
- 07 tam. 2025 09:34
- 21
7 tamyz búkil álemdik ıadrolyq qarýǵa tyıym salý kúni
7 tamyz – ıadrolyq qarýǵa tyıym salý kúni. Bul kún adamzat tarıhyndaǵy eń qasiretti sátterdiń biri – 1945 jyly Hırosıma qalasyna atom bombasynyń tastalýymen tyǵyz baılanysty. Sol kúni tańǵy 8:15-te AQSH-tyń B-29 Enola Gay bombalaýshy ushaǵy «Little Boy» (qazaqsha – «Bala») atty ıadrolyq qarýdy tastady. Nátıjesinde 140 myńnan astam adam qaza taýyp, myńdaǵany iz-túzsiz joǵaldy. Qala kúl-talqan bolyp, tirshilik ataýlyny jalmaǵan alapat jarylys adamzat úshin buryn-sońdy bolmaǵan apattyń shyndyǵyn ashty.
Sodan beri jyl saıyn dál osy saǵatta japon halqy únsizdikpen qurban bolǵandardy eske alady. Únsizdik – bul qarsylyqtyń únsiz úni, qaıǵynyń máńgilik belgisi.
Atom qasireti tek Japonıamen shektelgen joq. 1949 jyly 29 tamyzda Semeı dalasynda alǵashqy ıadrolyq synaq júrgizildi. 40 jyl boıy qazaq dalasy polıgonǵa aınalyp, 456 ıadrolyq jarylys jasaldy. Onyń 116-sy jer ústinde, áýede ótti. Mıllıondaǵan gektar jer ýlandy, myńdaǵan otbasy sáýle zardabyn tartty.
Iadrolyq qarýdyń zardabyn kózimen kórgen, denesimen sezingen halyq retinde Qazaqstan beıbit bastamalarymen álemge úlgi bolyp keledi. El tarıhy ıadrolyq synaqtardyń tek ǵylymı tájirıbe emes, adam ómirine tóngen tikeleı qaýip ekenin kórsetti.
Bul kún – eske alý ǵana emes, eskertý. Iadrolyq apat eshqashan qaıtalanbaýy tıis.