InfoHub Logo

بۇگىندە ءبىلىم ىزدەگەن جاستار ءۇشىن جول ايقارا  اشىق. ەلىمىزدە ازاماتتاردىڭ ساپالى ءبىلىم الىپ، بىلىكتى ماماندار قاتارىن تولىقتىرۋى ءۇشىن بارلىق مۇمكىندىكتەر قاراستىرىلعان. ءتىپتى، الەمنىڭ ۇزدىك جوعارى وقۋ ورىندارىندا ءبىلىم الىپ جاتقان قازاقستاندىقتار قانشاما؟! البەتتە، جاستاردىڭ شەتەلدە ءبىلىم الىپ، وزگە مەملەكەتتە تاجىريبە جيناقتاع انى قۇپتارلىق جاعداي. ءبىراق شەتەلدە ءبىلىم العان جانداردىڭ كەيبىرى قازاقستانعا ورالۋعا قۇلىقتى ەمەستىگى تاعى بار. جالپى، جاستار نەگە شەت مەملەكەتتە ءبىلىم الۋعا قۇمار؟ قازاقستاندىقتاردىڭ شەتەلدە ءبىلىم الۋى ەلىمىزگە قانشالىقتى قاجەت؟ ەڭ ءتيىمدى جولىن ىزدەي مە؟ شەتەلدە ءبىلىم الۋدىڭ جولى كوپ  بۇرىندارى «شەتەلدە وقىپ كەلدى» دەگەندى ءجيى ەستي بەرمەيتىن ەدىك. بۇگىندە شەكارا اسىپ، ءبىلىمىن جەتىلدىرىپ كەلگەندەردىڭ قاراسى قالىڭ. الايدا تاياقتىڭ ەكى ۇشى بولاتىندىعى سەكىلدى بۇل ماسەلەنىڭ دە وڭى مەن تەرىسى بار ەكەنى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى. ءبىلىمسىزدىڭ كۇنى ءعارىپ ەكەنىن تۇيسىنگەن بۇگىنگى جاستار دا، اتا-انالار دا جوعارى ءبىلىم الۋدىڭ ءتيىمدى جولىن ىزدەيدى. ءبىر وكىنىشتىسى، قازىرگى ۋاقىتتا ەلىمىزدەگى جوعارى وقۋ ورىندارىندا ءبىلىم العاننان گورى شەت مەملەكەتتە وقىعان الدەقايدا جەڭىل.

شەتەلدىك ستۋدەنتتەردى قۋانا قارسى الاتىن مەملەكەتتەر ارا­سىن­دا كوش باستاپ تۇرعانداردىڭ ءبىرى – جۇڭگو. اسپان استى ەلىنىڭ پەكين ۋنيۆەرسيتەتىندە شەتەلدىك ستۋدەنتتەرگە ارنالعان شاكىرتاقىلار كوپتەپ بولىنەدى. اسىرەسە، جۇڭگو ءتىلى مۇعالىمدەرىن دايىنداۋعا باسا ءمان بەرىلەدى. جۇڭگو ۋنيۆەرسيتەتتەرى تەحنيكالىق جانە اكىمشىلىك بازالارىن جابدىقتاۋ، زەرتتەۋلەر جۇرگىزىپ، شەتەلدەن ماماندار شاقىرۋ ءۇشىن ۇكىمەتتەن قوماقتى كولەمدە قاراجات الاتىن كورىنەدى. ال اسپان استى ەلىندە ءبىلىم الۋدىڭ اقىلى ءتۇرى جىلىنا 2 مىڭ دوللاردان اسپايدى. ءبىراق بۇل ەلدە جۇڭگو ءتىلىن بىلمەگەندەرگە ءبىلىم دە، قىزمەت تە جوق.

قازاق ستۋدەنتتەردىڭ تاڭداۋى كوپ تۇسەتىن ەلدەردىڭ ءبىرى – چەحيا. بۇل ەلدە ءبىلىم الاتىن ستۋدەنتتەردىڭ قاراسى قالىڭ. چەحيانىڭ جوعارى وقۋ ورىندارىندا وقيتىن قازاقستان­دىق ستۋدەنتتەر كوبىنەسە گۋمانيتارلىق عىلىمدار، شەت تىلدەرى، حالىقارالىق قاتىناس، بيزنەسكە قاتىستى ماماندىقتار بويىنشا ءبىلىم الادى. ال جاپونيادا شەتەلدىك ستۋدەنتتەر ءۇشىن ۆيزالىق ءتارتىپ جەڭىلدەتىلگەن، تۇرمىستىق جاعداي جاقسارتىلعان، جۇمىسقا ورنالاستىرۋ باعدارلامالارى قاراستىرىلعان. جوعارى وقۋ ورىندارىندا بولاشاق ستۋدەنتتەرگە قويىلاتىن تالاپتار ءارتۇرلى بولۋى مۇمكىن. كەي جەردە جالپىۇلتتىق ءبىرىڭعاي ەمتيحان تاپسىرۋدى تالاپ ەتسە، كەي جەردە وقۋعا ءتۇسۋ ءۇشىن ارنايى سىناقتان ءوتۋ قاجەت بولادى. شەتەلدەن كەلەتىن بارلىق ستۋدەنتتەرگە قويىلاتىن مىندەتتى تالاپ – جاپون ءتىلى بويىنشا بىلىكتىلىك ەمتيحانىن تاپسىردى دەگەن سەرتيفيكاتتىڭ بولۋى.

ال مالايزيادا ءبىلىم بەرۋدىڭ حالىقارالىق ستاندارتىن ءبىلىم مينيسترلىگى باقىلاپ وتىرادى. بارلىق جەكەمەنشىك جانە كەيبىر مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتتەردە وقۋ اعىلشىن تىلىندە جۇرگىزىلەدى، سول ءۇشىن مالايزياعا شەتەلدىك ستۋدەنتتەر كوپتەپ كەلىپ، كوپۇلتتى ستۋدەنتتىك ورتا قالىپتاسقان. مالايزيالىق جانە شەتەلدىك جوعارى وقۋ ورىندارى اراسىنداعى سەرىكتەستىك باعدارلامالارىنىڭ ارقاسىندا ستۋدەنتتەر ەڭ ۇزدىك دەگەن الەمدىك وقۋ ورىندارىنىڭ ديپلومدارىنا قول جەتكىزە الادى. ەۋروپالىق جوعارى وقۋ ورىندا­رىنىڭ رەيتينگىندە اۆستريالىق ۋني­ۆەر­سيتەتتەردىڭ دە بەدەلى جوعا­رى. مۇنداعى ءبىلىم نىساندارى مەن وقىتۋشىلار قۇرامىنىڭ ساپاسىن بۇكىل الەم مويىندايدى. جالپى، اقش-تا ماماندىقتاردىڭ نەشە ءتۇرى كەزدەسەدى. تەحنولوگيالارى جەتىك، تاڭداۋ مۇمكىندىگى كوپ: قاي سەمەستردە، قانداي كۋرستاردى وقيتىنىن، قاي مۇعالىممەن، قانشا ساعات وقيتىنىن ستۋدەنتتىڭ ءوزى شەشەدى. ءبىلىم جۇيەسى جاھاندىق ۇردىستەر مەن جالپىالەمدىك قۇندىلىقتارعا نەگىزدەلگەن. سونىمەن قاتار، ستۋدەنت كامپۋستا ءوز بەتىنشە كۇنىن كورىپ، ومىرلىك تاجىريبە جيناقتايدى. بۇگىندە اتى اتالعان مەملەكەت­تەر­ءدىڭ بارلىعىندا دەرلىك قازاقستان ازاماتتارى بار. ولاردىڭ ءبىرى ارنايى مەملەكەتتىك باعدارلاما ارقىلى ءبىلىمى مەن بىلىكتىلىگىن ارتتىرىپ جاتسا، ەكىنشىلەرى ءوز قاراجاتتارىمەن الەمدىك جوعارى وقۋ ورىندارىندا ءدارىس تىڭداپ ءجۇر. قانداي جاعدايدا دا سول جاستاردىڭ تەوريا مەن تاجىريبەنى ۇشتاستىرعاننان كەيىن، تۋعان ەلگە ورالىپ، قازاقستاننىڭ قارىشتاپ دامۋى ءۇشىن ەڭبەك ەتكەنىن، تەر توككەنىن قالايمىز. ءبىراق ەلىمىزدەگى ۋنيۆەرسيتەتتەردى شەتكە ىسىرىپ، شەتەلدىك وقۋ ورنىن تاڭداعان جاستاردىڭ تاڭداۋىنا شەك قويۋعا قاقىمىز جوق. تەك ءاربىر قازاقستاندىقتىڭ پاتريوتتىق سەزىمى جوعارى بولسا دەيمىز.   

نۇرعالي قىزى ايكوركەم جۋرناليستيكا 2 كۋرس

---