InfoHub Logo

اقمولانىڭ گۋبەرنيالىق كەڭەستەر كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى (پرەدسەداتەلى) جولداس سابىر ءشارىپ ۇلى گۋبەرنياسىنىڭ ءتورت جەرىنەن ءتورت قالا سالۋعا جوبا كىرگىزگەن. جولداس ءشارىپ ۇلىنىڭ بۇل ۇسىنعان جوباسىن گۋبەرنيالىق سوۆەتتەر كوميتەتى كەڭەسكە سالىپ، بيىل 1923 جىلى اقمولا گۋبەرنياسىنىڭ ءبىر-اق جەرىنەن قازاق قالاسىن سالۋعا قاۋلى قىلعان.

بۇل قازاق قالاسى قىزىلجار ۋەزىندەگى بۇرىنعى «ۆاجەن» ۋچاستوگىندەگى № 3 كەڭەس شارۋا جايىنىن (سوۆحوز) ورنىندا بولماق. سول № 3 كەڭەس شارۋا جايىنىڭ بارلىق مۇلكى، سايماندارى قازاق قالاسىنىكى بولماق. جەتپەگەن سايمان، مۇلىكتەردى ۇكىمەت تاراپىنان بەرمەك.

جولداس ءشارىپ ۇلىنىڭ جوباسى بويىنشا قالاعا ىلعي جارلى، ەشنارسەسى جوق قازاقتاردى جيماق. قالا ءجۇز ۇيدەن كەم بولمايدى. ءتورت قالا سالىنسا ءتورت ۋەزدە سالىنباق: قىزىلجاردا، كوكشەتاۋدا، اتباساردا، اقمولادا.

بۇل قالالار ىلعي قولايلى، جاقسى جەرلەرگە سالىنباق. وعان مال ءھام كەرەكتى سايمان قۇرالدار ۇكىمەت تاراپىنان بەرىلمەك. قالاعا كىرەتىن قازاقتىڭ ءبارى جۇمىسقا جارايتىن، ەڭبەكتەن قاشپايتىن ادامدار بولماق. قالانىڭ شارۋاسىن ءبىراز ۋاقىتقا شەيىن باسقارىپ وتىراتىن كىسىنى گۋبەرنيالىق كەڭەستەر كوميتەتى تاعايىنداپ وتىرماق. جاريالانىپ اشىلعاندا قالادا: اۋرۋحانا، ءدارىحانا، بىلىك ءۇيى، ۇستالىق دۇكەنى، مەكتەپ بولماق. بۇل قازاقستاننىڭ ەڭ ءبىرىنشى قازاققا ارنالىپ سالىنباق بولىپ وتىرعان تۇڭعىش قالاسى. قازاق حالقى ورىن تەۋىپ وتىرماي ونەر-بىلىم، مادەنيەتى الداعى حالىقتاردىڭ قاتارىنا كىرە المايدى.

قازاق ونەرلى حالىقتاردىڭ قاتارىنا شىن كىرسىن دەگەن ادامدار قۇر كوكيۋدى تاستاپ، قازاقتى تەز ىرگە بەكىتىپ وتىرتۋ ىسىنە كىرىسۋلەرى كەرەك. بۇل قازاق تۇرمىسىنداعى زور تاريحي ىسكە جولداس سابىر ءشارىپ ۇلى مۇرىندىق بولدى. قازاقستاننىڭ باسقا ايماقتارى دا اقمولادان قالماي قالا سالىپ، قازاق جارلىلارىن وقىتۋ ىسىنە كىرىسەر.

قازاقستان ۇكىمەتى بۇل ىسكە شاماسى كەلگەن جاردەمىن اياماس. «جەر-سۋ كوميسسارياتىنىڭ اقمولاداعى قىرىق شاقتى جىلقىسىن سول قازاق قالاسىنا بەر»، — دەپ قازاقستاننىڭ حالىق كوميسسارلار كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى (پرەدسەداتەلى) اقمولاعا بۇيرىق قىلدى. ءىستىڭ تەز جەمىستى بولۋىنا شىن كوڭىلمەن تىلەكتەسپىز.

1923 جىل

---