Ata-analarǵa qulaqqaǵys: Jańartylǵan bilim baǵdarlamasyndaǵy mańyzdy 6 fakti
2016 jylǵy 1 qyrkúıekten Qazaqstandaǵy barlyq mektepte bilim berý prosesi jańartyla bastady. QR Bilim jáne ǵylym mınıstrliginen málim etkendeı, jańa baǵdarlamanyń maqsaty - mektep oqýshylaryn alǵan bilimin ómirde paıdalanatyndaı etip oqytý.
Kóptegen damyǵan elderde bilim salasyndaǵy mundaı ózgerister ótken ǵasyrdyń sekseninshi jyldary engizile bastaǵan. Toqsanynshy jyldardyń orta sheshinde bul jańartýlar aıaqtaldy. Qazaqstanda jańartylǵan baǵdarlamaǵa kóshý endi bastaldy. 2016-2017 oqý jylynda barsha birinshi synyp oqýshylary osy baǵdarlamaǵa kóshti. Bıyl 1 qyrkúıekten bastap ekinshi, besinshi jáne jetinshi synyp oqýshylary jańa baǵdarlamamen oqı bastady. Munymen qatar, 2017-2018 oqý jylynda 30 mektepte synaq retinde úshinshi synyp oqýshylary jańartylǵan baǵdarlamany bastady. Bilim berý salasynyń kezeń-kezeńmen jańarýy 4 jylǵa sozylady. 2018-2019 oqý jylynda 3, 6, 8 jáne 10-synyptarǵa kezek keledi. 2019-2020 jyly 4, 9, 11-synyptar kóshedi.
Ázirge kóptegen oqýshylar men ata-analar bul mańyzdy istiń mánin jete uǵyna qoıǵan joq. Endeshe, Bilim jáne ǵylym mınıstrligi usynǵan málimet boıynsha 2017-2018 oqý jyly jańalyq bolatyn mańyzdy 6 ózgeristi qysqasha túsindirip ótsek.
2017-2018 JYLDYŃ OQÝ BAǴDARLAMASY
2016-2017 jyly birinshi synyp úshin engizilgen jańa oqý baǵdarlamasy «Nazarbaev zıatkerlik mektepterindegi» oqytý tájirıbesine negizdelgen bolatyn. Bıylǵy oqý jylynda ekinshi, besinshi jáne jetinshi synyptar úshin jańartylǵan oqý baǵdarlamasy daıyndalyp, engizildi. 2017-2018 oqý jylyndaǵy baǵdarlamada burynǵy pánder tolyqtaı qalady. Eshqaısysyna ózgeris engizilgen joq. Oqý josparynda da qandaı da bir jańalyq joq. Degenmen, mektepte oqytýǵa ruqsat berilgen qosymsha ádebıettiń qatary kóbeıgen.
KRITERIALDY BAǴALAÝ JÚIESİ
Jańartylǵan bilim baǵdarlamasymen oqıtyn synyptarda baǵalaýdyń jańa júıesi engizildi. Ol - krıterıaldy baǵalaý júıesi (https://goo.gl/GshZsD). Ol boıynsha aldyn ala belgilengen, naqty ólshem boıynsha baǵa qoıylady. Bul ádisteme oqýshylardyń bilimi men daǵdysyn sapaly da ádil saralaýǵa múmkindik beredi. Munymen qatar, bul júıe balalardyń óz jumysyn baıyppen baǵalap, baqylaýyna jáne óz qatesin ózi taýyp, keleside qaıtalamaıtyndaı etip kóńiline túıip alýyna yńǵaıly. Krıterıaldy baǵalaý júıesi qalyptastyrýshy jáne jıyntyq baǵalaý bolyp ekige bólinedi. Qalyptastyrýshy baǵalaý oqýshynyń ne úırengenin anyqtaıdy. Ár kezeń saıyn alynatyn bul synaq toqsandyq jáne jyldyq qorytyndyǵa áser etedi. Jıyntyq baǵalaý oqý materıalynyń belgili bir kezeńin aıaqtaǵan soń sol bólimniń qorytyndysyn baǵalap, qorytyndy balyn shyǵarady.
ÚSH TİLDİLİKKE BİRTİNDEP ÓTÝ
1 qyrkúıekten bastap 799 mektepte jaratylystaný baǵytyndaǵy belgili bir pánder aǵylshyn tilinde oqytyla bastaıdy. Bul oqýshylardyń úırenip júrgen shet tilin pysyqtaý bolyp ta sanalady. Fızıka, bıologıa, geografıa, hımıa jáne basqa da pánderdi aǵylshyn tilinde oqytýdy bıyl shamamen 160 myń bala pılotty rejımde bastaıdy. Úsh tildilikke birtindep kóshý úshin bizdiń mınıstrlik pán muǵalimderiniń til úırenýin jedeldetip jatyr. Muǵalimder aǵylshyn tilinde jaqsy túsinisip, til syndyryp qana qoımaı, óz pánin sol tilde erkin túsindire alatyn da bolýy kerek. Qazirgi kezde myńnan astam muǵalim tildik kýrstarǵa baryp, tıisti sertıfıkattaryn aldy.
BESKÚNDİK OQÝ APTASY
Jańartylǵan baǵdarlamaǵa kóshken synyptar aptasyna bes kún oqıtyn bolady. Beskúndik oqý júıesine kóshý bilim sapasyna áserin tıgizbeýi kerek. Ár pánge alty kúndik baǵdarlamadaǵy sıaqty saǵattar bólinedi. Tek aptasyna bes kún oqı bastaǵanda balalardyń bos ýaqyty kóbeıedi. Al pedagogtarda óz biliktiligin kóterý úshin demalys kún paıda bolady. Endi senbi saıyn pán muǵalimderi sporttyq oıyn túrlerinen jarys ótkizip, daıyndyq kýrsy, úıirme, stýdıa sekildi qosymsha sharalar uıymdastyra alady. Bul kúnderi mektepte balalardyń qyzyǵýshylyǵyna qaraı sporttyq, tanymdyq jarystar, baıqaý, oıyn-saýyq baǵdarlamalary, ekskýrsıalar sekildi kóptegen paıdaly dúnıelermen aınalysýǵa bolady. Bes kúndik oqý aptasynyń artyqshylyqtary týraly myna siltemege ótip tanysýǵa bolady: https://goo.gl/iZyS7j
ÚI TAPSYRMASY AZAIaDY
Jańa baǵdarlama boıynsha bilim alyp jatqan mektep oqýshylary úshin úı tapsyrmasynyń kólemi azaıady. Shamamen, balalar úı tapsyrmasyna ádettegi ýaqyttyń úshten birin kem jumsaıtyn boldy. Jańa normatıv boıynsha ekinshi synypta úı tapsyrmasyn oryndaýǵa kúnine 50 mınýt, 3-4 synyptarda - 70 mınýt, 5-6 synyptarda - 90 mınýt, 7-9 synyptarda - 110 mınýt, 10-11 (12) synyptarda 130 mınýt jumsalady. Mereke men demalys kúnderine tapsyrma berilmeıdi. Bul ýaqytta tek jobalyq jumystary bar, matematıkany tereńdetip oqıtyn balalardyń tapsyrmasy men jalpy tanym úshin kórkem ádebıet oqý ǵana qalady. Birinshi synyptaǵylarǵa úıde okýdy tek ekinshi toqsannan bastap mindetteıdi. Bolashaqta joǵary synyptarda ár sabaqtan beriletin kúndelikti tapsyrmanyń ornyn ár toqsanǵa beriletin tapsyrmalar almastyrady degen jospar bar.
QORYTYNDY ATTESTASIA TAPSYRÝ TÁRTİBİ
Bıylǵy oqý jylynyń sońyndaǵy qorytyndy attestasıa tapsyrý tártibine ózgeris engen joq. Esterińizde bolsa, 2017 jyly 11-synyp bitirýshiler men «Altyn belgi» ıegerleriniń attestasıasy mekteptegi bitirý emtıhany túrinde bes pánnen ótken bolatyn.