InfoHub Logo

Abaılańdar, balalar!
Maqsaty: Jolda júrý erejesin este saqtaýǵa, oqýshylarǵa jol belgilerin neshe túri bar, ony bilý ne úshin qajet, baǵdarshamnyń, jol belgileriniń atqaratyn qyzmeti qandaı ekenin úıretý. Jol erejesin este saqtaý qabiletin, qyzyǵýshylyqtaryn arttyrý, barlyǵymyzǵa ortaq qoıylǵan tártipti buzbaýǵa tárbıeleý.
Kórnekiligi: Baǵdarsham, jol belgileri, jolda júrý álippesi, jol erejesine arnalǵan sýretter.
Synyp oqýshylary úsh topqa bólinedi: qyzyl tústi kıim kıgen oqýshylar – «Qyzyldar», sary tústiler - «Sarylar», jasyl tústiler – «Jasyldar».

Júrý barysy
1. Uıymdastyrý bólimi.
Muǵalim: Bizdiń elimizde ár túrli kólikter jyldan - jylǵa kóbeıip keledi. Jaıaý adamdar men kóliktegi jolaýshylar sany da kóbeıe túsýde. Kósheler men joldardaǵy jaǵdaı barǵan saıyn kúrdelenip keledi. Jol - kólik oqıǵalarynyń qaýpi arta túsýde. Sondyqtan da júrgizýshiler men jaıaý adamdardyń kósheler men joldarda erekshe tártipti jáne muqıat bolýy qajet. Jol - kólik oqıǵalarynyń zardabynan kóbine balalar zardap shegýde. Onyń sebebi – kóptegen mektep oqýshylary jolda júrý erejelerin áli de bolsa nashar biledi. Mine, osy maqsatta bizdiń synybymyzda búgin «Abaılańdar, balalar!» atty jol erejelerine arnalǵan tárbıelik shara ótkizbekshimiz. Endeshe, qosh keldińizder.

Oqýshy: Armanǵa alda kútken asyǵamyz,
Biz qalaı tolqyn atpaı basylarmyz.
Jol júrý erejesin jaqsy bilip,
Saqtyqqa tura alatyn jas ulanbyz!
Jalǵaıtyn dostastyryp bar elmenen,
Joldardan turady ǵoı álem degen,
Búgingi bizge kelgen qonaqtarǵa
Keshimiz bastalsyn sálemmenen!

Muǵalim: Búgingi sharamyzǵa qatysatyn toptardy tanystyraıyq. Qyzyl tústi belgileri bar «Qyzyldar», jasyl tústi belgisi bar top «Jasyldar» jáne sary tústiler – «Sarylar» toby. Ár top ózderin tanystyrady:

«Qyzyldar» toby: Qyzyl kózin ashqanda,
Synyq súıem baspa alǵa.
«Sarylar» toby: Sary kózin ashqanda
Qarap qalma aspanǵa.
«Jasyldar» toby: Jasyl kózin ashqanda,
Júre bergin, jasqanba!

Júrgizýshi: Qyzyl jandy, toqtaǵyn,
Kórdiń jurttyń tosqanyn.
Sary jandy – daıyndal
Aınalańa qarap al.
Jasyl jandy – tyńdaǵyn
Jolyń ashyq, turmaǵyn.
Balalar, búgingi keshimizdiń eń basty qonaǵy – Baǵdarshamdy ortaǵa shaqyramyz.
Ortaǵa Baǵdarsham bolyp kıingen oqýshy shyǵady.

Baǵdarsham: Sálem, balalar! Meni barlyq eldiń balalary jaqsy biledi. Búgin senderge arnaıy keldim.
Júrgizýshi: Qosh keldiń, Baǵdarsham! Búgingi aıtar áńgimemizdiń bári saǵan qatysty bolmaq, sondyqtan da bizben birge bol.
Baǵdarsham: Men senderge qoıar suraǵym bar. Senderdi teksereıin. Jaýabyn kim aıtar eken?
Kóshe ortasyn aınaldyryp fýtbol teber alańǵa,
Kórdińder ǵoı umytqany erejeni, dalańdap.
Al, kánekı, úıreneıik bárimiz de júrý tártibin.
Erejeni jaqsy biler, jatqa biler kim muny,
Kim aıtady jol belgisi neshe toptan turady?
Oqýshylar jaýap beredi.

Baǵdarsham: Turamyn kósheniń qıylysyn turaqtap,
Qashpaımyn múdirip, eshqandaı suraqtan.
Belgisi joldardyń tórt toptan turady,
Jarqyrap kóriner túnde de jyraqtan.
Júrgizýshi: Jaraısyń, Baǵdarsham! Al endi suraq qoıyp top múshelerin tekserip kóreıik.

Vıktorınalyq suraqtar:
1. Qoǵamdyq transporttan shyqqannan keıin kósheden qalaı ótý kerek?
2. Jol tańbasy qandaı eki túrge bólinedi?
3. Jaıaýlar ótpesi qalaı belgilenedi?
4. Baǵdarshamda sıgnaldar qalaı ornalasqan?
5. Jol belgileri qandaı topqa bólinedi?
6. Balalardyń sýreti salynǵan belgi qaıda ornatylady?
7. Oqýshylardyń velosıpedpen kóshede jáne jolda qaı jastan júrýine ruqsat etiledi?
8. Velosıpedpen jolǵa shyǵarda neni tekserý qajet?
9. Kósheden, joldan qaı jerde ótýge bolady?
10. Gabarıttik ottar qaı kezde janady? (farlar)
11. Júrgizýshiler syrtqy jaryq prıborlaryn ne úshin qosady?
12. «Trotýar» degen sóz neni bildiredi?

Atyraý qalasy,
№ 23 orta mektebiniń orys tili páni muǵalimi
Bozjıgıtova Lázzat Konakbaevna