InfoHub Logo

قورىل اينالامىزداعى تۋىستاردىڭ مازاسىن الادى، ءبىراق نەگىزگى ماسەلە بۇل ەمەس. قورىل ينفاركت پەن ينسۋلت قاتەرىن ارتتىرادى.

قورىل — كەڭ تاراعان ماسەلە. ەرەسەكتەردىڭ 45%-ى ارا-تۇرا قورىلدايدى، ال 25%-ى  — ۇنەمى.

اۋا مۇرىن جۇتقىنشاعى مەن اۋىز جۇتقىنشاعىنىڭ ارتقى بولىگى ارقىلى قيىندىقپەن وتكەن جاعدايدا قورىل پايدا بولادى. بۇل ايماقتا تىنىس الۋ جولدارىنىڭ جۇمساق تىندەرى، ءتىل، تاڭداي، كىشكەنە ءتىل كەزدەسەدى. ولار (ءتۇرلى سەبەپتەن) قابىسىپ، اۋانىڭ اسەرىنەن تەربەلە باستايدى، ال ءبىز سول دىبىستاردى ءتۇرلى دەڭگەيدە ەستيمىز.

قورىلداۋدىڭ ەداۋىر كوپ سەبەبى بار، سوندىقتان ودان قۇتىلۋدىڭ جولدارى دا از ەمەس.

قورىلدىڭ سەبەبى نەدە جانە ونى قالاي ەمدەيدى؟

1. مۇرىننىڭ بىتەلۋى

دۇرىس تىنىس الۋ مۇرىن ارقىلى جۇزەگە اسادى. مۇرىننىڭ نەگىزگى قىزمەتى دە سول. ءتۇرلى سەبەپتەرمەن(اللەرگيا، تۇماۋ ت.ب) مۇرىن تولىپ نەمەسە بىتەلىپ قالسا، اۋا “قوسىمشا” جولدار ارقىلى وتە باستايدى، ال بۇل قورىلعا سەبەپ بولادى.

شەشىمى

بىتەلگەن مۇرىندى اشۋعا دارىلەر كومەكتەسە الادى، تۇماۋدىڭ تۇرىنە قاراي ولاردىڭ سان ءتۇرى كەزدەسەدى. ءبىراق مۇرىنعا تامىزاتىن دارىلەردى كوپ قولدانۋعا بولمايتىنىن ەستە ساقتاڭىز. ەگەر ءبىر اپتادان كەيىن دە مۇرىننىڭ بىتكەنى قايتپاي، دارىلەرسىز دە تىنىس الۋىڭىز قيىن بولسا، دارىگەرگە كورىنگەنىڭىز ءجون.

2. مۇرىن قالقاسىنىڭ قيسايۋى

ەكى تاناۋ اراسىنداعى جىڭىشكە قالقا تاناۋدىڭ ءبىرى ەكىنشىسىنەن ايتارلىقتاي جىڭىشكەرەك بولاتىنداي قالىپتاسۋى مۇمكىن جانە بۇل مۇرىننىڭ تىنىس الۋىنا كەدەرگى جاسايدى.

شەشىمى

قورىلدىڭ مۇنداي ءتۇرىن xيرۋرگيالىق جولمەن، ياعني رينوپلاستيكا جاساۋ ارقىلى عانا ەمدەۋگە بولادى. كەيدە قالقانىڭ فورماسى جاراقات سەبەبىنەن وزگەرۋى مۇمكىن. ونىڭ دا ەمى سول — xيرۋرگيا.

3. بادامشا (كومەكەي) بەزدەرىنىڭ قابىنۋى

ۇلكەيگەن بادامشا بەزدەرى (سونىڭ ىشىندە ادەنويدتار) — كوبىنە بالالاردا تۋىندايتىن ماسەلە. سوندىقتان بالا قورىلداسا، مىندەتتى تۇردە وتولارينگولوگقا بارىپ، بادامشا بەزدەرىن تەكسەرتۋ قاجەت.

شەشىمى

لور بەرەتىن نۇسقاۋلىقتاردى ورىنداۋ. جاعدايعا بايلانىستى قابىنۋ ءتۇرلى سەبەپتەن تۋىنداۋى مۇمكىن، سايكەسىنشە جۇرگىزىلەتىن ەم-شارا دا ءتۇرلى بولادى.

4. شالقاسىنان جاتىپ ۇيىقتاۋ

ءتىپتى ساۋ ادامنىڭ ءوزى شالقاسىنان جاتقاندا قورىلدايدى، بۇل وسى جاتىسقا بايلانىستى.

شەشىمى

ەڭ قاراپايىم جولى — شالقاسىنان جاتىپ ۇيىقتاماۋ. ونى قالاي ىسكە اسىرۋعا بولادى؟ جاستىقتار كومەگىمەن بارىنشا ىڭعايىن كەلتىرىپ جاعداي جاساۋ، ىڭعايلى ماتراس تاڭداۋ. جانە ەڭ ءتيىمدى ءتاسىل — جاتار كيىمنىڭ ارتقى جاعىنا قالتاشا جاساپ، ىشىنە تەننيس دوبىن (نەمەسە وزگە كىشىرەك كەلگەن تىعىز دومالاق زات) سالىپ قويۋ. مۇنداي زات ىڭعايسىزدىق تۋدىراتىندىقتان، شالقاسىنان جاتا المايسىز.

5. دارىلەر

دارىلەردىڭ كۇتپەگەن جاناما اسەرلەرى بولادى. سولاردىڭ ءبىرى — قورىل. ۇيىقتاتاتىن، تىنىشتاندىراتىن، بۇلشىق ەتتىڭ بوساڭسۋىن تۋدىراتىن (ميورەلاكسانت) جانە دەپرەسسياعا قارسى دارىلەر جۇتقىنشاق جانە ءتىل بۇلشىق ەتىنىڭ السىرەۋىنە اكەلەدى دە قورىلعا سەبەپ بولادى.

شەشىمى

قابىلداپ جاتقان ءدارى مەن قورىلدىڭ اراسىندا بايلانىس بار ەكەنىن بايقاساڭىز، دارىگەرمەن اقىلداسىپ، باسقا دارى-دارمەك تاڭداعانىڭىز دۇرىس بولادى.

6. ءالسىز بۇلشىق ەت تونۋسى جانە اناتوميالىق ەرەكشەلىكتەر

بۇلشىق ەتتەر تىم ءالسىز بولعان جاعدايدا، ءتىل تاماققا قاراي ازداپ ءتۇسىپ كەتىپ، اۋاعا قاجەتتى كەڭىستىكتى قىسىپ تۇرۋى مۇمكىن. كەيدە بۇل ماسەلەگە ادام وسە كەلە تاپ بولادى، كەيدە گەنەتيكا سەبەبىنەن، ال كەيدە ادامداردىڭ وزدەرى كىنالى بولادى ( مىسالى بۇلشىق ەتتى قاتتى السىرەتەتىن ىشىمدىك نەمەسە ەسىرتكى قابىلداۋ).

كەيبىر جاعدايدا تاڭداي اۋانىڭ ەركىن وتۋىنە كەدەرگى جاسايتىنداي پىشىندە بولۋى مۇمكىن، بۇل دا قورىلداۋدىڭ ءبىر سەبەبى. تىلشىكتىڭ دە تىم ۇزىن بولۋى قورىلعا سەبەپ بولۋى مۇمكىن. مۇنداي اناتوميالىق ەرەكشەلىكتەر ادامدا تۋعاننان نەمەسە جاس كەلە جانە ارتىق سالماقتىڭ قوسىلۋىمەن پايدا بولادى.

شەشىمى

كەيدە تىنىس الۋدى جونگە كەلتىرۋ ءۇشىن قالىپتى سالماقتى قايتارۋدىڭ ءوزى جەتكىلىكتى بولادى. سەبەبى باسقادا بولسا، ولاردى انىقتاپ، جويۋ كەرەك.

ىشىمدىك پەن ەسىرتكىدەن باس تارتۋ كەرەكتىگىن ايتپاسا دا تۇسىنىكتى. ال ەگەر سەبەپ باسقادا بولسا، بۇلشىق ەتتەردى تىنىس الۋ جاتتىعۋلارىن جاساۋ جانە ءان ايتۋ ارقىلى كۇشەيتۋگە بولادى ەكەن. ءان ايتۋ مىندەتتى تۇردە كومەكتەسەدى دەگەننىڭ سەنىم ارتاتىنداي دالەلدەرى جوق، ءبىراق بۇل ءادىستىڭ ەڭ بولماعاندا زارارلى تۇسى دا جوق.

ەگەر ماسەلە ءتۇسىپ تۇراتىن تىلدە بولسا، ورتودونتيكالىق اپپاراتتاردى قولدانۋعا بولادى. ولار ءتىس پروتەزدەرىنە ۇقساستاۋ كەلەدى جانە ۇيقى كەزىندە اۋانىڭ ەركىن وتۋىنە جول بەرۋ ءۇشىن اۋىز جۇتقىنشاعىنداعى مۇشەلەردى دۇرىس ورنالاستىرۋعا كومەكتەسەدى.

تاڭدايعا وتا جاساۋ — قورىل جانە اپنوە جونىندەگى بريتانيالىق اسسوسياسيانىڭ بەرگەن كەڭەسىنە سايكەس، بولماي بارا جاتقان جاعدايدا عانا جۇگىنۋگە بولاتىن ەمدىك شارا. ەڭ الدىمەن ەمدەۋدىڭ بارلىق وزگە ءتاسىلىن ىستەپ كورىپ، قورىلدىڭ سەبەبى تاڭداي قۇرىلىمىنا بايلانىستى ەكەنىنە ناقتى كوز جەتكىزۋ كەرەك. وكىنىشكە وراي، بۇل جاراقاتتايتىن ءارى قورىلدى ءبىرجولاتا كەتىرۋگە كەپىلدىك بەرمەيتىن سەنىمسىز ءادىس بولىپ تابىلادى.

قورىل نەسىمەن ءقاۋىپتى؟

اينالاداعى بار ادامنىڭ مازاسىن الىپ، قورىلداۋشىنى جەكە بولمەگە كوشىرۋگە ماجبۇرلەۋمەن قاتار، قورىل دەنساۋلىققا ءقاۋىپ ءتونىپ تۇرعاننىڭ بەلگىسى بولىپ تابىلادى.

ۇيقىداعى اپنوە — بۇل اينالاداعىلاردىڭ ۇيقىسىن بۇزاتىن جاي عانا قورىل ەمەس. اپنوە — بۇل تىنىس الۋداعى ىركىلىس. جوعارى تىنىس الۋ جولدارىنداعى بۇلشىق ەتتەردىڭ تونۋسى ۇيقى كەزىندە تومەندەيدى دە، ادام 10 سەكۋندتان كوپ ۋاقىتقا تىنىس الۋىن توقتاتادى.

مۇنداي اۋرۋمەن ۇيقىنى قاندىرۋ قيىن، ويتكەنى مي وتتەگىنىڭ جەتىسپەۋشىلىگى تۋرالى بەلگى الىپ، ادامدى وياتۋعا تىرىسادى. اۋرۋ ادام تۇنىنە بىرنەشە رەت ويانۋى مۇمكىن، ول تەرەڭ ۇيقىعا باتپايدى، ناتيجەسىندە دەمالۋ ءۇشىن ءتۇن جەتكىلىكسىز بولىپ، تۇراقتى شارشاعاندىق سەزىمى پايدا بولادى. ەرتەسىنە اۋىز قۇرعاپ، باس اۋىرادى.

ۇيقىداعى اپنوە جۇرەك-قان تامىر اۋرۋلارىنىڭ (ينفاركت، ينسۋلت) دامۋ ءقاۋپىن ارتتىرادى. دەنساۋلىقتىڭ مۇنداي كۇيى ءقاۋىپتى، ءبىراق ونى ەمدەۋگە بولادى. مىسالى، اۋرۋلار ءۇشىن ۇيقى كەزىندە تولىققاندى تىنىس الۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن ارنايى قۇرىلعىلار بار (ولاردى CPAP(Constant Positive Airway Pressure) - قۇرىلعىلار دەپ اتايدى).

سوندىقتان، ەگەر قورىلدايتىنىڭىزدى ءبىلىپ، ۇيقىڭىز قانباي، ءالسىز جانە شارشاعان كۇيدە جۇرسەڭىز، دارىگەرگە قورىلعا بايلانىستى كورىنگەنىڭىز دۇرىس.

قورىلدايتىنىڭىزدى قالاي بىلۋگە بولادى؟

ادەتتە ءتۇن ورتاسىنداعى جاعىمسىز دىبىستاردى ەستىپ مازاسى كەتكەن وتباسى مۇشەلەرى xاباردار ەتەدى. جالعىز تۇراتىن ادامدارعا ءوز قورىلىن بايقاۋ قيىنىراق، الايدا ول دا مۇمكىن.

ۇيقىسى سەرگەك دوسىڭىزدى ۇيگە قونۋعا شاقىرىڭىز (بىرنەشە تۇنگە بولسا ءتىپتى جاقسى) نەمەسە ءوزىڭىزدى ديكتوفونعا جازىپ الۋعا تىرىسىپ كورىڭىز.

ءتۇيىن: قورىلدى قالاي كەتىرۋگە بولادى؟

1 - قىرىنان جاتىپ ۇيىقتاۋعا ادەتتەنۋ.

2 - ۇيىقتار الدىندا ىشىمدىك ىشپەۋ (ەڭ دۇرىسى — مۇلدەم ىشپەۋ!) جانە اۋىز جۇتقىنشاعىن تىتىركەندىرمەۋ ءۇشىن تەمەكى تارتۋدى تاستاۋ.

3 - سالماقتى قالىپتى كۇيدە ساقتاۋ.

4 - سۋىق تيۋ جانە تىنىس الۋ جولدارىنىڭ اۋرۋلارىنان تولىقتاي ەمدەلۋ.

5 - جاتتىعۋلار جاساۋ نەمەسە ءان ايتۋ.

6 - قورىلعا قارسى اپپارات تاڭداۋ نەمەسە وتا جاساۋ قاجەتتىگىن انىقتاۋ ءۇشىن ءتىس دارىگەرىنە، لورعا جانە تەراپيەۆتكە قارالۋ.

---