InfoHub Logo

قىز بالانىڭ تاربيەسى-حالىقتىڭ قىمبات بايلىعى. ءيا، قىزدىڭ تاربيەسى-ۇلتتىڭ تاربيەسى دەگەن تاعى بار.وتكەنگە كوز جۇگىرتسەك،قىز بالاسى قاشان دا يناباتتىلىعىمەن،ادەپتىلىگىمەن،وزىندىك ۇياڭدىعىمەن دارالانعان.جالپاق تىلمەن ايتقاندا،تال بويىندا ءبىر ءمىن جوق،كىرشىكسىز تازا جاندار.ۇلبىرەگەن ۇكىسى،ءساندى ساۋكەلەسى،ورىلگەن قوس بۇرىمى،سىڭعىرلاعان شولپىسى،توبىقتان تومەن تۇسكەن قاراپايىم كويلەگى قانداي دەسەڭشى!!!ءيا، كورسەڭ كوز تويمايتىن ەرەكشە تىلسىم كۇشتىڭ يەلەرى بۇلار!ءبىراق،قازىرگى قىزدارعا قاراساڭ بۇرىنعىنىڭ ءيىسى دە سەزىلمەيدى.قۇندىلىعىن جويعان قازاق قىزىن كورگەندە بارماق تىستەپ،ىشتەي كۇيىنەسىڭ.زامان وزگەردى ەكەن دەپ،وتكەندى ۇمىتۋ ۇلكەن قىلمىس.ۇرپاعىمىزدىڭ ۇساقتالعانى وسى شىعار ءسىرا!كەزىندەگى سۇبەلى سوزدەرىن سۇيەگىنە قوندىرىپ،اۋەزدى انىمەن الديلەنە بىلگەن جانداردىڭ،بۇگىنگى زامانىنىڭ قىرات-قىرات بەلەستەرىنەن تۇجىرىم تۇيىستىرە المايتىن جاستارىمىز.ءجىبى ءتۇزۋ،باسىنان ءسوز اسىرمايتىن،سويلەگەن ءسوزى ءمىردىڭ وعىنداي،ءورىسى كەڭ باتىر انالارىمىزدىڭ قۋ سيراق،ءسوزى تۇيەدەن تۇسكەندەي،تاس جۇرەك ۇرپاعىمىز.التىن قولىمەن يگى جاقسى ءىس قىلاتىن جانداردىڭ،ءوز قولىن وزدەرى جامان ىسكە اپاراتىن  اپەرباقاندارىمىز.تابيعي سۇلۋلىعىمەن دارالانعان قىزداردىڭ،ءوز جۇزدەرىن وزدەرى سولدىرىپ،بەتىنە 5 توننا دالابىن جاعاتىن سىلقىمدارىمىز.كۇندىز-تۇنى اس ۇيدەن شىقپايتىن حانشايىمداردىڭ،كۇندىز  قىدىرۋدان قولى تيمەي،تۇندە تۇنگى كلۋبتىڭ تورىنەن تابىلاتىن جارعاناتتارىمىز.اركەز جاۋلىعىمەن ورانىپ،شاشىن ەردىڭ كوزىنە تۇسىرمەيتىن ارداقتىلارىمىزدىڭ،ورامالدى جۇما مەن ورازادا ارەڭ تاعاتىن يمانسىزدارىمىز.قوس بۇرىمىن قۇلپىرتىپ ورەتىن ارۋلارىمىزدىڭ،شاشىن جايماسا جۇرە المايتىن اۋرۋلارىمىز.توقسان اۋىز ءسوزدىڭ توبىقتاي ءتۇيىنى،كەزىندەگى قازاق قىزدارىنىڭ تىرناعىنا دا تاتىمايتىن،ۇلى دانا حالقىمىزدىڭ ۇساقتالىپ بارا جاتقان بولشەگى سىندىمىز.

قازىرگى قازاق قىزدارى تەگىننەن تەگىن ولجا بولىپ،كىم كورىنگەننىڭ مازاعىنا اينالىپ جاتىر.بۇگىنگى كۇنى قاراكوز قىزدارىمىزدىڭ وزگە ەل ازاماتتارىمەن وتاۋ قۇرۋى كەڭىنەن ەتەك جايۋدا.سوندا،قازاقتا ءور مىنەزدى،اۋزىن اشسا جۇرەگى كورىنەتىن باتىر ازاماتتارىمىزدىڭ جوق بولعانى ما دەپ كۇيىنەسىڭ ىشتەي.ءتۇرلى قوقىستار مەن اجەتحانالاردان تابىلعان كىشكەنە شاقالاق سابيلەردى ەستىسەڭ ءتىپتى دەنەڭ تىتىركەنىپ،تۇلا بويىڭ مۇزداپ كەتەدى.ال،جاۋاپسىز انانىڭ جاساعان قىلمىسىنان بار زارداپتى كىشكەنتاي بالدىرعاننىڭ كورەتىنى قابىرعاڭدى قايىستىرادى.ونىمەن قويماي،زياندى زاتتارعا اۋەستىگى،ءجۇرىس-تۇرىسى،كيگەن كيىمدەرىنىڭ ءوزى جۇيكەڭە اسەر ەتىپ،قىتىعىڭا تيەدى.

قىز بالانىڭ جاقسى بولىپ وسۋىنە ونىڭ ورتاسى مەن بىرگە جۇرگەن دوس-جاراندارىنىڭ اسەرى مول.قازاقتىڭ «قىز وسسە،قىزى جاقىنمەن اۋىلداس بول»، «قىزعا قىرىق ۇيدەن تىيىم» دەگەن ناقىل سوزدەرى سول ءومىر تاجىريبەسىنەن الىنعان.قىزدىڭ جامان بولۋى وتباسىداعى تاربيەدەن.ال، تاربيە وتباسىنان باستالاتىندىعى تايعا تاڭبا باسقانداي انىق بايقالادى.قازىرگى تاڭدا قازاق وتباسىنداعى قىز بالا تاربيەسى وڭ جولعا قويىلۋى كەرەك.ۇل شەجىرەنىڭ بايلىعى بولسا،قىز مەملەكەتىمىزدىڭ بايلىعى.سوندىقتان دا،كەلەشەكتە ۇلتتىق سالت-داستۇرلەرمەن تاربيەلەنگەن قىزدار ەل قورعايتىن ۇلتجاندى ۇرپاقتى تاربيەلەي الاتىنىنا سەنىم بىلدىرەمىن.

ەل بولام دەسەڭ بەسىگىڭدى تۇزە دەيدى قازاق حالقى!قازىرگى زاماندا بۇل ءسوزدى  «ەل بولام دەسەڭ،بەسىگىڭدى تەربەتەر قىزىڭدى تۇزە» دەپ وزگەرتكىم كەلەدى....

---