InfoHub Logo

Tárbıelik sharanyń taqyryby: «Berekeli dastarhan»
Maqsaty: Dastarhan basyndaǵy ádeptilik týraly áńgimeleý arqyly úlkendi qurmetteýge tárbıeleý.
Bilimdiligi: Qazaq halqynyń salt - dástúrin dáripteı otyryp, dastarhan basynda saqtalatyn rásimder men yrym - tyıymdarmen tanystyrý arqyly, ulttyq taǵamdardyń túrlerimen tanystyrý.
Damytýshylyǵy: Halyqtyń pedagogıkaǵa súıene otyryp, sándik úlgidegi oıý - órnekti oqýshy sanasyna jetkizý.
Tárbıeligi: Oqýshyny ulttyq qol – ónerdi uǵyna otyryp, úlkendi qurmetteı bilýge tárbıeleý.

İ. Uıymdastyrý bólimi:
Úlkenge de "Siz",
Kishige de "Siz".
Bar adamǵa qurmetpen,
Bas ıemiz biz.
Oqýshylardy túster arqyly topqa bólý
İ top: «Bereke aýyly»
İİ top: «Molshylyq aýyly»
İİİ top: «Tatýlyq aýyly»

«Oı shaqyrý» strategıasy
Júrgizýshi: Aýyldaǵy ata - ájelerińizdi saǵynǵan bolarsyzdar? Aýyldan úlkender qonaqqa keledi. Aýyldan kelgen qonaqtardy qarsy alyp, tórge otyrǵyzaıyq. (bir apta buryn oqýshylardyń ata - ájelerin qonaqqa shaqyrǵan edik)
Júrgizýshi: Qazaq halqy qonaqjaı halyq. Ári qaraı qonaqtarymyzǵa qurmet kórseteıik. Kelgen qonaqtarymyzdy tórge otyrǵyzdyq... Ári qaraı, qandaı qurmet kórsetiletinin bilgileriń kele me? Endeshe, jumbaq sheship, ata - ájelerimizge erekshelikterimizdi kórsetip otyraıyq
(tárbıe saǵatynyń taqyrybyn jumbaq arqyly ashý)

Jumbaq
Alǵa jaıyp tuz - dámin, Keń peıil de araıly,
Keltiredi úı sánin. Osy jerden taraıdy.
Ol halqymnyń aq jany, Bul ne?
Jaqsy dástúr marjany, Jaýaby: D a s t a r h a n
Búgingi tárbıelik sharamyzdyń taqyryby «BEREKELİ DASTARHAN» bolmaq. Qadirmendi qonaqtar, bizdiń synyp daıyndaǵan berekeli dastarhan basyna qosh keldińizder!
Júrý barysy (Júrgizýshi tárbıelik sharanyń júrý barysymen tanystyrady)

İ. Dastarhan basyndaǵy dástúrler
İİ. «Bala tili bal» dastarhan máziri
İİİ. Yrym - tyıymdar ( suraqtyń jaýabyn úsh tilde aıtý )

Jańa aqparat: Júrgizýshi: (Dastarhan basyndaǵy dástúr týraly málimet beredi)
Dastarhan basyndaǵy dástúr
Halyq qýanyshty da, qaıǵyny da dastarhan basynda bólisken. As eń aldymen ata - anaǵa, úlken kisige usynylady. Ósıet aıtý, bata berý, dostasý bári de dastarhan basynda sheshilgen. Sondyqtan halyq dastarhandy «Quttyhannyń berekesi»,- dep qasıet tutady. Dastarhan dámi - kıeli. Ony tatyp, kelisimin buzsa, astyń kıesi urady,- deıdi halyq. Dastarhan - otbasynyń tamaqtanýyna, úıge kelgen qonaqqa dám tattyrýǵa jaıylady. Onda as qoıý, as usyný, as alý, as qaıyrý, asqa bata berý rásimderi oryndalady. As ishý kezinde aýyzdy sylpyldatpaı tártippen tamaqtaný, qasyqty oń qolda ustaý, túzý otyrý, tazalyqty saqtaý rásimderi oryndalady. Tamaqtanyp bolǵan soń eń úlken, ári qurmetti adam asqa bata beredi. Toılarda dastarhan jaıý - mádenıetti dástúr bolyp sanalady.
Qazaq halqy maıly taǵamdy, maıly etti jaqsy kóredi. Maı aǵzaǵa holesterındi kóbeıtedi. Qystyń yzǵarly aıazyna tótep berýi úshin maıly taǵamdar jegen jáne qosymsha únemi qymyz ben shubat paıdalanyp otyrǵan. Qymyz ben shubat quramynda maıdy eritetin qyshqyldar bar jáne olar tez sińetin suıyqtyq bolyp tabylady. Sonymen qatar eginshilikpen jáne mal sharýashylyǵymen aınalysqan. Baý - baqsha, kókónis, jemis - jıdek ósirmegen. Biraq sonda da avıtamınoz aýrýymen aýyrmaǵan. Óıtkeni, et jáne sút ónimderin úzdiksiz paıdalanǵan. Ol taǵamdar S, D, V, A, K, t. b dárýmenderine óte baı bolyp keledi.

Júrgizýshi: Rústem, qonaqtardyń qolyna sý quıyp jibere ǵoı.
(oqýshy qolǵa sý quıyp, ári qaraı shara kórinis kórsetýmen jalǵasyn tapty)
Kórinis: Dastarhan jaıyldy. Rústem úlkenderdiń qolyna sý quıdy.
(oqýshylar úlkenderdiń aýzynan qolǵa sýdy quıý erejesin tyńdady)
Rústem Aıdananyń qolyna sý quıdy. Aıdana sý qolyn silkeıdi.
Rústem: - Aıdana, sýdy silkip shashýǵa bolmaıdy.
Qazaq halqynda.«Sýdaı araz bolasyń...» degen yrym bar,- dedi.
- Men ondaı yrymnyń bar ekenin bilmegen edim. Keshirersizder!!!- dedi Aıdana.

Júrgizýshi: «Sýdaı araz bolasyń...» degen yrym bar. Balalar, sý shashyp oınaýǵa bolady ma, eken?
İ. «Bala tili bal» dastarhan máziri
Darhannyń atasy Darhanǵa aýyldan ájesiniń berip jibergen sandyqshasyn usynady.
Ǵajaıyp sandyqsha (sandyqshadan jumbaqtaý arqyly dastarhan mázirin jasaý).

İİ. (slaıd) « Bala tili – bal» (beınerolıkte oqýshy tuspaldap jetkizedi Mys: Ol aq, qatty. Ájem aýyldan berip jiberedi. Sútten keptirilip jasalady.... Ol ne, balalar?...
Jaýaby: QURT; t. b «Qurt» týraly ne bilesiń?
(Qazaqtyń ulttyq taǵamy qurt týraly tolyq málimet beriledi)
Osylaısha, beınerolıkten tuspaldap aıtylǵan jumbaqtar arqyly dastarhan basyna aıran, qurt, baýyrsaq qoıylady. Ol týraly tolyq málimet beriledi.
(qonaqqa kelgen Aqarys ataıdyń aqyly)
As ishý tártibi (slaıdta kórsetilip turady)
Tamaqty asa talǵammen, ýaqytyly, mezgilimen ishý kerek
Tamaq iship otyryp, teledıdar qarap, kitap oqýǵa bolmaıdy
Ulttyq taǵamdar óte paıdaly
Tamaqty shekten tys kóp ishýge bolmaıdy.
Asty asyqpaı, ábden shaınap jutý kerek

İİİ. Yrym - tyıymdar (polıglot oıyny)

1. Dastarhanǵa birinshi neni qoıamyz? NAN, HLEB, bread
2. Kim otyrǵanda maldyń basyn balasyna tartý etpeıdi? ÁKE, OTES, father
3. Balaǵa maldyń basynan ne jeýge bolmaıdy? MI, MOZG, brain

Qanatty sózder:
a) « Tamaqty tarta jeseń sanańdy ashar, kóp jeseń uıqy basar»
á) «Taspen atqandy aspen at»
b) «Dúnıedegi baılyqtyń túri kóp, solardyń ishindegi eń negizgisi nan baılyǵy»

Qorytyndy.
1. Kúbige quıylyp, pisken ne? (qymyz) 5. Córege keptirip, jaıǵanym ne? (qurt)
2. Uıytyp qoıyp, ishkenim ne? (aıran) 6. Kilegeı shaıqap, alǵanym ne? (maı)
3. Tabaǵa salyp, japqanym ne? (taba nan) 7. Tuzyn kórip, tatqanym ne? (sorpa)
4. Úıtip, qazanǵa asqanym ne? (bas - sıraq) 8. Kelige túıip, aqtadym ne? (tary)
Zeıin qoıyp tyńdaǵandaryńyzǵa rahmet!

Atyraý oblysy, Atyraý qalasy
№12 F. Dosymova atyndaǵy orta mektebiniń
bastaýysh synyptary boıynsha oqý isiniń meńgerýshisi:
Daýletova Aıgýl Kenesovna

Berekeli dastarhan. júkteý