تۇنەكتەگى ديالوگ
(نوۆەللا)
اۋدارعان ب.قوجابەكوۆا
1
داۋىس: — سەن مەن ويلاعاننان مۇلدەم وزگە ادام بولىپ شىقتىڭ.
مەن: — ول ءۇشىن مەن جاۋاپتى ەمەسپىن.
داۋىس: — الايدا وسى قاتەنىڭ بولۋىنا سەن ءوزىڭ جاعداي جاسادىڭ.
مەن: — مەن ەش ۋاقىتتا ەشكىمگە جاعداي جاساعان ەمەسپىن.
داۋىس: — سەن سۇلۋلىقتى ءسۇيۋشى ەدىڭ — الدە سۇلۋلىقتى سۇيەتىن ءتۇر كورسەتتىڭ بە؟
مەن: — مەن ادەمىلىكتى ءالى دە سۇيەم.
داۋىس: — نەنى سۇيەم دەيسىڭ؟ ادەمىلىكتى مە؟ الدە ءبىر ءى انا ايەلدى مە؟
مەن: — ەكەۋىن دە سۇيەم.
داۋىس: — (كەكەتە كۇلىپ). سىڭايى، سەن بۇل ەكەۋى بىر-بىرىنە كەرەعار نارسەلەر دەپ ويلامايتىن بولساڭ كەرەك.
مەن: — ال كىم سولاي ويلايدى؟ ايەلدى سۇيگەن ادام، كونە فارفور توستاقتى جاراتپاۋى مۇمكىن. ءبىراق بۇنىڭ ءمانىسىن ءتۇسىندىرۋ وپ-وڭاي: بار بولعانى الگى ادامنىڭ كونە فارفور توستاققا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك سەزىمى جوق.
داۋىس: — دەمەك، سەن تۇرلاۋسىز ەكەنسىڭ عوي.
مەن: — ەگەر بۇنى تۇرلاۋسىزدىق ساناساڭ، وندا دەنەسىن ۇدايى سۋلى سۇلگىمەن ىسقىلايتىن تىنىس جولى قابىنعان ناۋقاس قانا ەڭ تۇرلاۋلى، تياناقتى ادام بولدى عوي.
داۋىس: — قايراتتى ادام سياقتانىپ قوقيلانۋىڭدى قويشى. سەن رۋحاني ءالسىز ادامسىڭ. ءبىراق بۇلاي سويلەۋىڭنىڭ سىرى بەلگىلى، ءوزىڭدى قورشاعان ورتانىڭ، قوعامنىڭ قاھارلى كارىنە ىلىكپەۋدىڭ امالى.
مەن: — بۇل جاعىن دا ەسكەرەتىنىم راس. ءوزىڭ ويلاپ كورشى: ەگەر مەن قورعانباسام، ءتۇپتىڭ تۇبىندە تاپتاۋعا تۇسەم عوي.
داۋىس: — قانداي ۇياتسىز ادام ەدىڭ!
مەن: — تيتتەي دە ۇياتسىز ەمەسپىن. مەنىڭ جۇرەگىم بولىمسىز نارسەگە بولا قان جىلايدى، جاماندىق كورسە مۇز تيگەندەي جيىرىلا قالادى.
داۋىس: — سەن ءوزىڭدى بار قايراتى بويىندا تۇرعان، كەمەلىنە كەلگەن ادام سانايسىڭ با؟
مەن: — ەندى شە، بار قايراتى بويىندا تۇرعان، ومىرگە قۇشتار جاننىڭ ءبىرى ءسوزسىز مەنمىن. ءبىراق تىرلىكتەگى ەڭ قايراتتى، كۇشتى جان ەمەسپىن. ەگەر مەن ەڭ كۇشتى بولسام، گەتە ەسىمدى ادام بىردەن جانسىز تۇلعاعا اينالار ەدى.
داۋىس: — گەتەنىڭ ماحابباتى ءمولدىر، سەزىمى قىلاۋسىز بولعان.
مەن: — بۇل — وتىرىك. ادەبيەت تاريحشىلارىنىڭ وتىرىگى. گەتە 35 جاسىندا يتالياعا قاشقان. ءيا. بۇل ناعىز باس ساۋعالاپ قاشۋ بولاتىن. ال ەندى وسى قۇپيانى گەتەنىڭ وزىنەن باسقا ءبىر عانا ادام — شتەين حانىم بىلگەن.
داۋىس: — سەنىڭ بۇنىڭ اقتالۋدىڭ امالى. اقتالۋدان وڭاي نارسە جوق.
مەن: — اقتالۋ وڭاي ءىس ەمەس. ەگەر ول وڭاي بولسا، ادۆوكات اتالاتىن ماماندىق ومىرگە كەلمەس ەدى.
داۋىس: — ءاي، مەكەر مىلجىڭ-اي! ەندى ەشكىم سەنىڭ ماڭايىڭنان جۇرمەس-اۋ.
مەن: — مىنا تىرلىكتە جۇرەگىمدى جىلىتاتىن، تولقىتاتىن اعاش، وزەن-سۋ باردا مەن جالعىز ەمەسپىن. بۇدان باسقا جاپون، جۇڭگو، شىعىس پەن باتىس كىتاپتارى بار، ۇزىن سانى ءۇش جۇزدەن اسادى.
داۋىس: — ءبىراق سەن وقىرماندارىڭدى ماڭگىلىككە جوعالتتىڭ.
مەن: — مەنىڭ وقىرماندارىم بولاشاقتا بولماق.
داۋىس: — بولاشاقتاعى وقىرماندارىڭ — اۋزىڭا نان سالا ما؟
مەن: — قازىرگىلەردىڭ دە جارىتقانى شامالى. ءبىر بەتكە ون يەن عانا تولەيدى، بۇل مەنىڭ ەڭ جوعارعى قالاماقىم.
داۋىس: — سەن داۋلەتتى سياقتى ەدىڭ.
مەن: — مەنىڭ بار داۋلەتىم — حوندزەيدەگى ۇلتاراقتاي جەر. ايلىق كىرىسىم ەڭ ءتاۋىر دەگەندە ءۇش ءجۇز يەننەن اسقان جوق.
داۋىس: — ءبىراق سەنىڭ ءۇيىڭ بار. جاڭا ادەبيەت حرەستوماتياسىن قۇراستىردىڭ.
مەن: — ءۇيىمنىڭ ىشىندە تىنىسىم تارىلادى، ەڭسەم ەزىلەدى. حرەستوماتيانى ساتقاننان تۇسكەن پايدانى ساعان بەردىم، ويتكەنى بار تاپقانىم ءتورت ءجۇز — بەس ءجۇز يەن.
داۋىس: — ءبىراق سەن سول حرەستوماتيانىڭ قۇراستىرۋشىسىڭ. سونىڭ ءۇشىن دە ۇيالۋىڭ كەرەك.
مەن: — وعان نەسىنە ۇيالامىن؟
داۋىس: — سەن اعارتۋ ءىسىنىڭ قايراتكەرلەرى قاتارىنا كىردىڭ.
مەن: — وتىرىك. ءبىز ەمەس، اعارتۋشى — قايراتكەرلەر ءبىزدىڭ قاتارىمىزعا كىرىپ العان. مەن تەك ولاردىڭ جۇمىسىن وزىمە قايتارىپ الدىم.
داۋىس: — سەن ناسۋمە — سەنسەيدىڭ شاكىرتى ەمەس پە ەدىڭ؟
مەن: — ناسۋمە — سەنسەيدىڭ شاكىرتى ەكەنىمە ەش كۇمان جوق. سەن مۇمكىن ادەبيەتپەن شۇعىلدانعان سوسەني — سەنسەيدى بىلەرسىڭ. ءبىراق سەن باسقا ناسۋمە — سەنسەيدى، ماجنۇنگە ۇقساس دانىشپان ناسۋمە — سەنسەيدى بىلمەسسىڭ.
داۋىس: — سەندە ەشقانداي يدەيا جوق. ال ەگەر ءبىرلى-جارلىسى بار بولسا-داعى ءبارى قاراما-قايشىلىققا تولى.
مەن: — بۇل مەنىڭ ۇدايى العا ۇمتىلاتىنىمنىڭ ايعاعى. تەك ناقۇرىس قانا كۇننىڭ كۇبىدەن كىشى ەكەنىنە ءشۇباسىز سەنەدى.
داۋىس: — مەنمەنشىلدىگىڭ، ايتەۋىر، بىردە تۇبىڭە جەتەدى.
مەن: — كەيدە مەن: ءوز توسەگىندە جاتىپ ولەتىن ادام مەن ەمەس شىعارمىن دەپ ويلايتىنمىن.
داۋىس: — سوندا ولىمنەن قورىقپايتىن بولعانىڭ با؟ سولاي ما؟
مەن: — مەن ولىمنەن قورقام. ءبىراق ولگەننىڭ ەش قيىندىعى جوق. موينىما الدەنەشە رەت بۇعاۋ سالىپ تا كوردىم. الايدا جيىرما سەكۋندتاي قينالعان سوڭ بىرتە-بىرتە بويىڭدى الدەبىر جاعىمدى سەزىم شىمىرلاتا باستايدى. مەن اجالمەن بەتپە-بەت كەلگەندە ەمەس، الدەبىر جاعىمسىز جاعداي كەزىككەندە ەش كىبىرتىكتەمەي ولۋگە ءازىرمىن.
داۋىس: — ەندەشە، نەگە ولمەي ءجۇرسىڭ؟ ءبارى سەنى قىلمىسكەر سانايدى، زاڭ دا وسىنى راستايدى.
مەن: — بۇنىمەن كەلىسەم. ۆارلەن، ۆاگنەر، بولماسا ۇلى سترينبەرگ كەلىسكەندەي كەلىسەم.
داۋىس: — ءبىراق كۇناڭدى جەڭىلدەتىپ، كىناڭدى وتەۋگە ارەكەت قىلىپ جۇرگەن سەن جوقسىڭ.
مەن: — جوق، ارەكەت قىلىپ ءجۇرمىن. ازاپتانۋدان اسقان وتەۋ جوق.
داۋىس: — سەن تۇزەلۋدەن كەتكەن وڭباعانسىڭ.
مەن: — مەن ىزگى اداممىن با دەيمىن. ەگەر وڭباعان بولسام، بۇلاي ازاپتانباسام كەرەك-تى. وندا ءسوزىمدى ساۋداعا سالىپ، ايەلدەردىڭ قالتاسىن قاعار ەدىم.
داۋىس: — وندا ناقۇرىس شىعارسىڭ.
مەن: — ءيا. ناقۇرىس بولارمىن. "اقىماقتىڭ اقتالۋىن" جازعان دا ماعان رۋحاني جاعىنان جاقىن ناقۇرىس.
داۋىس: — سەن ءومىردى بىلمەيسىڭ.
مەن: — ەگەر ءومىردى ءبىلۋ ەڭ باستى نارسە بولسا، وندا ىسكەر ادامدار ەلدىڭ بارىنەن بيىكتە تۇرار ەدى.
داۋىس: — سەن ماحابباتتى ەرىككەننىڭ ەرمەگى سانايتىن سياقتاناتىنسىڭ. الايدا ەندى اۋەل باستان ماحابباتتى تىرلىكتەگى بار نارسەنىڭ بارىنەن جوعارى قويىپ كەلگەنىڭ بەلگىلى بولدى.
مەن: — جوق، ەش ۋاقىتتا ماحابباتتى بارىنەن جوعارى قويعان ەمەسپىن. مەن اقىنمىن. سۋرەتكەرمىن.
داۋىس: — اكەڭدى، اناڭدى، جارىڭ مەن بالالارىڭدى سول ءبىر عانا ماحاببات ءۇشىن تاستاپ كەتتىڭ ەمەس پە.
مەن: — وتىرىك ايتاسىڭ. اكەم مەن شەشەمنەن، ايەلىم مەن بالالارىمنان تەك ءوزىم ءۇشىن عانا كەتتىم.
داۋىس: — دەمەك، سەن ءوزىمشىلسىڭ.
مەن: — وكىنىشكە وراي، مەن ءوزىمشىل ەمەسپىن. ءبىراق ءوزىمشىل بولسام دەپ ەدىم.
داۋىس: — سورىڭا قاراي، سەن وسى زامانعى وزىمشىلدىك دەرتىن جۇقتىرىپ العانسىڭ.
مەن: — وسى زامانعى ادامنىڭ ءبارى وسىنداي.
داۋىس: — وسى زامانعى ادام كونە ءداۋىر ادامدارىنىڭ شيرەگىنە دە كەلمەيدى.
مەن: — كونە ءداۋىر ادامدارى دا ءوز كەزىندە "وسى زامانعى ادام" بولعان.
داۋىس: — ايەلىڭ مەن بالالارىڭدى ايامايسىڭ با؟
مەن: — ولاردى اياماۋ ەش مۇمكىن ەمەس، كىم دە بولسا ايايدى. گەتەننىڭ حاتتارىن وقىساڭ وسىعان كوزىڭ جەتەدى.
داۋىس: — سەن كەرى ءىسىڭنىڭ ءبارىن دۇرىس دەپ اقتاۋعا ءازىر تۇراسىڭ.
مەن: — ەگەر ويىمدا تەك اقتالۋ تۇرسا، سەنىمەن سويلەسىپ نەم بار.
داۋىس: — دەمەك، سەن ءوزىڭدى اقتامايسىڭ عوي؟
مەن: — مەن تەك تاعدىرعا مويىنسۇنام.
داۋىس: — ال ادامدار الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىگىڭدى قايتەسىڭ؟
مەن: — مەندەگى جاقسى-جامان قاسيەتتىڭ تورتتەن ءبىرى — اتا-بابامنان اۋىسقان، ەندى ءبىر بولىگىن ءوزىمدى قورشاعان ورتادان العام، ءۇشىنشى بولىگى — كەزدەيسوق جابىسقان، ءتورتىنشى بولىگىنە عانا جاۋاپكەرمىن.
داۋىس: — قانداي كۇيكى، ۇساق ادام ەدىڭ؟
مەن: — جۇرتتىڭ ءبارى مەن سياقتى ۇساق.
داۋىس: — دەمەك، سەن ءساتانيسسىڭ .
مەن: — وكىنىشكە وراي، مەن ساتانيست ەمەسپىن. اسىرەسە قارا باسىنىڭ قامىن ويلايتىن ساتانيستەردى جەك كورەم.
داۋىس: — (ءبىرازعا دەيىن ءۇنسىز قالادى). قالاي بولعاندا دا سەن ازاپتانۋلىسىڭ. ەڭ قۇرىعاندا وسىنى مويىنداشى.
مەن: — اسىرىپ سويلەمە! مۇمكىن، مەن ازاپتانعاندى ءتاۋىر كورەتىن شىعارمىن. ول از دەسەڭ، "كىم كوپ الىپ ۇيرەنسە، سول بەرۋدەن، بىردەڭەنى جوعالتۋدان قاتتى قورقادى"، ال رۋحى كۇشتى ادامدار جوعالتقاننان قورىقپايدى.
داۋىس: — مۇمكىن، سەن شەكتەن تىس ادال بولارسىڭ. الدە جاي سايقىمازاقسىڭ با؟
مەن: — ءوزىم-داعى وسى مەن كىممىن دەپ ويلايمىن.
داۋىس: — سەن ءوزىڭنىڭ رەاليست ەكەنىڭە سەنىمدى ەدىڭ عوي.
مەن: — ول كەزدە شەكتەن تىس يدەاليست بولاتىنمىن.
داۋىس: — مىنا تۇرىڭمەن ارام ولەسىڭ عوي.
مەن: — مەنى جاراتقان كۇش ەكىنشى مارتە قايتا جاراتار.
داۋىس: — وندا ازابىڭدى تارتىپ، يت تىرلىگىڭدى كەشە بەر. مەن سەنىمەن قوش ايتىسامىن.
مەن: — توقتاي تۇر. كوزىمە ءبىر كورىنبەي-اق سىرلاسىما اينالعان، سان-قيلى سۇراعىڭمەن ويلانۋعا ءماجبۇر ەتكەن سەن كىمسىڭ؟
داۋىس: — مەن بە؟ مەن تاڭسارىدە ياكوۆ ىبىلىسپەن ايقاسقان پەرىشتەمىن.
2
داۋىس: — سەن عاجاپ قايراتتى جانسىڭ.
مەن: — جوق، قايراتتى دا، ەر جۇرەك تە ەمەسپىن. ەگەر مەن ەر جۇرەك بولسام، ارىستاننىڭ اۋزىنا الدىن-الا ۇمتىلماس ەدىم، ونىڭ مەنى ازۋىنا باسقانىن كۇتەر ەدىم.
داۋىس: — ءبىراق سەنىڭ ىستەگەنىڭدە ءبىر ادامشىلىق قاسيەت بار.
مەن: — ادامشىلىق قاسيەتپەن قاتار حايۋاندىق بىردەڭە دە بار.
داۋىس: — سەن ەشقانداي دا جامانشىلىق جاساعان جوقسىڭ. تەك قازىرگى قوعامدىق قۇرىلىستىڭ ادىلەتسىزدىگىنەن ازاپ شەگىپ ءجۇرسىڭ.
مەن: — ءتىپتى قوعامدىق قۇرىلىس وزگەرگەن كۇننىڭ وزىندە مەنىڭ ىستەگەندەرىم، ايتەۋىر، بىرەۋدى باقىتسىز ەتەرى ءسوزسىز.
داۋىس: — ءبىراق، ايتەۋىر، وزىڭە-وزىڭ قول سالعان جوقسىڭ عوي. ياكي ەرىك-جىگەرىڭ مىقتى دەگەن ءسوز.
مەن: — تالاي رەت ءوزىمدى-وزىم ولتىرگىم كەلگەن. ماسەلەن ءوز اجالىنان ءولىپتى دەپ ايتسىن دەگەن ويمەن كۇنىنە ونداعان شىبىن جۇتاتىنمىن. شىبىندى اۋەلى مىجعىلاپ الىپ، سوڭىنان جۇتا سالۋ وپ-وڭاي. ءبىراق شايناۋ سونشا جيىركەنىشتى.
داۋىس: — ونىڭ ەسەسىنە سەن ۇلى ادام بولاسىڭ.
مەن: — مەن ۇلىلىقتى كوكسەمەيمىن. تىلەگەنىم تەك تىنىشتىق. ۆاگنەردىڭ حاتتارىن وقىپ كورشى. ول سۇيىكتى ايەلىم مەن ەكى-ۇش بالامدى اسىراپ—ساقتاۋعا مولىنان جەتەتىن اقشام بولسا، ۇلى ونەر تۋىندىسىن جاساماي-اق ءوز ومىرىمە قاناعاتتانار ەدىم دەپ جازادى.
ءتىپتى ۆاگنەر وسىلاي ويلايدى. اسقان ءوزىمشىل ۆاگنەردىڭ ءوزى وسىنداي.
داۋىس: — قالاي بولعاندا دا سەن ازاپتانىپ ءجۇرسىڭ. دەمەك، ۇياتىڭ بار ادامسىڭ.
مەن: — مەندە ۇيات دەگەن جوق. تەك جۇيكە عانا بار.
داۋىس: — سەنىڭ وتباسىلىق ءومىرىڭ كەلىسپەدى.
مەن: — ءبىراق ايەلىم ءاردايىم ماعان ادال بولدى.
داۋىس: — سەنىڭ باقىتسىزدىعىڭ سانالى، ەستى باقىتسىزدىق. وزگەلەردە ولاي ەمەس.
مەن: — وتىرىك ايتاسىڭ. مەن ءومىردى وزگەلەردەن ناشار بىلەمىن. ويسىز ءومىر سۇرەمىن.
داۋىس: — ءبىراق سەن ادالسىڭ. ءوزىڭ سۇيگەن ايەلدىڭ كۇيەۋىنە بارىپ، بار شىندىقتى ايتىپ اعىڭنان جارىلدىڭ.
مەن: — بۇل دا وتىرىك. مەن مويىنداماۋ مۇمكىن بولماعان كەزگە دەيىن جاسىرىپ ءجۇردىم.
داۋىس: — سەن اقىنسىڭ. سۋرەتكەرسىڭ. سوندىقتان نە ىستەسەڭ دە جاراسادى.
مەن: — ءيا، اقىنمىن. سۋرەتكەرمىن. سونداي-اق قوعامنىڭ ءبىر مۇشەسىمىن. ياكي قوعامعا قىزمەت قىلۋعا ءتيىسپىن. ءبىراق مەنىڭ ءبىتىرىپ جۇرگەنىم شامالى.
داۋىس: — سەن ءوز باسىڭدى جوعارى باعالاۋعا ءتيىسسىڭ. ءوزىڭنىڭ ارتىقشىلىعىڭدى ءاردايىم سەزىنىپ، قارا حالىققا جەك كورىنىشپەن قارا.
مەن: — ءوز ارتىقشىلىعىمدى سەنسىز-اق بىلەمىن. ءبىراق حالىقتى جەك كورە المايمىن. باعزى ءبىر كۇندەرى: "اسىل تاس جارىلعانمەن ونىڭ قاۋاشاعى ەشقاشان جارىلمايدى" دەگەن ەدىم. شەكسپير، گوتە، تيكاميسۋ موندزاەمون، ايتەۋىر، ءبىر كۇندەرى ءسوزسىز ولەدى. ءبىراق ولاردى تۋدىرعان حالىق ماڭگى ولمەيدى. كەز كەلگەن ونەر قانشا جاڭارىپ، وزگەرىپ وتىرسا دا ول حالىق قاينارىنان شىعادى.
داۋىس: — سەنىڭ جازعاندارىڭ دارا دۇنيەلەر.
مەن: — ەشقانداي دا دارالىعى جوق. بۇل تىرلىكتە دارا نە بار دەيسىڭ؟ تالانتتاردىڭ تالانتى جازعان دۇنيەلەردىڭ ءوزى ومىردەن كوشىرىلىپ الىنعان. سولاردىڭ تاساسىندا تۇرىپ مەن دە تالاي ۇرلىق قىلعانمىن.
داۋىس: — الايدا سەن وزگەلەردى ۇيرەتەسىڭ عوي.
مەن: — مەن ولاردى تىرلىكتە بولمايتىن ىستەرگە ۇيرەتەم. ەگەر مۇمكىن نارسە بولسا وزگەلەردى ۇيرەتكەنشە ءوزىم-اق ىستەر ەدىم عوي.
داۋىس: — سەنىڭ ەكى اياقتى پەندە ەمەستىگىڭە ەش كۇمان جوق.
مەن: — جوق، مەن كادىمگى اداممىن. ءبىز ءبارىمىز دە جاي ادامدارمىز. زاراتۋسترا عانا جاي پەندە ەمەس ەدى. ءبىراق سول زاراتۋسترانىڭ قالاي، قانداي كۇيدە ولگەنىن نيسشەنىڭ ءوزى دە بىلمەيدى.
داۋىس: — ءتىپتى سەن-داعى قوعامنان قورقاسىڭ با؟
مەن: — قوعامنان قورىقپايتىن كىم بار؟
داۋىس: — ءۇش جىلىن تۇرمەدە وتكىزگەن ۋايلدقا قاراساڭشى. ۋايلد: "ءوزىڭدى-وزىڭ ءولتىرۋ — قوعامنان جەڭىلگەنىڭدى مويىنداعانىڭ"،— دەپ ايتقان ەكەن.
مەن: — ۋايلد تۇرمەدە وتىرعاندا تالاي رەت ءوزىن-وزى ولتىرمەك بولعان. ال ءوزىن-وزى ولتىرمەگەن سەبەبى، قالاي ءولۋدىڭ ءادىسىن، جولىن تاپپاعان.
داۋىس: — جاقسىلىقتى دا، زۇلىمدىقتى دا جوق ەت، اياققا تاپتا.
مەن: — مەن قايىرىمدى بولعاندى قالايمىن.
داۋىس: — سەن تىم قاراپايىمسىڭ.
مەن: — جوق، مەن تىم كۇردەلىمىن.
داۋىس: — ءبىراق باسقا ۋايىمداسا دا سەن ۋايىمداما. ساعان وقىرمان تابىلادى.
مەن: — اۆتورلىق قۇقىعىمدى جوعالتقاننان كەيىن دە تابىلسا ءجون بولار ەدى.
داۋىس: — سەن ماحاببات ازابىن تارتىپ ءجۇرسىڭ.
مەن: — ماحاببات ازابىن؟ بۇنداي ءتاتتى ءسوزدى ماعان ايتپا، ول ەندى عانا جازۋدى باستاعان جاس ادەبيەتشىلەرگە جاراسادى. مەن تەك سۇيىسپەنشىلىككە ءسۇرىنىپ كەتتىم، بار بولعانى وسى.
داۋىس: — سۇيىسپەنشىلىككە كىم دە بولسا سۇرىنەدى.
مەن: — بۇل اركىمنىڭ-اق اقشاقۇمارلىققا سالىنۋى مۇمكىن ەكەنىن ايعاقتايدى.
داۋىس: — سەن تىرشىلىك باعانىنا شەگەلەنگەنسىڭ.
مەن: — بۇل ماقتانىش قىلاتىن جاعداي ەمەس. ءوزىنىڭ اشىناسىن ولتىرگەن قانىشەر دە، وزگەنىڭ اقشاسىن ۇرلاعان ۇرى دا تىرشىلىك باعانىنا تاڭىلعان.
داۋىس: — ءومىر سونشا سيىقسىز ەمەس.
مەن: — ءومىر ات توبەلىندەي عانا تاڭداۋلىلار ءۇشىن عاجاپ، ال باسقالار ءۇشىن ول اۋىر ازاپ. ال ات توبەلىندەي تاڭداۋلىلار — ناقۇرىستار مەن وڭباعانداردىڭ ەكىنشى اتى.
داۋىس: — وندا قالاعانىڭشا قينال، ازاپتان. سەن مەنى بىلەسىڭ بە؟ ادەيى سەنى جۇباتۋ ءۇشىن كەلگەن مەنىڭ كىم ەكەنىمدى بىلەسىڭ بە؟
مەن: — سەن توبەتسىڭ. ءبىر كەزدە توبەتتىڭ كەيپىنە كىرىپ، فاۋستتىڭ جان دۇنيەسىن جايلاپ العان ءىبىلىسسىڭ.
3
داۋىس: — سەن نە ىستەپ ءجۇرسىڭ؟
مەن: — تەك جازىپ ءجۇرمىن.
داۋىس: — نەگە جازاسىڭ؟
مەن: — جازباي وتىرا المايتىن بولعان سوڭ جازام.
داۋىس: — وندا جاز. ولە-ولگەنىڭشە جاز.
مەن: — ارينە، سويتەمىن، باسقا ىستەيتىن ءىسىم دە جوق.
داۋىس: — سەن تىم جايباراقات جانسىڭ.
مەن: — جوق، مەن جايباراقات جان ەمەسپىن. ەگەر سەن مەنى جاقسى بىلەتىندەردىڭ ءبىرى بولساڭ، بۇلاي دەمەس ەڭ. مەن كوپ قينالام، كوپ ازاپتانام.
داۋىس: — جۇزىڭدەگى كۇلكى قايدا كەتكەن؟
مەن: — كوكتەگى تاڭىرگە قايتىپ ورالعان. توڭىرەگىڭە كۇلە قاراۋ ءۇشىن جايلى مىنەز كەرەك، ەكىنشىدەن اقشا كەرەك، ۇشىنشىدەن، مىقتى جۇيكە كەرەك، ال مەنىڭ جۇيكەم جۇقارىپ بىتكەن.
داۋىس: — بايقاۋىمشا، كوڭىلىڭ ءبىرشاما جايلانىپ قالعانعا ۇقسايدى.
مەن: — ءيا، ءسال دە بولسا كوڭىلىمنىڭ جايلانعانى راس. ءبىراق ونىڭ ەسەسىنە جالاڭ يىعىما ءبىر عۇمىرعا جەتەتىن جۇك ارقالاپ الدىم.
داۋىس: — سونىمەن ەندى ساعان وزىڭشە ءومىر سۇرگەننەن باسقا ەشتەڭە قالعان جوق. الدە، سەنىڭشە...
مەن: — ءيا. ءوزىم قالاعانداي ولگەننەن باسقا ەشتەڭە قالعان جوق.
داۋىس: — سەن ەندى مۇلدەم جاڭا ادامعا اينالاسىڭ، بۇرىنعى قالپىڭا ەش ۇقسامايتىن ادامعا...
مەن: — مەن ءاردايىم ءوزىم بولىپ قالامىن. وزگەرەتىن ءوڭىم عانا. تەرىسى تۇلەگەن جىلان سەكىلدى تەك سىرت كەيپىمدى وزگەرتەم...
داۋىس: — سەن ءبارىن بىلەسىڭ.
مەن: — مەنىڭ بىلمەيتىنىم كوپ. وزگە تۇگىلى، ءوز جانىمدى دا جەتە بىلمەيمىن. تولىق اشىلماعان افريكا سياقتى وزىمە دە بەيمالىم قاسيەتتەرىم قانشاما. مەن بىلمەگەنىمنىڭ بارىنەن قورقام. ءبىز جايلاسقان جارىق دۇنيەدە قۇبىجىقتار جوق. ءبىراق ءبىز بىلمەيتىن شەكسىز-شەتسىز تۇنەكتەردە ءالى دە الدەبىرەۋلەر ۇيىقتاپ جاتقانى كۇمانسىز.
داۋىس: — سەن دە مەنىڭ پەرزەنتىمسىڭ.
مەن: — سەن كىمسىڭ؟ بەتىمنەن وپكەن سەنبىسىڭ؟ جوق، مەن سەنى بىلەمىن.
داۋىس: — سەنىڭشە، مەن كىممىن؟
مەن: — سەن مەنى تىرشىلىك قىزىعىنان ايىرعان، عۇمىرلىق فيلوسوفيامدى جويعان ءازازىلسىڭ. بۇلدىرگەنىڭ جالعىز مەنىڭ ءومىرىم ەمەس. سەنىڭ كەسىرىڭنەن ءبىز كونە قىتايدان شىققان دانانىڭ ۋاعىزداعان شەكتەن اسپاۋ قاسيەتىن جوعالتتىق. سەنىڭ قۇرباندارىڭ قايدا دا بار. ادەبيەت تاريحىندا دا، گازەت ماقالالارىندا دا.
داۋىس: — سوندا سەن مەنى قالاي دەپ اتايسىڭ؟
مەن: — سەنى قالاي اتايتىنىمدى انىق بىلمەيمىن. ءبىراق وزگەلەردىڭ سوزىنە سۇيەنىپ ايتسام، وندا سەن ادامداردى جەڭگەن بەيمالىم كۇشسىڭ.
سەن ءبىزدىڭ جان دۇنيەمىزگە بيلىك ەتەتىن پەرىسىڭ.
داۋىس: — ءوزىڭدى قۇتتىقتاپ قويۋىڭا بولادى، مەن ەشكىمگە تىلدەسۋگە كەلمەيمىن.
مەن: — جوق، سەنىڭ كەلۋىڭنەن ساقتانۋىم كەرەك، ءيا، وزگەلەردەن گورى مەنىڭ ساقتانعانىم ءجون. سەن كەلگەن جەردە تىنىشتىق جوق. ءبىراق ءبارىبىر رەنتگەن ساۋلەسى قۇساپ ادامنىڭ ءىشى-سىرتىنان وتەسىڭ.
داۋىس: — ەندەشە، بۇدان بىلاي ساعىراق بول.
مەن: — ارينە، بۇدان بىلاي ساق بولامىن. تەك قولىما قالام العاندا عانا...
داۋىس: — قولىڭا قالام ۇستاعان كەزدە كەل دەپ مەنى شاقىر.
مەن: — كىم سەنى كەل دەپ شاقىرسىن. مەن كوپ جازۋشىنىڭ ءبىرىمىن. جانە كوپ جازۋشىنىڭ ءبىرى بولعىم كەلەدى. ايتپەسە تىرلىگىم تىرلىك بولماس. ءبىراق قولىما قالام ۇستاعان كەزدە، مۇمكىن، تۇتقىنىڭا تۇسەرمىن دە.
داۋىس: — ەندەشە، ءاردايىم اباي بول مۇمكىن، بىرتە-بىرتە ءسوزىڭ كوڭىلىمە قونار، وي-نيەتىڭدى جۇزەگە اسىرۋعا كومەكتەسەرمىن دە. ال ازىرگە امان بول. كۇندەردىڭ ءبىر كۇنى تاعى دا كەلەرمىن.
مەن: — (جالعىزدان-جالعىز). اكۋتاگاۆا ريۋنوسكە! اكۋتاگاۆا ريۋنوسكە! تامىرىڭدى جەرگە تەرەڭىرەك بويلات! سەن — جەل وتىندە تۇرعان جىڭىشكە بۇتاقسىڭ. مۇمكىن ءبىر كۇنى توبەڭنەن تونگەن قارا بۇلت سەيىلەر. تەك قالتىلداماي نىق ءتۇر. ءوزىڭ ءۇشىن، بالالارىڭ ءۇشىن نىق تۇرۋعا ءتيىسسىڭ. مىقتىمىن دەپ داندايسىپ كەتپە. ءبىراق ءوزىڭدى-وزىڭ كەمسىتپە. سوندا عانا سەن بويىڭدى تىكتەي الاسىڭ.
You Might Also Like
-
ادامزات بالاسى «باقىت» دەگەن ۇعىمعا ءالى تۇشىمدى تۇسىندىرمە ويلاپ تابا الماي كەلە جاتقانداي كورىنەدى. ءبىرى – «باقىت دەگەن - ساتتەر عانا» دەپ بايلام جاساسا، ...
