سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 6 كۇن بۇرىن)
شاحمەت تۋرالى بىرەر ءسوز

زامانداس، قالامداس، ءقادىرلى جولداستارىمىزدىڭ ءبىرى شاحمەت قۇسايىنوۆ دۇنيەگە كەلگەلى مىنە بۇگىن 70 جىل ءوتىپتى. ءبىز ءقازىر سونىڭ قۇرمەتىنە جينالدىق. ورتامىزدا شاحمەت جوق، بۇل قۇرمەتىمىزدى كورسە كوڭىلى ءبىر تاسىر ەدى، كورە الماي كەتتى. كەتسە دە بىزگە، بىزدەن بىلايعى ۇرپاقتارعا ءوزىن ۇمىتتىرماستاي مۇرا قالدىرىپ كەتتى.

مۇرالار قيلى-قيلى، الۋان-الۋان، ءبىرى از، ءبىرى كوپ جاسايدى، ءبىرى ارزان، ءبىرى قىمبات. مۇرالاردىڭ ىشىندە سوزدەن قىمباتى، اسىلى بولا قويماس. اسىل ءسوز كىرلەگەن كوڭىلدى تازارتا الادى، قاجىعان كوڭىلگە قۋات بەرە الادى، اسقان كوڭىلدى باسىپ، قاراڭعى كوڭىلگە شىراق جاعا الادى. ءسوز قۇدىرەتىن ەركىن پايدالانعان ادام حالقىنا ومىرلىك رۋحاني ازىق، وزىنە التىننان ەسكەرتكىش قالدىرىپ كەتەدى.

شاحمەت ارينە بۇل دارەجەگە جەتە المادى. جەتتىم، دەپ ەشبىر جازۋشى ايتا المايدى، ايتسا تەك حالىق قانا، تاريح قانا ايتا الادى.

شاحمەتتى ءبىز سوۆەت جازۋشىسى دەپ قۇرمەتتەيمىز. سوۆەت جازۋشىسى دەگەن وتە ارداقتى اتاق. ونى حالىق سۇيەدى، ويتكەنى ول ۇلى ءداۋىردىڭ ويىن، سىرىن جىرلاۋشى، كوركىن سۋرەتتەۋشى، عاسىرلار بويى قالىپتاسقان قاۋىمدى، تابيعاتتى وزگەرتە، جاڭارتا وتىرىپ، ەشقاشان ەشكىم شىقپاعان ءومىر بيىگىنە كوتەرۋشى — سوۆەت ءداۋىرىنىڭ قالام قايراتكەرى.

شاحمەت وسى تاۋداي مىندەتتى، تاماشا ماقساتتى ابدەن تۇسىنگەن، بىلەك سىبانا كىرىسىپ جاڭا دۇنيەنىڭ كىرپىشىن حالقىمەن بىرگە قالاسقان، ارتىنا ەلەۋلى ەڭبەك قالدىرعان جازۋشى.

شاحمەت ادەبيەتكە وڭاي كەلمەدى. قيىن-قيىن وتكەلدەردەن ءوتىپ كەلدى. بۇگىنگى جاس جازۋشىلار ونىڭ بىردە-بىرىن كورگەن جوق، قيىن وتكەلدەرگە كوپىر سالعان، قاراڭعى كوشەلەرگە شام جاعىلعان كەزدى كورىپ وتىر. ال، شاحمەت سياقتى ونەر-بىلىمگە تالپىنعان جاستى كەشەگى تاپ كۇرەسى كەزىندە اسىرا سىلتەۋشىلەر نەمەسە تاپ كۇرەسىن جەكە باس كۇرەسىنە پايدالانۋشىلار تۇجىرىپ باقتى. ءبىراق، تالانتتى، ونى قولداعان كۇشتى قولدى ەشقايسىسى قايىستىرا المايدى. شاحمەت اقىرى قازاق سوۆەت ادەبيەتىنىڭ ءتور جاعىنان ءوز ورنىن الدى.

جازۋشىنىڭ ادەبي ەڭبەكتەرىمەن قوسا جالپى ادامشىلىق، ازاماتتىق سيپاتتارىن دا حالىق ەسكەرە وتىرادى. بۇل جاعىنان قاراعاندا شاحمەت اقجارقىن، اقپەيىل ادام، ونەر - ءبىلىم ورىنە ورمەلەۋدەن جالىقپايتىن، قولىنان كەلگەن جاقسىلىعىن جاقىنى تۇگىلى الىسىنان ايامايتىن، مەيلىنشە كىرىمدى، ۇيىرسەك، بۇكپەسىز جولداستىققا، دوستىققا قۇمار جومارت كوڭىلدى جان ەدى. بۇل قاسيەتتەرى الدىمەن ءوزىنىڭ وشاق باسىنا، سەمياسىنا اسەر ەتسە كەرەك. كەيدە بۇكىل اۋىلعا، ايماققا جۇرگەن ىقپالدىڭ سەمياعا جۇرمەي قالاتىن كەزى بولادى. شاحمەت ىقپالى، دالدەپ ايتقاندا تاربيەسى سەمياسىنا ابدەن سىڭگەن ءتارىزدى. ول سەميانى كورگەن سايىن قازاقتىڭ: «اتا كورگەن وق جونادى، انا كورگەن تون پىشەدى» دەگەن ماقالى ەسكە تۇسەدى.

وسىمەن ءسوزدى قىسقارتىپ، شاحمەتتىڭ 70 جىلدىعىنا ارنالعان جينالىستى اشىق دەپ جاريالايمىن.

1976


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما