3DMaxStudio programmasynyń ınterfeısi
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdiligi: Oqýshylardy 3DMaxStudio programmasynyń ınterfeısimen tanystyrý. Bilim – bilik daǵdylaryn jetildirý.
Damytýshylyǵy: Bilimdilik, saýattylyq, oılaý ushqyrlyǵyn damytý, ıkemdilik qasıetterin qalyptastyrý.
Tárbıeligi: Oqýshylardyń oılaý qabiletimen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý
Sabaqtyń túri: Jańa sabaq
Oqytý ádisteri: sózdik, kórneki, praktıkalyq
Sabaqtyń kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, kompúterler
Oqytý formalary: jeke, toptyq jáne ujymdyq.
Sabaqtyń barysy:
I) Uıymdastyrý kezeńi (2 mın)
II) Úı tapsyrmasyn tekserý (8 mın)
İİİ) Jańa sabaq (10 mın)
IV) Praktıkalyq jumys (20 mın)
V) Bekitý (3 mın)
VI) Úıge tapsyrma berý, baǵalaý (2 mın)
Jańa sabaq
3ds Max baǵdarlamasy kez - kelgen kerekti obektiniń modelin jáne slaıdtyq modelin qurýdy, natúrmorttardy vızýaldaý arqyly tús berýdi, berilgen obektini hromdaýdy jáne olardyń kóleńkesin shyǵarýdy, lazerlik sáýle túsirýdi, fragmentter men kadrlardy qozǵaltý arqyly anımasıalaýdy, dınamıkalyq effektiler kómegimen sýdyń tolqyny men jeldiń baǵyttaryn jasaýdy, adamnyń kelbeti men shashtaryn «Hair and Fur» effektisimen júzege asyrýdy jáne taǵy da basqa da kóptegen mysaldardy qurýǵa múmkindik beredi. Mine, sol sebepti men de ózimniń dısertasıalyq jumysymda osy 3ds Max baǵdarlamasynyń kúrdeli taraýynyń biri «Geometrıalyq sahna modelderin qurý» jáne «Úsh ólshemdi keńistikti beıneleý» bólimderin joǵary matematıkalyq pánimen baılanystyrý múmkinshiligi qarastyrylǵan. Geometrıalyq fıgýralardy úshólshemdi túrde quryp olardyń keskinderin qalaı etip shyǵýyn kórýge bolady.
3D MAX ınterfeısine sıpattama:
Proeksıa terezesi. Mah kórinisiniń barlyq obektisi aýmaqty (World) koordınatalar júıesinde ornalasqan. Shartty túrde bul júıeniń Z ósi tik joǵary, H ósi oń jaqqa, Ý ósi baqylaýyshtan shyǵatyn baǵytqa baǵyttalǵan dep esepteýge bolady. Mah 2. 5 proeksıasynyń ortografıkalyq terezeleri – aýmaqty koordınatalar júıesiniń qatysyna baılanysty Tor (tóbesinen qaraǵandaǵy túri), Front (aldynan qaraǵandaǵy túri), Left (sol jaǵynan qaraǵandaǵy túri) t. b dep atalǵan. Mah júktelgennen keıin proeksıa terezelerinde kórinetin koordınatalar – bul aýmaqty koordınatalar júıesine sáıkes keletin jazyqtyqtyń tory.
Aýmaqty júıeniń koordınatalyq jazyqtyqtary bastapqy koordınatalyq tordyń (home grids) atymen atalady. Mah aýmaqty koordınatalar júıeniń jazyqtyǵynan qandaı da bolsyn buryshpen ornalasa alatyn qosymsha obekt - tor (Grid Objects) jasaýǵa múmkindik beredi. Munda Mah obekt torlardyń koordınatty jazyqtyǵyna paralel bolatyn, jazyqtyqtaǵy obektiler kórinisiniń ortografıkalyq proeksıasyn qurýǵa múmkindik beredi.
Mah 5 proeksıa terezeleriniń kelesi tıpin qoldaıdy:
- Tor (tóbesinen qaraǵandaǵy túri), Front (aldynan qaraǵandaǵy túri), Left (sol jaǵynan qaraǵandaǵy túri), Back (artynan qaraǵandaǵy túri), Right (oń jaǵynan qaraǵandaǵy túri), Button (astynan qaraǵandaǵy túri) - sáıkes aýmaqty koordınatalar júıesiniń jazyqtyǵynyń paralel bolatyn, jazyqtyqtaǵy obektilerdiń ortografıkalyq proeksıasynyń 6 terezesi.
- Perspective - (Perspektıva) - ornalysýyn qoldanýshy ózgerte alatyn núkteden qaraǵanda kórinistiń túrin sıpattaıtyn, ortalyq proeksıa terezesi.
- Belgi qoıatyn semkalyq kamera syzyǵyna paralel bolatyn, jazyqtyqtaǵy kórinistiń ortalyq terezesi. Mundaı terezeler kórinisti kameranyń ornalasý núktesinen kórýge múmkindik beredi jáne kameranyń atymen sáıkes atalady, ıaǵnı únsizdik boıynsha Camera # (kamera #) munda # - kameranyń rettik nómeri (01, 02 t. s. s).
- Jaryqtyń kóziniń sáýlesiniń osine perpendıkýlár bolatyn jazyqtyqtaǵy kórinistiń ortalyq proeksıasynyń terezesi. Mundaı terezeler kórinistiń ár baǵyttalǵan jaryqtyń kózi ornalasqan núkteden kórinisti kórýge múmkindik beredi jáne jaryqtyń kózine sáıkes atpen atalady, ıaǵnı únsizdik boıynsha Spot # (Projektor #) nemese Direct # (Baǵyttalǵan #) munda #- jaryqtyń kóziniń rettik nómeri (01, 02, t. s. s).
- User (arnaıy túr) – kórinisti qoldanýshy ózgerte alatyn buryshpen kórsetetin, aksonometrıalyq proeksıa terezesi.
- Grid (Top) (Top(tóbesinen qaraǵandaǵy tor)), Grid (Front) (Top (aldynan qaraǵandaǵy túri)), Grid (Left) (Top(sol jaǵynan qaraǵandaǵy túri)), Grid Back (Top (artynan qaraǵandaǵy túri)), Grid Right (Top (oń jaǵynan qaraǵandaǵy túri)), Grid Button (Top (astynan qaraǵandaǵy túri)), Grid (Display Planes) (Top (jazyqtyqtardy kórsetý))- obekt - tor koordınatalar júıesiniń jazyqtyqtaryna paralel bolatyn jazyqtyqtaǵy obektiler proeksıasynyń 6 ortografıkalyq terezesi jáne Display bóliminde tańdalǵan obekt tor qosymsha parametrleriniń jıyny bolatyn, obekt tordyń konstrýksıalyq jazyqtyǵyn beıneleıtin tereze.
- Shape (Pishin)- erekshelingen eki ólshemdi obekt pishinderdiń jergilikti koordınatalyq júıesin H, Ý jazyǵyna paralel bolatyn jazyqtyqtaǵy ortografıkalyq proeksıanyń terezesi.
Proeksıanyń terezesi retinde Mah tıpi qoldaıtyn terezelerdiń qandaıy bolsa da bolady. Proeksıanyń kez - kelgen terezesinde Track View (Terezelerdi qórý) terezesi ornalasýy múmkin. Bul kórinistiń anımasıasyn jóndeý kezinde yńǵaıly. Bul jaǵdaıda Track View (Terezelerdi kórý) terezesinde bir áreketti oryndaý proeksıanyń belsendi terezesiniń aýysýyna ákeledi. Proeksıa terezesine Track View (Terezelerdi kórý) terezesin ornalastyrý kezinde terezeniń aty sáıkes keledi, proeksıa terezesiniń menúin shaqyrý úshin Track View (Terezelerdi kórý) tereze taqtasynyń, taqtanyń batyrmalaryna tıispeı, taqtanyń bir bóligine kýrsordy aparyp tyshqannyń oń jaq batyrmasyn shertý kerek.
Proeksıa terezesin basqarý quraldary. Olar baǵdarlama terezesiniń oń jaq tómengi buryshynda ornalasqan: masshtab, barlyq terezedegi masshtab, tolyq kórinis, barlyq terezedegi tolyq kórinis, oblys masshtaby, jyljytý (aınaldyrý), Búkteý/Qalpyna keltirý.
Komanda taqtasy. MAH - tyń toptarymen jabdyqtalǵandardyń alty komandalyq taqtasy bolady: Create (Jasaý), Modify (Ózgertý), Hierarchy (Ierarhıa), Motion (Qozǵalys), Display (Dıspleı) jáne Utility (Servıs). Qajetti komandalyq paneldi jóndeý úshin sáıkes bólikke basý kerek.
Ár komandalyq taqtanyń negizgi bóligi shıyrshyq aımaǵy bolyp tabylady. Shıyrshyq (rollout) – quramynda baılanysqan parametrler toby bar jáne eni shıyrshyq enimen teń keletin batyrma túrindegi taqyrypshasy bar komandalyq taqtanyń bóligi.
Shıyrshyqtar tek komandalyq taqtanyń quramynda ǵana emes, sonymen qatar Material Editor (Materıaldardy túzetýshi), Render Scene (Vızýalızasıalaý) sıaqty suhbattyq terezeler qatarynda qoldanylady.
Mah 5 obektileriniń barlyq tıpterine, Editable Spline (Túzeletin splaın), Editable Mesh (Túzeletin tor) obektilerin qospaǵanda, parametrlik, ıaǵnı jasaý kezinde olarǵa obektiniń ornalasý koordınatalar, uzyndyǵy, bıiktigi boıynsha ólshemderi degen sıaqty minezdemelik parametrler jıyny beriledi. Bul parametrler ózgerýi múmkin. Sondyqtan obektilerdi jasaý kezinde joǵarǵy dáldikke mindetti túrde umytylý qajet emes.
Jańa sabaqty bekitý: Ol úshin balalarǵa jańa sabaqtan birneshe suraqtar qoıa otyryp sabaqty aıaqtaımyn.
Úıge tapsyrma: taqyrypty oqyp, mazmundaý.
Sabaqty qorytyndylaý: Jańa materıaldy pysyqtaý, oqýshylardyń meńgergen bilimder baǵalaý.
Bilimdiligi: Oqýshylardy 3DMaxStudio programmasynyń ınterfeısimen tanystyrý. Bilim – bilik daǵdylaryn jetildirý.
Damytýshylyǵy: Bilimdilik, saýattylyq, oılaý ushqyrlyǵyn damytý, ıkemdilik qasıetterin qalyptastyrý.
Tárbıeligi: Oqýshylardyń oılaý qabiletimen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý
Sabaqtyń túri: Jańa sabaq
Oqytý ádisteri: sózdik, kórneki, praktıkalyq
Sabaqtyń kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, kompúterler
Oqytý formalary: jeke, toptyq jáne ujymdyq.
Sabaqtyń barysy:
I) Uıymdastyrý kezeńi (2 mın)
II) Úı tapsyrmasyn tekserý (8 mın)
İİİ) Jańa sabaq (10 mın)
IV) Praktıkalyq jumys (20 mın)
V) Bekitý (3 mın)
VI) Úıge tapsyrma berý, baǵalaý (2 mın)
Jańa sabaq
3ds Max baǵdarlamasy kez - kelgen kerekti obektiniń modelin jáne slaıdtyq modelin qurýdy, natúrmorttardy vızýaldaý arqyly tús berýdi, berilgen obektini hromdaýdy jáne olardyń kóleńkesin shyǵarýdy, lazerlik sáýle túsirýdi, fragmentter men kadrlardy qozǵaltý arqyly anımasıalaýdy, dınamıkalyq effektiler kómegimen sýdyń tolqyny men jeldiń baǵyttaryn jasaýdy, adamnyń kelbeti men shashtaryn «Hair and Fur» effektisimen júzege asyrýdy jáne taǵy da basqa da kóptegen mysaldardy qurýǵa múmkindik beredi. Mine, sol sebepti men de ózimniń dısertasıalyq jumysymda osy 3ds Max baǵdarlamasynyń kúrdeli taraýynyń biri «Geometrıalyq sahna modelderin qurý» jáne «Úsh ólshemdi keńistikti beıneleý» bólimderin joǵary matematıkalyq pánimen baılanystyrý múmkinshiligi qarastyrylǵan. Geometrıalyq fıgýralardy úshólshemdi túrde quryp olardyń keskinderin qalaı etip shyǵýyn kórýge bolady.
3D MAX ınterfeısine sıpattama:
Proeksıa terezesi. Mah kórinisiniń barlyq obektisi aýmaqty (World) koordınatalar júıesinde ornalasqan. Shartty túrde bul júıeniń Z ósi tik joǵary, H ósi oń jaqqa, Ý ósi baqylaýyshtan shyǵatyn baǵytqa baǵyttalǵan dep esepteýge bolady. Mah 2. 5 proeksıasynyń ortografıkalyq terezeleri – aýmaqty koordınatalar júıesiniń qatysyna baılanysty Tor (tóbesinen qaraǵandaǵy túri), Front (aldynan qaraǵandaǵy túri), Left (sol jaǵynan qaraǵandaǵy túri) t. b dep atalǵan. Mah júktelgennen keıin proeksıa terezelerinde kórinetin koordınatalar – bul aýmaqty koordınatalar júıesine sáıkes keletin jazyqtyqtyń tory.
Aýmaqty júıeniń koordınatalyq jazyqtyqtary bastapqy koordınatalyq tordyń (home grids) atymen atalady. Mah aýmaqty koordınatalar júıeniń jazyqtyǵynan qandaı da bolsyn buryshpen ornalasa alatyn qosymsha obekt - tor (Grid Objects) jasaýǵa múmkindik beredi. Munda Mah obekt torlardyń koordınatty jazyqtyǵyna paralel bolatyn, jazyqtyqtaǵy obektiler kórinisiniń ortografıkalyq proeksıasyn qurýǵa múmkindik beredi.
Mah 5 proeksıa terezeleriniń kelesi tıpin qoldaıdy:
- Tor (tóbesinen qaraǵandaǵy túri), Front (aldynan qaraǵandaǵy túri), Left (sol jaǵynan qaraǵandaǵy túri), Back (artynan qaraǵandaǵy túri), Right (oń jaǵynan qaraǵandaǵy túri), Button (astynan qaraǵandaǵy túri) - sáıkes aýmaqty koordınatalar júıesiniń jazyqtyǵynyń paralel bolatyn, jazyqtyqtaǵy obektilerdiń ortografıkalyq proeksıasynyń 6 terezesi.
- Perspective - (Perspektıva) - ornalysýyn qoldanýshy ózgerte alatyn núkteden qaraǵanda kórinistiń túrin sıpattaıtyn, ortalyq proeksıa terezesi.
- Belgi qoıatyn semkalyq kamera syzyǵyna paralel bolatyn, jazyqtyqtaǵy kórinistiń ortalyq terezesi. Mundaı terezeler kórinisti kameranyń ornalasý núktesinen kórýge múmkindik beredi jáne kameranyń atymen sáıkes atalady, ıaǵnı únsizdik boıynsha Camera # (kamera #) munda # - kameranyń rettik nómeri (01, 02 t. s. s).
- Jaryqtyń kóziniń sáýlesiniń osine perpendıkýlár bolatyn jazyqtyqtaǵy kórinistiń ortalyq proeksıasynyń terezesi. Mundaı terezeler kórinistiń ár baǵyttalǵan jaryqtyń kózi ornalasqan núkteden kórinisti kórýge múmkindik beredi jáne jaryqtyń kózine sáıkes atpen atalady, ıaǵnı únsizdik boıynsha Spot # (Projektor #) nemese Direct # (Baǵyttalǵan #) munda #- jaryqtyń kóziniń rettik nómeri (01, 02, t. s. s).
- User (arnaıy túr) – kórinisti qoldanýshy ózgerte alatyn buryshpen kórsetetin, aksonometrıalyq proeksıa terezesi.
- Grid (Top) (Top(tóbesinen qaraǵandaǵy tor)), Grid (Front) (Top (aldynan qaraǵandaǵy túri)), Grid (Left) (Top(sol jaǵynan qaraǵandaǵy túri)), Grid Back (Top (artynan qaraǵandaǵy túri)), Grid Right (Top (oń jaǵynan qaraǵandaǵy túri)), Grid Button (Top (astynan qaraǵandaǵy túri)), Grid (Display Planes) (Top (jazyqtyqtardy kórsetý))- obekt - tor koordınatalar júıesiniń jazyqtyqtaryna paralel bolatyn jazyqtyqtaǵy obektiler proeksıasynyń 6 ortografıkalyq terezesi jáne Display bóliminde tańdalǵan obekt tor qosymsha parametrleriniń jıyny bolatyn, obekt tordyń konstrýksıalyq jazyqtyǵyn beıneleıtin tereze.
- Shape (Pishin)- erekshelingen eki ólshemdi obekt pishinderdiń jergilikti koordınatalyq júıesin H, Ý jazyǵyna paralel bolatyn jazyqtyqtaǵy ortografıkalyq proeksıanyń terezesi.
Proeksıanyń terezesi retinde Mah tıpi qoldaıtyn terezelerdiń qandaıy bolsa da bolady. Proeksıanyń kez - kelgen terezesinde Track View (Terezelerdi qórý) terezesi ornalasýy múmkin. Bul kórinistiń anımasıasyn jóndeý kezinde yńǵaıly. Bul jaǵdaıda Track View (Terezelerdi kórý) terezesinde bir áreketti oryndaý proeksıanyń belsendi terezesiniń aýysýyna ákeledi. Proeksıa terezesine Track View (Terezelerdi kórý) terezesin ornalastyrý kezinde terezeniń aty sáıkes keledi, proeksıa terezesiniń menúin shaqyrý úshin Track View (Terezelerdi kórý) tereze taqtasynyń, taqtanyń batyrmalaryna tıispeı, taqtanyń bir bóligine kýrsordy aparyp tyshqannyń oń jaq batyrmasyn shertý kerek.
Proeksıa terezesin basqarý quraldary. Olar baǵdarlama terezesiniń oń jaq tómengi buryshynda ornalasqan: masshtab, barlyq terezedegi masshtab, tolyq kórinis, barlyq terezedegi tolyq kórinis, oblys masshtaby, jyljytý (aınaldyrý), Búkteý/Qalpyna keltirý.
Komanda taqtasy. MAH - tyń toptarymen jabdyqtalǵandardyń alty komandalyq taqtasy bolady: Create (Jasaý), Modify (Ózgertý), Hierarchy (Ierarhıa), Motion (Qozǵalys), Display (Dıspleı) jáne Utility (Servıs). Qajetti komandalyq paneldi jóndeý úshin sáıkes bólikke basý kerek.
Ár komandalyq taqtanyń negizgi bóligi shıyrshyq aımaǵy bolyp tabylady. Shıyrshyq (rollout) – quramynda baılanysqan parametrler toby bar jáne eni shıyrshyq enimen teń keletin batyrma túrindegi taqyrypshasy bar komandalyq taqtanyń bóligi.
Shıyrshyqtar tek komandalyq taqtanyń quramynda ǵana emes, sonymen qatar Material Editor (Materıaldardy túzetýshi), Render Scene (Vızýalızasıalaý) sıaqty suhbattyq terezeler qatarynda qoldanylady.
Mah 5 obektileriniń barlyq tıpterine, Editable Spline (Túzeletin splaın), Editable Mesh (Túzeletin tor) obektilerin qospaǵanda, parametrlik, ıaǵnı jasaý kezinde olarǵa obektiniń ornalasý koordınatalar, uzyndyǵy, bıiktigi boıynsha ólshemderi degen sıaqty minezdemelik parametrler jıyny beriledi. Bul parametrler ózgerýi múmkin. Sondyqtan obektilerdi jasaý kezinde joǵarǵy dáldikke mindetti túrde umytylý qajet emes.
Jańa sabaqty bekitý: Ol úshin balalarǵa jańa sabaqtan birneshe suraqtar qoıa otyryp sabaqty aıaqtaımyn.
Úıge tapsyrma: taqyrypty oqyp, mazmundaý.
Sabaqty qorytyndylaý: Jańa materıaldy pysyqtaý, oqýshylardyń meńgergen bilimder baǵalaý.