ۋادە
اياعىن جاسقانا باسىپ، تالدىرماش بويلى ءبىر قىز بالا روبەرت كارلوۆيچپەن بىرگە سىنىپقا كىردى. ءوزى كىرشىكسىز بوپ كيىنگەن. جاسى ءبىز قاتارلاس. ون-ون بىرلەر شاماسىندا. قوس بۇرىمى كورىكتى كەسكىنىنە ادەمى ءسان بەرىپ تۇر.
— كانە، بالالار، تانىسىپ قويىڭدار، جاڭا وقۋشى. اۋىلىمىزعا كوشىپ كەلگەن. ەسىمى گۇلجان، — دەپ تانىستىردى روبەرت كارلوۆيچ.
گۇلجانعا تەسىلە قاراپ قالىپپىن. ونىڭ ءاربىر قيمىل-قوزعالىسىن قاس قاقپاي باعىپ، كەتكەنىم سونشا، اعايدىڭ گۇلجاندى وتىرعىزاتىن ورىن ىزدەپ، ارتقى پارتادا جالعىز وتىرعان ماعان قادالىپ قالعانىن دا اڭعارماپپىن.
— جۇماش! — دەگەن داۋىسىن ەستىگەندە عانا سەلك ەتە ءتۇسىپ، ورنىمنان ۇشىپ تۇردىم.
— مەن؟! — دەدىم ساسقالاقتاپ.
— جۇماش، بۇگىننەن باستاپ گۇلجان ەكەۋىڭ بىرگە وتىراسىڭدار.
ءۇنسىز باس يزەدىم. ەندىگى ويىم — پارتانىڭ ىڭعايلى جاعىن وزىمە قالدىرۋ.
ارينە، كوپ ويلانباستان-اق، تەرەزە جاعىن تاڭدادىم. بۇل تۇستان بارلىق ۇيلەر الاقانداعىداي بوپ كورىنەدى. جول بويىمەن ءوتىپ جاتقان ماشينالاردى، ۇيلەردىڭ شاتىرىنا ورناتىلعان قاراتورعاي ۇيالارىن دا كورىپ وتىراسىڭ.
***
گۇلجان مەنىڭ قاتارىما وتىردى.
ۇزىلىسكە قوڭىراۋ سوعىلىسىمەن گۇلجانعا ءبىرىنشى ايتقان ءسوزىم:
— دوس بولايىق، جاراي ما؟ — بولدى.
ول بەتىمە جالت قارادى دا:
— دوس بولسا، نەسى بار؟ — دەپ ماعان قولىن ۇسىندى.
اڭگىمەنى ودان ارى ورىستەتكىم كەلىپ:
— ۇيلەرىڭ قاي تۇستا؟ — دەدىم.
— اناۋ توبەسىندە قاراتورعاي ۇياسى جوق ءۇي شە، سوندا تۇرامىز.
— قاراتورعاي ۇياسى جوق؟ — دەدىم مەن ويلانىپ.
— بۇرىن بولعان. كوشكەندە بۇزىپ كەتىپتى. يەسى ءبىر سوتقار بالا بولسا كەرەك.
مەن ول «سوتقار بالانىڭ» بۇرىنعى ءوز پارتالاسىم ەكەنىن بىلە قويدىم دا:
— ءيا، ول سونداي بولاتىن، — دەپ ۇيالا قوستادىم. — گۇلجان! — دەدىم سونسوڭ كوتەرىڭكى ۇنمەن.
— نەمەنە؟
— ەرتەڭ-اق قاراتورعاي ۇياسى دايىن بولادى؟!
— شىن با؟!
— ءيا، — دەپ، وعان قولىمنان نەشە ءتۇرلى اعاش بۇيىمىن جاساۋ كەلەتىنىن، ۇيدەگى ءمۇيىز ساپتى وتكىر كەزدىگىممەن تالاي كەرەمەتتەر جاساۋعا بولاتىنىن ايتتىم. قاراتورعاي ۇياسىن جاساۋ قولىمنان كەلەتىنى انىق ەدى. سوندىقتان:
— مىنە، ۋادە بەرەمىن!— دەپ قولىمدى باتىل ۇسىندىم.
***
مەن ۋادەدە تۇردىم. قاراتورعاي ۇياسى كەلەسى كۇنى دايىن بولدى. ءبىراق ونىڭ ەسەسىنە ورىس تىلىنەن بەرىلگەن تاپسىرمانى جازباي كەلدىم.
قىرسىققاندا، بۇگىنگى العاشقى ساباق ورىس ءتىلى ەدى. روبەرت كارلوۆيچتەن ءسال-اق بۇرىن كەلدىم. كەلگەننەن گۇلجانعا:
— قاراتورعاي ۇياسى دايىن بولدى! — دەدىم ماقتانىشپەن.
— شىن ايتاسىڭ با؟ دايىن بولدى ما؟
— ارينە! ۋادە بەرگەن سوڭ…
ءبىزدىڭ جاراستىقتى اڭگىمەمىزدى ساباقتىڭ باستالۋى ءبولدى.
داپتەرىمدى ەندى الا بەرگەنىمدە، گۇلجان:
— كانە، جازعانىڭدى كورسەتشى، — دەپ قالدى. — دەنەم تۇرشىگىپ كەتتى.
— ونى قايتەسىڭ؟ — دەدىم بەتىنە جالت قاراپ.
— كورسەتكىڭ كەلمەي مە؟ — دەپ گۇلجان قىزارا كۇلىمسىرەدى. مەن قاتتى قىسىلدىم. كىنامدى مويىنداۋدان باسقا لاجىم قالعان جوق. جازباعانىمدى ايتتىم.
— جاتتىعۋدى كىم ورىنداماي كەلدى؟ — دەپ سۇرادى روبەرت كارلوۆيچ.
ەشكىم قولىن كوتەرمەدى. دەمەك، ءبارى دە ورىنداپ كەلگەن.
— سەن نەگە كوتەرمەيسىڭ؟ — دەدى گۇلجان سىبىرلاپ.
— دوس بولساڭ، ۇندەمە… — دەدىم مەن قۇلاعىنا كۇبىرلەپ.
— ءمۇعالىمدى الداۋعا بولمايدى!
ونىڭ داۋىسى قاتتى شىعىپ كەتتى. روبەرت كارلوۆيچ بىزگە جالت قارادى.
«ءبۇلدىردى، — دەدىم ىشىمنەن، — دوسقا جارىعان ەكەنمىن!» گۇلجان مۇنىمەن دە تىنبادى. الدىما ءبىر جاپىراق قاعازدى ىسىرىپ قويدى. «ءمۇعالىمدى الدايمىن دەپ اۋرە بولما، مويىندا»، — دەپ جازىپتى. مەن دە: «ەكىلىك» ال دەيسىڭ بە؟» — دەپ جازىپ، وزىنە قايىردىم.
گۇلجاننىڭ:
— ءوزىڭ ايتپاساڭ، مەن ايتامىن، — دەگەن ىزالى سىبىرىن ەستىدىم. ول قولىن كوتەرگەلى وقتالىپ وتىر ەكەن. مەن قولىن ۇستاي الدىم:
— كەرەگى جوق، ءوزىم…
ورنىمنان زورعا تۇرىپ، مۇعالىمگە جاتتىعۋدى جازباي كەلگەنىمدى ايتتىم.
روبەرت كارلوۆيچ مەنى باستان-اياق شولىپ ءوتتى دە، كەيىستى ۇنمەن:
— نەگە جازبادىڭ؟ — دەدى.
مەن «ۇمىتىپ كەتىپپىن» دەگەلى تۇر ەدىم، مەنەن بۇرىن گۇلجان ءتىل قاتتى:
— ونىڭ قاراتورعاي ۇياسىن جاسايمىن دەپ قولى تيمەپتى. ماعان ۋادە بەرگەن-دى، — دەدى.
روبەرت كارلوۆيچ قايىرىمى ءتۇسىپ، ماعان «ەكىلىك» قويعان جوق. ءبىراق ونىسى «ەكىلىك» قويعاننان دا جامان باتتى.
ساباق اياقتالىپ، ۇيگە قايتىق. مەن توبەسىندە قوس قاراتورعاي قوناقتاپ وتىرعان گۇلجاننىڭ ءۇيى جاققا قاراپ قويدىم دا:
— ءقازىر ءبىزدىڭ ۇيگە سوعىپ، قاراتورعاي ۇياسىن الىپ شىعايىق. سودان كەيىن سەنىڭ ۇيىڭە بارامىز، — دەدىم گۇلجانعا.
— قاراتورعاي ۇياسىن؟ — دەپ، ول قاباعىن تاڭدانا كوتەردى.
— سەنبەيسىڭ بە؟
— سەن ماعان رەنجىمەيدى ەكەنسىڭ عوي؟
— شىندىققا نەسىنە رەنجيمىن؟ — دەدىم جادىراي سويلەپ.
— شىنىمەن، قاراتورعاي ۇياسىن ورناتىپ بەرەسىڭ عوي؟
— ارينە، ۋادە بەرگەن سوڭ، ورىنداۋ كەرەك.
جاڭا دوسىمنىڭ ءجۇزى نۇرلانىپ سالا بەردى.
You Might Also Like
-
كۇن سۋىتتى. قار جاۋدى جاپالاقتاپ. ءتۇرلى-تۇرلى ويۋلارمەن بەزەنگەن قار ۇلپالارى توڭىرەكتىڭ ءبارىن دە سيقىرلاۋدا. ءسويتىپ، ماڭايدى قيال-عاجايىپتارعا جەتەلەيتىن كەرەمەت سۋرەتتەرمەن بايىتا ءتۇستى. تاڭ اتقان...
