- 11 mam. 2023 00:00
- 253
Abylaıdyń sońyna ergen batyrlaryn synaýy (İİİ nusqa)
Abylaı han bolyp turǵanda birneshe batyrlarymen jolǵa shyǵypty. Sonyń ishinde Abylaımen teteles orazdyń nemeresi Sapaq birge shyǵypty (Orazdan — Qojageldi, Qojageldiden — Sapaq).
Sapaq júrgen jerinde:
— Meniń uly atam Abylaıǵa joldas bolyp Túrkistannan kelgen. Men de atamnyń jolyn qýyp hannyń joryǵyna erip júrmin, — deıdi eken.
Oǵan jurt:
— Oraz Abylaıdy elinen, jurtynan bezip, qıyn jerde janyn qıyp joldas bolǵan eken. Sen atańnyń jolyn qýa alasyń ba? — dese, Sapaq maqtanyp:
— Nege bolmaıyn, bolam, — deıdi eken. Kópshilik «osyny bir synaıyq» dep júripti.
Bir kúni qonalqy jerde qatty jaýyn bolyp, as pisiretin otyn bolmaı taryǵypty. Sonda bireýler:
— Myna jerde mola bar, sonyń aǵashyn alaıyq, — depti, — qarańǵy túnde molanyń aǵashyn kim buzady, oǵan erlik etip kim barady, myna
Sapaq bolmasa, — depti.
Sapaq:
— Nesi bar, men baram. Atymdy ustarǵa bireýiń erińder, — depti.
Mana mazaqtap júrgen kópshilik «muny bir synaıyq» dep kúni buryn molaǵa bir adamdy jasyryn jiberipti de, oǵan: «sen jasyrynyp jatyp, molany buza bergende tura umtyl!» — depti.
Aıtqanyndaı qasyna joldas alyp Sapaq molaǵa kelipti de, atyn joldasyna ustata salyp molany buza beripti. Ar jaǵynda ańdyp jatqan adam Sapaqqa tura:
— Bardyń malyn aldyńdar, qyrǵyz, qalmaqtyń ja- nyn aldyńdar, endi meniń molamdy nege buzasyń, — dep umtylypty.
Sonda Sapaq:
— Óli sen túgil, tiri Abylaı qosta ash jatyr, — dep qarsy umtylǵanda, ana adam:
— Ala ber, ala ber, — dep týra qashypty. Sapaqtyń atyn ustap turǵan adam o da qorqyp, Sapaqty tastap anadaı jerge baryp turypty. Sapaq kereginshe otyn alyp qaıtypty.
Erteńinde muny Abylaı estipti. Sapaqty shaqyryp alyp:
— Batyr ańǵyrt bolatyn, sen júrekti batyr ekensiń. Biraq jaý tura qashpaıdy, júrekpen birge amal da, aıla da kerek, — depti.
Oqýǵa keńes beremiz:
Abylaıdyń «Qandy qaraǵaı qan boldy, jol boldy» dep at berýi
Abylaıdyń qyrǵyz, ózbekke joryǵy (İİ nusqa)