تاماق جانە جەڭىل ونەركاسىپ سالاسىنداعى ماماندىقتار. ساۋدا سالاسىنداعى ماماندىقتار.
سىنىبى: 9
تاقىرىبى: تاماق جانە جەڭىل ونەركاسىپ سالاسىنداعى ماماندىقتار. ساۋدا سالاسىنداعى ماماندىقتار. (پرەزەنتاسياسىمەن)
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا تاماق جانە جەڭىل ونەركاسىپ سالاسىنداعى ماماندىقتار مەن ساۋدا سالاسىنداعى ماماندىقتار تۇرلەرى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ.
ب) تاربيەلىك: ساباق بارىسىندا وقۋشىلاردىڭ پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، ەلىمىزگە ءوز ۇلەسىن قوسا بىلەتىن مامان يەسى بولۋعا تاربيەلەۋ.
ۆ) دامىتۋشىلىق: ساباق بارىسىندا وقۋشىلاردىڭ ءوزى تاڭدايتىن ماماندىق تۋرالى ويىن ءبىر جۇيەگە كەلتىرىپ، ماقسات قويا بىلۋگە يكەمدىلىكتەرىن قالىپتاستىرۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباق
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق (ويىن)
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ، تالداۋ
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سلايد، تىرەك سىزبالار، تەست
ءپانارالىق بايلانىس: سىزۋ، گەوگرافيا، قارجى ساۋاتتىلىعى، پسيحولوگيا
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
- وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ؛
- وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ؛
- وقۋشىلاردىڭ نازارىن ساباققا اۋدارۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن پىسىقتاۋ.
1. ماماندىقتى قانداي تالاپتارعا قاراي تاڭداۋ كەرەك؟(تاڭداعان ماماندىق ادامعا ۇناۋى كەرەك، جۇمىستى الىپ جۇرە الاتىنداي قابىلەتى بولۋى كەرەك، ەڭبەك نارىعىندا سۇرانىسقا يە بولۋى قاجەت)
2. امەريكالىق پسيحولوگ د. حولاند كاسىبي ورتانى نەشە تيپكە بولەدى؟ ( التىعا: رەاليستىك، زەرتتەۋشىلىك، ارتيستىك، الەۋمەتتىك، كاسىپكەرلىك، كەڭسەلىك)
3. رەاليستىك تيپكە سيپاتتاما بەر.( رەاليستىك تيپكە قۇنتتى، ۇقىپتى، ۇتىمدى، داعدىلى ىسپەن اينالىساتىن ادامدار جاتادى)
4. ە. كليموۆ كاسىبي ورتانى نەشە تيپكە بولەدى؟( بەسكە: ادام - تابيعات، ادام - تەحنيكا، ادام - ونەر، ادام - بەلگىلى جۇيە، ادام - ادام)
5. « ادامنىڭ كاسىبي ورتاسىنا سايكەس كەلۋى، ەڭبەك جولىندا جاقسى تابىستارعا جەتۋىنە، وسۋىنە كەپىلدىك بەرەدى»، - دەگەن تەوريانى كىم ۇسىندى؟ ( امەريكالىق پسيحولوگ د. حولاند )
ميعا شابۋىل.
بەرىلگەن ماماندىقتاردى كليموۆ ۇسىنعان تيپتەرگە ءبولىپ جازۋ.
ماماندىق ۇلگىلەرى:
اگرونوم، فەرمەر، توكار، دارىگەر، شاحتەر، بيولوگ، ساتۋشى، باعبان، ءمۇعالىم، جولسەرىك،
باعدارلاماشى، سۋرەتشى، كاسسير، ديزاينەر، ينجەنەر، بانكير، عالىم، جازۋشى، فوتوگراف.
1. ادام – تابيعات: اگرونوم، فەرمەر، بيولوگ، باعبان.
2. ادام – تەحنيكا: توكار، شاحتەر، ينجەنەر.
3. ادام – ادام: دارىگەر، ساتۋشى، جولسەرىك، ءمۇعالىم.
4. ادام – بەلگىلى جۇيە: باعدارلاماشى، بانكير، كاسسير، عالىم.
5. ادام - ونەر: فوتوگراف، جازۋشى، سۋرەتشى، ديزاينەر.
ءىىى. جاڭا ساباق.
تاماق ونەركاسىبى سالاسىنا حالىقتى ازىق - تۇلىكپەن قامتاماسىز ەتەتىن وندىرىستەر جاتادى. تاماق ونەركاسىبى سالاسىنداعى ماماندىقتارعا: كونديتەر، ينجەنەر - تەحنولوگ، تەحنولوگ ماماندىقتارى جاتادى. تەحنولوگ ماماندىعى ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكتى تالاپ ەتەدى. ول شيكىزاتتى قابىلداپ الۋدان باستاپ، وراپ دۇكەنگە جىبەرگەنگە دەيىنگى جۇمىستارعا جاۋاپ بەرەدى. تەحنولوگ جان - جاقتى ءبىلىمدى بولۋ كەرەك. ماكارون ونىمدەرىن وندىرەتىن تەحنولوگ كونديتەرلىك فابريكالاردا، ناۋبايحانالاردا، زاۋىتتاردا جۇمىس ىستەيدى.
جەڭىل ونەركاسىپكە مىناداي ماماندىقتار جاتادى: ءيىرۋشى، توقىماشى، كونسترۋكتور - مودەلەر، سۋرەتشى - مودەلەر، ءپىشۋشى، تىگىنشى، ال سالالارىنا: تىگىن، توقىما، تريكوتاج، اياقكيىم ءوندىرىسى، بىلعارى گالانتەرەياسى بۇيىمدارى جاتادى.
ساۋدا – بۇل ءوندىرىس سفەراسى مەن تۇتىنىس سفەراسىندا تاۋار اينالىمىن جۇزەگە اسىراتىن شارۋاشىلىقتىڭ ءبىر سالاسى. ساۋدا سالاسىنداعى ماماندىقتارعا: ساتۋشى - كونسۋلتانت، ازىق - تۇلىك ساتۋشىسى، ساۋدا وكىلى، مەرچەندايزەر، ساۋدا اگەنتى، ساتىلىم مەنەدجەرى، كونترولەر - كاسسير ت. ب جاتادى. ساتۋشى - كونسۋلتانت تاۋار تۇرلەرىنە، ونىڭ قاسيەتتەرىنە سيپاتتاما بەرەدى. ساتىپ الىنعان زاتتىڭ جالپى باعاسىن شىعارىپ، چەگىن تەكسەرەدى. بوساعان سورەلەردى دەر كەزىندە تاۋارلارمەن تولىقتىرىپ تۇرادى. ساۋدا وكىلىنىڭ مىندەتى – شاعىن كوتەرمە تاۋارلاردى دۇكەندەرگە، ءدارىحانالارعا، سۋپەرماركەتتەرگە جەتكىزۋ تۋرالى كەلىسىمشارت جاساۋ. مەرچەندايزەرلەر ونىمدەرىن جانە جارنامالىق ماتەريالدارىن فيرمالار مەن دۇكەندەرگە ورنالاستىرۋمەن اينالىساتىن قىزمەتكەر. ساۋدا اگەنتى – جىلجىمايتىن مۇلىك ساۋداسىمەن نەمەسە ساقتاندىرۋ قىزمەتىمەن اينالىسادى. ياعني تاۋاردى تىكەلەي ادامدارعا ساتۋمەن اينالىسادى.
كوتەرمە ساۋدا مەنەدجەرى – تاۋاردىڭ وتە ۇلكەن پارتياسىن ساتۋمەن اينالىسادى. مىسالى: قۇرىلىس ماتەريالدارى، مەتاللوپراكاتتار، داندىك داقىلدار، بولشەكتەر ت. ب.
ءىۇ. جاڭا تۇسىنىكتەر مەن ءىس - ارەكەتتەر ءتاسىلىن قالىپتاستىرۋ.
سوزدىكپەن جۇمىس.
1. كونديتەر – كونفەت، تورت ت. ب ءتاتتى تاعامداردى دايارلايتىن مامان.
2. تريكوتاج – ءجىپتىڭ تۇزاقتالىپ، ءوزارا ايقاسۋى ارقىلى توقىلعان توقىما ماتا.
3. گالانتەرەيا – ۇساق-تۇيەك بۇيىمدار شىعاراتىن فابريكا.
4. كونسترۋكتور – ءبىر نارسەنىڭ كونسترۋكسياسىن جاساۋشى، قۇراستىرۋشى.
5. مودەلەر – ءساندى مودەلدى زاتتىڭ ۇلگىسىن جاسايتىن مامان.
6. ءيىرۋشى – جۇننەن، ماقتادان ءجىپ ەسۋشى، شيراتۋشى.
ءۇ. جاڭا تۇسىنىكتى تەكسەرۋ.
1. تاماق ونەركاسىبىنە ءتان ماماندىقتاردى اتا.(كونديتەر، ينجەنەر - تەحنولوگ، تەحنولوگ)
2. ءيىرۋشى دەگەنىمىز كىم؟(جۇننەن، ماقتادان ۇرشىقپەن ءجىپ ەسۋشى، شيراتۋشى)
3. ساۋدا وكىلىنىڭ مىندەتى (شاعىن كوتەرمە تاۋارلاردى دۇكەندەرگە، ءدارىحانالارعا، سۋپەرماركەتتەرگە جەتكىزۋ تۋرالى كەلىسىمشارت جاساۋ)
4. جەڭىل ونەركاسىپكە قانداي سالالار جاتادى؟(تىگىن، توقىما، تريكوتاج، اياقكيىم ءوندىرىسى، بىلعارى گالانتەرەياسى بۇيىمدارى)
5. شاراپ اشىتۋشى تەحنولوگ قانداي پاندەردى ءبىلۋ كەرەك؟(فيزيكا، حيميا، بيولوگيا)
ءۇى. ساباقتى بەكىتۋ.
1. ساۋدا سالاسىنداعى ماماندىقتاردى اتا (ساتۋشى - كونسۋلتانت، ساتۋشى، ساۋدا وكىلى، ساۋدا اگەنتى، كانترولەر - كاسسير، مەرچەندايزەر، ساتىلىم مەنەدجەرى)
2. گالانتەرەيا دەگەنىمىز نە؟ (ۇساق - تۇيەك بۇيىمدار شىعاراتىن فابريكا)
3. مەرچەندايزەر قانداي قىزمەت اتقارادى؟ (ونىمدەرىن جانە جارنامالىق ماتەريالدارىن فيرمالار مەن دۇكەندەرگە ورنالاستىرۋمەن اينالىسادى)
4. ساۋدا پروسەسىندە نەشە ادام قارىم - قاتىناس جاسايدى؟ (ساتۋشى مەن ساتىپ الۋشى)
5. جەڭىل ونەركاسىپكە ءتان ماماندىقتاردى اتا (توقىماشى، كونسترۋكتور - مودەلەر، سۋرەتشى - مودەلەر، ءپىشۋشى، تىگىنشى، ءيىرۋشى)
ءۇىى. ساباقتى قورىتۋ.
تەست.
1. ماماندىقتى مەڭگەرگەن ادامدى قالاي اتايدى؟
ا) مامان؛ ب) ماماندىق؛ ۆ) كاسىپكەر.
2. ۇستامدىلىق قانداي كاسىپ يەسىنە قاجەت؟
ا) سۋرەتشى؛ ب) ساتۋشى؛ ۆ) ءانشى.
3. تاۋار تۇرلەرىنە، ونىڭ قاسيەتتەرىنە سيپاتتاما بەرەتىن مامان:
ا) ماكلەر؛ ب) كونترولەر - كاسسير؛ ۆ) ساتۋشى - كونسۋلتانت.
4. جۇننەن، ماقتادان ءجىپ ەسۋشى، شيراتۋشى
ا) توقىماشى؛ ب) ءيىرۋشى؛ ۆ) تىگىنشى.
5. ادام ونەرىنە جاتاتىن مامان:
ا) ساتۋشى؛ ب) اگرونوم؛ ۆ) ديزاينەر.
6. ساتۋشىعا قانداي تالاپ قويىلادى؟
ا) شەبەرلىك؛ ب) شىدامدىلىق؛ ۆ) كۇش يەسى.
ءۇىىى. باعالاۋ.
ءىح. ءۇي تاپسىرماسى.
1. تاماق جانە جەڭىل ونەركاسىپ سالاسىنداعى ماماندىقتار. ساۋدا سالاسىنداعى ماماندىقتار.
2. « مەن تاڭداعان ماماندىق» تاقىرىبىنا ەسسە جازۋ.
باياندامانى اياقتاي كەلە، ءوز ءىس تاجىريبەمە توقتالىپ وتەيىن. تەحنولوگيا ساباعى وقۋشىلاردى جەكە تۇلعا ەتىپ قالىپتاستىرۋدا ماڭىزى زور ءپان دەپ ايتار ەدىم. سەبەبى، «اۋىل شارۋاشىلىعى»، «مال شارۋاشىلىعى»، «ساندىك قولدانبالى ونەر»، «تاماق ازىرلەۋ تەحنولوگياسى» ت. ب تاقىرىپتار توڭىرەگىندە وقۋشىلار بەلگىلى ءبىر ماماندىققا، جەكە تۇلعا بولىپ قالىپتاسۋعا يكەمدەلەدى، بەيىمدەلەدى.
ءوزىم ساباق بەرەتىن سىنىپتاردا ەڭبەك ەتۋ - ءاربىر ادامنىڭ مىندەتى ەكەنىن ۇنەمى ايتىپ وتىرامىن. 9 - سىنىپتا «تاماق جانە جەڭىل ونەركاسىپ سالاسىنداعى ماماندىقتار»، «ساۋدا سالاسىنداعى ماماندىقتار» دەگەن تاقىرىپتاردا اشىق ساباق وتكىزدىم. مالتابار المات اۋىلدى جەردە كوپشىلىگى مال شارۋاشىلىعىمەن اينالىساتىندىقتان، وسى شارۋاشىلىققا قاتىستى ماماندىق تاڭداعىسى كەلەتىنىن جانە اۋرۋ مالداردى ەمدەپ ءوز ۇلەسىن قوسقىسى كەلەتىنىن ايتىپ ءوتتى. باسقا دا وقۋشىلار وزدەرى تاڭداعان ماماندىقتارى، ولاردى نە ءۇشىن تاڭداعانى تۋرالى وزدەرىنىڭ پىكىرلەرىن اشىق ءبىلدىردى. بۇل دا بولسا، وقۋشىلاردىڭ جەكە تۇلعا بولىپ قالىپتاسۋىنىڭ ءبىر كورىنىسى دەپ بىلەمىن.
ساباقتاردا، سىنىپتان تىس ساباقتاردا قازاقتىڭ ۇلتتىق تاعامدارى، كيىمدەرى، بۇيىمدارى جايلى سۇراقتار قويامىن، ۇلتتىق بۇيىمداردى جاساۋعا، تىگۋگە تاپسىرما بەرەمىن. مىسالى، قۇراق قۇراۋ، كيىز ءۇي ماكەتىن جاساۋ، تەكەمەتتىڭ ويۋىن ويۋ ت. ب. سونىمەن بىرگە، ۇرشىق ءيىرۋ، ءجۇن تۇتۋ، ساباۋ سەكىلدى اتا - بابادان كەلە جاتقان ۇلتتىق مۇرالارىمىزدى قوسىپ وتىرامىن. «اس – ادامنىڭ ارقاۋى»،- دەمەكشى «سالات دايارلاۋ»، «ءتاتتى تاعامدار» جاساۋدا دا قىزدار وزدەرىنىڭ شەبەرلىكتەرىن كورسەتىپ جاتادى. اتاپ ايتسام، پەرنەباي ءسانيا، ەسبولات ارۋجان، سايىنباي ءۇمىت، جۇمان نۇرلان، مايلىباي رۇستەم ت. ب وقۋشىلار.
ۇلتتىق بۇيىمدار، تاعامدار ت. ب تاقىرىپتار توڭىرەگىندە رەفەرات جازۋعا بەرەمىن. مۇنداي جۇمىستار وقۋشىلاردى ىزدەنىمپازدىققا، ماتەريالدى جان - جاقتى زەرتتەپ، تالداۋعا، قورىتىندى جاساۋعا ۇيرەنەدى. سونىمەن بىرگە ۇلتتىق دۇنيەلەرىمىزدى ەستە ساقتايدى.
پايدالانىلعان ادەبيەتتەر:
1. مەكتەپتەگى تەحنولوگيا. №7 - 2010 جىل
2. مەكتەپتەگى تەحنولوگيا. №11 - 2011 جىل
3. «ەڭبەككە باۋلۋ» ءپانىن وقىتۋ ادىستەمەسى. 1-4 سىنىپ. كۇنپەيىس جۇماحان. الماتى «دارىن» 2005ج.
4. ينتەرنەتتەن العان ماتەريال.
تاقىرىبى: تاماق جانە جەڭىل ونەركاسىپ سالاسىنداعى ماماندىقتار. ساۋدا سالاسىنداعى ماماندىقتار. (پرەزەنتاسياسىمەن)
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا تاماق جانە جەڭىل ونەركاسىپ سالاسىنداعى ماماندىقتار مەن ساۋدا سالاسىنداعى ماماندىقتار تۇرلەرى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ.
ب) تاربيەلىك: ساباق بارىسىندا وقۋشىلاردىڭ پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، ەلىمىزگە ءوز ۇلەسىن قوسا بىلەتىن مامان يەسى بولۋعا تاربيەلەۋ.
ۆ) دامىتۋشىلىق: ساباق بارىسىندا وقۋشىلاردىڭ ءوزى تاڭدايتىن ماماندىق تۋرالى ويىن ءبىر جۇيەگە كەلتىرىپ، ماقسات قويا بىلۋگە يكەمدىلىكتەرىن قالىپتاستىرۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباق
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق (ويىن)
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ، تالداۋ
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سلايد، تىرەك سىزبالار، تەست
ءپانارالىق بايلانىس: سىزۋ، گەوگرافيا، قارجى ساۋاتتىلىعى، پسيحولوگيا
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
- وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ؛
- وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ؛
- وقۋشىلاردىڭ نازارىن ساباققا اۋدارۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن پىسىقتاۋ.
1. ماماندىقتى قانداي تالاپتارعا قاراي تاڭداۋ كەرەك؟(تاڭداعان ماماندىق ادامعا ۇناۋى كەرەك، جۇمىستى الىپ جۇرە الاتىنداي قابىلەتى بولۋى كەرەك، ەڭبەك نارىعىندا سۇرانىسقا يە بولۋى قاجەت)
2. امەريكالىق پسيحولوگ د. حولاند كاسىبي ورتانى نەشە تيپكە بولەدى؟ ( التىعا: رەاليستىك، زەرتتەۋشىلىك، ارتيستىك، الەۋمەتتىك، كاسىپكەرلىك، كەڭسەلىك)
3. رەاليستىك تيپكە سيپاتتاما بەر.( رەاليستىك تيپكە قۇنتتى، ۇقىپتى، ۇتىمدى، داعدىلى ىسپەن اينالىساتىن ادامدار جاتادى)
4. ە. كليموۆ كاسىبي ورتانى نەشە تيپكە بولەدى؟( بەسكە: ادام - تابيعات، ادام - تەحنيكا، ادام - ونەر، ادام - بەلگىلى جۇيە، ادام - ادام)
5. « ادامنىڭ كاسىبي ورتاسىنا سايكەس كەلۋى، ەڭبەك جولىندا جاقسى تابىستارعا جەتۋىنە، وسۋىنە كەپىلدىك بەرەدى»، - دەگەن تەوريانى كىم ۇسىندى؟ ( امەريكالىق پسيحولوگ د. حولاند )
ميعا شابۋىل.
بەرىلگەن ماماندىقتاردى كليموۆ ۇسىنعان تيپتەرگە ءبولىپ جازۋ.
ماماندىق ۇلگىلەرى:
اگرونوم، فەرمەر، توكار، دارىگەر، شاحتەر، بيولوگ، ساتۋشى، باعبان، ءمۇعالىم، جولسەرىك،
باعدارلاماشى، سۋرەتشى، كاسسير، ديزاينەر، ينجەنەر، بانكير، عالىم، جازۋشى، فوتوگراف.
1. ادام – تابيعات: اگرونوم، فەرمەر، بيولوگ، باعبان.
2. ادام – تەحنيكا: توكار، شاحتەر، ينجەنەر.
3. ادام – ادام: دارىگەر، ساتۋشى، جولسەرىك، ءمۇعالىم.
4. ادام – بەلگىلى جۇيە: باعدارلاماشى، بانكير، كاسسير، عالىم.
5. ادام - ونەر: فوتوگراف، جازۋشى، سۋرەتشى، ديزاينەر.
ءىىى. جاڭا ساباق.
تاماق ونەركاسىبى سالاسىنا حالىقتى ازىق - تۇلىكپەن قامتاماسىز ەتەتىن وندىرىستەر جاتادى. تاماق ونەركاسىبى سالاسىنداعى ماماندىقتارعا: كونديتەر، ينجەنەر - تەحنولوگ، تەحنولوگ ماماندىقتارى جاتادى. تەحنولوگ ماماندىعى ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكتى تالاپ ەتەدى. ول شيكىزاتتى قابىلداپ الۋدان باستاپ، وراپ دۇكەنگە جىبەرگەنگە دەيىنگى جۇمىستارعا جاۋاپ بەرەدى. تەحنولوگ جان - جاقتى ءبىلىمدى بولۋ كەرەك. ماكارون ونىمدەرىن وندىرەتىن تەحنولوگ كونديتەرلىك فابريكالاردا، ناۋبايحانالاردا، زاۋىتتاردا جۇمىس ىستەيدى.
جەڭىل ونەركاسىپكە مىناداي ماماندىقتار جاتادى: ءيىرۋشى، توقىماشى، كونسترۋكتور - مودەلەر، سۋرەتشى - مودەلەر، ءپىشۋشى، تىگىنشى، ال سالالارىنا: تىگىن، توقىما، تريكوتاج، اياقكيىم ءوندىرىسى، بىلعارى گالانتەرەياسى بۇيىمدارى جاتادى.
ساۋدا – بۇل ءوندىرىس سفەراسى مەن تۇتىنىس سفەراسىندا تاۋار اينالىمىن جۇزەگە اسىراتىن شارۋاشىلىقتىڭ ءبىر سالاسى. ساۋدا سالاسىنداعى ماماندىقتارعا: ساتۋشى - كونسۋلتانت، ازىق - تۇلىك ساتۋشىسى، ساۋدا وكىلى، مەرچەندايزەر، ساۋدا اگەنتى، ساتىلىم مەنەدجەرى، كونترولەر - كاسسير ت. ب جاتادى. ساتۋشى - كونسۋلتانت تاۋار تۇرلەرىنە، ونىڭ قاسيەتتەرىنە سيپاتتاما بەرەدى. ساتىپ الىنعان زاتتىڭ جالپى باعاسىن شىعارىپ، چەگىن تەكسەرەدى. بوساعان سورەلەردى دەر كەزىندە تاۋارلارمەن تولىقتىرىپ تۇرادى. ساۋدا وكىلىنىڭ مىندەتى – شاعىن كوتەرمە تاۋارلاردى دۇكەندەرگە، ءدارىحانالارعا، سۋپەرماركەتتەرگە جەتكىزۋ تۋرالى كەلىسىمشارت جاساۋ. مەرچەندايزەرلەر ونىمدەرىن جانە جارنامالىق ماتەريالدارىن فيرمالار مەن دۇكەندەرگە ورنالاستىرۋمەن اينالىساتىن قىزمەتكەر. ساۋدا اگەنتى – جىلجىمايتىن مۇلىك ساۋداسىمەن نەمەسە ساقتاندىرۋ قىزمەتىمەن اينالىسادى. ياعني تاۋاردى تىكەلەي ادامدارعا ساتۋمەن اينالىسادى.
كوتەرمە ساۋدا مەنەدجەرى – تاۋاردىڭ وتە ۇلكەن پارتياسىن ساتۋمەن اينالىسادى. مىسالى: قۇرىلىس ماتەريالدارى، مەتاللوپراكاتتار، داندىك داقىلدار، بولشەكتەر ت. ب.
ءىۇ. جاڭا تۇسىنىكتەر مەن ءىس - ارەكەتتەر ءتاسىلىن قالىپتاستىرۋ.
سوزدىكپەن جۇمىس.
1. كونديتەر – كونفەت، تورت ت. ب ءتاتتى تاعامداردى دايارلايتىن مامان.
2. تريكوتاج – ءجىپتىڭ تۇزاقتالىپ، ءوزارا ايقاسۋى ارقىلى توقىلعان توقىما ماتا.
3. گالانتەرەيا – ۇساق-تۇيەك بۇيىمدار شىعاراتىن فابريكا.
4. كونسترۋكتور – ءبىر نارسەنىڭ كونسترۋكسياسىن جاساۋشى، قۇراستىرۋشى.
5. مودەلەر – ءساندى مودەلدى زاتتىڭ ۇلگىسىن جاسايتىن مامان.
6. ءيىرۋشى – جۇننەن، ماقتادان ءجىپ ەسۋشى، شيراتۋشى.
ءۇ. جاڭا تۇسىنىكتى تەكسەرۋ.
1. تاماق ونەركاسىبىنە ءتان ماماندىقتاردى اتا.(كونديتەر، ينجەنەر - تەحنولوگ، تەحنولوگ)
2. ءيىرۋشى دەگەنىمىز كىم؟(جۇننەن، ماقتادان ۇرشىقپەن ءجىپ ەسۋشى، شيراتۋشى)
3. ساۋدا وكىلىنىڭ مىندەتى (شاعىن كوتەرمە تاۋارلاردى دۇكەندەرگە، ءدارىحانالارعا، سۋپەرماركەتتەرگە جەتكىزۋ تۋرالى كەلىسىمشارت جاساۋ)
4. جەڭىل ونەركاسىپكە قانداي سالالار جاتادى؟(تىگىن، توقىما، تريكوتاج، اياقكيىم ءوندىرىسى، بىلعارى گالانتەرەياسى بۇيىمدارى)
5. شاراپ اشىتۋشى تەحنولوگ قانداي پاندەردى ءبىلۋ كەرەك؟(فيزيكا، حيميا، بيولوگيا)
ءۇى. ساباقتى بەكىتۋ.
1. ساۋدا سالاسىنداعى ماماندىقتاردى اتا (ساتۋشى - كونسۋلتانت، ساتۋشى، ساۋدا وكىلى، ساۋدا اگەنتى، كانترولەر - كاسسير، مەرچەندايزەر، ساتىلىم مەنەدجەرى)
2. گالانتەرەيا دەگەنىمىز نە؟ (ۇساق - تۇيەك بۇيىمدار شىعاراتىن فابريكا)
3. مەرچەندايزەر قانداي قىزمەت اتقارادى؟ (ونىمدەرىن جانە جارنامالىق ماتەريالدارىن فيرمالار مەن دۇكەندەرگە ورنالاستىرۋمەن اينالىسادى)
4. ساۋدا پروسەسىندە نەشە ادام قارىم - قاتىناس جاسايدى؟ (ساتۋشى مەن ساتىپ الۋشى)
5. جەڭىل ونەركاسىپكە ءتان ماماندىقتاردى اتا (توقىماشى، كونسترۋكتور - مودەلەر، سۋرەتشى - مودەلەر، ءپىشۋشى، تىگىنشى، ءيىرۋشى)
ءۇىى. ساباقتى قورىتۋ.
تەست.
1. ماماندىقتى مەڭگەرگەن ادامدى قالاي اتايدى؟
ا) مامان؛ ب) ماماندىق؛ ۆ) كاسىپكەر.
2. ۇستامدىلىق قانداي كاسىپ يەسىنە قاجەت؟
ا) سۋرەتشى؛ ب) ساتۋشى؛ ۆ) ءانشى.
3. تاۋار تۇرلەرىنە، ونىڭ قاسيەتتەرىنە سيپاتتاما بەرەتىن مامان:
ا) ماكلەر؛ ب) كونترولەر - كاسسير؛ ۆ) ساتۋشى - كونسۋلتانت.
4. جۇننەن، ماقتادان ءجىپ ەسۋشى، شيراتۋشى
ا) توقىماشى؛ ب) ءيىرۋشى؛ ۆ) تىگىنشى.
5. ادام ونەرىنە جاتاتىن مامان:
ا) ساتۋشى؛ ب) اگرونوم؛ ۆ) ديزاينەر.
6. ساتۋشىعا قانداي تالاپ قويىلادى؟
ا) شەبەرلىك؛ ب) شىدامدىلىق؛ ۆ) كۇش يەسى.
ءۇىىى. باعالاۋ.
ءىح. ءۇي تاپسىرماسى.
1. تاماق جانە جەڭىل ونەركاسىپ سالاسىنداعى ماماندىقتار. ساۋدا سالاسىنداعى ماماندىقتار.
2. « مەن تاڭداعان ماماندىق» تاقىرىبىنا ەسسە جازۋ.
باياندامانى اياقتاي كەلە، ءوز ءىس تاجىريبەمە توقتالىپ وتەيىن. تەحنولوگيا ساباعى وقۋشىلاردى جەكە تۇلعا ەتىپ قالىپتاستىرۋدا ماڭىزى زور ءپان دەپ ايتار ەدىم. سەبەبى، «اۋىل شارۋاشىلىعى»، «مال شارۋاشىلىعى»، «ساندىك قولدانبالى ونەر»، «تاماق ازىرلەۋ تەحنولوگياسى» ت. ب تاقىرىپتار توڭىرەگىندە وقۋشىلار بەلگىلى ءبىر ماماندىققا، جەكە تۇلعا بولىپ قالىپتاسۋعا يكەمدەلەدى، بەيىمدەلەدى.
ءوزىم ساباق بەرەتىن سىنىپتاردا ەڭبەك ەتۋ - ءاربىر ادامنىڭ مىندەتى ەكەنىن ۇنەمى ايتىپ وتىرامىن. 9 - سىنىپتا «تاماق جانە جەڭىل ونەركاسىپ سالاسىنداعى ماماندىقتار»، «ساۋدا سالاسىنداعى ماماندىقتار» دەگەن تاقىرىپتاردا اشىق ساباق وتكىزدىم. مالتابار المات اۋىلدى جەردە كوپشىلىگى مال شارۋاشىلىعىمەن اينالىساتىندىقتان، وسى شارۋاشىلىققا قاتىستى ماماندىق تاڭداعىسى كەلەتىنىن جانە اۋرۋ مالداردى ەمدەپ ءوز ۇلەسىن قوسقىسى كەلەتىنىن ايتىپ ءوتتى. باسقا دا وقۋشىلار وزدەرى تاڭداعان ماماندىقتارى، ولاردى نە ءۇشىن تاڭداعانى تۋرالى وزدەرىنىڭ پىكىرلەرىن اشىق ءبىلدىردى. بۇل دا بولسا، وقۋشىلاردىڭ جەكە تۇلعا بولىپ قالىپتاسۋىنىڭ ءبىر كورىنىسى دەپ بىلەمىن.
ساباقتاردا، سىنىپتان تىس ساباقتاردا قازاقتىڭ ۇلتتىق تاعامدارى، كيىمدەرى، بۇيىمدارى جايلى سۇراقتار قويامىن، ۇلتتىق بۇيىمداردى جاساۋعا، تىگۋگە تاپسىرما بەرەمىن. مىسالى، قۇراق قۇراۋ، كيىز ءۇي ماكەتىن جاساۋ، تەكەمەتتىڭ ويۋىن ويۋ ت. ب. سونىمەن بىرگە، ۇرشىق ءيىرۋ، ءجۇن تۇتۋ، ساباۋ سەكىلدى اتا - بابادان كەلە جاتقان ۇلتتىق مۇرالارىمىزدى قوسىپ وتىرامىن. «اس – ادامنىڭ ارقاۋى»،- دەمەكشى «سالات دايارلاۋ»، «ءتاتتى تاعامدار» جاساۋدا دا قىزدار وزدەرىنىڭ شەبەرلىكتەرىن كورسەتىپ جاتادى. اتاپ ايتسام، پەرنەباي ءسانيا، ەسبولات ارۋجان، سايىنباي ءۇمىت، جۇمان نۇرلان، مايلىباي رۇستەم ت. ب وقۋشىلار.
ۇلتتىق بۇيىمدار، تاعامدار ت. ب تاقىرىپتار توڭىرەگىندە رەفەرات جازۋعا بەرەمىن. مۇنداي جۇمىستار وقۋشىلاردى ىزدەنىمپازدىققا، ماتەريالدى جان - جاقتى زەرتتەپ، تالداۋعا، قورىتىندى جاساۋعا ۇيرەنەدى. سونىمەن بىرگە ۇلتتىق دۇنيەلەرىمىزدى ەستە ساقتايدى.
پايدالانىلعان ادەبيەتتەر:
1. مەكتەپتەگى تەحنولوگيا. №7 - 2010 جىل
2. مەكتەپتەگى تەحنولوگيا. №11 - 2011 جىل
3. «ەڭبەككە باۋلۋ» ءپانىن وقىتۋ ادىستەمەسى. 1-4 سىنىپ. كۇنپەيىس جۇماحان. الماتى «دارىن» 2005ج.
4. ينتەرنەتتەن العان ماتەريال.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
