Dinı uıymdardyń qaıyrymdylyq qyzmeti
Dintaný jáne mádenıetaný kafedrasy
«Dintaný» mamandyǵynyń
4 kýrs stýdenti Kýtlymýratova J.M
Jetekshi aǵa oqytýshy Týngatova.Ý.A
www.kaznu.kz
Sońǵy on jylda Qazaqstanda saıası áleýmettik jáne ıdeologıalyq sıpattaǵy ózgerister jetkilikti boldy, bul óz kezeginde áleýmettik jaǵdaıdyń jaqsarýyna, sodan keıin onyń turaqsyzdanýyna ákeldi. Qalaı bolǵanda da, qazirgi Qazaqstan memleket júrgizip jatqan áleýmettik reformalar jolyna túskenin atap ótýge bolady. Biraq bul reformalardyń barysyn qoldaýda jáne jalpy áleýmettik memleketti qalyptastyrýda ár túrli uıymdardyń jáne jeke tulǵalardyń qaıyrymdylyq qyzmeti mańyzdy ról atqarady. Qaıyrymdylyq - memleket, uıym jáne jeke tulǵalar beretin meıirimdilik pen basqalarǵa jaqsylyq jasaýǵa degen umtylysqa negizdelgen kedeılerge óteýsiz materıaldyq kómek retinde túsiniledi. Búgingi tańda dinı uıymdardyń qaıyrymdylyq qyzmeti úlken qyzyǵýshylyq týdyrady, óıtkeni bul qyzmet tek materıaldyq ǵana emes, sonymen birge barlyq muqtaj adamdarǵa rýhanı kómek bolyp tabylady, bul ıdeologıalyq turaqsyz qoǵamda úlken mańyzǵa ıe. Kóbinese qazirgi qoǵamdaǵy dinı uıymdardyń kez-kelgen basqa qyzmeti zańmen de, moraldyq-etıkalyq kózqarastarmen de maquldanbaıdy. Keıde ol tipti qasıetti mátinderde naqty bekitilmeıdi, tek osy uıymdardyń kóshbasshylarynyń jeke dúnıetanymdyq kózqarastaryna nemese ilimdi naqty túsindirýge negizdelgen. Mundaı qyzmet kóbinese destrýktıvti bolyp tabylady. Zertteýshiler qazirgi dinı konfesıalardyń basym kópshiligi qaıyrymdylyqqa jetkilikti túrde bólingen jalpyadamzattyq qundylyqtardy ýaǵyzdaıtynyn atap ótti. Dinı uıymdardyń qaıyrymdylyq qyzmetiniń aspektileri qasıetti mátinderde, azamattyq jáne dinı zańdarda bekitilgen. Dinı uıymnyń qaıyrymdylyq qyzmetiniń qarqyndylyǵy árbir dinı ilimniń negizinde jatqan áleýmettik tujyrymdamanyń kúshin kórsetedi.
Dinı uıymdardyń qaıyrymdylyq qyzmetin memlekettik retteýdiń negizi- "Dinı qyzmet jáne dinı birlestikter týraly" Zańǵa jáne "qaıyrymdylyq týraly" Qazaqstan Respýblıkasy Zańynyń 6 - babyna sáıkes memlekettiń qaıyrymdylyq sýbektileriniń isterine, al qaıyrymdylyq sýbektileriniń memleket isterine zańsyz aralasýyna, olarǵa memlekettik organdardyń fýnksıalaryn júkteýge jol berilmeıdi.
Dinı qyzmet jáne dinı birlestikter týraly zańnyń 10 babyna sáıkes:
1. Dinı birlestikter qaıyrymdylyqty júzege asyrýǵa jáne qaıyrymdylyq uıymdaryn ashýǵa quqyly.
2. Qaıyrymdylyqty júzege asyrý kezinde dinı qyzmetke tartý maqsatynda Qazaqstan Respýblıkasy azamattarynyń, sheteldikter men azamattyǵy joq adamdardyń materıaldyq táýeldiligin (muqtajdyǵyn) paıdalanýǵa jol berilmeıdi.
3. Erikti qaıyrmaldyqtarǵa júginetin dinı birlestikter Qazaqstan Respýblıkasynyń qylmystyq jolmen alynǵan kiristerdi zańdastyrýǵa (jylystatýǵa) jáne terorızmdi qarjylandyrýǵa qarsy is-qımyl týraly zańnamasynda belgilengen talaptardy saqtaýǵa mindetti.
Dinı uıymdardyń qaıyrymdylyq qyzmetiniń birneshe qarama-qaıshy sátterin atap ótken jón, degenmen bul qoǵam úshin oń bolyp sanalady. Sondyqtan búginde qalyptasqan jaǵdaıda dinı uıymdardyń kómegin qabyldap, olardy kómek kórsetýge shaqyrǵan jón. Biraq munda siz kelesi máselege tap bolýyńyz múmkin. Áleýmettik qorǵaý obektisi negizinen halyqtyń osal toptary bolyp tabylady jáne olar materıaldyq jaǵynan ǵana emes, psıhologıalyq turǵydan da osal. Ómirlik qıyn jaǵdaıǵa tap bolǵan adamdar, áıelder, balalar, qarttar totalıtarlyq sektalar men destrýktıvti dinı kúltterdiń jıi qurbandary bolyp tabylady. Kez-kelgen dinı uıymnyń maqsaty tikeleı nemese janama túrde adepter sanyn kóbeıtý dep eseptesek, qaıyrymdylyq kómek retinde eń qolaıly jaǵdaı kórinbeýi múmkin. Mundaı oqıǵalardy boldyrmaý úshin dintaný saraptamasy kezeńinde dinı uıymdarǵa nazar aýdarý kerek.