قازاقستاننىڭ ەنەرگەتيكالىق دامۋ كەزەڭدەرى
ساباق تاقىرىبى: قازاقستاننىڭ ەنەرگەتيكالىق دامۋ كەزەڭدەرى
ساباق ماقساتى:
ا) بىلىمدىلىك: قازاقستان ەنەرگەتيكاسى، ەلەكتروەنەرگەتيكا مىندەتتەرى،
وەك، ەلەكتر ستانسيالارى تۋرالى وقۋشىلاردىڭ ءبىلىم – بىلىك داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ؛
ءا) دامىتۋشىلىق: ەلەكتر ەنەرگەتيكاسى تۋرالى تولىق دەرەكتەر بەرە وتىرىپ، وقۋشىلاردىڭ ءبىلىمىن ارتتىرۋ؛ جاڭاشا وقىتۋ ادىستەرى ارقىلى لوگيكاسىن، ويلاۋىن دامىتۋ.
ب) تاربيەلىك: وتانسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ، مينەرالدى رەسۋرستاردى جانە ەنەرگيانى ۇنەمدەۋگە تاربيەلەۋ ارقىلى وقۋشىنىڭ پانگە،عىلىمعا قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ. بەلسەندى جەكە تۇلعا
قالىپتاستىرۋ.
ساباق ءتۇرى. ءداستۇرلى ەمەس.
ءادىسى: ينتەراكتيۆتى وقىتۋ؛ ستو باعىتى «قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ»،
ويىن «شام جاعۋ»، سۇراق - جاۋاپ.
كورنەكىلىكتەر: ەلەكتروندى وقۋلىق «قازاقستاننىڭ ەكونوميكالىق جانە
الەۋمەتتىك گەوگرافياسى»، «جاڭا الەمدەگى جاڭا
قازاقستان» ن. نازاربايەۆتىڭ جولداۋى 12 - باعىت، ويىن
«شام جاعۋ»، پلاكات «ەنەرگەتيكالىق جۇيە»، عالىمدار
پورترەتتەرى، «اقيقات» جۋرنالى، كومپيۋتەر، مۋلتيمەديا
اپپاراتى.
ءپان ارقىلى بايلانىس: ارنايى تەحنولوگيا (دانەكەرلەۋشى)، گەوگرافيا،
نارىقتىق ەكونوميكا، فيزيكا.
ساباق بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
1. وقۋشىلاردى تەكسەرۋ.
2. سىنىپ بولمەسىنىڭ، وقۋشىلاردىڭ ساباققا دايىندىعىن تەكسەرۋ.
ءىى. وتكەن ساباقتى تەكسەرۋ.
1. سۇراق - جاۋاپ ءادىسى.
(جالپى توپقا قويىلادى)
سۇراق: وتكەن ساباقتا قانداي تاقىرىپ وتتىك؟
جاۋاپ: ەلەكتوتەحنيكاعا كىرىسپە.
سۇراق: 1. ەلەكتروتەحنيكا نەنى زەرتتەيدى؟
جاۋاپ: ەلەكتروتەحنيكا - ەلەكتر جانە ماگنيتتىك قۇبىلىستاردىڭ پراكتيكالىق ماقساتقا قولدانىلۋىن زەرتتەيتىن عىلىم.
سۇراق: 2. ەلەكترونيكا تۋرالى نە بىلەسىڭدەر؟
جاۋاپ: ەلەكتروندى، جارتىلاي وتكىزگىشتى، ۆاكۋۋمدى، گازدى ورتادا ەلەكتر قۇبىلىستارىن قولدانۋعا نەگىزدەلگەن قۇرىلعىلار.
سۇراق: 3. ەلەكتر ەنەرگەتيكالىق جۇيە تۋرالى نە بىلەمىز؟
جاۋاپ: ءوزارا بايلانىسقان ءوندىرۋشى، تۇتىنۋشى، تۇرلەندىرۋشى، تاراتۋشى، جەتكىزۋشى جەلىلەردىڭ جيىنتىعى.
سۇراق: 4. ءۇشفازالى ەلەكتر جۇيەسىن، ەلەكتر قوزعالتقىشىن، ءۇشفازالى ترانسفورماتوردى ويلاپ تاپقان عالىم كىم؟
جاۋاپ: ەلەكتروەنەرگەتيكانىڭ نەگىزىن سالۋشى: م. و. دوليۆو - دوبروۆولسكيي.
2. قورىتىندىلاۋ. ويىن «شام جاعۋ»
شارتى: سۇراقتارعا جاۋاپ بەرە وتىرىپ، جانعان شامعا جەتۋ.
ەكراندا «ويىن اتى»، سۇراق بىرتىندەپ شىعادى.
1. ەلەكترلىك تەحنيكالاردى اتا.
2. ەلەكتروتەحنيكانىڭ نەگىزىن سالۋشى عالىم. ونىڭ اشقان جاڭالىعى.
3. ەلەكتر ەنەرگياسىن قايدا وندىرەدى؟
4. ساپالى، تۇراقتى ەلەكتر توعىن پايدالانۋ ءۇشىن قانداي شارت ورىندالۋى ءتيىس؟
ءمۇعالىم: العاشقى ەلەكتر شامىن ورىس ونەرتاپقىشى ا. ن. لودىگين قۇراستىرعان ەدى.
ءىىى جاڭا ساباقتى مەڭگەرتۋ.
1) تاقىرىپتى، نەگىزگى جوسپاردى ەكرانعا شىعارۋ.
1. ەلەكترلىك ەنەرگەتيكانىڭ مىندەتتەرى.
2. قازاقستاننىڭ وتىن - ەنەرگەتيكالىق كەشەنى (وەك)
3. قازاقستان ەنەرگەتيكاسىنىڭ دامۋ كەزەڭدەرى.
«قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ» ستراتەگياسى:
ءمۇعالىم: بۇگىنگى جاڭا تاقىرىپتىڭ 1، 2، 3 - سۇراقتارى بويىنشا نە بىلەتىندەرىڭىزدى، قانداي مالىمەتتەر بەلگىلى ەكەنىن 1 - باعانعا قىسقا تۇردە جازامىز. (نە جازعاندارىن انىقتاۋ.)
وقۋشىلار، 2 - باعانعا ەكراندا تۇرعان 1، 2، 3 - سۇراقتار بويىنشا نە بىلگىلەرىڭىز كەلەتىنىن جازىپ شىعىڭىزدار.
2. جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ.
1. ەلەكترلىك ەنەرگەتيكانىڭ مىندەتتەرى:
ەكراندا:
- حالىق شارۋاشىلىعىن، ءوندىرىس ورىندارىن ەلەكتر ەنەرگياسىمەن تولىق قامتاماسىز ەتۋ،
- ەلەكتر ەنەرگياسىن ءوندىرىپ، پايدالانۋدى وڭايلاتۋ؛
- ەلەكتر ەنەرگياسىن ۇنەمدەۋ ماقساتىندا ەنەرگەتيكالىق ءتيىمدى قۇرىلعىلار مەن قوندىرعىلار، اسپاپتار جاساپ شىعارۋ؛
- ەلەكتر قۇرىلعىلاردى پايدالانۋدى وڭايلاتۋ (باتىرما، قوسقىش، پۋلت ت. ب.)
- ەلەكتر ەنەرگياسىن ۇنەمدەۋ؛
- بىرىككەن ەنەرگوجۇيە قۇرۋ جانە ت. ب.
1997 جىلى قازاقستان ۇكىمەتى «ەنەرگيانى ۇنەمدەۋ» تۋرالى زاڭ قابىلدادى. ەلەكتر ەنەرگياسىن ۇنەمدەۋ ارقىلى جەر - انامىزدىڭ بىزگە جانە ءبىزدىڭ ۇرپاقتارىمىزعا بەرەتىن تابيعي - مينەرالدى رەسۋرستاردى ۇنەمدەيمىز.
2. قازاقستاننىڭ وتىن – ەنەرگەتيكالىق كەشەنى (وەك)
وەك – وتىندى جانە ەلەكتر ەنەرگياسىن ءوندىرۋدى، ونى تۇتىنۋشىعا جەتكىزۋدى قامتاماسىز ەتەتىن كەشەندى ءوندىرىس.
وەك وتىن وندىرىسىندە كومىر، مۇناي، گاز سياقتى مينەرالدى رەسۋرستاردى پايدالانادى. وەك - ءتىڭ ەنەرگەتيكالىق بولىگىن ەلەكتر ستانسيالار قۇرايدى. وزدەرىڭە بەلگىلى قازاقستاندا نەگىزىنەن ءۇش ەلەكتر ستانسياسى جۇمىس جاسايدى.
ەلەكتروندى وقۋلىقتى قولدانىپ «سۋ ەلەكتر ستانسياسى»، «ەلەكتر ستانسيالارى» بەينە جازبانى كورسەتۋ. گيپەرماتىننەن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ەكونوميكالىق كارتاسىن پايدالانىپ، نەگىزگى ەلەكتر ستانسيالارى ورنالاسقان اۋدانداردى كورسەتۋ.
كەڭ بايتاق وتانىمىزدى ەلەكتر ەنەرگياسىمەن قامتاماسىز ەتىپ، ەل ەكونوميكاسىن كوتەرۋدە ۇلكەن ۇلەس قوسىپ وتىرعان ەنەرگەتيكالىق ستانسيالار قاي ايماقتاردا ورنالاسقانىن كورەيىك.
جەس - لارى ورال، اقتوبە، اتىراۋ، قوستاناي، پەتروپاۆل، پاۆلودار، وسكەمەن، قاراعاندى، بالقاش، قىزىلوردا، سەمەي، ارقالىق قالالارىندا ورنالاسقان.
سەس - لارى شىعىس قازاقستاندا وسكەمەن (ەرتىس، ءۇلبى، بۇقتىرما، حاريۋز وزەندەرىندە)، الماتى وبلىسىندا (قاپشاعاي، ۇلكەن الماتى، كىشى الماتى)، شىمكەنت وبلىسىندا(شاردارا سۋ قويماسى)، تالدىقورعان وبلىسىندا(تەكەلى) ەلەكتر ەنەرگياسىن ءوندىرىپ، وسى وڭىرلەردى ەنەرگيامەن قامتاماسىز ەتەدى.
قازاقستانداعى ازىرشە جالعىز اەس ءبىزدىڭ ولكەمىزدە - اقتاۋ قالاسىندا ورنالاسقان. بولاشاقتا بالقاشتا دا اەس بوي كوتەرمەكشى.
ەلىمىز بويىنشا بارلىق جەس بۇكىل وندىرىلەتىن ەنەرگيانىڭ 90%- ىن، سەس - 8%- ىن، اەس - 2%- ىن بەرەدى. بۇگىنگى كۇنى 42 ءىرى جانە بىرنەشە شاعىن جەس، 6 ءىرى جانە بىرنەشە شاعىن سەس، 1 اەس بار. «جوڭعار قاقپاسى»، ارقالىق اۋداندارىندا ەكى جەلەس سالىنۋدا. جەل قاتتى سوعاتىن تاعى 40 اۋداندا قۋاتى 2 ملن. كۆت. جەلەس جوسپارلانۋدا.
3. قازاقستان ەنەرگەتيكاسىنىڭ دامۋ كەزەڭدەرى.
وەك قازاقستاندى ەلەكتر ەنەرگياسىمەن تولىق قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىگى بار. ول ءۇشىن وتىن دا، ەنەرگورەسۋرستار دا جەتكىلىكتى. ءبىراق، وەك بىركەلكى دامىماعان. ونى مىنادان كورۋگە بولادى 1990 جىلى قازاقستاندا 90 ملرد. كۆت. ساع. ەنەرگيا وندىرىلگەن بولاتىن. ال، سول كەزدەگى رەسپۋبليكامىزداعى ەلەكتر ستانسيالارىنىڭ ەنەرگيا ءوندىرۋ مۇمكىندىگى 19ملرد. كۆت. ساع. ەدى. بۇگىنگى كۇنى ەلەكتر ستانسيالاردىڭ ءوندىرىس مۇمكىندىگى 95ملرد. كۆت. ساع.، ءبىراق 60 ملرد. كۆت ساع. ەنەرگيا وندىرەدى.
قازاقستاننىڭ ەنەرگەتيكالىق دامۋ كەزەڭدەرى
قازاقستان ەگەمەندىك العاننان بەرى ءتول ەنەرگەتيكامىز قالاي دامىپ كەلەدى،
بۇگىندە قانداي دەڭگەيدە؟ بۇل سۇراققا جاۋاپ بەرۋ ءۇشىن مىنا دياگرامماعا نازار اۋدارايىق. (ەكراننان دياگرامما شىعادى.)
1990جىلى - 90 ملرد. كۆت. ساع.
1994 جىلى - 66، 4 ملرد. كۆت. ساع.
1997 جىلى - 60 ملرد. كۆت. ساع.
2003 جىلى - 64 ملرد كۆت. ساع.
2005 جىلى - 68 ملرد. كۆت. ساع.
2010 جىلى - 85 ملرد. كۆت. ساع.
2015 جىلى - 102 ملرد. كۆت. ساع.
2020 جىلى - 114 ملرد. كۆت. ساع.
تاۋەلسىزدىك العان العاشقى جىلدارى قازاقستان ۇكىمەتى ەنەرگەتيكالىق توقىرۋعا ۇشىراماس ءۇشىن تمد ەلدەرىنىڭ ىشىندە العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ ەنەرگەتيكا ءوندىرىسىن جەكەشەلەندىرىپ، تىعىرىقتان شىعا ءبىلدى. العاشقى وتاندىق ونىمدەردى، جاڭا ءتيپتى قوندىرعىلاردى امجز، ەلمو زاۋىتتارى شىعارا باستادى.(«ەنەرگەتيكا» جۋرنالىن پايدالانۋ)
وڭتۇستىك جاقتاعى ەنەرگەتيكاعا تاپشىلىق كورشىلەس قىرعىزستاننان جانە تۇرىكمەنستاننان ەنەرگيا الۋعا ءماجبۇر ەتۋدە.»قازاقستان - 2030» ستراتەگيالىق باعدارلاماسىندا جانە ەلباسىنىڭ «جاڭا الەمدەگى جاڭا قازاقستان» اتتى جولداۋىندا ەنەرگەتيكا مىندەتتەرىن ورىنداۋ، ەنەرگەتيكالىق تاپشىلىق ماسەلەلەرىن شەشۋ جولدارى قاراستىرىلعان. سونداي - اق، ەلىمىزدىڭ ەنەرگەتيكا جانە مينەرالدى رەسۋرستار مينيسترلىگى «سامۇرىق» ەنەرگەتيكالىق وندىرىسىمەن بىرلەسىپ 2007 - 2015 جىلدارعا ارناپ پەرسپەكتيۆالىق جوسپار جاساعان. وسى ورايدا ەنەرگەتيكا جانە مينەرالدى رەسۋرستار ءمينيسترى س: مىڭبايەۆ ەكىباستۇز ەس قۋاتى مولايتىلىپ، قاراعاندى، پاۆلودار ت. ب. ايماقتاردا جەس سالىناتىنىن مالىمدەدى. بۇگىنگى كۇنى ەنەرگيا قۇنى كوتەرىلدى. («جاس الاش»گازەتى،»اقيقات» جۋرنالى)
4. بەكىتۋ.
1.«قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ» ستراتەگياسى بويىنشا كەستەدەگى 3 - باعاندى تولتىرۋ.
2. ءبىز وتىلگەن تاقىرىپتان نەنى مەڭگەردىك؟
وەك دەگەن نە؟
قازاقستان ەنەرگەتيكاسىن دامىتۋ نەنى كوزدەيدى؟
5. داپتەرمەن جۇمىس.
1. لەكسيا جازدىرۋ.
6. باعالاۋ.
7. ۇيگە تاپسىرما.
قازاقستان ەنەرگەتيكاسىن دامۋ كەزەڭدەرىنىڭ دياگرامماسىن سىزۋ.
ساباق ماقساتى:
ا) بىلىمدىلىك: قازاقستان ەنەرگەتيكاسى، ەلەكتروەنەرگەتيكا مىندەتتەرى،
وەك، ەلەكتر ستانسيالارى تۋرالى وقۋشىلاردىڭ ءبىلىم – بىلىك داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ؛
ءا) دامىتۋشىلىق: ەلەكتر ەنەرگەتيكاسى تۋرالى تولىق دەرەكتەر بەرە وتىرىپ، وقۋشىلاردىڭ ءبىلىمىن ارتتىرۋ؛ جاڭاشا وقىتۋ ادىستەرى ارقىلى لوگيكاسىن، ويلاۋىن دامىتۋ.
ب) تاربيەلىك: وتانسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ، مينەرالدى رەسۋرستاردى جانە ەنەرگيانى ۇنەمدەۋگە تاربيەلەۋ ارقىلى وقۋشىنىڭ پانگە،عىلىمعا قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ. بەلسەندى جەكە تۇلعا
قالىپتاستىرۋ.
ساباق ءتۇرى. ءداستۇرلى ەمەس.
ءادىسى: ينتەراكتيۆتى وقىتۋ؛ ستو باعىتى «قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ»،
ويىن «شام جاعۋ»، سۇراق - جاۋاپ.
كورنەكىلىكتەر: ەلەكتروندى وقۋلىق «قازاقستاننىڭ ەكونوميكالىق جانە
الەۋمەتتىك گەوگرافياسى»، «جاڭا الەمدەگى جاڭا
قازاقستان» ن. نازاربايەۆتىڭ جولداۋى 12 - باعىت، ويىن
«شام جاعۋ»، پلاكات «ەنەرگەتيكالىق جۇيە»، عالىمدار
پورترەتتەرى، «اقيقات» جۋرنالى، كومپيۋتەر، مۋلتيمەديا
اپپاراتى.
ءپان ارقىلى بايلانىس: ارنايى تەحنولوگيا (دانەكەرلەۋشى)، گەوگرافيا،
نارىقتىق ەكونوميكا، فيزيكا.
ساباق بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
1. وقۋشىلاردى تەكسەرۋ.
2. سىنىپ بولمەسىنىڭ، وقۋشىلاردىڭ ساباققا دايىندىعىن تەكسەرۋ.
ءىى. وتكەن ساباقتى تەكسەرۋ.
1. سۇراق - جاۋاپ ءادىسى.
(جالپى توپقا قويىلادى)
سۇراق: وتكەن ساباقتا قانداي تاقىرىپ وتتىك؟
جاۋاپ: ەلەكتوتەحنيكاعا كىرىسپە.
سۇراق: 1. ەلەكتروتەحنيكا نەنى زەرتتەيدى؟
جاۋاپ: ەلەكتروتەحنيكا - ەلەكتر جانە ماگنيتتىك قۇبىلىستاردىڭ پراكتيكالىق ماقساتقا قولدانىلۋىن زەرتتەيتىن عىلىم.
سۇراق: 2. ەلەكترونيكا تۋرالى نە بىلەسىڭدەر؟
جاۋاپ: ەلەكتروندى، جارتىلاي وتكىزگىشتى، ۆاكۋۋمدى، گازدى ورتادا ەلەكتر قۇبىلىستارىن قولدانۋعا نەگىزدەلگەن قۇرىلعىلار.
سۇراق: 3. ەلەكتر ەنەرگەتيكالىق جۇيە تۋرالى نە بىلەمىز؟
جاۋاپ: ءوزارا بايلانىسقان ءوندىرۋشى، تۇتىنۋشى، تۇرلەندىرۋشى، تاراتۋشى، جەتكىزۋشى جەلىلەردىڭ جيىنتىعى.
سۇراق: 4. ءۇشفازالى ەلەكتر جۇيەسىن، ەلەكتر قوزعالتقىشىن، ءۇشفازالى ترانسفورماتوردى ويلاپ تاپقان عالىم كىم؟
جاۋاپ: ەلەكتروەنەرگەتيكانىڭ نەگىزىن سالۋشى: م. و. دوليۆو - دوبروۆولسكيي.
2. قورىتىندىلاۋ. ويىن «شام جاعۋ»
شارتى: سۇراقتارعا جاۋاپ بەرە وتىرىپ، جانعان شامعا جەتۋ.
ەكراندا «ويىن اتى»، سۇراق بىرتىندەپ شىعادى.
1. ەلەكترلىك تەحنيكالاردى اتا.
2. ەلەكتروتەحنيكانىڭ نەگىزىن سالۋشى عالىم. ونىڭ اشقان جاڭالىعى.
3. ەلەكتر ەنەرگياسىن قايدا وندىرەدى؟
4. ساپالى، تۇراقتى ەلەكتر توعىن پايدالانۋ ءۇشىن قانداي شارت ورىندالۋى ءتيىس؟
ءمۇعالىم: العاشقى ەلەكتر شامىن ورىس ونەرتاپقىشى ا. ن. لودىگين قۇراستىرعان ەدى.
ءىىى جاڭا ساباقتى مەڭگەرتۋ.
1) تاقىرىپتى، نەگىزگى جوسپاردى ەكرانعا شىعارۋ.
1. ەلەكترلىك ەنەرگەتيكانىڭ مىندەتتەرى.
2. قازاقستاننىڭ وتىن - ەنەرگەتيكالىق كەشەنى (وەك)
3. قازاقستان ەنەرگەتيكاسىنىڭ دامۋ كەزەڭدەرى.
«قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ» ستراتەگياسى:
ءمۇعالىم: بۇگىنگى جاڭا تاقىرىپتىڭ 1، 2، 3 - سۇراقتارى بويىنشا نە بىلەتىندەرىڭىزدى، قانداي مالىمەتتەر بەلگىلى ەكەنىن 1 - باعانعا قىسقا تۇردە جازامىز. (نە جازعاندارىن انىقتاۋ.)
وقۋشىلار، 2 - باعانعا ەكراندا تۇرعان 1، 2، 3 - سۇراقتار بويىنشا نە بىلگىلەرىڭىز كەلەتىنىن جازىپ شىعىڭىزدار.
2. جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ.
1. ەلەكترلىك ەنەرگەتيكانىڭ مىندەتتەرى:
ەكراندا:
- حالىق شارۋاشىلىعىن، ءوندىرىس ورىندارىن ەلەكتر ەنەرگياسىمەن تولىق قامتاماسىز ەتۋ،
- ەلەكتر ەنەرگياسىن ءوندىرىپ، پايدالانۋدى وڭايلاتۋ؛
- ەلەكتر ەنەرگياسىن ۇنەمدەۋ ماقساتىندا ەنەرگەتيكالىق ءتيىمدى قۇرىلعىلار مەن قوندىرعىلار، اسپاپتار جاساپ شىعارۋ؛
- ەلەكتر قۇرىلعىلاردى پايدالانۋدى وڭايلاتۋ (باتىرما، قوسقىش، پۋلت ت. ب.)
- ەلەكتر ەنەرگياسىن ۇنەمدەۋ؛
- بىرىككەن ەنەرگوجۇيە قۇرۋ جانە ت. ب.
1997 جىلى قازاقستان ۇكىمەتى «ەنەرگيانى ۇنەمدەۋ» تۋرالى زاڭ قابىلدادى. ەلەكتر ەنەرگياسىن ۇنەمدەۋ ارقىلى جەر - انامىزدىڭ بىزگە جانە ءبىزدىڭ ۇرپاقتارىمىزعا بەرەتىن تابيعي - مينەرالدى رەسۋرستاردى ۇنەمدەيمىز.
2. قازاقستاننىڭ وتىن – ەنەرگەتيكالىق كەشەنى (وەك)
وەك – وتىندى جانە ەلەكتر ەنەرگياسىن ءوندىرۋدى، ونى تۇتىنۋشىعا جەتكىزۋدى قامتاماسىز ەتەتىن كەشەندى ءوندىرىس.
وەك وتىن وندىرىسىندە كومىر، مۇناي، گاز سياقتى مينەرالدى رەسۋرستاردى پايدالانادى. وەك - ءتىڭ ەنەرگەتيكالىق بولىگىن ەلەكتر ستانسيالار قۇرايدى. وزدەرىڭە بەلگىلى قازاقستاندا نەگىزىنەن ءۇش ەلەكتر ستانسياسى جۇمىس جاسايدى.
ەلەكتروندى وقۋلىقتى قولدانىپ «سۋ ەلەكتر ستانسياسى»، «ەلەكتر ستانسيالارى» بەينە جازبانى كورسەتۋ. گيپەرماتىننەن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ەكونوميكالىق كارتاسىن پايدالانىپ، نەگىزگى ەلەكتر ستانسيالارى ورنالاسقان اۋدانداردى كورسەتۋ.
كەڭ بايتاق وتانىمىزدى ەلەكتر ەنەرگياسىمەن قامتاماسىز ەتىپ، ەل ەكونوميكاسىن كوتەرۋدە ۇلكەن ۇلەس قوسىپ وتىرعان ەنەرگەتيكالىق ستانسيالار قاي ايماقتاردا ورنالاسقانىن كورەيىك.
جەس - لارى ورال، اقتوبە، اتىراۋ، قوستاناي، پەتروپاۆل، پاۆلودار، وسكەمەن، قاراعاندى، بالقاش، قىزىلوردا، سەمەي، ارقالىق قالالارىندا ورنالاسقان.
سەس - لارى شىعىس قازاقستاندا وسكەمەن (ەرتىس، ءۇلبى، بۇقتىرما، حاريۋز وزەندەرىندە)، الماتى وبلىسىندا (قاپشاعاي، ۇلكەن الماتى، كىشى الماتى)، شىمكەنت وبلىسىندا(شاردارا سۋ قويماسى)، تالدىقورعان وبلىسىندا(تەكەلى) ەلەكتر ەنەرگياسىن ءوندىرىپ، وسى وڭىرلەردى ەنەرگيامەن قامتاماسىز ەتەدى.
قازاقستانداعى ازىرشە جالعىز اەس ءبىزدىڭ ولكەمىزدە - اقتاۋ قالاسىندا ورنالاسقان. بولاشاقتا بالقاشتا دا اەس بوي كوتەرمەكشى.
ەلىمىز بويىنشا بارلىق جەس بۇكىل وندىرىلەتىن ەنەرگيانىڭ 90%- ىن، سەس - 8%- ىن، اەس - 2%- ىن بەرەدى. بۇگىنگى كۇنى 42 ءىرى جانە بىرنەشە شاعىن جەس، 6 ءىرى جانە بىرنەشە شاعىن سەس، 1 اەس بار. «جوڭعار قاقپاسى»، ارقالىق اۋداندارىندا ەكى جەلەس سالىنۋدا. جەل قاتتى سوعاتىن تاعى 40 اۋداندا قۋاتى 2 ملن. كۆت. جەلەس جوسپارلانۋدا.
3. قازاقستان ەنەرگەتيكاسىنىڭ دامۋ كەزەڭدەرى.
وەك قازاقستاندى ەلەكتر ەنەرگياسىمەن تولىق قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىگى بار. ول ءۇشىن وتىن دا، ەنەرگورەسۋرستار دا جەتكىلىكتى. ءبىراق، وەك بىركەلكى دامىماعان. ونى مىنادان كورۋگە بولادى 1990 جىلى قازاقستاندا 90 ملرد. كۆت. ساع. ەنەرگيا وندىرىلگەن بولاتىن. ال، سول كەزدەگى رەسپۋبليكامىزداعى ەلەكتر ستانسيالارىنىڭ ەنەرگيا ءوندىرۋ مۇمكىندىگى 19ملرد. كۆت. ساع. ەدى. بۇگىنگى كۇنى ەلەكتر ستانسيالاردىڭ ءوندىرىس مۇمكىندىگى 95ملرد. كۆت. ساع.، ءبىراق 60 ملرد. كۆت ساع. ەنەرگيا وندىرەدى.
قازاقستاننىڭ ەنەرگەتيكالىق دامۋ كەزەڭدەرى
قازاقستان ەگەمەندىك العاننان بەرى ءتول ەنەرگەتيكامىز قالاي دامىپ كەلەدى،
بۇگىندە قانداي دەڭگەيدە؟ بۇل سۇراققا جاۋاپ بەرۋ ءۇشىن مىنا دياگرامماعا نازار اۋدارايىق. (ەكراننان دياگرامما شىعادى.)
1990جىلى - 90 ملرد. كۆت. ساع.
1994 جىلى - 66، 4 ملرد. كۆت. ساع.
1997 جىلى - 60 ملرد. كۆت. ساع.
2003 جىلى - 64 ملرد كۆت. ساع.
2005 جىلى - 68 ملرد. كۆت. ساع.
2010 جىلى - 85 ملرد. كۆت. ساع.
2015 جىلى - 102 ملرد. كۆت. ساع.
2020 جىلى - 114 ملرد. كۆت. ساع.
تاۋەلسىزدىك العان العاشقى جىلدارى قازاقستان ۇكىمەتى ەنەرگەتيكالىق توقىرۋعا ۇشىراماس ءۇشىن تمد ەلدەرىنىڭ ىشىندە العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ ەنەرگەتيكا ءوندىرىسىن جەكەشەلەندىرىپ، تىعىرىقتان شىعا ءبىلدى. العاشقى وتاندىق ونىمدەردى، جاڭا ءتيپتى قوندىرعىلاردى امجز، ەلمو زاۋىتتارى شىعارا باستادى.(«ەنەرگەتيكا» جۋرنالىن پايدالانۋ)
وڭتۇستىك جاقتاعى ەنەرگەتيكاعا تاپشىلىق كورشىلەس قىرعىزستاننان جانە تۇرىكمەنستاننان ەنەرگيا الۋعا ءماجبۇر ەتۋدە.»قازاقستان - 2030» ستراتەگيالىق باعدارلاماسىندا جانە ەلباسىنىڭ «جاڭا الەمدەگى جاڭا قازاقستان» اتتى جولداۋىندا ەنەرگەتيكا مىندەتتەرىن ورىنداۋ، ەنەرگەتيكالىق تاپشىلىق ماسەلەلەرىن شەشۋ جولدارى قاراستىرىلعان. سونداي - اق، ەلىمىزدىڭ ەنەرگەتيكا جانە مينەرالدى رەسۋرستار مينيسترلىگى «سامۇرىق» ەنەرگەتيكالىق وندىرىسىمەن بىرلەسىپ 2007 - 2015 جىلدارعا ارناپ پەرسپەكتيۆالىق جوسپار جاساعان. وسى ورايدا ەنەرگەتيكا جانە مينەرالدى رەسۋرستار ءمينيسترى س: مىڭبايەۆ ەكىباستۇز ەس قۋاتى مولايتىلىپ، قاراعاندى، پاۆلودار ت. ب. ايماقتاردا جەس سالىناتىنىن مالىمدەدى. بۇگىنگى كۇنى ەنەرگيا قۇنى كوتەرىلدى. («جاس الاش»گازەتى،»اقيقات» جۋرنالى)
4. بەكىتۋ.
1.«قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ» ستراتەگياسى بويىنشا كەستەدەگى 3 - باعاندى تولتىرۋ.
2. ءبىز وتىلگەن تاقىرىپتان نەنى مەڭگەردىك؟
وەك دەگەن نە؟
قازاقستان ەنەرگەتيكاسىن دامىتۋ نەنى كوزدەيدى؟
5. داپتەرمەن جۇمىس.
1. لەكسيا جازدىرۋ.
6. باعالاۋ.
7. ۇيگە تاپسىرما.
قازاقستان ەنەرگەتيكاسىن دامۋ كەزەڭدەرىنىڭ دياگرامماسىن سىزۋ.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ ماقساتى: تەڭدەۋ ۇعىمىن تانىپ بىلەدى. تەڭدەۋ - بەلگىسىز سانى بار تەڭدىك ەكەنىن، بەلگىسىز ساننىڭ ءمانى تەڭدەۋدىڭ ءتۇبىرى ەكەنىن ياعني تەڭدەۋدىڭ شەشۋى بولاتىنىن مەڭگەرەدى.
