InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: Bilimdi tıanaqtaý
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Oqýshylardyń bilim - bilik daǵdylaryn tekserý. Sózdik qoryn molaıtý, óz pikirin senimdi aıtýǵa ortaǵa sala bilýge úıretý.
Damytýshylyq: Shapshań oılaý qabiletin damytý. Shyǵarmashylyq qabiletin damytýǵa múmkindik berý.
Tárbıelik: Ekologıalyq tárbıe berý.
Sabaqtyń túri: qaıtalaý, pysyqtaý, ekologıalyq ertegi sabaq
Sabaqtyń kórnekiligi: sýretter, qıma áripter, tabıǵat kórinisi, qustar sýreti..
Sabaqta qoldanylatyn ádis – tásilder: áńgimelesý, túsindirý, oıyn, suraq – jaýap.

Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi:
1. Oqýshylardyń nazaryn sabaqqa aýdarý.

2. Psıhologıalyq daıyndyq.
Men aqyldymyn. Qıyndyqtan qoryqpaımyn. Men jaspyn, qandaı ádemimin. Men uzaq ómir súremin. Meniń qolymnan kóptegen jaqsylyq keledi. Men barlyq týystarymdy jaqsy kóremin.
3. Qyzyǵýshylyqty oıatý. Sýretpen jumys.
- Káne balalar, myna sýretterge nazar aýdaraıyq.
1 slaıd.
- Nelerdi kórip tursyńdar? (ańdar, qustar)
- Osy ańdar men qustardyń attaryn aıtaıyqshy. (qasqyr, túlki, qoıan, torǵaı, aqqý, tıin)
- Bular qaıda meken etedi?
(orman, toǵaıda meken etedi)

2. Jańa sabaq.
- Balalar, búgin biz ana tili páni boıynsha ekologıalyq ertegi sabaǵyn ótkizemiz.
- Qazir dápterlerińdi ashyp, búgingi kún men aıdy jazyńdar. (oqýshylar jazady)
- Endi ertegini tyńdańdar.
- Erte – erte ertede japan túzde sırek qalǵan ormannyń ishinde bir toqyldaq ómir súripti. Ol tańnyń atysy, kúnniń batysy aǵashtardy tumsyǵymen shoqyp toqyldatýmen bolypty. Qatty dybystan meńzeń bolyp bastary aýyrǵan ormandaǵy ańdar men aǵashtar toqyldaqty ormannan qýyp jiberipti. Toqyldaq ketip biraz kún ótken soń, ormandaǵy aǵashtardyń dińderine qurt – qumyrsqa túsip, shirı bastaıdy. Qurt aýrýyna shaldyqqan aǵashtar kúni – túni kómek surap zarlaı beredi eken. Onyń daýysyn estip bir kúni kógershin ushyp keledi. Mán jaıdy túsingen soń, men dárigerdiń kim ekenin bilmeımin, degenmen izdep keleıin dep usha jóneledi.
Muǵalim:
- Balalar aǵashtarǵa senderdiń kómekteskileriń kele me?
Balalardyń jaýaby:
Muǵalim:
- Olaı bolsa, kógershinmen birge dáriger izdep jolǵa shyǵaıyq. Aldymen myna suraqtarǵa jaýap berińder.
Suraqtar:
1. Qazaq tilinde neshe dybys, neshe árip bar? 40 dybys, 42 árip
2. Dybys degenimiz ne? Árip degenimiz ne? Dybysty estımiz, aıtamyz, áripti kóremiz, jazamyz.
2 slaıd
Taqtada shashylǵan áripter, qyzyl jáne kók tústi.
- Myna dybystarǵa qarap ne aıtasyńdar? (qyzyl tústiler daýysty, kók tústiler daýyssyz)
- Dybystar ekige bólinedi
- Biz dybystardan nelerdi quraımyz? (býyndar, sózder)

Oıyn. Shashylǵan áripterden, býyndardan sózder qurý, jazý.
A – na, a – ta, sha - na, ba - la, qo - ıan, da – la.
Muǵalim: Ertegimizdi ári qaraı jalǵastyraıyq. Kógershin odan ári ushyp ketedi. Qalyń toǵaıdyń qasyna kelgende quıqyljyta án salyp otyrǵan bulbuldy kóredi. Ol bulbuldan aǵashtarǵa kómektesýin ótinedi.
- Keshir, Kógershin men úshin áýre bolma. Meniń qolym tımeıdi. Meniń ánimdi toǵaıdaǵy ańdar, qustar túgili adamdar da jaqsy kóredi. Men úshin adamdardan kómek sura,- deıdi. Olaı bolsa bulbuldyń tilegin oryndap bir serigip alaıyq.

Sergitý sáti:
Uzyn murtty qumyrsqa,
Kele jatyp jumysqa,
Aldy dopty qolyna,
Qoıdy dopty aldyna,
Alǵa qarady, artqa qarady,
Úlken taý dep oılady.
- Endi tapsyrmalardy oryndaıyq.
1 - tapsyrma: sýret boıynsha sózdi býynǵa bólý, dybystyq taldaý jasaý.
3 slaıd.
(Al – ma, eki býyn, 4 dybys, 4 árip)
2 - tapsyrma – osy sózdi qatystyryp sóılem qurastyrý.
4 slaıd. Aqqý.
Muǵalim: Ári qaraı ertegimizdi jalǵastyraıyq.
- Kógershin ilgeri qaraı ushyp ketedi. Aıdyn kólde sylanyp, júzip júrgen aqqýǵa keledi. Oǵan da aǵashtardy «Emdeı gór» dep ótinish aıtady.
Sonda aqqý:
- Men qasıetti kıeli quspyn ǵoı. Men bul jerden kete almaımyn. Maǵan kóp qustar keledi, aqyl – keńes suraıdy. Osy toǵaıda únsiz – kúısiz, jumyssyz júrgen qustar bar, sen solardyń bireýin taýyp ótinish aıt. Múmkin solardyń bireýi saǵan ilesip, aǵashtardy emdep qalar,- deıdi.
- Káne kógershinge ilesip myna tapsyrmany oryndaıyq.
4 slaıd. «Uıqasyn tap» oıyny.
1. Ózinshe noıan,
Qorqaq kim? (qoıan)
2. Almastan tynym,
Shabady... (qulyn)
3. Bata almas túlki,
Ústi tiken... (kirpi)
4. Aıbat sheger alystan,
Ań patshasy... (arystan)
2 - tapsyrma: jańyltpash aıtý.
Muǵalim: Kógershin aqqýdyń aqylyn tyńdap, ormandy aralaıdy. Onda bos júrgen qustardyń ishinen bir qusqa kez bolady. Ol qus kógershinniń tilegin oryndap, ormanǵa kelip, aǵashtardy qurt aýrýlarynan jazǵan eken deıdi.
Problemalyq suraq:
- Ol qandaı qus bolýy múmkin, sender qalaı oılaısyndar?
- Balalardyń jaýaby: (toqyldaq)
6 slaıd. Toqyldaqtyń sýreti.
Muǵalim: - Durys aıttyńdar, bul toqyldaq eken.

Sergitý sáti:
Ormannyń biz emshisimiz,
Toq - toq - toq.
Qurt bitkendi joq etemiz,
Joq. Joq. Joq
Toq - toq - toq.
Problemalyq suraq
- Olaı bolsa, búgingi ertegimizge qandaı taqyryp nemese at qoıasyńdar?
Balalardyń jaýaby:
«Toqyldaq - orman dárigeri»
Muǵalim:
- Mine, balalar aqymaq aǵashtar toqyldaqtyń paıdasyn túsinbeı ormannan qýyp jiberip, ózderi quryp kete jazdady. Toqyldaqtyń keshirimdi, aqyldylyǵynyń arqasynda aǵashtar qurt aýrýynan qulan – taza aıyqty qazir orman jaıqalyp ósip tur deıdi.
7 slaıd. Taqtaǵa gúldengen ormannyń sýreti shyǵady.

6. Sabaqty qorytý.
- Jasyl aǵash, gúldengen ósimdikterdiń paıdasy zor ekenin kúrde aıtyp júremiz. Endeshe biz tabıǵatty únemi qorǵaýymyz kerek.

7. Sabaqty bekitý.
- Balalar, búgingi sabaqta qandaı ertegimen tanystyq?
- Ertegi unady ma, nesimen unady?
- Toqyldaq qusynyń zıany bar ma eken?
- Endeshe biz tabıǵatty únemi qorǵap zıan keltirmeýimiz kerek.
- Búgin sabaq osymen aıaqtaldy.
8. Sabaqqa jaqsy qatysqan balalardy madaqtaý.

Soltústik Qazaqstan oblysy, Aqjar aýdany,
Talshyq orta mektebiniń bastaýysh synyp muǵalimi
Aýtalıpova Gýlnáz Kapsalámqyzy