InfoHub Logo

Otarlyq ezgi. Qanaýshy baıserkeler. Zar ılegen qazaq. Úsh uǵymnyń toǵysar tusy - júrek hám sana. Júrekpen sezinse yza men kek týlaıdy. Sanaǵa salsa, aqyl da júrekke baǵynady. Ult tarıhyndaǵy aıbat shekken kósemderdiń, sheshenderdiń tebirengen sezim, sezinisteri dál osy kúıde. Myrjekeńniń patshalyqty uıqysyz hálge túsirgen maqalasy ár qazaq júregine dál osy sezimdi týlatatyn-dy.Týlaǵan sezimmen zamana keıpin beıneleý biz úshin bir aýyz sóz ǵana bolǵanymen, dáýren qyspaǵyn tatqan olar úshin óz adymymen jahannam otyna túskenmen teń. “Qazaq” ataýyna tiksine qaraǵan patshalyq. “Qazaǵym meniń, elim meniń”,- degen naǵyz ultjandy sózge shydasyn ba? Maqalanyń qaq shekesine taıǵa tańba basqandaı «qazaǵymdap» dóp basqany ult múddesi úshin óz janyn otqa tastaǵany emeı nemene?!

Keıip kelgende qazaqta quqyq joq dep qalaı aıtpaqsyń? Qazaqta quqyq bar. Tek, bizdiń quqymyzdyń háli ortaǵa alyp otpen qorshap ustaǵan bóri kúıinde. Alaý sóne bergendegi bóri atylysynan jemtik qalaı qoryqsa, patshalyqta qazaqqa quqyq berýden dál solaı seskengendi. Desekte,quqyǵy shektelgen halyqtyń taǵdyrymen oınaý otarshyldarǵa úırenshikti ádet. Súıretile jan baqqan halyqtan salyq jınap, esesin mazaq ete qaıtarymsyz qaldyrýy naq dáleli emes pe? Al jerdiń kúıi, eldiń kúıi múldem múshkil. Uly Módeniń ózi: «Jer ulttyń negizi»,-degen. Al patshanyń naqaqtan-naqaq óz negizimizden aıyrýy, qazaqty ult dep sanamaǵan sum saıasatynyń kórinisi.“Ýaqyt óte adamnyń da eti úırenedi”. Qazaq qonystanǵandarǵa alǵash úrke qaraǵany ras. Áıtsede ıt meni qapty eken dep ol da qapqan joq. Qonaqtaı tór usyna syılap, qazaqy tektiligin kórsetti. Qazaqtyń bul qasıetin azǵyndyqta óshire almas. Degenmen, syılastyqtyń da qadirin bilmes jetesizder bolady eken-aý. Iá, Myrjekeń jazǵan mujyqtar.

Mujyǵyn da, tuzdyǵyn da aıdaǵan patsha konystandyrýynyń maqsaty nede? Jer jetispeýshiligi me? Álem halqyn zar men qanǵa bógip, sorly pendelerdiń kóz jasymen sasyta baıtaq jer quraǵan otarshyldarda «jer joq» degenge kim senbek? Mundaǵy maqsut bireý! Qazaqtyń jerine óz halqyn lek-legimen ákelýmen, otardan tartys týǵanda «biz jaılaǵan jer» egenge salyp, ata-baba qonysymyzdy menshikteý. Álem saharasynda ózindik orny bar Orynbordyń ózi osynyń dáleli emes pe?! Demek, Myrjekeńniń yzalana tógip jazǵan «Bizdiń maqsatymyz» maqalasynyń ózi astary syrǵa toly tunǵan tarıh. Maqala astary “qazaǵym kózińdi ash, qý zamanǵa aldanba, baıyń da kedeıiń de birlik-yntymaqqa kelip azǵyndyqty joıýdy maqsat tutalyq”,- dep turǵandaı.

Myrjekeńniń eldikke dittegeni qaı soqpaqta da mánisin joǵaltpaq emes. Kósemderdiń asyl murasyn jolǵa sala, Abylaıdyń aq týyna birigý keshe ıa búgin emes, máńgi urpaq maqsuty!

Bısher Dılnaz Marlenqyz QazUÝ-dyń jýrnalısıka fakúltetiniń stýdenti, Almaty oblysyndaǵy Talǵar aýdanynyń Tuzdybastaý aýyly
Oqytýshy: Rımma JAQSYLYQBAEVA, QazUÝ-dyń oqytýshysy, fılologıa ǵylymdarynyń kandıdaty, dosent, Almaty qalasy

---