ساركوز بەن جانىبەك
«ۇلى ءجۇز ءۇيسىن ساركوزگە باعىنادى، ساركوز قاتىنعا باعىنادى». وسىناۋ ماقالدىڭ شىعۋىنا مىنا وقيعا سەبەپكەر بولعان. قۇبا قالماق زامانى ءبىر سوعىستا ۇلى ءجۇزدىڭ ساركوز باتىرى قالماقتىڭ قامالىن بۇزىپ، ەرەكشە ەرلىك كورسەتەدى. مايدان اياقتالىپ، ءار ەلدەن جينالعان باتىرلار جەر-جەرىنە تارقاي باستايدى. ساركوزدىڭ قايراتىنا ريزا بولعانداردىڭ بىرەۋى ورتا ءجۇز ارعىن رۋىنان شىققان شاقشاق ۇلى جانىبەك ەدى. ول ساركوزدى اۋىلىنا قوناققا شاقىرىپ، نەشە كۇندەي سىي-سياپات كورسەتەدى. ءتوس سوعىسىپ دوس بولادى.
«ەرۋلىگە قارۋلى» دەگەن قازاق ادەتىنشە ساركوز دە ءوز تاراپىنان قوناققا شاقىرۋى كەرەك ەمەس پە؟ ءبىراق ول ويتپەگەن. قوشتاساردا جانىبەككە مىنا ءبىر شۋماق ولەڭدى ايتقان دا كەتكەن:
— حان الدىنا بارعاندا،
حان كەسپەدى ءتىلىمدى.
حالىق الدىنا بارعاندا،
حالىق تاپپادى ءمىنىمدى.
ءوز ۇيىمە بارعاندا،
يتكە بەرسىن كۇنىمدى.
بۇل جۇمباقتىڭ شەشۋىن تابۋ ءۇشىن جانىبەك باتىر كەلەر جىلى سول ۋاعىندا قاسىنا جولداس-جورالارىن ەرتىپ، ۇلى ءجۇز ەلىنە اتتانادى.
جولشىباي جەتىسۋدان وتكەن سوڭ مالى قالىڭ ءبىر اۋىلعا كەزىگەدى. قويشىدان سۇراسا، ساركوز باتىردىڭ ءبىر بالاسىنىڭ اۋىلى ەكەن. وسى جولى جولاۋشىلار ون سەگىز اۋىلدىڭ ءۇستىن باسىپ وتەدى. سۇراستىرا ءبارى دە ساركوز باتىردىڭ بالالارىنىڭ اۋىلى ەكەن. اقىرىندا بۇلار ساركوز باتىردىڭ ءوز اۋىلىنا جەتەدى. وردادان جارتى شاقىرىم ماما اعاشقا اتتارىن بايلايدى. جانىبەك كۇن سالىپ قاراسا، اق وردانىڭ الدىنداعى وتى جاعۋلى تاي قازاننىڭ باسىندا بىرەۋ ءجۇر. سىرت تۇلعاسى ساركوزگە ۇقسايدى، ءتارىزى قۇرت قايناتىپ جۇرگەن سياقتى. قولىندا بىلعاۋىشى بار. «قوي، — دەيدى جانىبەك ىشتەي، — سوعان ۇقساس باسقا بىرەۋ شىعار. ەركەك ادام ءارى باتىر ادام قۇرت قايناتىپ نەگە ءجۇرسىن؟» الايدا، جانىبەك قاتەلەسپەپتى. جاقىنداپ كەلسە، ساركوز ەكەن ۇستىنە تايجاقى كيگەن. باسىندا بورىك، قولىندا قۇرت بىلعاۋىش. سوندايدان جانىبەكتى تاني سالا قۇشاعىن جايا ۇمتىلادى. ەكى باتىر ءتوس سوعىسىپ امانداسادى. ەسەندىك-ساۋلىق سۇراسادى.
سول مەزەتتە اق وردانىڭ ىشىنەن كۇندەي كۇركىرەگەن داۋىس شىعادى:
— اۋ، مىنا قازاننىڭ ءتۇبى كۇيىپ كەتتى عوي. كەلگەن قاي نەمەسى، الجىعان شالدىڭ وعان جۇگىرگەنى نەسى؟ — دەپ، اۋزىنان اق يت شىعىپ، كوك يت كىرەدى.
توبەگە ۇرعانداي توقتاپ قالعان جولاۋشىلار ەسىك جاققا اڭتارىلا قاراسا، اق ۇيدەن ماڭقيعان ءبىر بايبىشە شىعىپ كەلەدى ەكەن. ءوزى — اجارلى، سۇلۋ. جانىبەك تۇككە تۇسىنبەي ساركوزگە قارايدى. ساركوز كىبىرتىكتەپ جەرگە قارايدى دا باسەڭ ۇنمەن:
— باتىر، بىلتىرعى ايتقان ءسوزىم ەسىڭدە شىعار. سونداعى جۇمباقتاپ، يشارالاپ ايتقانىم وسى ەدى. ايتشى، بۇعان نە داۋا بار؟ — دەيدى. سوندا جانىبەك باتىر قىلىشىن قىنابىنان سۋىرىپ الىپ، «مۇنىڭ داۋاسى مىناۋ» دەپ، باسىن شاۋىپ تاستايدى.
سول بايبىشەنىڭ قۇنى ءۇشىن جانىبەك باتىر ۇيىندەگى قارىنداسىن ساركوزگە قالىڭسىز ۇزاتىپتى. جوعارىداعى ماقال وسى وقيعاعا بايلانىستى شىققان.
وقۋعا كەڭەس بەرەمىز:
You Might Also Like
-
حانتاۋىنداعى بەكىنگەن ۇسەن-سەرەن دەگەن قالماق قونتايشىسىنىڭ شاپقىنشىلارى ارقاداعى قازاق اۋىلدارىنىڭ ادامدارىن بايلاپ، مالدارىن ايداپ اكەتىپ، مازا بەرمەيدى. سونسوڭ بايعوزى باتىر مەن كەرەي جارىلعاپ ب...
-
نۇرباي اتان تۇيەدەي ءىرى كىسى بولىپتى. دەنەسىنە ساي كۇشى دە كەرەمەت بولعان كورىنەدى. باتىر اتانۋ ءۇشىن، دەنەنىڭ ۇلكەندىگى مەن كۇشتىڭ مولدىعى، ارينە، ازدىق ەتەدى. ەڭ باستىسى، ەرلىك جاسايتىنداي جۇرەكتى...
