InfoHub Logo

    قازاقستان - كسرو-دان ءبولىنىپ شىققان مەملەكەتتەردىڭ ءبىرى. 1991 جىلى 16 جەلتوقساندا “قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك تاۋەلسىزدىگى تۋرالى” كونستيتۋسيالىق زاڭ قابىلداندى. سول كۇننەن باستاپ قازاقستان ءوسىپ وركەندەۋدە. ەڭ بىرىنشىدەن، قازاقستان ءوز پرەزيدەنتىن سايلادى. 1991 جىلدىڭ 1 جەلتوقسانىندا حالىقتىق سايلاۋ ارقىلى نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ العاشقى پرەزيدەنتى بولىپ تاعايىندالدى. كەيىننەن، پرەزيدەنت تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ شەكاراسىن انىقتاپ، بەلگىلەدى. دەربەس مەملەكەتتىڭ ءانۇران، ەلتاڭبا، تۋ سەكىلدى مەملەكەتتىك رامىزدەرىن بەلگىلەدى. مەملەكەتتىڭ باستى اقشاسى – تەڭگە بولىپ بەكىتىلدى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اتا زاڭى – كونستيتۋسيا زاڭدار جيناعى جارىق كوردى. نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆ ەل استاناسىن “استانا" دەپ اتادى. استانامىزدىڭ ءوسىپ، كوركەيۋىنە بار كۇش-جىگەرىن سالدى. بۇگىندە استانا – يۋنەسكو-نىڭ شەشىمىمەن “بەيبىتشىلىك قالاسى" اتاندى. 
قازاقستان تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىن وزگە ەلدەرمەن تەرەزەسى تەڭ بولدى. دامىعان 50 ەلدىڭ قاتارىنا قوسىلدى. بۇگىندە قازاقستان الەم ەلدەرى اراسىندا جەر كولەمى بويىنشا توعىزىنشى ورىندى يەلەنىپ وتىر. بۇل دا ءبىر ۇلكەن جەتىستىك. وسىناۋ كەڭ بايتاق جەردە ءقازىر 150-دەن استام ۇلت-وكىلدەرى ءتاتۋ-تاتتى ءومىر ءسۇرىپ جاتىر. باسقا ۇلتتاردىڭ ءومىر سۇرۋىنە ەلىمىزدە بارلىق جاعداي جاسالعان. وزگە ۇلت-وكىلدەرىنىڭ تاڭداۋى مەن قالاۋىنا قۇرمەتپەن قاراۋعا ءتيىسپىز. 
ەلىمىزدە بايقوڭىر عارىش ايلاعى پايدا بولدى. قازاقستاننىڭ اتىنان ەڭ العاش عارىشقا توقتار اۋباكىروۆ ۇشقان بولاتىن. ونىڭ ساپارى جاقسى اياقتالعان سوڭ، تالعات مۇسابايەۆ عارىشقا اتتاندى. كەيىننەن، ايدىن ايىمبەتوۆ عارىشتى باعىندىردى. بۇل – تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ جەتىستىكتەرىنىڭ تەك ءبىر بولىگى. 
قازاقستاننىڭ نامىسىن قورعايمىن دەگەن ەرجۇرەك، باتىل سپورتشىلار وزگە مەملەكەتتەردەگى جارىستارعا، وليمپيادالارعا قاتىسا باستادى. قازاقستاننىڭ تۋىن كوككە كوتەرىپ، ەلگە جەڭىستەرىمەن، جۇلدەلى ورىندارىمەن ورالا باستادى. وزگە ەلدەن العان تاجىريبەلەرىمەن ءبولىسىپ، سپورتتى جانداندىرۋعا اتسالىستى. 
قازاقستاننىڭ ەلورداسى استانا قالاسىندا حالىقارالىق كورمەلەر بيۋروسى ۇيىمداستىرعان حالىقارالىق كورمە ءوتتى. كورمە 2017 جىلدىڭ 10 ماۋسىم مەن 10 قىركۇيەك ارالىعىندا وتكەن بولاتىن. كورمەنىڭ باستى تاقىرىبى – “بولاشاق قۋات". EXPO 2017 كورمەسىنە 115 مەملەكەت جانە 22 حالىقارالىق ۇيىم قاتىستى. كورمەنى تاماشالاۋعا 3 ميلليوننان استام ادام كەلدى. بۇل كورمە ارقىلى قازاقستان دامىپ، ەلگە تۋريستەر اعىلا باستادى. 
بىلتىر ياعني، 2021 جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تاۋەلسىزدىگىنە 30 جىل تولدى. 30 جىل ىشىندە ەلدىڭ ءال-اۋقاتىن كوتەرىپ، ءتول مادەنيەتىمىز بەن مەملەكەتتىك ءتىلدى جاڭعىرتۋ ىسىندە قىرۋار جۇمىستار جاسالدى. ەلىمىزدە ءبىلىم، عىلىم، دەنساۋلىق، سپورت، اقپاراتتىق تەحنولوگيالار سالالارى ايرىقشا دامۋ ۇستىندە. حالىقتىڭ دا وي-ساناسى جەتىلىپ ءوز ازاماتتىق قۇقىقتارىن ۇيرەنۋ ۇستىندە. حالقىمىزدىڭ ەجەلدەن كەلە جاتقان داستۇرلەرىمىز ناسيحاتتالىپ، ەلىمىز رۋحاني جاڭعىرۋدا. ءقازىر ىرگەلى تاۋەلسىز ەل، دەموكراتيالىق ءداستۇردى بەرىك ۇستانعان قۋاتتى مەملەكەت بولدىق. 
ءبىز تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلدىعىن دۇركىرەتىپ اتاپ وتتىك. ءبىزدىڭ مەكتەپ ءبىتىرۋىمىز وسى جىلمەن تۇسپا-تۇس كەلگەندىكتەن، مەرەكەنى ەرەكشە تويلادىق. سول سەبەپتى، تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلدىعىنا ارنالعان “تاۋەلسىزدىك ۇلاندارى” اتتى كونسەرتتىك باعدارلاما ۇيىمداستىردىق. بۇل كونسەرتتە مەكتەبىمىزدىڭ تۇلەكتەرى رەتىندە ءوز ونەرلەرىمىزدى كوپشىلىككە پاش ەتتىك. كونسەرت بارىسىندا ءبىز تاۋەلسىزدىك جايىندا اندەر شىرقادىق. تۇلەكتەرمەن فلەشموب ۇيىمداستىرىپ، ونى بىرگە بيلەدىك. تاۋەلسىزدىككە قاتىستى مونولوگتار وقىلىپ، كورىنىستەر كورسەتكەن بولاتىنبىز. سوڭىندا، بىزگە، قازاق حالقىنا تاۋەلسىزدىكتى نايزانىڭ ۇشىمەن، اق بىلەكتىڭ كۇشىمەن الىپ بەرگەن جاندار ءۇشىن باسىمىزدى ءيىپ، العىس بىلدىردىك. رۋحتارىنا تاعزىم ەتتىك.
بۇل ءۇردىس ۋنيۆەرسيتەتتە دە جالعاستى. ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندە تاۋەلسىزدىك ونكۇندىگى وتكەن بولاتىن. قازۇۋ-دا ۇزدىك قىزمەتكەرلەردى انىقتاۋ، ولاردى الەۋمەتتىك جانە مورالدىق قولداۋ جانە ىنتالاندىرۋ ماقساتىندا “ەڭ ۇزدىك مامان-2021” بايقاۋى ءوتتى. بۇل سايىستىڭ 10 جىلدىق العاشقى مەرەيتويى تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلدىعىنا ارنالىپ ۇيىمداستىرىلعان بولاتىن. جانە ءبىزدىڭ جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىندە دە تاۋەلسىزدىككە ارنالعان ءىس-شارالار وتكىزىلدى. 
 مەن قازاقستاندا، تاۋەلسىز مەملەكەتتە دۇنيەگە كەلگەنىمە جانە ءقازىر وسىندا ءومىر ءسۇرىپ جاتقانىما ريزامىن. تاۋەلسىزدىك – ءبىزدىڭ ەڭ باستى يگىلىگىمىز، باعا جەتپەس قۇندىلىعىمىز. تاۋەلسىزدىكتى ساقتاپ قالۋ – ءارقايسىسىمىزدىڭ پارىزىمىز. مەن تاۋەلسىز ەلدىڭ تاۋەلسىز ۇلانىمىن. مەن تاۋەلسىز ەلىمدى وركەندەتىپ، دامىتۋ ءۇشىن ساپالى ءبىلىم الىپ، ەلىمنىڭ كوركەيۋىنە ءوز ۇلەسىمدى قوسامىن. تاۋەلسىز قازاقستانىم مەنىڭ!

 

---