بويىنشا جۇمىس تابا الماي قانشا سارسىلدى؟ اراعا ءبىراز ۋاقىت سالىپ، وسى زەرتحاناعا، دەكرەت دەمالىسىنا كەتكەن ءبىر كەلىنشەكتىڭ ورنىنا ۋاقىتشا الىندى جۇمىس دەسە، ىشكەن اسىن جەرگە قوياتىن مىنەزىنىڭ ارقاسى شىعار، تۇپكىلىكتى بولىپ قالدى. سەنەرى دە، سۇيەنەرى دە ءوز ەڭبەگى ەكەنىن ۇققان سوڭ، جۇمىسىنا تاستاي بولماسقا لاجى دا جوق ەدى. قولى ارەڭ جەتكەن قىزمەتىندە ءوز مىندەتىن ءولىپ-تالىپ ىستەيتىن. ءالى دە مىنە، كۇن-تۇن دەمەي «جۇمىس، جۇمىس» دەپ، زەرتحانادان شىقپاي كەلەدى. ءنازيرانىڭ پەندەشىلىك مىنەزىندە باسقا ءمىنى بار بولسا، بار شىعار، ءبىراق ءوز ىسىنە بەرىلگەن قىزمەتكەر رەتىندە ءمىنى جوق. ونى ءبارى مويىنداعانداي. ءوزى قۇربىلاس كەلىنشەكتەردىڭ بىرەۋىنىڭ بالاسى اۋىرىپ، بىرەۋىنىڭ باسقاداي شارۋاسى شىعىپ، ايلاپ، اپتالاپ جۇمىسقا كەلمەسە، كەيبىرەۋلەر تەك قارا كورسەتۋ ءۇشىن كەلىپ-كەتىپ جۇرسە، بۇل سەگىزدەن-سەگىزگە دەيىن سول جەردەن تابىلاتىن. وسى مىنەزىنىڭ كىمدەرگە ۇناپ، كىمدەرگە ۇنامايتىنىن دا ىشتەي سەزەتىن. ونى «پىسىقاي» دەپ، جاقتىرماۋشىلار دا كوپ.
ءنازيرا-اۋ، وسى سەن جۇمىسقا ەرتە كەلگەندە نە ىستەيسىڭ؟ شاماسى جۇمىستان باسقانى ويلامايسىڭ-اۋ؟ — دەپ، قالجىڭ-شىنى ارالاس تاڭدانۋشى ەدى، كۇندە بۇل كىلت الىپ جاتقاندا كەزەكشى كەمپىر. بۇل دا راس ەدى. جۇمىستان بوتەن ەش نارسە ويلاماعاننان نە تاپتى؟ ول اينالاسىنداعى قىز-جىگىتتەردىڭ اسىقپاي-اپتىقپاي جۇرگەندەرىنە قاراپ، بار مۇمكىندىكتى پايدالانا الماعان وڭكەي «بەزدارنىيلار» دەپ ىشتەي سوگەتىن. قاراپ وتىرسا، ءوزىنىڭ دە تالانتىنىڭ اسىپ-تاسىپ بارا جاتقانى شامالى ەكەن. جۇمىسقا تىستەي قاتىپ، «ۇستاعان جەردە — قولىم، تىستەگەن جەردە — ءتىسىم قالسىن» دەگەندەي ەدى. وسى تاقىرىپتىڭ كەلەشەكتە قوماقتى دۇنيەگە اينالارىن سەزىپ، جەتەكشىسى العىر اسپيرانتتاردىڭ بىرەۋىنە ۇيعارسام با دەپ جۇرگەندە، بۇل جالىنعانداي سۇراپ الىپ ەدى. قاتەلەسپەپتى.
ورتان قولداي جىگىتتەردىڭ جۇرەگى داۋلامايتىن تاقىرىپ دەپ ۇستىندە، باعانا ماقتاعاندا وسىنى مەڭزەدى مە ەكەن؟ «سەنىڭ تاقىرىبىڭ جاقسى عوي» دەگەن ءسوزدى ەستىگەندە بۇرىندارى شامدانىپ، شىر-پىر بولاتىن. بولىمدە، زەرتحانادا كەزەك كۇتىپ جاتقان جۇمىس از با؟ عىلىمنىڭ ءبىر-اق نارسەنى قاجەت ەتەتىنىن، ونىڭ، ەڭبەك ەكەنىن وسىندا جۇمىسقا تۇرعان سوڭ توپشىلاعان ال، وسى باعىتتى بەكەم ۇستاعان. سەنىڭ ءدىلمارسىعان، تىلمەن وراق وراتىن ءپالساپاڭ مۇندا جۇرمەيدى، ءبارى ەڭبەكپەن كەلەدى. ال، ءنازيرانىڭ ەڭبەكقورلىعىن ەشكىم جوققا شىعارا الماسى انىق. نەنى بولسا دا ەڭبەگىمەن الاتىنىن ىشتەي سەزەتىن دە، سودان بارىپ وزىنە-وزى سەنىمدى ەدى، ەشكىمگە جالتاقتامايتىن.
ازعانا ايلىعىن ءوز باسىنا ۇقىپتى جۇمساپ، قاشان كورسەڭ دە ينە-جىپتەن جاڭا شىققانداي كيىنىپ، كۇتىنىپ جۇرگەنى. مۇنىڭ جاسىنداعى كەلىنشەكتەر بالا دەپ، ءۇي دەپ، دۇنيە دەپ، قايتسەم ءبىردى ەكى ەتەمىن دەپ شاپقىلاپ، مۇرىندارىنا سۋ جەتپەي جۇرگەندە، ءنازيرا جۇمىستان قازديىپ، تىپ-تىك قالپى، قول سۋمكاسىن عانا ءىلىپ الىپ، جەڭىل باسىپ، كەتىپ بارا جاتاتىن. اينالاسىنداعىلار مۇنى قورعايتىن تاقىرىبىنان باسقا الاڭى جوق، «بارى دا، نارى دا سول عوي» دەپ كۇلەتىن. سودان شىعار، جىلىنا ءبىر كەلەتىن تۋعان كۇنى كەشىندەگى تىلەكتەردىڭ ءبارى ءبىر عانا، تەزىرەك قورعاۋىنىڭ اينالاسىنا جەلىلەنىپ جاتقانى. دەمەك، ءنازيرا ءوزى سونى قالاعان. دوستارى مۇنىڭ كوڭىلىندەگىسىن تاۋىپ ايتقان دا قويعان. ال مۇنىڭ پەندە بولىپ، بۇعان دەيىن باسقا تىرلىكتى ويلاماعانى قالاي؟
ول ءتىپتى ۇيگە سيار ەمەس. كۇندە عوي جۇمىستان ەل ورنىنا وتىرا كەلەتىن دە، ءبىر شايىن ءىشىپ، جاتا كەتەتىن. كەشتىڭ مۇنداي ۇزاقتىعىن كىم بىلگەن. ۋاقىت تا وتپەدى، ەش نارسەگە زاۋقى دا سوقپادى. ءوستىپ وتىرعاندا تاعى تەلەفون شىرىلداپ قويا بەردى. قۇتتىقتاۋشىلار شىعار دەگەن ۇمىتپەن «كىم بولدى ەكەن؟» دەپ، ترۋبكانى كوتەرىپ ەدى، باسقا بىرەۋ:
قالقام، ايتىپ جىبەرمەيسىڭ بە، ساعات قانشا بولدى؟ — دەپ ماساڭ داۋىس قىر-قىر ەتەدى.
يديوت.
نە دەيسىڭ!
باسقا سۇراعىڭ جوق پا؟ — ول ترۋبكانى تاستاي سالدى. ءنازيرا قاتتى اشۋلاندى. وسىنداي قۋانىشتا الدەكىم قاساقانا مازاقتاپ تۇرعانداي. بىرەسە انانى، بىرەسە مىنانى سۇرايدى. كەزدەيسوق قوي دەپ ءوزىن جۇباتايىن دەسە داعى اشۋىن باسا الماي قويدى.
ءنازيرا وزدىگىنەن تۋىس، دوس-جاراندارعا تەلەفون سوعۋعا ءبىر وقتالدى دا، ىركىلىپ قالدى. الدىن الا ايتقان، ءبارى دە قۇلاقتانعان سياقتى ەدى عوي. كوڭىلى تۇزۋلەرى ەرتەلى-كەش ءبىر كەلەر، كەلمەگەندەرى وزدەرى ءبىلسىن دەپ ويلاعان ول جايىمەن ءوز تىرشىلىگىن ىستەي بەرۋگە بەكىندى. ءبارىبىر قولى جۇرەر ەمەس.
كەنەت ەسىك قوڭىراۋى شىرىلداي جونەلدى. «كىم بولدى ەكەن؟» دەپ ەلپىلدەي بارىپ اشسا، بوساعاعا سۇيەنىپ، مالمانداي سۋ-سۋ بىرەۋ تۇر. تانىمادى. «بۇل كىم ەدى تاعى؟» « — قامسىزداندىرۋ اگەنتىمىن»، — دەپ تانىستىردى سۋدان شىققانداي سۇپ-سۇر جىگىت ءوزىن. «سەن عانا جەتىسپەي تۇر ەدىڭ». مۇرنى قولاعاشتاي، بەتى شور-شور بەزەۋ مە، تىرتىقتىڭ ورنى ما — ادام قاراعىسىز بىرەۋ، ءنازيرا سوندا دا سىپايىلىق ساقتاپ:
ۇيگە كىرىڭىز، — دەدى.
قارىنداس، ءسىزدىڭ ءۇيدى وتتان، سۋدان، اپاتتان قامسىزداندىرۋ ءۇشىن جۇرگەن ينسپەكتورمىن.
قاجەت ەمەس. قيمايتىن دۇنيەم جوق.
ولاي دەمەڭىز. ماسەلەن، ءسىز جۇمىسپەن جول ءجۇرىپ كەتتىڭىز. ءۇيىڭىز يەسىز قالدى. سوندا سۋ كەتسە، گاز اتىلسا، بار شىعىندى ءبىزدىڭ مەكەمە ءوز موينىنا الادى. تەك شامالى جارناسىن تولەسەڭىز بولعانى.
قۇداي ءوزى ساقتايدى. بۇعان دەيىن اتىلماعان گازعا، جارىلماعان سۋعا ەندى نە كورىنىپتى؟
قۇداي: «ساقتانساڭ — ساقتايمىن» دەمەي مە؟
مەن ەندى ەشقايدا بارماسپىن. تاۋ-تاس كەزىپ بولدىم. ەندى ايەل بولىپ، شارۋا ىستەپ ۇيدە وتىرامىن.
ونىڭىز دا ءجون ەكەن.
ءۇي-جايىما يە بولىپ، دۇنيە قۇراپ، مەن دە ايەل بولامىن. اناعان-مىناعان جارنا تولەيتىندەي شاشىلىپ جاتقان ارتىق داۋلەتىم جوق.
مىنانداي زاماندا ايەلدەر ۇيدە وتىرادى دەگەنگە، ءوز باسىم يلانبايمىن.
نەگە؟
نەگە دەسەڭىز، ءسىزدىڭ جۇمىس ىستەۋىڭىز كەرەك قوي. جۇمىس پا، قىزمەت پە، ايتەۋىر بىردەڭە ىستەپ، ءبىر جەردەن ايلىق الۋىڭىز كەرەك. ايەل ايەل بولىپ ۇيدە وتىرادى دەگەن — بوس ءسوز. ويتكەنى، ءسىز جۇمىس كۇشىسىز.
قالايشا؟ — ءنازيرا شامدانىپ قالدى. —ۇيدە وتىرامىن دەسەم، ماعان ەشكىم قوي دەمەيدى.
قوي دەمەيدى، ول راس! ءبىراق ءسىزدى كىم اسىرايدى؟
مەنىڭ اسىراۋشىم جوق ەكەنىن قايدان بىلە قويدىڭىز؟ الدە نەكە ساقيناسىن تاعىپ وتىرماعانىم ايتىپ تۇر ما؟
مىنا جىگىتتى ولەردەي جەك كورىپ كەتتى. «تەپسە تەمىر ۇزەتىن سىريعان نەمە، دەنى دۇرىس ەركەكتىڭ جۇمىسىن ىستەمەي مە؟ كورىنگەننىڭ ەسىگىن قاعىپ، جارنا جيناعانشا» دەپ، ءبىر ويلاپ قويدى.
ءسىز ەكى قولىڭىزعا قوس-قوستان ساقينا سالىپ وتىرساڭىز دا جەكە باستى ەكەنىڭىز بەسەنەدەن بەلگىلى. كەلگەلى سۋ بولعان ءتۋفليىمدى اۋىستىرىپ كيە تۇرايىن دەپ ەر ادامنىڭ تاپوچكاسىن ىزدەپ، تاپپاي تۇرمىن-اۋ. ەركەگى جوق ءۇي ەكەنى وسىدان-اق بەلگىلى ەمەس پە؟
ءسىز مەنى قورلاپ، جانىما ءتيىپ تۇرعانىڭىزدى سەزەسىز بە؟ ەندەشە، مەنىڭ ءتورت قۇبىلاسى تەڭ، باي كورشىلەرىم كوپ. سولارعا بارىپ ۇگىت-ناسيحاتىڭىزدى جالعاستىرىڭىز. مەن ەندى سىزبەن اڭگىمەلەسۋدى قالامايمىن. ەسىكتى سىرتىنان جاۋىپ كەتىڭىز.
اشۋىڭىز قاتتى ەكەن، ءبىز جالعىز-جارىم ادامدارعا قارايلاسقاندى پارىز سانايمىز.
وھو، نەتكەن مەيىرىمدىلىك؟!
كۇن بولسا، جاۋىپ تۇر. ماعان بۇگىن تاپسىرىلعانى وسى ەكى-ۇش ءۇي. ولارعا دا بارىپ ۇلگەرەرمىن، قايدا اسىعامىن؟ ول تاباقتاي كوكالا قاعاز الىپ، پاپكاسىنىڭ ۇستىنە قويىپ، تولتىرا باستادى.
ءاتى-جونىڭىز، تەگىڭىز قالاي؟ ءۇي مۇلكىڭىزدى قانشاعا باعالايسىز؟
ءنازيرا تاس كەنەشە جابىسقان مىنا پالەدەن بۇگىن قۇتىلماسپىن دەپ ويلادى. سۇراعان سۇراقتارىنا تەزىرەك جاۋاپ بەرىپ جارناسىن تولەپ جىبەرۋگە وقتالدى.
تانىسا وتىرالىق. مەنىڭ اتىم — ابدىكارىم. تەلەفونىم مىنانداي، الدەقانداي شارۋا ايتساڭىز، قىزمەت كورسەتۋگە ءازىرمىز. ول تەلەفونى جازىلعان تىلدەي قاعازدى اينانىڭ جاق تاۋىنا قىستىرىپ قويدى.
«قۇداي كۇنىمدى سەندەرگە سالماسىن. اتىنىڭ سولەكەتىن قاراشى».
مىنە، بولدى، — ول جارناسىن الىپ، قاعازدارىن جيناستىردى. — ءسىرا، قوناق كۇتىپ وتىرعان ىڭعايىڭىز بار. قوناقتارىڭىز كەلسە، مەنىڭ مىنا تۇرىممەن دالىزدە سۇمىرەيىپ وتىرعانىم ىڭعايسىز شىعار، تەزىرەك كەتەيىن. — ول سوزالاڭداپ ورنىنان تۇردى.
ءنازيرا وعان باعانادان بەرى، تىم بولماسا، بولمەگە قاراي ءوت دەمەگەنىنە ىڭعايسىزدانىپ قالدى. ءوزىنىڭ وسى جىگىتكە قاتقىل قاتقىل سويلەگەنىنە تاڭ. دەگەنمەن، اشۋى قايتىپ قالعانداي. ەندى قيپاقتاپ:
مەيلى، جاۋىن باسىلعانشا وتىرامىن دەسەڭىز دە ءوزىڭىز ءبىلىڭىز. ەشكىم كەلە قويماس دەپ ويلايمىن. — ءنازيرا اس ۇيگە ءوتىپ، شاينەككە سۋ قۇيىپ، وتقا قويدى.
قامسىزداندىرۋ اگەنتى ءۇي يەسىنىڭ جۇمسارعانىن سەزىپ، سۋلىعىن شەشىپ، ءىلىپ، ايناعا قاراپ، شاشىن تاراپ، بەت-اۋزىن ۇيكەپ-ۇيكەپ قويدى. قىز بەيتانىس قوناعىن تورگى بولمەگە شاقىردى.
ەكەۋى شاي ىشۋگە وتىردى.
بۇگىن تۋعان كۇنىڭىز ەكەن عوي. قۇتتىقتايمىن، بەيتانىس ارۋىم.
نەگە بەيتانىس؟ ەندى ءبىز ابدەن تانىس بولدىڭ قوي. ءسىز مەنىڭ قامسىزداندىرۋ اگەنتىمسىز، پالە-جالادان قورعايسىز. تەك كەزدەيسوق تانىسىم دەسەڭىز، ناقتىراق بولار.
وعان دا كەلىسۋگە بولادى.
تۋعان كۇنىم ەمەس. ءبىراق، ايتەۋىر ءبىر قۋانىشىمنىڭ ۇستىنەن شىقتىڭىز، قۇدايى قوناعىم بولىڭىز، — دەدى، اياقاستى اعىنان جارىلا. ول ورنىنان تۇرىپ، ماگنيتوفوندى قوسىپ، كلاسسيكالىق جۇمساق اۋەندەردىڭ ءبىرىن قويدى. توبەدەگى شاقىرايعان ۇلكەن شامداردى ءسوندىرىپ، قابىرعاعا جارقاناتشا جابىسقان شىراعداندى جاقتى. بولمە ىشىنە كۇلگىن ساۋلە توگىلىپ، ءبىرتۇرلى قۇپيا الەمگە بولەگەندەي. مىنا الا كولەڭكەدە جىگىتتىڭ بەتىندەگى شور-شور بەزەۋى دە، تىرتىعى دا بايقالمايدى. ونىڭ ەسەسىنە تۇلعاسى كەسەك، بەت-الپەتى پالەندەي جامان ەمەس تە سياقتى. اسىرەسە، ادامعا قاراعانداعى كوزى سونداي مەيىرىمدى، جىلى-شىراي قارايدى ەكەن. ەكەۋى الما-كەزەك، بىر-بىرىنە ۇرلانىپ قاراي قويادى.
جالعىز تۇرادى ەكەنسىز عوي؟ كىم بولىپ ىستەيتىنىڭىزدى ايتپادىڭىز. مەيلى...
ايتاتىن ءسوز تاۋسىلعانداي، ەكەۋى دە ءبىراز ءۇنسىز وتىرىپ قالدى. جىگىت شايدى ۇزاق ءىشتى. سىرتتا سىتىرلاپ، جاڭبىر ءالى جاۋىپ تۇر. بولمە ىشىندە ادەمى اۋەن قالىقتايدى. ءنازيرانىڭ كۇنى بويعى تىعىلعان اشۋى دا، كۇدىكتى ويلارى دا زىم-زيا جوعالىپ، ساباسىنا تۇسكەندەي، كوڭىلى جايلانعان. ءبىرتۇرلى، مىنا جىگىتتى جىبەرگىسى جوق. سىزىلىپ، شاي قۇيىپ بەرىپ وتىر. بۇدان ءارى ءۇنسىز وتىرا بەرۋدى قولايسىز كوردى بىلەم، قامسىزداندىرۋ اگەنتى ءنازيرانى بيگە شاقىردى. جىگىت وتە جەڭىل بيلەيدى ەكەن. ءنازيرانى اۋەننىڭ سازىمەن شىر كوبەلەك اينالدىردى. كەلەسى مۋزىكا باياۋ ىرعاققا اۋىسقان. ءنازيرا قولىن جىگىتتىڭ يىعىنا ارتقان بويى، باسىن سۇيەپ، باياۋ تەربەلەدى. بەينە قالقىپ جۇرگەن سياقتى. كوپتەن بۇلاي بيلەمەگەنى ەسىنە ءتۇستى. قازىرگى جىگىتتەر بي بيلەي المايدى عوي، جۇمىرتقالاعان تاۋىقتاي سەكىرىپ-سەكىرىپ، وزدەرىنشە الەك بولاتىن دا، اندا-ساندا باس قوسۋلاردا قىزدار وزدەرى بيلەيتىن. «ءتاۋىر بيلەيتىن جىگىتتەر دە بار ەكەن عوي» دەپ ويلادى.
جاقسى بيلەيدى ەكەنسىز. — كەش بويى ءنازيرانىڭ قيتىقپاي، ءجون ايتقان ءسوزى وسى ەدى. جىگىت ءۇنسىز تەلمىرە ءنازيرانىڭ قولىن ۋىسىندا ۇستاپ تۇرىپ، الاقانىنا ۇزاق قارادى.
بال اشايىن دەپ پە ەدىڭىز؟
الاقانىڭىزعا قاراپ، كىم ەكەنىڭىزدى تانىسام با دەپ ەدىم. ءسال باس اساۋلىعىڭىز بولماسا، جالپى جامان ادام ەمەس سياقتىسىز...
جىلى لەبىزىڭىزگە راحمەت.
جىگىت ۇزىلگەن مۋزىكانى قايتا قوستى. ءنازيرانى بەلىنەن قاپسىرا قۇشاقتاپ، جايىمەن بيلەدى. بيلەپ ءجۇرىپ، ءنازيرا ونىڭ ءوزىنىڭ شاشىنان، ءيىلىپ قۇلاعىنىڭ تۇبىنەن يىسكەگەنىن سەزدى. قىز دا ءبىر ءسات جىگىتتىڭ يىعىنا باسىن سۇيەگەن بويى ءوزىن-وزى ۇمىتقانداي. ءبىر ءتۇرلى ەر ادامنىڭ ءيىسىن تىم جاقىننان سەزىنگەننەن، بويىندا ءبىر اساۋ تولقىن جۇگىرىپ وتكەندەي، سونى سەزگەندەي، جىگىتتىڭ بەلىنەن قىسقانى سونشالىق، ونىڭ بەلدىگىنىڭ تيەگى باتقان سوڭ، ءسال بۇلقىنىپ قويدى. قولى قاتتى ەكەن، مۋزىكا اياقتالعانشا تاستاي قۇشاعىن بوساتپادى، ءنازيرانى ورنىنا وتىرعىزىپ جاتىپ، قۇلاعىنىڭ تۇبىنەن: ءاتىرىڭىزدىڭ ءيسى قانداي جاقسى ەدى! — دەدى سىبىرلاي. ءنازيراعا بۇل ءسوز سونشالىقتى ۇناسا دا، ەستىمەگەندەي، ونىڭ الدىنا سامساعان تاعامنان تاڭداماي سالا باستادى.
مەن ءبىر ءتۇرلى قولايسىزدىق سەزىنىپ وتىرعانىم، وسىنشاما قۇرمەت ماعان ارنالماعان ەدى عوي. ءنازيرا، ءسىز بىرەۋدى توسىپ وتىرسىز. ول كەلمەگەن سوڭ، قاساقانا مەنى جىبەرگىڭىز كەلمەيدى ايتەۋىر، كوڭىلىڭىزدە ءبىر الاڭدىق بار. بىرەۋ كەلۋى كەرەك ەدى عوي، ءا؟ — جىگىت بۇل ءسوزدى باعانادان بەرگى قالجىڭ-شىنى ارالاس ءسوزى رەتىندە ەمەس، شىنايى كوڭىلمەن ايتقانداي. داۋسىن دا ءبىرتۇرلى وكىنىش پە، قامىعۋ ما—تولقىنىس بار سياقتى.
قىز ەش نارسە دەمەدى. تەك:
بۇگىن مەنىڭ قۇدايى قوناعىم بولاسىز، — دەدى وكتەمدەۋ ۇنمەن. ءوزى ورنىنان جەڭىل تۇرىپ، جەلدەتكىشتى اشتى، جىگىتتىڭ الدىنا كۇلسالعىش اكەپ قويدى. — شىلىم شەگەمىن دەسەڭىز رۇقسات.
بۇگىن ەندى ەشكىمنىڭ كەلمەيتىنى انىق. كەلگەندەي كىمى بار ەدى. ودان دا مىنا وتىرعان قۇدايى قوناعىن سىيلاعىسى كەلدى. بۇقتىرمادا بىلبىراپ قۋىرىلعان قۇستىڭ ەتىن قايتا قىزدىردى، توڭازىتقىشتاعى شارابىن شىعارىپ، ورتاعا قويدى. كوڭىلدەگىدەي وتىرعىسى كەلدى. زاۋىمدە ءبىر كەلگەن ادامدى نەگە سىيلاپ جىبەرمەسكە؟! ۇستەلدەگى تاباقشالاردى جيىپ الىم، قىمبات سەرۆيزىن قويدى. جىگىت شاراپتى بيىك فۋجەرلەرگە قۇيا باستادى.
ال، نە ءۇشىن ىشەمىز، ءنازيرا؟
اركىم ءوز كوڭىلىندەگى تىلەگىنىڭ ورىندالۋى ءۇشىن دەلىك.
مۇنىڭىز تاعى دا جۇمباق بولدى عوي. دەگەنمەن، ءسىز ءۇشىن، ءنازيرا! جاقسى كەش سىيلاعانىڭىز ءۇشىن! قۇداي بار بولسا، جاڭبىر تولاستاماي جاۋا بەرسە ەكەن دەپ تىلەيمىن. اھ، قۇداي، تىلەگىمدى بەرە گور...
بار تىلەگىڭىز وسى ما؟ ەندەشە مەن جاڭبىر تەزىرەك باسىلسا ەكەن دەپ وتىرمىن...—-قىز سىقىلىقتاپ كۇلدى. كوپتەن كوكىرەك تۇسىنىڭ سامالى اشىلعانداي بوپ كۇلگەنى سول-تىن.
قۇداي قايسىمىزدىڭ تىلەگىمىزدى بەرەر ەكەن؟
جىگىت قولىنا دومبىرا الىپ، قوڭىر اۋەنمەن باياۋلاتىپ، ءان باستادى. پالەندەي داۋسى بولماسا دا، قۇلاققا جاعىمدى اۋەز. « —ۋا، داريعاي، قونساڭشى جايعان تورعا-اي»، — دەپ، ءبىر توقتادى.
ءار كوڭىلدە — ءبىر ارمان. ءنازيرا كوپتەن بەرى كىسى شاقىرىپ، وزىمەن-وزى جايباراقات بولماعان سەكىلدى. كىسى كەلمەيدى ەمەس، كەلەدى عوي، سول وتىرىستاردا اڭگىمە تەك جۇمىس، ساياسات، ينستيتۋتتىڭ جاي-كۇيى تۋرالى، ودان قالسا، كىمنىڭ قورعاپ، كىمنىڭ قورعاي الماي جۇرگەنى اينالاسىنان ءبىر اسپايدى. جۇمىستاعى بىقي-تىقي داۋدى ايتىپ، جاق-جاق بولىپ تاراساتىن كەزدەرى دە بار. بۇگىن ءبارى باسقاشا. بۇكىل الەمدە — تەك ەكەۋى. جاس جىگىت پەن قىزداي. وتىزدان اسقاندا، قايدان جاس بولىپتى!؟ ەندى بۇعان جىگىت قايدا؟ بۇل ءبىر كەلگەن بەيتانىس قوناق تا. بوسقا وتكەن ۋاقىت-اي!
ءنازيرا، نە ويلاپ كەتتىڭىز؟ اشىلساڭىزشى!
ءبىر كوڭىلسىز ويلار كەش بويى باسىمنان اينالىپ شىقپايدى.
ول قانداي ويلار؟ ونى قۋىپ، قۋانايىق، شاتتانايىڭ. ويتكەنى، بۇگىنگى كۇن ەرتەڭ قايتالانبايدى.
قۋاناتىن نە بار؟ قاراشانىڭ تۇماندى، جاڭبىرلى، كونىلسىز كەشى ەرتەڭ دە كەلەر. «وتىزدان اسىپ بارامىن» دەپ ءبىر اقىن ايتپاقشى، وتىزعا كەلگەن جاسىم بار. وسىعان دەيىن نە جيدىم، نە قويدىم، ونى ءوزىڭىز سانامالاپ، حاتتاپ الدىڭىز. تۇككە تۇرعىسىز بىردەڭەلەر، ەندى الدا كوڭىل جۇباتاتىنداي دانەمە جوق سياقتى. الگىندە ءبىر شىندىقتى جاقسى ايتتىڭىز. ءبىز جۇمىس كۇشى عانامىز. سولاي، قامسىزداندىرۋ اگەنتى. جۇمىس كۇشىمىن...
سولايىن — سولاي. دەگەنمەن، «ەرتەڭ جاقسى كۇن بولادى» دەپ سەنەيىك. ءسىز مەنىڭ اتىمدى دا اتامادىڭىز-اۋ! ءيا، سىزگە سونشالىقتى جەككورىنىشتى كورىنەمىن بە، قالاي؟
مەن ولاي دەپ ايتقانىم جوق قوي. ءسىز ءبىر كەلگەن قوناقسىز. كەلەسىز، كەتەسىز. ال مەن بولسام — ءوز ويلارىممەن، ءوز مۇڭىممەن ءوز كۇيكى تىرشىلىگىممەن مىناۋ ءتورت قابىرعادا قالامىن.
ادام ءوزىن الدەنەمەن الداندىرىپ، ۇمىتپەن كۇن كەشەدى. ءسىز دە ءبىر الدانىش، ەرمەك تاۋىپ الىڭىز؟
مەن بۇگىنگە دەيىن ونسىز دا ءوزىمدى-وزىم الداپ كۇن كەشكەن سياقتىمىن... ەندى بۇگىن سونىڭ ءبارىنىڭ بەكەر ەكەنىن سەزگەندەيمىن. ەندى الداعى ۋاقىتتىڭ ەش ءمانى قالماعانداي. مەن سودان قورقامىن...
شىنىڭىزدى ايتىڭىزشى، ءنازيرا، نەگە سونشا قاپالىسىز؟
شىنىمدى ايتسام، ءدال بۇگىن مەنىڭ رەنجيتىن ءجونىم جوق ەدى. ءبىراق، دۇنيەدەن بوس قالعانىمدى ەندى سەزدىم...
ءنازيرا، ءسىز، نە قاتتى شارشاعانسىز، نە الدە بىرەۋگە قاپالانىپ وتىرسىز. نەڭ جەتپەي ءجۇر قالقام، ايتشى؟ — ول ورنىنان تۇرىپ، ورىندىعىن جاقىنداتىپ، تۋرا ءنازيرانىڭ قارسى الدىنا كەلىپ وتىرىپ، اعانىڭ قارىنداسىن جۇباتقانىنداي، ەركەلەتە شاشىنان سيپاپ قويدى.
بىلەم، بىلەم، جەتپەيتىنى — كوڭىلدىڭ جىلۋى بولار... ادامنىڭ جالعىزسىرايتىن، تورىعاتىن كەزى بولادى. ءبارى ەرتەڭ ورنىنا كەلەدى. تورىقپا!
ايتىپ وتىرعانىڭ ءبارى راس. مىنانداي جاناشىر ءسوزدى بۇرىن ەستىمەگەن ول:
وسى ۋاقىتقا دەيىن مەنەن ءبىر ادام «قالىڭ قالاي» دەپ سۇراعان ەمەس قوي، نە كورسەم دە ءبىر ءوزىم... — بەتىن باسىپ سولقىلداپ جىلاپ جىبەردى. ول ءوزىن قاتتىمىن دەپ ويلاۋشى ەدى. كوڭىلى قالاي بوساعانىن سەزبەي قالدى.
ءنازيرا-اۋ، سەن دە بالا سياقتى ەكەنسىڭ عوي؟ ۋاقىت وسىنداي قالقام. ادامداردىڭ بىر-بىرىمەن ءىسى جوق. — جىگىت سىزدەن سەنگە كوشكەنىن ءوزى اڭعارماسا كەرەك. ول قالتاسىنان بەت ورامالىن الىپ، بالاشا ەڭكىلدەپ جىلاپ وتىرعان ءنازيرانىڭ كوزىن، يەگىن سۇرتە باستادى.
كوز جاسىمدى كورسەتكەنىمە — كەشىرىڭىز. — ءنازيرا تۇرىپ، جۋىناتىن بولمەگە كىرىپ كەتتى. «ءبىر كەلگەن ادامعا سونشا مۇڭىمدى شاققانىم ۇيات بولدى-اۋ» دەپ ويلادى. جىلاپ العان سوڭ، كۇنى بويى تىعىلىپ تۇرعان اشۋ-ىزا — ءبارىسى كوز جاسىمەن شىعىپ، ءبىر ءسات جەڭىلدەپ قالعانداي ەدى. بەتىن سۋىق سۋمەن شايىپ تاستاپ، ءسۇرتىنىپ، بويانىپ، قايتا شىققاندا، جىگىت تەرەزە الدىندا شىلىم شەگىپ تۇر ەكەن. قىزدىڭ جادىراي كىرگەنىن كورىپ، كۇلىپ قارسى ءجۇردى:
قىزداردىڭ كوز جاسىنىڭ دايىن تۇراتىنى-اي! باسە، وسىلاي كۇلىپ ءجۇرشى، قالقام.
ءنازيرا شاينەگىن ىسىتۋعا وقتالىپ ەدى، جىگىت قولىنان الىپ، ونى ورنىنا قويدى.
دالاعا شىعىپ، تازا اۋادا سەرۋەندەپ قايتساق قايتەدى؟ — جىگىت ءارى-سارى كۇيدە قىزدى جالعىز قالدىرىپ كەتۋدى ىڭعايسىز كورسە كەرەك. بۇعان ءنازيرا دا كەلىستى.
دالاعا، سالقىنعا شىققان سوڭ، ءنازيرانىڭ بويى شيراپ سالا بەردى. جاڭبىردىڭ اياعى قارعا اينالىپتى. قيىرشىق قار بوراي جاۋىپ تۇر. كۇن دە سۋىتا باستاپتى.
قۇدەكەڭ بەيتاراپ پوزيسيا ۇستاپتى. سەنىڭ دە، مەنىڭ دە كوڭىلىمە قاراعان-اۋ شاماسى،- دەدى ابدىكارىم قالجىڭداي.
مەيلى، مەنىڭ ءدال بۇگىن قۇدايعا ەشقانداي وكپەم جوق.
ول ەكەۋى تۇنگى قالانى جاياۋ ارالاپ كەلەدى. قار ءالى جاۋىپ تۇر. ءنازيرانىڭ كوڭىل تۇكپىرىنەن باسقا ءبىر سەزىم باس كوتەرگەندەي. ابدىكارىمنىڭ قولتىعىنان مىقتاپ ۇستاپ العان كۇيى بوراي سوققان جەلدەن بەتىن كولەگەيلەپ، جىگىت يىعىنا تىعىلا تۇسەدى. ابدىكارىم قولىن بوساتىپ، ءنازيرانىڭ يىعىنان ءالسىن-السىن قۇشاقتاپ، وزىنە تارتىپ قويادى... ءنازيرا شىداي الماي:
جىلاعان قىزداردى جۇباتۋ دا قامسىزداندىرۋ اگەنتىنىڭ مىندەتىنە كىرە مە؟ — دەپ، سىقىلىقتاپ، كۇلىپ الا جونەلدى.
ءيا، ءيا.
ولاي بولسا، ءسىز قىزمەت بابىنا بايلانىستى مىندەتىڭىزدى وتە جاقسى ورىنداپ كەلە جاتىر ەكەنسىز دە.
ارينە، تەك سولاي عوي...
؟!
ءنازيرا، سەن جۇمىستى قويىپ، ۇيدە وتىرساڭ قايتەدى؟ — دەدى الدەن ۋاقىتتان كەيىن جىگىت.
سوندا مەنى كىم اسىرايدى؟
قامسىزداندىرۋ اگەنتى ...
بۇل دا ءسىزدىڭ مىندەتىڭىزگە جاتا ما؟
جاتپاسا، جاتقىزامىز دا!
ا؟!
مەن، مەن ءسىزدى «كەرىم» دەسەم قايتەدى؟ سىزگە وسى ات جاراساتىن سياقتى...
مەيلىڭ...
...«مىنا ءتۇننىڭ عاجابى-اي!» دەپ ويلادى ءنازيرا...
You Might Also Like
