- 07 qyr. 2018 00:00
- 737
Baýyrjan Momyshuly: "Ulyma aıtarym..."

Qazaqtyń batyry, ult maqtanyshy Baýyrjan Momyshulynyń ulyna aıtqan aqyl-keńesteri qaı ákege de úlgi. Eger ulyńyz bolsa, batyrdyń taǵylymǵa toly keńesin siz de aıtyp, kishkene kúninen qulaǵyna quısańyz artyq etpeıdi.
1. Erdiń eki sóılegeni – ólgeni. Ýáde bermeýge tyrys. Áıtpese, sózińde tur.
2. Qysqa, nusqa sóıle. Daýysyń anyq bolsyn.
3. Kóp tyńda. Az sóıle. Sózińniń artynan isińmen úlgerýge janyńdy sal.
4. Ósek aıtylatyn jerde bolma. Kezdeısoq bolǵan jaǵdaıda qosylma. Kesip tastaýǵa tyrys
5. Taspen atqandy aspen at – jeńesiń! Sodan keıin alshaq júr.
6.Renjitpe! Júıeli qarǵys ıesin tabady.
7. Eshqashan maqtanba! Jurt maqtasyn.
8. Ózińdi syıla. Ózgeler syılasyn.
9.Kúnde ózińe esep ber. Ózińdi tárbıeleı ber.
10. Qumar oıyn - álsizdiń álegi. Myqtynyń rýhy bıik, denesi shymyr.
11. Úıreteri mol myqtylardan ustazdaryń bolsyn. Biraq, eshkimdi pir tutpa.
12. Syılaǵannyń quly bol. Kishireıý tómendeý emes.
13. Eń aldymen ózińe ózińniń kóńiliń tolatyndaı ómir súr.
14. Saıahatta. Dúnıetanymyńnyń aıasy keńeıedi.
15. Qaıtarymynan úmitti bolsań, jaqsylyq jasama.
16. Júıkeń áli talaı qajet bolady. Bolmashyǵa tozdyrma. Sheshýshi sátterge bapta.
17. Boıjetkenniń kóńilin ońaı jaýlaǵap, onymen bolǵanyńa shattanyp, sóz qylma. Erlik emes!
18. Ýaıymǵa salynýdan alshaq bol. Arba da synbaıtyn, ógiz de ólmeıtin sheshim qabylda. Tez sheshim qabylda.
Táýekel túbi jel qaıyq júzesiń de ótesiń. Ýaıym túbi tuńǵıyq batasyń da ketesiń.
19. Ýáziri myqtynyń tirligi jeńil. Myqtysyn tańda!
20. Syryńdy eshkimge aldyrtpa! Eki eli aýyzyńa syımaǵan sóz ózgeniń otyz eki tisiniń arasyna tipten syımaıdy.
21. Múmkin nátıjelerin elestetip kór. Nátıjesi unamasa, kelispe.
22. Ókpeleme. Ósh alma. Sanasyna ber. Allaǵa tapsyr!
23. Qyran qustaı qyraǵy bol. Ózgelerdi ózińdeı kórme.
24. Pendeniń pendeden aıyrmashylyǵy adamgershiligi men biliminde. Tany, oqy!
25. Óner úıren. Mamandyǵyńda myqtysy bol.
26. Jer qozǵalmasa qozǵalmaıtyn sabyrly zil bol.
27. Ómirińniń sapasyna tek sen jaýaptysyń
28. Jalǵyz apańa (ápkeńe) qorǵan bol. Turmysta bolsa da, óz kúıeýi – qorǵany bar deme. Seniń ornyń tym bólek.
29. Úılenýge asyqpa. Jar tańdaýdan jańylma.
30. Urpaq tárbıesi elý paıyz seniń moıynyńda. Ulyń ózińnen ozatyn bolsyn! Qyzyń saǵan qarap serigin taýyp baqytty bolsyn.
31. Erdiń az mindetteriniń biri otbasyn asyraý. Saǵan sengenderge eshnárseden tarshylyq kórsetpe.
32.Barlyq jaqsy qasıettiń dińgegi ádeptilik. Barlyq jaqsyny ádeptiń ústine ornat.
33. Kim qansha tómen tússe de, sen ózi bıigińde qal
34. Myqty bolsań, áıelge baryp dálelde! Balalaryńnyń anasyn baqytty etip ót. Jaryńnyń saǵan rıza bolyp ótkeni-uly madaq.