Derbes kompúterdiń qurylysy jáne damý tarıhy
Taqyryby: «Derbes kompúterdiń qurylysy jáne damý tarıhy» bólimi boıynsha qorytyndylaý
Sabaqtyń maqsaty: Alǵan bilimderin tıanaqtap bekitý.
Sabaqtyń túri: oıyn
Sabaqtyń kórnektiligi: Dıdaktıkalyq materıaldar jáne bekitý suraqtary. Qońyraýly elektrlik shamdar. Kompúterdiń damý tarıhy taqyrybynda plakattar. Derbes kompúterdiń sýretteri salynǵan plakattar men planshetter
Oıyn bólimderi:
• Suraq - jaýap
• Qupıa jáshik
• “Bul kim, bul ne?”
• Sózjumbaq
Sabaqty ótkizý sharty
- Sabaqty ótkizý úshin oqýshylardy 2 topqa bólemiz;
- top oqýshylarynan 2 esepshi, bir kómekshi saılaımyz.
- árbir toptyń birinshi bolyp jaýap berýge qyzyl jalaýshany kóterý kerek.
- muǵalimde aldyn - ala daıyndalǵan bekitý suraqtary bolady.
- ár suraqtyń durys jaýabyna 1 upaı beriledi jáne taqtaǵa jazylyp ózgertilip otyrady;
- Eki toptan alǵashqy bop 6 upaı jınaǵan top jeńiske jetedi.
ÁR SURAQQA - BİR JAÝAP»
Buryn ótilgen oqý materıalyn eske alý. Suraqqa oılanýǵa tek qana 1 mınýt.
Ár oqýshylardyń belsendiligi men qyzyǵýshylyǵyn, óz betinshe damýyn, oıyn tez arada tujyrymdap aıtýyn da shyńdaı túsedi.
1. EEM - niń damý tarıhy neshe býynǵa bólinedi, olardy ata qandaı jyldar aralyǵy?
I býyn - 1940 - 1955jj/elektrondy shamdar qoldanyldy/
II býyn - 1955 jyldan bastap /jartylaı ótkizgishter - tranzıstorlar qoldanyldy/
III býyn - 1960 - 1970jj deıin /ıntegraldyq sqemalar qoldanyldy/
IV býyn - 1970 jyldan bastap /derbes kompúterler jasaldy/
V býyn -/kádimgi adam tilinde sóıleıtin «jasandy ıntellekt» EEM - deri bolýy kerek/
«1. Suraq - jaýap»
1. 1846 j Bebbıdj mashınasyna programma jazǵan kim?
2. EEM damý tarıhy neshe býynnan turady?
3. 1 - býyn qaı jyly shyqty, elementtik bazasy ne?
4. 2 - býyn qaı jyly shyqty, elementtik bazasy ne?
5. 3 - býyn qaı jyly shyqty, elementtik bazasy ne?
6. 4 - býyn qaı jyly shyqty, elementtik bazasy ne?
7. Aqparattyń túrleri?
8. Engizý qurylǵylaryna ne jatady?
9. Shyǵarý qurylǵylaryna ne jatady?
10. Este saqtaý qurylǵylaryna ne jatady?
11. Aqparatty óńdeý qurylǵylaryna ne jatady?
12. EEM - niń jalpy jady qansha túrge bólinedi?
13. Syrtqy jadyna ne jatady?
14. İshki jadyna ne jatady?
15. Faıl degenimiz ne?
16. Prınterlerdiń túrleri
17. ET kabınetinde óz betinshe jumys jasaıtyn oqýshy qandaı erejeni tolyǵymen meńgerýi tıis?
18. Kózben monıtordyń ara qashyqtyǵy neshe sm bolýy qajet?
«Qupıa jáshik»
Bul quraldyń jasy 2000 - 5000 jyldar shamasy. Bul quraldy grekter men Batys Eýropalyqtar «abak», qytaılyqtar «sýanpan», japondyqtar «serobán» dep ataǵan.
Jáshiktiń ishinde qandaı qural bar? /Esepshot/
«Bul kim, bul ne?»
1. 1642 jyly dúnıe júzinde birinshi ret qosý mashınasyn qurastyrǵan qaı eldiń ǵalymy, ol kim, sol kezde neshe jasta boldy?
Fransýz matımatıgi Blez Paskal on toǵyz jasynda
2. Informatıka degen ne?
Aqparattyq prosesterdi zertteıtin ǵylym ınformatıka dep atalady.
3. Aqparattyq proses degenimiz ne?
Aqparatty saqtaý, óńdeý, jetkizý aqparattyq proses dep atalady
4. Baǵdarlama arqyly basqarylatyn qazirgi kompúterlerge óte uqsas quraldary bar esepteýish mashına qalaı ataldy, jobasy qaı jyly jasaldy?
Analıtıkalyq mashına, 1833 jyly
5. Qazirgi kompúterdiń atasy kim?
Charlz Bebbıdj
6. Qazirgi kezde ár oqýshynyń qolyndaǵy kálkýlátordyń negizin salǵandar kim, qaı eldiń ónertapqyshtary?
Orys ónertapqyshtary P. L. Chebyshev pen V. T. Odner
7. 1694 jyly ataqty nemis matematıgi Leıbnıstiń qurastyrǵan mehanıkalyq esepteý mashınasy qalaı ataldy?
Arıfmometr
8. Burynǵy Keńester Odaǵyndaǵy 1947 - 48 jyldary birinshi EEM - di jasaýǵa basshylyq etken kim, tolyq atalýy qalaı?
Sergeı Alekseevıch Lebedev, MESM /malaıa elektronnaıa schetnaıa mashına/
9. Eń birinshi elektorondy esepteýish mashına qaıda qashan jasalyp, qalaı ataldy, salmaǵy qansha body?
1946 jyly Aqysh - ta Pensılvan ýnıversıtetinde,
ENIAC, salmaǵy 30 tonna
10. 1944 jyly amerıkan matematıgi Govard Aıken qurastyrǵan avtomatty baǵdarlamamen basqarylatyn esepteýish mashına qalaı ataldy, qaıda jasaldy?
MARK - 1, Garvard ýnıversıtetinde
11. Eń alǵashqy baǵdarlamalaýshy kim?
Ada Lavleıs
12. Baıt, bıt degen ne, olardyń ózara qandaı baılanysy bar?
Aqparattyń ólshem birlikteri
8 bıt= 1 baıt
13. Kompúter quramyna kiretin negizgi qurylǵylar?
Júıeli blok, monıtor, prınter, maýs, skaner, modem, pernelik taqta, mýltımedıa kolonkasy
14. Qazirgi derbes kompúterler qaı býynǵa jatady?
IV býynǵa jatady
Sózjumbaq.
Kóldeneńinen:
5. Baǵdarlamamen basqarylatyn analıtıkalyq - mashınanyń avtory.
7. Qosatyn mashınany oılap tapqan adam.
8. Leıbnıstiń mehanıkalyq sanaý mashınasy.
10. EEM - niń II býynynyń elementtik bazasy.
Tiginen:
1. Bizdiń eldegi birinshi EEM.
2. Birinshi elektrondyq kompúter.
3. Grekterdiń ejelgi sanaý quraly.
4. Sanaý – perforasıalyq mashınasyn jaryqqa shyǵarýshy.
6. Kompúter oıyndaryndaǵy dıspleı ekranynda jyljymaly obektilerdi basqaratyn qurylǵy.
9. EEM - niń I býynynyń elementtik bazasy.
Qorytyndy:
Jeńiske jetken topty marapattaý
Sabaqtyń maqsaty: Alǵan bilimderin tıanaqtap bekitý.
Sabaqtyń túri: oıyn
Sabaqtyń kórnektiligi: Dıdaktıkalyq materıaldar jáne bekitý suraqtary. Qońyraýly elektrlik shamdar. Kompúterdiń damý tarıhy taqyrybynda plakattar. Derbes kompúterdiń sýretteri salynǵan plakattar men planshetter
Oıyn bólimderi:
• Suraq - jaýap
• Qupıa jáshik
• “Bul kim, bul ne?”
• Sózjumbaq
Sabaqty ótkizý sharty
- Sabaqty ótkizý úshin oqýshylardy 2 topqa bólemiz;
- top oqýshylarynan 2 esepshi, bir kómekshi saılaımyz.
- árbir toptyń birinshi bolyp jaýap berýge qyzyl jalaýshany kóterý kerek.
- muǵalimde aldyn - ala daıyndalǵan bekitý suraqtary bolady.
- ár suraqtyń durys jaýabyna 1 upaı beriledi jáne taqtaǵa jazylyp ózgertilip otyrady;
- Eki toptan alǵashqy bop 6 upaı jınaǵan top jeńiske jetedi.
ÁR SURAQQA - BİR JAÝAP»
Buryn ótilgen oqý materıalyn eske alý. Suraqqa oılanýǵa tek qana 1 mınýt.
Ár oqýshylardyń belsendiligi men qyzyǵýshylyǵyn, óz betinshe damýyn, oıyn tez arada tujyrymdap aıtýyn da shyńdaı túsedi.
1. EEM - niń damý tarıhy neshe býynǵa bólinedi, olardy ata qandaı jyldar aralyǵy?
I býyn - 1940 - 1955jj/elektrondy shamdar qoldanyldy/
II býyn - 1955 jyldan bastap /jartylaı ótkizgishter - tranzıstorlar qoldanyldy/
III býyn - 1960 - 1970jj deıin /ıntegraldyq sqemalar qoldanyldy/
IV býyn - 1970 jyldan bastap /derbes kompúterler jasaldy/
V býyn -/kádimgi adam tilinde sóıleıtin «jasandy ıntellekt» EEM - deri bolýy kerek/
«1. Suraq - jaýap»
1. 1846 j Bebbıdj mashınasyna programma jazǵan kim?
2. EEM damý tarıhy neshe býynnan turady?
3. 1 - býyn qaı jyly shyqty, elementtik bazasy ne?
4. 2 - býyn qaı jyly shyqty, elementtik bazasy ne?
5. 3 - býyn qaı jyly shyqty, elementtik bazasy ne?
6. 4 - býyn qaı jyly shyqty, elementtik bazasy ne?
7. Aqparattyń túrleri?
8. Engizý qurylǵylaryna ne jatady?
9. Shyǵarý qurylǵylaryna ne jatady?
10. Este saqtaý qurylǵylaryna ne jatady?
11. Aqparatty óńdeý qurylǵylaryna ne jatady?
12. EEM - niń jalpy jady qansha túrge bólinedi?
13. Syrtqy jadyna ne jatady?
14. İshki jadyna ne jatady?
15. Faıl degenimiz ne?
16. Prınterlerdiń túrleri
17. ET kabınetinde óz betinshe jumys jasaıtyn oqýshy qandaı erejeni tolyǵymen meńgerýi tıis?
18. Kózben monıtordyń ara qashyqtyǵy neshe sm bolýy qajet?
«Qupıa jáshik»
Bul quraldyń jasy 2000 - 5000 jyldar shamasy. Bul quraldy grekter men Batys Eýropalyqtar «abak», qytaılyqtar «sýanpan», japondyqtar «serobán» dep ataǵan.
Jáshiktiń ishinde qandaı qural bar? /Esepshot/
«Bul kim, bul ne?»
1. 1642 jyly dúnıe júzinde birinshi ret qosý mashınasyn qurastyrǵan qaı eldiń ǵalymy, ol kim, sol kezde neshe jasta boldy?
Fransýz matımatıgi Blez Paskal on toǵyz jasynda
2. Informatıka degen ne?
Aqparattyq prosesterdi zertteıtin ǵylym ınformatıka dep atalady.
3. Aqparattyq proses degenimiz ne?
Aqparatty saqtaý, óńdeý, jetkizý aqparattyq proses dep atalady
4. Baǵdarlama arqyly basqarylatyn qazirgi kompúterlerge óte uqsas quraldary bar esepteýish mashına qalaı ataldy, jobasy qaı jyly jasaldy?
Analıtıkalyq mashına, 1833 jyly
5. Qazirgi kompúterdiń atasy kim?
Charlz Bebbıdj
6. Qazirgi kezde ár oqýshynyń qolyndaǵy kálkýlátordyń negizin salǵandar kim, qaı eldiń ónertapqyshtary?
Orys ónertapqyshtary P. L. Chebyshev pen V. T. Odner
7. 1694 jyly ataqty nemis matematıgi Leıbnıstiń qurastyrǵan mehanıkalyq esepteý mashınasy qalaı ataldy?
Arıfmometr
8. Burynǵy Keńester Odaǵyndaǵy 1947 - 48 jyldary birinshi EEM - di jasaýǵa basshylyq etken kim, tolyq atalýy qalaı?
Sergeı Alekseevıch Lebedev, MESM /malaıa elektronnaıa schetnaıa mashına/
9. Eń birinshi elektorondy esepteýish mashına qaıda qashan jasalyp, qalaı ataldy, salmaǵy qansha body?
1946 jyly Aqysh - ta Pensılvan ýnıversıtetinde,
ENIAC, salmaǵy 30 tonna
10. 1944 jyly amerıkan matematıgi Govard Aıken qurastyrǵan avtomatty baǵdarlamamen basqarylatyn esepteýish mashına qalaı ataldy, qaıda jasaldy?
MARK - 1, Garvard ýnıversıtetinde
11. Eń alǵashqy baǵdarlamalaýshy kim?
Ada Lavleıs
12. Baıt, bıt degen ne, olardyń ózara qandaı baılanysy bar?
Aqparattyń ólshem birlikteri
8 bıt= 1 baıt
13. Kompúter quramyna kiretin negizgi qurylǵylar?
Júıeli blok, monıtor, prınter, maýs, skaner, modem, pernelik taqta, mýltımedıa kolonkasy
14. Qazirgi derbes kompúterler qaı býynǵa jatady?
IV býynǵa jatady
Sózjumbaq.
Kóldeneńinen:
5. Baǵdarlamamen basqarylatyn analıtıkalyq - mashınanyń avtory.
7. Qosatyn mashınany oılap tapqan adam.
8. Leıbnıstiń mehanıkalyq sanaý mashınasy.
10. EEM - niń II býynynyń elementtik bazasy.
Tiginen:
1. Bizdiń eldegi birinshi EEM.
2. Birinshi elektrondyq kompúter.
3. Grekterdiń ejelgi sanaý quraly.
4. Sanaý – perforasıalyq mashınasyn jaryqqa shyǵarýshy.
6. Kompúter oıyndaryndaǵy dıspleı ekranynda jyljymaly obektilerdi basqaratyn qurylǵy.
9. EEM - niń I býynynyń elementtik bazasy.
Qorytyndy:
Jeńiske jetken topty marapattaý
You Might Also Like
-
Sabaq taqyryby: Ulttyq bas kıimderdiń oıý – órnekteri
