Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 kún buryn)
Sýtek. Sýtektiń tabıǵatta taralýy jáne alynýy
Synyby: 8
Hımıa
Sabaqtyń taqyryby: Sýtek. Sýtektiń tabıǵatta taralýy jáne alynýy.
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Sýtektiń hımıalyq element jáne jaı zat retindegi túsinigin qalyptastyrý maqsatynda elementti sıpattaýǵa erekshe mán berip, bilimderin damytý, tabıǵatta taralýy jáne alyný jolynyń erekshelikterin ótken sabaqpen baılanystyra otyryp túsindirý.
Damytýshylyq: Ekzo, endotermıalyq reaksıalardy qaıtalaı otyryp oqýshylardyń durys sheshim qabyldaı bilý daǵdylaryn jetildirý, belsendilik ıkem daǵdysyn qalyptastyrý.
Tárbıelik: Ekologıalyq tárbıe berý.
Sabaqtyń túri: jańa sabaq
Sabaqtyń ádis - tásilderi: zerthanalyq jumys, kitappen jumys

SABAQTYŃ JÚRÝ BARYSY:
İ. Uıymdastyrý bólimi. Oqýshylardy túgendep, kitap dápterlerin ashtyryp, sabaqqa nazar aýdartamyn
İİ. «Qyzyǵýshylyqty oıatý»

1. « Mıǵa shabýyl»
1. Zattar neshege jikteledi? Jaı jáne kúrdeli zattar degenimiz ne?
Hımıalyq element degenimiz ne? Ottek elementine sıpattama berip kórelik( aty, tańbasy, sal. at. massasy, molekýlasy, sal. mol. massy, valenttiligi, perıodtyq kestede orny bar, alotropıalyq túr ózgerisi bar)
3. Hımıalyq reaksıanyń neshe tıpi bar? Atańyz
4. Termohımıalyq reaksıa degenimiz qandaı reaksıa, ol neshege jikteledi?
2. « Semantıkalyq karta»

İİİ. «Maǵnany taný»

1. «Meni tap»
Men sýdyń arǵy tegimin,
Serigimin ottek atty seriniń.
Ejelden eń jeńil gazbyn,
Ottekke qaraǵanda azbyn.

1 paıyz ǵana jer betine taraǵam,
Ǵalamsharda 92 paıyzbyn.
Barmyn gazben kómir, munaıda,
Bolashaqta ózim otyn bola alam. (Sýtek)

2. Búgingi sabaqtyń taqyryby (taqtamen, dáptermen jumys

Jer betinde ottekke qaraǵanda sýtek edáýir az. Eń kóp taraǵan qosylysy - N2O
Kún júıesi planetalarynyń 92%- in sýtek atomy qurady.
Sýtektiń jer qyrtysynda gaz kúıindegi metannyń, qatty tas kómirdiń, suıyq kúıdegi munaıdyń, kóptegen mıneraldar men taý jynystarynyń quramynda ottekpen qatar sýtek te kiredi. Jer qyrtysyndaǵy sýtektiń massalyq úlesi 1 %. Ol az bolyp kóringenmen, shyndyǵynda jerdegi ár 100 atomnyń, shamamen, 10 atomy sýtektiń úlesine keledi.

Sýtekti otyn retinde paıdalanǵan tıimdi. Ázirshe sýtekti kóp mólsherde óndirýge bolatyn shıkizattar – metan men sýdy aıyrý qymbatqa túsip otyr. Keleshekte avtomobılderdi sýtek otyny kómegimen júrgizýdi damytý kózdelýde.
Jer qyrtysyndaǵy sýtektiń mólsheri:

Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama