InfoHub Logo

بۇرىنعى وتكەندە امانجول دەگەن اعامىز بولدى. قۇس باسى، ات باسى، تازى ۇستايتىن ەدى. ءوزى كەدەي بولدى. سول اڭگىمەسىن ايتقاندا ىشەك-سىلەسى قاتىپ كۇلىپ وتىرادى. سودان ەستىگەنىمدى ايتايىن.

ول كىسى ۇيىنەن شىعادى. يتەلگىنى الىپ، قارشىعا الىپ اڭعا شىعادى. يتەلگى قويان الادى. سول قويان العاندا، ون ادام بولسىن، جەتى ادام بولسىن بارىنە ءبىر-بىر قويان بەرىپ، جەتسە الادى، جەتپەسە قايتىپ كەلەدى. جۇكەڭ سولاي بولىپ ءجۇردى.

ءبىر كۇنى ءبىر بۇركىت ۇستادى. سول بۇركىتتى: «اپىرماي، تالاي بۇركىتتى ۇستاپ ەم، مىناداي بۇركىت كورگەن جوقپىن. 8-9 كۇندە زورعا الدىم، يلىكتىردىم». ول بۇركىتتى ۇيىقتاتپايدى ەكەن ءتۇرتىپ، سەمياسى كەزەكپەن سول 9 كۇندە يلىكتىردى. سودان قۇسقا سالىپ ءجۇردى، قويانعا سالىپ، قاسقىر سوعۋعا ءبىر ورتاڭعى تىرناعى جوق، شولاق ەكەن. بولماسا قاسقىر الادى دەپ ماقتاپ وتىرۋشى ەدى.

سول ءبىر كۇنى ءبىر ۋاكىل قىزدى الىپ كەلە جاتقانىمدا قۇس بۇركىت زۋلاپ كەلىپ، مەنىڭ الدىما جەرگە قوندى. قونىپ، بىردەن الدى عوي دەپ مەن دە ۇمتىلدىم. ار جاعىنان جۇكەڭ دە شاۋىپ كەلدى. مەن بۇركىتكە قورقىپ بارمادىم. جۇكەڭ كەلىپ، اتتان ءتۇسىپ بارىپ، بۇركىت ەكى اياعىمەن باسىپ ءبىر اق ءتيىندى العان ەكەن.

سوندا جۇكەڭ جىلاپ جىبەرە جازدادى:

— بۇل اق تيىنگە تۇسكەن مەن قۇس كورگەن جوق ەم، بۇل جارىقتىق اق تيىننەن الدى-اۋ، — دەپ سويلەدى.

سونىڭ الدىندا قۇس سالىپ جۇرگەندە بۇركىتىنەن ايرىلىپ قالىپتى. ماناعى شىرىلداپ، ەشتەڭە كورمەگەن بە، بۇل كىسى كورگەن بە شىرقىراپ قاناتىمەن شاپالاقتاعان كەزدە شىدەرىنى قويا بەرىپتى. ايداپ ۇشىپ كەتىپ وتىرىپتى. ونىڭ نە قۋىپ كەتكەنىن بىلمەيدى بۇل كىسى. «ارتىنان شاپقىلاي بەردىم، شاقىردىم، بۇرىلمادى. سونان ايرىلىپ، ۇيگە كەلدىم». سونان ۇيگە كەلىپ، ايەلىنە ايتىپتى: «ويباي، قاتىن، ايرىلدىم». سودان ماناعى كەيىپ جاتادى، جاتسا ءتۇس كورەدى.

— قۇسىم قايتىپ كەلدى، — دەپ تاڭەرتەڭ، — قۇدايى بەر، — دەپ ايەلىنە قۇدايى بەرگىزىپ، سودان دالاعا شىعىپ، قۇستى قامايدى.

سودان تۋىسى ىبىراي كەلەدى.

— اۋ، امانجول، نەعىپ تۇرسىڭ؟

— ويباي، كەشە قۇسىمنان ايرىلىپ قالدىم، سونى كەلە مە دەپ قاراپ تۇرمىن.

— ويباي، جۇكە، اقىل جوق ەكەن سەندە. كەتكەن قۇس كەلە مە ەكەن؟ مال ەمەس، ادام ەمەس، — دەگەسىن، سوعان تاعى ۋايىمداپ تۇرا بەردى.

— ءتۇس كەزىندە قۇسىم كەلە جاتىر ەكەن. كوردىم دە، «مەنىڭ قۇسىم عوي» دەپ، شاقىرىپ، باياعى ايقايلاپ ەم، جوق، ماعان بۇرىلمادى. اۋىلدى اينالىپ ءجۇرىپ كەتتى. «اپىرماي، كەلمەي كەتە مە» دەپ ەم، جوق سويتە-سويتە ورالىپ، يىعىما كەلىپ قوندى. سوندا «بۇل وسى ادامعا شابادى-اۋ» دەپ ويلادىم دا، سيپاپ، بۇركىتتى جەرگە ءتۇسىرىپ، سول بۇركىتىم سولاي بولدى، — دەپ امانجول اعامىز ءبىزدىڭ بالا كەزىمىزدە وسى اڭگىمەسىن ءجيى ايتىپ وتىرۋشى ەدى. بۇل — قازىرگى 88 جاستاعى قارت فايزوللا وسپانوۆتىڭ ءوزىنىڭ كوزى كورگەنى. كونەكوز فايزوللا قاريا بىزگە بۇدان باسقا اتاسى تىلەۋلى باتىر ەرلىگى تۋرالى، ءوزىنىڭ جاس كەزىنەن بىلەتىن ەرتەگىسىن قىزىقتىرا اڭگىمەلەپ بەردى.

---