InfoHub Logo

ساپارعالي بەگاليندى جۇرتتىڭ كوبى ساپەكە دەيدى. ۇلكەننىڭ بارىنە «ەكەنى» قوسا بەرمەگەن حالىق، جاقسى كورگەن قارتىنا قوسقان. جاقسى كورۋ ءۇشىن جاعىمدى مىنەز، قۇنارلى ەڭبەك كەرەك. بۇل قاسيەتتەرگە ساپەكەن، باي كىسى.

ەڭبەك پەن مىنەزدى قوسارلاپ ايتۋىم الدە قالاي ەمەس. بۇل ەكەۋى بويعا بىردەن بىتە بەرمەيدى. ەڭبەگى كەرەك، ءوزى كەرەكسىز ادامدار ارامىزدا بار. ساپەكەڭ الدىمەن ادامشىلىق قاسيەتتى باعالاعان، جازۋشى بولارمىن، بولماسپىن اۋەلى ادام بولايىنشى، دەگەن ماقساتتى جوعارى ۇستاعان، سوندىقتان ونىڭ ادامشىلىق قاسيەتتەرىن كىر شالماي كەلدى.

ءبىز ءقازىر وسى ساپەكەڭنىڭ 80 جاسىن تويلاپ وتىرمىز. بۇل قۇرمەت ءبىر مۇندا عانا ەمەس، بۇكىل رەسپۋبليكامىزدىڭ جەر-جەرىندە ۇلكەندى-كىشىلى ءوتىپ جاتىر. اتا-بابالارىمىز ءومىرىنىڭ تەك ەكى كۇنىن — تۋعان كۇنى مەن ولگەن كۇنىن قۇرمەتتەپتى. وندا دا ەكى-اق رەت. ءبىز بۇل كۇندەرى جىل سايىن، مۇشەل سايىن قۇرمەتتەيتىن بولدىق. جاڭا داستۇرلەر جاسادىق، ەسكىنىڭ ەرە الماعانىن تاستاپ، جوقتى جاڭادان جاسادىق. قازاق اتامىز قالپىندا، ال قازاقتىڭ ءوزى، قازاقشىلىعى ءامان وزگەرۋدە، جاڭارۋدا. زاۋەدە بابالارىمىزدىڭ ءبىرى ءتىرىلىپ كەلە قالسا مىنا ساپەكەڭدى 80-دە دەپ، سەنىڭ ۇرپاعىڭ دەپ سەندىرۋ قانداي قيىن. قالاي سەنەدى. ساقالدان جۇرداي، كوسە دەۋگە قياقتاي مۇرتى بار، شال دەۋگە شاشى قاپ-قارا، بەتى ءاجىمسىز، قولىنان قالام تۇسپەيدى، جازاتىنى ىلعي ولەڭ، كىتاپ. ولارىنىڭ ىشىندە ءبىر اۋىز قۇداي، ءارۋاق دەگەن ءسوز جوق. سيىناتىنى، جىرلايتىنى — سوۆەت، سوسياليزم، ءجۇرىس-تۇرىسى، ءۇي-تۇرمىسى، كيىم-كيىسىنە دەيىن بۇرىنعى قازاقتارعا ۇقسامايدى. سوندا دا بۇل كىسىگە بۇگىنگى قازاقتار باس يەدى. قازاق قاۋىمى مۇلدە وزگەردى، جاڭا داستۇرلەر جاسالدى دەدىك. سونىڭ ەڭ ايقىن ايعاعىنىڭ ءبىرى وسى ساپەكەڭ ءوزى بولىپ تۇر.

سەكسەن جاس كوپتىڭ ارمانى، ءبىراق، ول ارمانعا جەتەتىندەر از. جەتكەندەردىڭ ىشىنەن ىلۋدە بىرىنە، حالىق قالاعانىنا توي جاسالادى. ولاي بولسا، ساپەكەڭ تەك اكەنىڭ ۇلى بولىپ قالماي، حالىق ۇلى دا بولعان. ادام ادامشىلىقتىڭ جوعارى ساتىسىنا كوتەرىلگەندە عانا حالىق ۇلى بولا الادى.

دۇنيەگە كەلگەن جاننىڭ دۇنيەدەن الاشاعى، بەرەشەگى بار. تالايلار سول الاتىنىن ءجوندى الا الماي، بەرەتىنىن ءجوندى بەرە الماي كەتىپ جاتادى. ساپەكەڭ بۇل جاعىنان مىعىم، ەسەبى تۇگەل. وتكەن زامانداردا ەكى سەكسەن جاساعان قارت، ءبىر سەكسەندە ساپەكەڭ كورگەن زاماندا عالاماتتارىنىڭ جۇزدەن ءبىرىن كورسە دە تاڭىرىنە مىڭ-مىڭ شۇكىرشىلىك ەتەر ەدى. ساپەكەڭ ول عالاماتتاردىڭ كۋاسى عانا ەمەس، جاساۋشىلاردىڭ، ول عالاماتتاردى قاعازعا ءتۇسىرىپ، تاريحتا قالدىرۋشىلاردىڭ ءبىرى — جازۋشى، اقىن اسىرەسە جاس ۇرپاققا كوبىرەك ەڭبەك سىڭىرگەن جازۋشى.

بايگەگە سان سايگۇلىك قوسىلادى. كوبى قاراقشىعا جەتپەي جولدا قالادى، جەتكەندەرىنىڭ ءوزى دىڭكەلەپ ازار جەتەدى. سولاردىڭ ىشىندە بىرەن-ساران جۇيرىك تايبۋرىلداي زىمىراپ وتەدى قاراقشىدان. ساپەكەڭ دە سەكسەننەن زىمىراپ ءوتىپ بارادى، جالعىز اياق قاعىپ جازىم ەتپەسە، جۇزگە دەيىن شابىسىنان تانار ءتۇرى جوق. ءتفا،ءتفا، ءتىلىم تاسقا!

كوپ جاساعاندار، تالانتتى قالام قايراتكەرلەرى ءار زاماندا-اق بولعان، ءبىراق ءبىزدىڭ زامانداعىداي سىي-قۇرمەت كورە بەرمەگەن. تالانتتىڭ ەرتە نە كەش تۋىپ قالاتىن كەزدەرى بار. ءوز زامانىندا تۋعان تالانت ەركە، ەركىن وسەدى. ساپەكەڭدى ساپەكەڭ ەتكەن، قازاق سوۆەت ادەبيەتىنىڭ ءقادىرلى اعاسى ەتكەن زامانى — سوۆەت زامانى. زامانىمىزدىڭ وسى شاراپاتى كۇن نۇرىنداي الەمگە جايىلا بەرسىن، ساپەكەڭ سول نۇرعا بولەنىپ جاساي بەرسىن، ءبىز تويلاي بەرەيىك.

1975

---