InfoHub Logo

Kún qulan ıekten atyp, shýaǵy jer-álemdi aımalaı quıyn qýǵan qańbaqsha árbir gúldi qytyqtaı oıatyp, sáýlesin bárine taratty. Aýyldaǵy árbir tirshilik ataýy uıqysynan oıanyp, fánıdegi óz qyzmetin sezgendeı beıbereket  jybyr iske kiriser. Kúnniń sáýlesi aı sekildi emes, Aınajanǵa kelgende qytymyr-qyrsyq. Bar bolǵyr aı sáýlesindeı áldılep besikte qalaı terbetsin buny. Anasy perdesin túrip ashyp qoıǵan kishkene tórt jaqtaýly terezeden betine jarq etip, tátti eles tústi buzǵanymen qoımaı, dál aldyna kep qaqıyp turyp aldy. Basty kótermeske endigi ne shara. Aınajan aýlaǵa shyǵyp, tańǵy aýany qomaǵaılana jutyp, aýyldy barlap shyqqanǵa toıǵan emes. Búkil aýyl tanıtyn, jurttyń qulqyn qashyryp, qytyǵyna tıgen, ár qorshaýdy jyrtqyshsa talqandaǵan, tarǵyl men sary sıyryn ertip taýǵa betteıtin. Aınajannyń kózi eń aldymen basyn qyraý shalyp, saqaldy áýlıe shaldaı tunjyraǵan qart Hantáńirine túsýshi edi. Taý ornynda ma dep emes árıne. Tań shapaǵy jylýlyq syılaı almasa da shýaǵyna bólegen Hantáńiriniń shyńy men Tán-SHan taýlary bar qoınyndaǵy almas-gaýharlaryn kókke kóterip, sáýlege shaǵylystyryp, jaltyrap turǵandaı kózdiń jaýyn alatyn. Bul kóriniske jahandaǵy bar altyndy jıyp kep, aldyńa tossa da aıyrbastaý múmkin bolmas, sirá! Kúıbeń tirlikpen erte iske kirisip ketken aýyl turǵyndarynyń qumyrsqasha qımylyna, han ordasyna bergisiz kirpish úıleri men surǵylt shatyryna qarap, asaý aǵyndy Beltoǵanǵa qalaı jetkenin baıqamaıdy Aınajan. Beltoǵannyń bulaqty bastaýyna kelip, móldir taza sýy men orazasyn ashyp, taý basyna kóteriledi. Qyrqadaǵy iri-qara men tuıaqtylar alystan músin keıipte kóringenimen janyna jetkende baıaý balǵyn shópti ashqaraqtana kúısep turady. Óriste jaıylǵan tórt túlikter taýdyń baýyrynda erkelep oınaǵandaı kórinedi. Jasyl-jelekke  oranǵan taý osy baýyryndaǵy árbir perzentine meıirimmen qaraǵan anadaı. Aınajan buny sezedi bilem, ana qushaǵyna tyǵyla túsip, kók maısa shópti sıpaı jaıǵasa ketti. Taý basynan aýyl alaqanǵa syıyp ketetin sekildi. Bazar sıaqty aralap taýysa almaıtyn bul óńir endi kóz ushyndaǵy saǵym. Ekinshi jaqtaýdankóringen Qytaı aýyldary men jota-jota taýy bir ıelikke talasqan eki ıleý qumyrysqa qyrǵyn taǵdyrdaı, tizilgen sarbazsha kúı beredi. Aınajan kelgen izimen aptyqpaı keri qaıtty. Bir dastarqan basynda baýyrlarymen shúıirkelesip, úlkenderdiń áńgimesin tyńdaǵandy jany súıedi.

Mine, taǵy bir jańa kúnniń jańa paraǵy ashyld. Bul joly Aınajandy kún sáýlesi emes, shashynan sıpap, mańdaıyn ıiskep ájesi oıatty. Qyrtys-qyrtys Saharanyń qum basqan saıyn jolyndaı beınettiń beınesi bolǵan, shalǵaý tartqan ájimdi júzine qarap Aınajan ájesiniń kezinde aıtyp jetkisiz kórikti, otty tóńkerip qaraıtyn bota kózdi, qoıý qanyq uzyn qara burymdy arý bolǵanyn biletin, sýretin de kórgeni bar. Sol toqsannyń belinen asqan ájesiniń kózine qarasań quralaıyn qyımaıtyn elikteı álden saǵynysh keıip baıqalady. Aýyl men qala arasynda qatynaıtyn shopyr aǵa da esik aldyna kelip jetti. Júrýge oqtaılanǵanda ájesiniń aýzynan ár kelgende shyǵatyn sózin aına qatesiz taǵy da estidi. «Qaıda júrseńde aman júr, ákem, keshke syrtqa shyqpa. Endi kelgenińdi kórer me ekem, barmyn ba, joqpyn ba, áıteý aman júrseń bolǵany». Kishkene baladaı shógip, qushaǵyna erkin syıǵan ájesine qarap «Oı, áje, qaıda asyǵasyz, jazda kelemin, kútip alyńyz» dep kúlimdep qoshtasty. Ana júrek qaıdan bilsin ár jyl jazda balasyn osylaı shyǵaryp salaryn. Kún de kúńgirt tartyp, aq bult pen qara bult tete ósken qozydaı tóbelese oınap turǵan sekildi. Kólik terezesinen aýylǵa qaraǵany sol edi quddy bir muńaıyp, qımastyqpen ájesimen qosa jylap turǵan keıipte. Kólik jalǵyz soqpaq jolmen aıańdady...

Eńlik Nurbolqyzy

---