InfoHub Logo

تاڭەرتەڭ مازاسىز ۇيقىدان ويانعان ول. ءوزىنىڭ توسەكتە جاتىپ قۇبىجىق جاندىككە اينالىپ كەتكەنىن اڭعاردى.

فرانس كافكا

ول توسەكتەن تۇردى. اياعى جان سەزبەدى. قۇلاعى ەشتەڭە ەستىمەي شۋىلدادى. كوزى قاراۋىتىپ الدى مۇنار تارتتى. ايقايلايىن دەسە، داۋىسسىز، سويلەيىن دەسە ءتىلسىز قالدى.

— ءورت سوندىرۋشىلەر كەلگەن بە؟ — دەدى سىنىق.

— جەدەل جاردەم كولىگى بولار. ءتۇنى بويى ساڭىراۋ نۇقىنىڭ قۇلاعىنان الدەبىر سۇيىق اعىپ، باسىن جەرگە سوعۋمەن بولىپتى، — دەپ شەر سىنىققا اعاش ساپتى بالعانى الىپ بەردى.

— تەمىر ساپتى بەر، — دەدى سىنىق ءتوس ۇستىندەگى بىلەزىكتىڭ ورنەگىنە كوزاينەكتىڭ ۇستىنەن قاراپ وتىرىپ.

ەكەۋىنىڭ شەبەرحانادا وتىرعانىنا بىرنەشە ساعات بولسا دا، ءبىر جۇتىم سۋ ىشپەستەن زەرگەرلەر جۇمىسىن جالعاستىرا بەردى. بالعانى بىركەلكى سوققان ءۇنى سىنىق پەن شەردىڭ سۇرەڭسىز ءوتىپ جاتقان بىركەلكى ومىرىندەي ەدى.

— اۋىل سول، جابىرقاۋلى، كوڭىلسىز، ال قورا-قوپسى ءىشى تولى ىشكىشتەر. ءبىزدىڭ اۋىلدىڭ حال-كۇيىن كارى اعاشتارى مەن سىرتىنىڭ بوياۋى كەتكەن اۋرۋحاناسىنان بىلە بەرسەڭىز بولادى، — دەدى اقساقال اكىمگە.

اكىم اقساقالدىڭ ءسوزىن ەسىتىپ تۇردى دا جانىنداعىلارعا:

— جەدەل جاردەم كولىگى كەلگەن بە؟

— ءيا، وسىندا، — دەدى پالتو كيگەن ارىق سارى.

— جۇمىسسىزدىق جانىمىزعا باتادى. جاستاردىڭ ءبارى قالادا. ول جاقتا دا وسى تىرلىك، — دەپ اقساقال يەگىن كەمسەڭدەتىپ كۇڭكىلدەي بەردى.

كولىك كەلدى. ارىق سارى جۇگىرە باسىپ كولىكتىڭ ەسىگىن اشتى دا، اكىمگە:

— جينالىسقا كەشىگەمىز، — دەدى.

اكىم قورباڭداي باسىپ كولىككە كىردى. اقساقال بالعانىڭ ءۇنى اۋەندەي شىعىپ جاتقان شەبەرحاناعا قاراپ قالا بەردى.

— سىنىق؟ وسى بالعانىڭ داۋىسىن مۋزىكاعا اينالدىرىپ العالى جۇيكەمە ءتيۋدى قويعانداي.

سىنىق ءۇنسىز بىلەزىككە ءۇڭىلىپ وتىرا بەردى. شەر سويلەۋىن ادەتتەگىدەي توقتاتپادى.

— ءان دەرسىڭ، مىنانى ساڭىراۋ نۇقى ەستىمەيدى. ەستىسە اۋەل اۋەنگە ءسوز جازىپ شىعار ەدى. ساقاۋ ورمان سويلەي العاندا سارت-سۇرت دەگەندى ساحنادا ايتىپ بەرەتىنىن بىلەمىن. الدە شىنىمەن سوقىر بۇلانعا وسى ءاندى شىرقاتىپ كورەمىز بە؟

سىنىق ءۇنسىز بىلەزىككە ءۇڭىلىپ وتىرا بەردى. شەر سىنىقتان جاۋاپ بولماعان سوڭ تەمىردى سوعۋىن توقتاتتى دا، وعان قارادى.

— بولدى ەندى، كەتكەن قىز كەتتى. ويلاما! — دەپ شەر ورىندىعىنا بارىپ وتىردى.

— جاي عانا كەتسە شە؟ ءبارىن الىپ بارا جاتقانداي، — دەپ سىنىق ەسىككە قاراپ كۇرسىندى.

— ءيا، كەلەسى اپتا توي. سەنىڭ سۇيگەنىڭ ءسانىمدى ۇزاتادى. سونىمەن، سەنىڭ دە، ونىڭ دا حيكايالارىڭ بىتەدى، — دەپ شەر قولىن سۇرتكىشپەن ىستى.

سىنىق ءۇنسىز قالدى.

كۇن ۇياسىنا باتىپ، توڭىرەك ءىڭىر قۇشاعىنا سىڭە باستاعاندا سىنىق پەن شەر شەبەرحانانى قۇلىپتاپ ەكەۋى ەكى جاققا بولەك كەتتى. اينالادا ۇرگەن يتتەردىڭ ءۇنى اۋىل اسپانىن ۇرەيلى داۋىستارمەن كۇڭىرەتىپ جىبەردى. كوكتەمنىڭ مايدا لەبى سىنىقتىڭ كەۋدەسىنە سوعىلا، جانىنا جىلۋ بەرگەندەي سەرپىلدى. كەلەسى كوشەگە وتە بەرگەندە اكىمنىڭ كولىگى سىنىقتى جولىن بوگەي تۇرا قالدى. كولىكتىڭ تەرەزەسىن ماڭعاز قوزعالا اشقان اكىم:

— سىنىقجان؟ اينالايىن بالام، امانسىڭ با؟ — دەپ جىلى امانداستى.

— ارمىسىز اعا!

— سەندە شارۋام بولىپ تۇرعان ەدى. كەلەسى اپتا قىزىمنىڭ ۇزاتۋ تويى. ۇيدەگى جەڭگەڭ تويدا جارقىراپ جۇرەيىن دەيدى. جاقسىلاپ تۇمار القا مەن بىلەزىك سوعىپ بەرسەڭ، ءبىر اپتادا ۇلگەرەسىڭ بە؟

— باستاپ قويعان بىلەزىكتەر بار، ۇناسا كەلىپ قاراسىن.

— تاڭەرتەڭ قىزىم ءسانىمدى جىبەرەيىن. جەڭگەڭ تويدىڭ قامىمەن ءجۇر، ءوزى بارا المايتىن شىعار.

كولىك گۇر ەتىپ قوزعالىپ كەتتى. اششى ءتۇتىندى جۇتىپ، سىنىق كوشە باسىندا قالدى. ول عۇمىرىنداعى ەڭ سوڭعى ارمانىنىڭ نە ەكەنىن تۇسىنگەندەي بولدى. تاڭ اتا شەبەرحانا ەرتە اشىلدى. شەر سىنىق كەلمەستەن بۇرىن بولمە بۇرىشىنداعى توق قىزدىرعىشقا شاي قويدى. ۇستەلدەگى قيىق قاڭىلتىرلار مەن مەتالداردىڭ شاڭىن ءسۇرتىپ، اسپالى شامدى ىسكە قوستى. سىنىق شەبەرحاناعا كىرىپ، ورىندىعىنا ءۇنسىز وتىردى.

— ۇيقىڭ شالا بولعان با؟ — دەدى شەر.

— تاپسىرما الدىم. ءسانىمنىڭ اناسىنا بىلەزىك سوعۋىم كەرەك. سەن كەشەگى بىتپەي قالعان ساندىقشانى ارلەي بەر، — دەپ اسپالى شامدى ءوزىنىڭ ۇستەلىنە بۇرىپ الدى.

شەبەرحانانىڭ قالىڭ اعاشتى ەسكى ەسىگى سىقىرلاي اشىلدى. كوكتەمگى لەپ ىشكە جۇمساق ەنىپ بولمەنى كەزىپ كەتتى. شەر مەن سىنىق ەسىككە قاراپ ەدى جىرتىق پيدجاك كيگەن تۇرلى ارباسىنىڭ دوڭگەلەگىن ەكى قولىمەن العا جىلجىتا بەردى. شەر جۇگىرە بارىپ مۇگەدەك تۇرلىنىڭ ارباسىن كوتەرە شەبەرحاناعا كىرگىزدى.

— تۇرلى، حال قۋاتتىسىز با؟ — دەپ شەر سويلەي جۇرە اربانى يتەرىپ، تۇرلىنى تورگە شىعاردى.

— وسى وتىرىس. سەندەرمەن اڭگىمە ايتايىن دەپ كەلدىم، — دەپ تۇرلى ءتوس قالتاسىنان تەمەكى سۋىردى. شەر سۇراماستان تۇرلىنىڭ تەمەكىسىنىڭ بىرەۋىن جاعىپ الدى. ەكەۋى تۇتاتىپ ەندى بۋداقتادا بەرگەندە، شەبەرحاناعا ءسانىم كىردى.

توردەگى تۇرلى مەن شەرگە قاراپ باس يزەپ سالەمدەستى. سىنىق باسىن ۇستەلدەن كوتەرىپ قاراپ، بىلەزىكتى قولىنا الىپ سانىمگە جاقىندادى.

— ءجۇر سىرتقا، — دەپ سىنىق شىعىپ كەتتى. ەكەۋى شەبەرحانانى اينالا ارتقى جاققا بارعان سوڭ ءسانىم كوزىن تومەن قاراتا سويلەدى.

— مەنى كىنالاما.

— اپاڭا سوققان بىلەزىكتى قاراشى. كوزىن قاق ورتاسىنا تۇسىرۋگە تىرىستىم، — دەپ سىنىق بىلەزىكتىڭ بەتىندەگى جاسىل ءتۇستى ويماقتاي عانا تاستى كورسەتتى.

— قالاعا كەتەيىك دەگەندە، اۋىل، اۋىل دەپ اياق باسپادىڭ. ءتۇسىنشى مەنى. سەنى قانشا سۇيگەنىممەن مۇنداي سۇرەڭسىز تىرشىلىك كەشكىم كەلمەيدى. سەنىڭ بالعاڭنىڭ بىركەلكى داۋىسى مەنىڭ قۇلاق ەتىمدى جەپ ءبىتىردى، — دەپ ءسانىم وعان تىك قاراپ ءوزىنىڭ كىنالى ەمەستىگىن ايتىپ، اقتالا ءتۇستى.

— القا — تۇماردى تويعا دەيىن دايىنداپ ۇلگەرەمىن، — دەپ سىنىق اۋىل شەتىنەن كوزىن ءارى اسىرىپ، كوكجيەككە قاراپ تۇردى.

— مەن ۇزاتىلىپ بارامىن. سەندە جۇرە بەرمەي باسقا قىز تاپ. اۋىلدا وتىرا بەرمەي قالاعا كوش. جاسىڭ بولسا وتىزعا كەلدى، — دەپ ءسانىم سىنىقتىڭ ىشكى اراپالىسىنا قۇلاق تۇرمەستەن، تۇسىنۋگە تىرىسپاستان بار اقىلىن ايتتى.

سىنىق شەبەرحانا سىرتىندا ءبىراز ۋاقىت ويلانىپ تۇرىپ، ىشكە كىردى. بۇل مەزەتتە شەر مەن تۇرلى قىزۋ اڭگىمەگە كىرىسىپ كەتكەن.

— تۇرلى، دوستاردى شاقىرىپ كەلەيىن، باسىمىز قوسىلعان ەكەن ءبارىمىز جينالايىق، — دەپ شەر شىعىپ كەتتى. شەبەرحانادا ءبىر ءسات تىنىشتىق ورنادى.

— سىنىقجان؟

— ءيا، تۇرلى!

— مەنىڭ اربادا وتىرعانىما سەگىز جىل بولدى. قاباق شىتىپ كورمەپپىن.

— اياقتىڭ سىنىعى، سالدىعى نە بولىپتى، كوڭىلدىڭ سىنىعىن ايتساڭىزشى؟ — دەپ سىنىق ۇستەلگە قايتا ءۇڭىلدى.

— تۇسىنىكتى. ءبىراق مەن ەشقاشان اياعىما تۇرعىم كەلمەيدى، — دەدى تۇرلى. سىنىق ۇستەلدەن باسىن كوتەرىپ، تۇرلىعا قارادى.

— نەسىنە تاڭىرقايسىڭ، مەنىڭ اربادا وتىرا بەرگەنىم دە جاقسى شىعار. جۇرە العاندا نە ىستەيمىن؟ قولىمنان نە كەلەدى؟ اياققا تىك تۇرعاندا ادامدارعا تيگىزەر زيانىم كوپ ەدى، ال ءقازىر تىپ-تىنىش وتىرمىن، — دەپ تۇرلى بايسالدى سويلەپ وتىردى.

شەبەرحاناعا بىرنەشە ادام كىردى. سامبىرلاي سويلەي سوڭىنان ەسىكتى جاپتى.

— وزدەرى دە كەلە جاتىر ەكەن، قاقپا الدىندا كەزىكتىم، — دەپ ورىندىقتاردى بولمەگە قويا بەردى.

سوقىر بۇلان، كەرەڭ نۇقى، مىلقاۋ ورمان توردەگى تۇرلىمەن قول بەرىسىپ امانداسىپ جاتتى. بۇلان شەبەرحاناداعى ءبىر زاتقا سوعىلىپ سۇرىنبەستەن سىنىقتىڭ ورنىن تاۋىپ بارىپ، قول بەردى. وعان دەيىن شەر ورىندىقتاردى دايىنداپ، ۇستەل ۇستىنە گازەت جايىپ جىبەردى. نۇقى سومكەدەن بىرنەشە سىرانى شىعارىپ ۇستەلگە قويدى. تۇرلى توردەن اربامەن جىلجىپ ورتاداعى ۇستەلگە جاقىندادى. ورمان جاماۋ-جاماۋ سىرت كيىمىن شەشىپ ورىندىقتىڭ ارقاسىنا ءىلدى. ونىڭ قالىڭ شاشى ۇيىسىپ، كوزدەرى ۇڭىرەيە وڭىندە جىلى ءىز دە قالماپتى.

سوقىر بۇلان قولىنداعى كىر باسقان تاياعىن تاستاي ساپ، ول دا وتىردى.

— سىنىق، كەلسەڭشى، — دەدى تۇرلى.

— وسىندا، اكەلىپ بەرشى، شەر، — دەدى سىنىق. ولار سىرانى اشىپ، از-ازدان ۇرتتاي باستادى. شەبەرحانا ءىشىن اشقىلتىم ءيىس پەن تەمەكىنىڭ بۋداق ءتۇتىنى جايلاپ الدى.

— نۇقى، قۇلاعىڭ قالاي؟ — دەپ شەر نۇقىعا ءوزىنىڭ قۇلاق تۇسىن كورسەتىپ ءتۇسىندىردى. كەرەڭ نۇقى باقىرايعان جۇزىنەن شەرگە تۇسىنگەن ادامداي قارادى دا، سىراسىن قالىڭ ەرنىنە تىرەي ءبىر جۇتىپ الدى.

— قۇلاق؟ قۇلاق سول باياعى، ەستىمەيدى. كەشە جەدەل جاردەم كەلدى. ءدارى جازىپ بەردى. مىنا سىرا اشقىلتىم با، قالاي؟ — دەپ نۇقى اينالاسىنا قارادى. سوقىر بۇلان نۇقىنىڭ ايقايلاي داۋىستاپ سويلەگەنىن ەستىپ وتىرىپ، سىرانى سىمىرە، ءبىر كۇلىپ الدى.

— نۇقىنى مۇڭ-زارىن، ارمان-تىلەگىن مەنەن باسقا ەشكىم بىلمەيدى، — دەدى بۇلان.

ونىڭ اعى باسىم كوزى توبەگە قادالا قالعان.

— قانداي ارمان بار بۇل كەرەڭدە؟ ەسىتۋدەن باسقا؟

نۇقى ءوز جايىمەن. ورمان سويلەي الماسا دا، اڭگىمەگە ارالاسقىسى كەلەتىندەي.

سىنىق بىلەزىكپەن اۋرە، تۇرلى مەن شەر بۇلاندى تىڭداپ وتىر.

— ونىڭ ەستىگىسى كەلمەيدى. سول سەكىلدى مەنىڭ دە كورگىم كەلمەيدى، — دەدى بۇلان.

— نە ءۇشىن؟

— نەنى كورەيىن؟ شەر دوسىم، سەنىڭ ءتۇرىڭدى جاتقا بىلەمىن. بىلەگىڭ قالىڭ، قىسقا شاشتى، كادىمگى قارا جىگىتسىڭ. ال ءبىزدىڭ اۋىل، سول باياعى قۇلازىعان كۇيى، قاڭىراعان ۇيلەر، قۇلاعالى ءتۇرعان قورالار، نەنى كورەيىن؟ كىمدى كورەيىن؟ قايتا وسىلاي جاقسى، اينالامدى سۇلۋ تابيعات، جامىلعان ولكە دەپ ەلەستەتە الامىن، — دەپ بۇلان قوزعالىپ قويدى.

— نۇقى نەگە كەرەڭدىگىنەن ارىلعىسى كەلمەيدى، — دەپ شەر تاڭدانا ءتۇستى.

— نۇقى ەستىگەننەن نە وزگەرەدى؟ ونىڭ قۇلاعى ەستىسە، ەستيتىنى سول باياعى اڭگىمە، ءبىزدىڭ قاۋجاپ جۇرگەن تىرلىك. ەستيتىنى اقىل عانا. نۇقى اندا بار، مۇندا كەل، قالاعا كوش، جۇمىس جاسا، كىمگە كەرەك بۇل تىرىلىك؟ ەستىمەگەنىم جاقسى دەيدى. ونىڭ بار ارمانى: كۇندە كەشكى ۋاقىتتا توڭازىتقىشتا بەس بوتەلكە سىرا تۇرسا بولعانى، — دەپ بۇلان كەرەڭ نۇقىنىڭ بار سىرىن اقتاردى.

— ال ءوزىڭ دە ارمان بار ما، بۇلان؟

— بار، بار. بولعان. مەن سۋ استىن زەرتتەۋدى ارمانداعانمىن. ءبىراق كوز الدىم كوك تۇمان ءبارىن بايلادى، ساڭىلاۋ دا كورمەيمىن. قازىرگى ارمانىمدى ايتسام، قۇداي مەنى تەمەكىمنەن ايىرماسا ەكەن. ەگەر تەمەكىم تاۋسىلسا، مەنىڭ دە بىتكەنىم عوي، — دەپ كۇرسىنە تەمەكىسىن تۇتاتتى.

سىنىق ۇستەلىنەن باس كوتەرمەي، اسپالى شام استىندا جۇمىسىن جاساپ وتىرا بەردى. ول سىراسىن تاۋىسۋعا قالعاندا بارىپ، بولمە ورتاسىنا جينالىپ، كۇبىر-كۇبىر اڭگىمە سوققان دوستارىنا قارادى.

— ءتىلسىز ورمان، سويلەسە نە ايتار ەكەن، — دەدى سىنىق الدە ۋاقىتتا.

— قالتاڭدا قانشا اقشا بار؟ — دەيتىن شىعار دەپ بۇلان ءبارىن كۇلكىگە قارىق قىلدى.

— نەگە كۇلەسىڭدەر؟ — دەپ سىنىق قايتادان ۇستەلگە ءۇڭىلدى.

ورمان ولاردىڭ وزىنە كۇلگەنىن بىردەن اڭعاردى. وڭىنەن كەيىس ءبىلىنىپ، ورتادان بولىنە تەرىس قاراپ وتىرىپ الدى.

كەشكە دەيىن ولاردىڭ سىرالارى دا، ارماندارى جايلى اڭگىمەلەرى دە تاۋسىلدى. تۇرلى ارباسىندا قالعىپ وتىردى. كەرەڭ نۇقى مەن شەر بىر-بىرىمەن ارپالىسا، ايقايلاي سويلەي ءجۇرىپ شەبەرحانانى جيىستىردى. سوقىر بۇلاندى مىلقاۋ ورمان جەتەكتەپ الىپ كەتتى. شەر مەن نۇقى شەبەرحانا ءىشىن شۋ قىلا، تۇرلىنى سۇيرەپ اكەتتى. ولار كەتكەن سوڭ، بولمە تىنىش كۇيگە ءتۇستى. شەبەرحانانىڭ كۇڭگىرت جارىعى بولمەنى سۇر قالىپقا ءتۇسىرىپ، قۇلازىتىپ جىبەردى. ۇستەلىندەگى ۇيىقتاپ قالعان سىنىق ەسىن جيا، باسىن ارەڭ كوتەرە اينالاعا قارادى. كوزى ءىسىپ، شاشىنان سىرعىعان تەر ونىڭ قىر مۇرنىنا دەيىن باردى. قىزارا بورتكەن ەكى بەتى، قۇتىرىپ تۇرعان كوزىن جاسىردى. ول ورىندىقتان تۇرۋعا ىڭعايلاندى. ءبىراق اياعى جان سەزبەيتىندەي. كوز الدى تۇماندانىپ ەشتەڭە كورە المادى. قۇلاعىنىڭ تۇسىنان ىڭىلداعان ۇزدىكسىز دىبىس شىعىپ، ءتىلى كۇرمەلدى. ورىندىقتان قوزعالا الماي، باسىن ۇستەل ۇستىنە قويا سالدى. ۇستەل ءۇستىن كۇس-كۇس ساۋساقتارىمەن قارمانىپ تەمەكىسىن تاۋىپ الدى دا، قالتاسىنان وتتىق الىپ شىعىپ تۇتاتتى. ءتۇتىن بۇرق ەتكەندە سىنىق سەلكىلدەي كۇرك-كۇرك جوتەلدى.

توڭى ءجىبىپ ەندى جۇمسارا باستاعان جولمەن نۇقى قاراڭعى تۇسە ۇيگە جەتتى. اۋزىنان سىلەكەيى اعا ەسىكتەن كىرگەن كەرەڭ نۇقىنى، توردە ءشاي ءىشىپ وتىرعان ءىرى دەنەلى اكەسى كوردى دە، ورنىنان تۇرە كەپ، ەسكى ءۇيدىڭ جاماۋ ەدەنىن سىقىرلاتا نۇقىعا جاقىنداپ كەلىپ، اۋىزدان جۋان جۇدىرىعىمەن قويىپ قالدى. ەسىككە سوعىلا نۇقى شالقاسىنان ءتۇستى. اكەسى تەكپىلەدى، كەرەڭ ءۇنسىز بەتىن قولىمەن باسىپ جاتا بەردى.

قاقپا الدىنا ەندى جەتە بەرگەندە سوقىر بۇلاندى اعاسى كۇتىپ تۇردى. قاراڭعىدا سوقىر ءۇيىن ءدال تاۋىپ كەلگەنىمەن، اعاسى ونىڭ كىر باسقان تاياعىن قولىنان جۇلىپ الدى دا، سول تاياقپەن بۇلاننىڭ اياعىنان، قولىنان، جەلكەسىنەن، ارقاسىنان تاياق سىنعانشا سابادى. ورمان ارىڭكىرەكتە قاراپ تۇردى.

— اياما، سوق، قاتتى سوق، — دەپ بۇلان بىر-ەكى ادىم جىلجىپ تۇرا بەردى.

— سىلىمتىك، ءول! — دەپ جۋان داۋىسپەن اعاسى اۋىلدى باسىنا كوتەردى.

شەر تۇرلىنى ارباسىن يتەرە ۇيىنە جەتكىزىپ سالدى. اۋىل ءتۇن قوينىنا ەندى. سامساعان جۇلدىزدار سىنىقتىڭ اسپالى شامىنداي ءجانىپ-سونىپ، قايتا جىمىڭدايدى.

تۇسكە تاياۋ سىنىق بالعانىڭ تىرسىلىنان وياندى. كوز الدى تۇماننان ارەڭ اشىلدى. ىسپەكتەي كوزىن سىعىرايتا اشقاندا، قاڭىلتىردى سوققىلاپ وتىرعان شەردى كوردى.

— ءا، وياندىڭ با؟ تۇندە ەسىكتى دە ىلمەپسىڭ.

سىنىق شەردىڭ ءبىر ءسوزىن دە ەستىمەدى. ورىنىنان ارەڭ تۇرەگەلىپ، قۇتىداعى سۋمەن بەتىن جۋا باستادى.

— دوستارىمىزدان ايرىلدىق، — دەدى شەر قاڭىلتىردى تۇزەي سوققىلاپ.

— ايرىلعانى قالاي؟ — دەپ سىنىق قولىن سۇلگىگە ءسۇرتىپ تۇرىپ.

—تاڭەرتەڭ اۋداننان كولىك كەلدى دە بۇلان، ورمان، تۇرلى، نۇقىنى الىپ كەتتى. تۋىستارى اقىلداسىپ كەلە ولاردى قالاداعى وڭالتۋ ورتالىقتارىنا جىبەرىپتى. ول جاقتا وقىتادى، توقىتادى، قىسقاسى، كاسىپكە ۇيرەتەدى، — دەپ شەر بولعان جاعدايدى ايتتى.

اۋىلدان ولار كەتكەلى شەبەرحانا اۋەلگى اۋەنىنە، بالعانىڭ تارسىلىنا اۋىستى. ءسانىم ۇزاتىلدى. سىنىق القا-تۇماردى ۋاقىتىندا جاساپ تاپسىردى. شەر سىراسىن توقتاتپادى. اۋىلدىڭ تىرشىلىگى جاندانىپ، اعاش گۇلدەپ، جەر كەپسە دە، شەبەرحانا ءىشىنىڭ دىمقىل اۋاسى دەمىن قارايتىپ، سىزدان ارىلمادى. ورىندىقتار كوگەردى، بۇرىش-بۇرىشتى تىشقان جايلادى. اعاش ۇنتاقتارى ەدەندى جاپتى.

بىرنەشە اپتادان كەيىن سىنىقتىڭ شەبەرحاناسىنا قوڭىراۋ كەلىپ ءتۇستى.

— تىڭداپ تۇرمىن!

— سىنىقجان؟ امانبىسىڭ؟

— بۇلان؟

— ءيا، بۇلانمىن.

— جاقسى ورنالاستىڭ با؟ وقۋىڭ قالاي؟ — دەپ سىنىق جاعداي سۇراي بەرگەن دە شەر تەلەفونعا قۇلاعىن تاقاي جاقىندادى.

— سىنىق، مەن ءوزىمدى تاپقاندايمىن، قانشاما نارسە ۇيرەندىم. كوزىم اشىلدى. كەلسەڭشى بىزگە، — دەپ بۇلان بار كوڭىلىندەگى سىردى اقتاردى.

— جوعا، مەنىڭ دەنى-قارنىم ساۋ عوي.

— مەن بۇرىن كەلۋىم كەرەك ەدى. بۇل جاقتا مەنى ەشكىم ۇرىپ-سوقپايدى.

— ارمانىڭا جەتتىڭ بە؟

— ءا؟

— تەمەكىڭ تاۋسىلمادى ما دەيمىن.

— ارمانىم باسقا. مەنىڭ كورگىم كەلەدى. نۇقىنىڭ ەستىگىسى كەلەدى. مىنا اينالانىڭ ءبارى مانگە تولى ەكەنىن بۇرىن قالاي ۇقپاعانبىز. سىنىق سەن كەلسەڭشى، — دەپ بۇلان داۋىسىن كوڭىلدى كوتەردى.

كەلەسى كۇنى سىنىق ۇيقىسىنان ويانعاندا اياعى جان سەزبەي، ءتىلى كۇرمەتىلىپ، قۇلاعى ەستىمەي جاتتى. ءبىراق كوز الدىنداعى تۇمان كەتىپ، اينالانى انىق كوردى. تۇسكە تاياۋ ۇيالى تەلەفونىنا بىرنەشە حابارلاما كەلىپ ءتۇستى.

تۇرلىدان: «سىنىقجان، ەرتەرەك جينال، بىزگە كەل. مەنىڭ اربادان تۇرعان كەزىمدە قولىما سۇيەۋ بول. ارمانىم ءوز اياعىما تۇرۋ ەكەنىن كەش ۇقتىم. سەن دە كەيبىر بايلىقتى باعالاي الماي جۇرگەندەيسىڭ». سىنىق حابارلامانى وقىپ شىعىپ، كەلەسىسىنە ءۇڭىلدى.

نۇقىدان: «سىنىق، مەنىڭ قۇلاعىمنان اعاتىن سۇيىقتىق توقتادى. باسىمدى جەرگە سوققىلامايتىن بولدىم. سومكەڭە كيىمدەرىڭدى سالىپ، بىزگە جول تارت. تەز ايىعاسىڭ»، — دەپ جازىپتى.

مىلقاۋ ورمان: «مەن ارىپتەردى جۇرگىزىپ وقۋدى، جازۋدى ۇيرەنىپ كەلەمىن. ءتىلىم شىقپاسا دا ويىمدى ەركىن جەتكىزە الامىن. ارمانىم وزگە تىلدەن كەرەمەت ماتىندەردى اۋدارۋ»، — دەپ حات قالدىرعان.

سىنىق دوستارىنان كەلگەن حاتتاردى مۇقيات وقىپ شىعىپ كوزىنە جاس الدى. سالدەن سوڭ شەبەرحاناعا شەر كەلدى. قولىندا جول سومكەسى بار.

— سىنىق، ساۋ بول! مەن قالاعا كەتىپ بارامىن. جۇمىس تابىلسا تابىلار، تابىلماسا قايتىپ كەلەرمىن، — دەپ قول قىستى.سىنىق كوڭىلسىز كۇيدە ءۇنسىز وتىر بەردى.

كەش تۇسە شەبەرحانادان شىققان دا اۋىل توبەسىنەن قاڭقىلداعان قازدار تىزبەگى ۇشىپ ءوتتى. اسپان مونشاعىنداي تىزىلگەن قازدار «كوكتەم مەن جىلۋدى اكەلدىم» دەپ حابارلاپ كەلە جاتقانداي. سىنىق ۇيىنە قاراي جۇمسارا باستاعان قۇمدى باسا اياڭدادى.

ەرتەڭىنە ۇيقىدان ويانعاندا كوزى بولمە ءىشىن انىق كورىپ، قۇلاعى دالاداعى قۇستاردىڭ داۋىسىن ەستىپ، اياعىنا تىك تۇردى.تەرەڭ كۇرسىنە «تاعى دا تاڭ» دەپ كۇبىرلەدى.

اۋىل اسپانىنان قيقۋلاعان قازدار تىزبەگى ۇشىپ ءوتتى. سىنىقتىڭ قاناتى جوق ەدى... سىنىقتىڭ سىنىق كوڭىلى قۇلازىعان اۋىلدان بەتەر بولاتىن.

---