سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 3 كۇن بۇرىن)
قۇقىقتانۋ كافەدراسى

باعانا عانا وسى كافەدرادان كىرىپ-شىعىپ جۇرگەن ءبىر وقىتۋشىنى كورگەن ەدى. بۇعان ءتۇسى سۋىقتاۋ كورىنگەن. مىنا قاعازدا وسى وقىتۋشىنىڭ ساباعى بولماي-اق قويسا ەكەن دەپ تىلەدى.

كافەدرانىڭ ەسىگىن قاعىپ، كىرىپ بارعاندا الگى وقىتۋشىنىڭ ءدال قارسى الدىندا وتىرعانىن كورىپ، داعدارىڭقىراپ قالدى. ول ءبىر جىگىتپەن شاحمات ويناپ وتىر ەكەن. تۇسكى استىڭ ۋاقىتى بولعان ەدى. وقىتۋشى مۇنى كورە سالىپ:

- كەل، كەل بالا! نە جۇمىسپەن ءجۇرسىڭ؟ - دەدى بايەك بولىپ.

بۇل كەلگەن جۇمىسىن ايتتى. وقىتۋشى قاعازدى قولىنا الدى. سونان سوڭ:

- وي، اينالايىن، مىنا ساباقتارعا ءبىر اي جۇرەسىڭ عوي، - دەدى. - ىشىندە مەنىڭ ساباعىم جوق پا ەكەن؟ - دەدى سونان سوڭ وقىتۋشى. قاعازعا قايتا ءۇڭىلدى دە: - مەنىڭ ساباعىم جوق ەكەن، - دەدى.

الگى ءبىر ازىردە عانا وسى وقىتۋشىنىڭ ساباعى بولماي-اق قويسا ەكەن دەپ تىلەگەن ەدى. ەندى بولماي قالعاندىعىنا وكىندى. وقىتۋشى ەندى كافەدرا ەسىگىنىڭ قايىرىلىسىنداعى بۇرىشقا كوز تاستادى دا، قىز بالانىڭ ەسىمىن ايتقاندا، اياداي عانا كافەدرانىڭ ىشىندە، بۇل ويلاعانداي، ەكى ادام ەمەس، ءۇشىنشى ادامنىڭ بارىن ەندى عانا اڭعارىپتى.

- مىنا بالاعا وقىتۋشىلاردىڭ ساباق كەستەسىن ايتىپ جىبەرسەيشى، - دەدى وقىتۋشى سونان سوڭ. سوسىن بۇعان قاراپ:

- ءبىزدىڭ كەيبىر وقىتۋشىلارىمىز عىلىمي جۇمىستارىنىڭ شارۋاسىمەن الماتىعا كەتىپ قالىپ جاتادى. سوندىقتان وسى جەردە بارىنا تاپسىرا بەرسىن دەگەنىم عوي، - دەدى.

ەندى كىتاپحاناعا بارسا، وسى وقىتۋشىنى كورەتىن ەدى. وقىتۋشى مۇنى كورە سالىپ:

- كەل، كەل بالا، - دەيدى جانىندا بوس تۇرعان ورىندىقتى كورسەتىپ. - جالپى، ءوزىم كىتاپحاناعا كەلەتىن ستۋدەنتتەردى جاقسى كورەم.

سويتسە، بۇل كىسى 25 جىل ادۆوكات بولىپ جۇمىس ىستەگەن، ەندى وسى كافەدراعا وقىتۋشى رەتىندە شاقىرىلعان كىسى ەكەن.

- ءسىز سوندا 25 جىل ادۆوكات بولساڭىز دا وقي بەرەسىز بە؟

- وي، اينالايىن، بۇل زاڭنىڭ سالاسى قيىن سالا عوي. بۇل - ىزدەنۋدى، قاداعالاۋدى كەرەك ەتىپ وتىراتىن سالا.

كەيىن - بۇل وقي باستاعاندا، بۇلارعا ءدارىس بەرگەن وبلىستىق سوتتىڭ سۋديا حانىمى دا بىلاي دەگەن ەدى:

"ىشتەرىڭدە زاڭ ورنىندا جۇمىس ىستەپ جۇرگەندەرىڭ بار ەكەن. تەرگەۋ سالاسىندا جۇرگەن جىگىتتەر بار ەكەن. مىنانى ەسكەرتىپ قويايىن. ناعىز يۋريست ەش ۋاقىتتا ستاتيانى جاتقا بىلەمىن دەپ ايتپايدى. ويتكەنى ءار ستاتيانىڭ ارجاعىندا ادامنىڭ تاعدىرى تۇرادى. سوندىقتان يۋريست دەپ - مىڭ جەردەن ستاتيانى جاتقا بىلسە دە، ونى ون مارتە قايتالاپ وقيتىن ادامدى ايتامىز".

- مەنىڭ ءوزىم ءاۋ باستا تاشكەننەن باسقا سالا بويىنشا جوعارى ءبىلىم الىپ كەلگەنمىن، - دەيدى وقىتۋشى بۇعان. - سول كەزدە جۇمىسىمدا ءبىر ادىلەتسىزدىكتەر بولدى. سوسىن ويلاندىم. ءاي، وسى ومىردە ادىلەتسىزدىكتەر كورىپ جۇرگەن جالعىز مەن بە؟ نەگە سونداي ادامدارعا كومەكتەسىپ جۇرمەيمىن. ءسويتتىم دە، الماتىعا بارىپ زاڭ ماماندىعى بويىنشا وقىپ كەلدىم. مەن دەگەنىمە جەتتىم. جيىرما بەس جىل ادۆوكات بولعان قىزمەتىمدە قانشاما ادامنىڭ قۇقىعىن قورعاۋعا كومەكتەستىم. جەردە جۇرگەن ادام تۇگىلى، اسپاندا ۇشقان ۇشقىشتى دا قورعاپ شىققان كەزىم بولعان.

دەكان بۇعان: "مىنا ساباقتاردىڭ ىشىندە پروفەسسور اعايىڭنىڭ دا ساباعى بار. اۋەلى باسقا ساباقتارىڭدى تاپسىرىپ العايسىڭ. پروفەسسور اعايىڭا سوڭعى جاعىنان بارارسىڭ. مىنەزى قاتاڭداۋ كىسى ەدى"، - دەگەن ەدى.

ەندى كەي وقىتۋشىلار بولماي قالىپ جاتتى دا، الگى كىسىگە جولىعا بەرگەنى سول ەدى، قاعازى كەيىن قاراي سەرپىلىپ كەتتى:

- نەعىلايىن بۇرىن جوعارى ءبىلىم العان بولساڭ؟! بۇرىن جوعارى ءبىلىم الساڭ، ەكىنشى كۋرستان باستاپ وقۋىڭ كەرەك پە؟! بۇل قايدان شىققان ءسوز؟!

وسىلاي دەدى دە، پروفەسسور كافەدراعا كىرىپ بارا جاتتى. توسىلىپ تۇرىپ قالدى. بۇرىلىپ قاراعاندا ارقا تۇسىندا تۇرعان الگى وقىتۋشىنى كوردى. بۇعان جىميىپ كۇلىپ تۇر ەكەن. وسىنى كورىپ تۇرىپتى.

- بارا بەر، - دەدى بۇعان. - ىزىنەن قالما. اعايىڭنىڭ مىنەزى ءوزى سونداي كىسى.

وسى ءسوز قامشى بولدى. بۇل دا كافەدراعا قوسىلا كىرىپتى. پروفەسسور بۇل كەزدە كافەدرانىڭ تورىندە تۇر ەدى. مۇنى كوردى دە:

- بەرى كەل! - دەدى بۇعان پروفەسسور.

بۇل جانىنا جاقىندادى.

- مەنىڭ ەكى ساباعىم بار، - دەدى پروفەسسور. اۋەلى بىرەۋىن تاپسىرىپ كور. كورەيىن. سوسىن بارىپ ەكىنشىسىن الامىن.

ءسويتتى دە، سورەدەن ءتورت كىتاپ سۋىردى.

- وسى كىتاپتاردى وقىپ كەل. ءبىر اپتا ۋاقىت بەرەمىن، - دەدى سونان سوڭ كەلەتىن ۋاقىتىسىن ايتىپ.

بۇل سولاي فيكھتى وقىپ وتىردى. مۇسىلماندىق قۇقىق جۇيەسىندەگى قۇقىقتىق مەكتەپتەر - مازھابتاردىڭ قالىپتاسۋى، مۇسىلمان زاڭگەرلەرى - فاكيھتەردىڭ ەڭبەكتەرى، ادامداردىڭ اراسىنداعى قارىم-قاتىناستاردى قۇقىقتىق تۇرعىدان رەتتەۋدەگى مۇسىلماندىق قۇقىق جۇيەسىندەگى قۇقىقتىق نورمالار تۇرعىسىنان رەتتەۋ جايىندا جازىلعان ەدى. كەيىن - مەكتەپتە قۇقىقتانۋدان ساباق بەرە باستاعان كەزدە شاكىرتىنە وبلىستىق جارىستان ارنايى گراموتا يەلەنىپ قايتاتىن "مۇسىلماندىق قۇقىق جانە ونىڭ قولدانىستاعى قۇقىقتان ۇقساستىعى مەن ايىرماشىلىعى" دەگەن تاقىرىپتاعى عىلىمي جوبا جۇمىسىن ازىرلەتىپ جۇرسە، ول وسىنىڭ اسەرى ەدى.

ءبىر اپتادان كەيىن پروفەسسورعا كەلىپ ساباعىن تاپسىردى.

بىردە مۇنىمەن بىرگە وقىعان كۋرستاس جىگىتتىڭ ايتقانى بار ەدى:

"قالاي ويلايسىڭ، سول كەزدە - ءبىز وقىپ جۇرگەندە پروفەسسوردىڭ وزىندىك ورنى بولدى ەمەس پە؟"

كەيىننەن مەملەكەتتىك، لاۋازىمدى قىزمەتتەر اتقارىپ جۇرگەن بۇل جىگىت سول كەزدە بۇلاردىڭ كۋرسىنىڭ ءورىستىلدى توبىندا العىر، ۇزدىك وقىعان ەدى. ايتسا، ايتقانداي، پروفەسسور - وسى كافەدرانىڭ ىرگەتاسىن ءوز قولىمەن قالاعان ادام، جوقتان بار جاساعان.


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما