InfoHub Logo

«Álmerek batyrdyń áıeli bosanyp, ul taýypty» degen qýanyshty habardy estigen Syrymbet batyr seriginiń sergigenine shattanyp, balasha ebelekteıdi.

— Kóńili jarym bop, sherdiń sheli torlap júrgen mundy er edi, myna mereıine ortaqtasyp, qutty bolsyn aıtaıyn, — dep, aýylynan izgi nıetpen attanady.

Qart batyr sýyt júrispen abyr-sabyr bolyp abdyrap, dúrligip jatqan Álmerek aýylyna keledi. Osy tusta el tizginin ustap, is-áreketterine bılik aıtyp júrgen Álmerek bıdiń aq ordasyna atynyń basyn tireıdi. Qart batyrdy aýyl jigitteri asa qoshametpen qarsy alady da, qoltyǵynan demep attan túsiredi. Sol súıemeldegen kúıi dańǵaradaı keń, saraıdaı dalıǵan on alty qanat aq boz úıge bastaıdy. Tórdiń tóbesindegi shaıy kórpeniń ústine jetkizedi.

Nurly júzi gúl-gúl jaınap, janarynan qýanysh seziminiń sáýlesi tógilgen Álmerek bı ornynan ushyp turyp, aıbyndy qartqa:

— Tórletińiz, qadirli batyr! — dep, elbirekteı syıly oryn usynady. Shattyǵyn jasyra almaı, balasha jaırańdaıdy, qoltyǵynan súıemeldep, tórdiń tóbesine shyǵarady. Oıýly tekemet, syrmaly syrmaqtyń ústine jaıylǵan jumsaq kórpege jaıǵasqan Syrymbet batyr da jaıdary kúlimdep, bıdi tól basysymen quttyqtaıdy. Erdiń, eldiń meselin ósiretin aq tileýin aqtarady:

— El tileýi — er, er tileýi — el. Toǵysqan muratymyz osy edi ǵoı áýel bastan. Sen eldiń Álmeregi ediń aryndy. Biraq kóńiliń jarym edi. Qudaı tileýińdi beripti, qolyńa qonǵan balapanyń qyran bolsyn! Kókeıiń kóldeı tolyp, muratyńa jetipsiń, endi janyndy sol jebesin. Ul — úrim-butaǵyń, ómirli bolsyn, artynan shubyryp úbiri men shúbiri ersin! Óziń qusap, eńirep júrip elin qorǵasyn!

Búkil ómirin elin jaýdan qorǵaýǵa sarp etken qart batyrdyń aqtaryla aıtqan adal nıetinen meseli ósken Álmerek bı:

— Ataǵy Alataýdaı aspandaǵan, aıbary Syrdyń sýyndaı tasqyndaǵan, halyqtyń tas qorǵany sanalǵan Syrymbet edi- ńiz, árýaǵyńyz jebep, aıtqanyńyz kelsin! — deıdi júregi eljirep. Qart batyr sál yrǵalyp qoıyp, oıyn túıip alady da, ári qaraı tolǵaıdy.

— Bala da bir altyn taǵyń, basyńa qonǵan baǵyń. Oǵan ata-anasy úmit artady, túısigin halyq aıtady. Bir bala ákesimen janasa týady, bir bala talabymen talasa týady. Bir bala shóldegi butadaı shójip, boıy óspeı tabandap, alasa týady. Bir bala dara daraqtaı darqandyǵyn tanytyp, kem-ketikke qaıyr qyp, qarasa týady deıdi. Muny aıtyp otyrǵandaǵy tileýim: balań janasa týsa — arqa súıeriń bolsyn. Qarasa týsa — oı túıeriń bolsyn. Talasa týsa — taýdaı talaby bolsyn. Tek taıtalasyp, taýanyńdy qaıtarmasyn. Aldyńdaǵy aǵyńnan aıyrmasyn!
Janyndy shyjǵyryp, otqa kúıeriń bolmasyn, kógerip óngen arqasúıeriń solmasyn!

Qart batyrdyń yqylasyn jınalǵan tileýles jurt qostaıdy. Shalqyǵan oıy tolǵandyrǵan Álmerek bıdiń ózi de otty sezimin irke almaıdy:

— Meniń tileýim: asyp ta turmasyn, tasyp ta turmasyn, qurby-qurdasymen qatar júrsin, el-jurtynyń qadirin bilsin. Shapqan jaýdy qoıdaı qyryp, bórideı shýlatsyn! İske asyrsa eken dep, meniń urpaǵymnan kútetinim osy, Syreke!..

— Jaratqan muratyndy qabyl etsin. Eldiń adamysyń ǵoı, tileýińe jet! — dep bata jasaǵan Syrymbet batyr betin sıpaıdy. El bıi ári aqylman abyzy Álmerektiń tuńǵysh uly Babaǵa aıtylǵan aq tileýler osyndaı eken.

---