InfoHub Logo

Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıteti
“Fılosofıa jáne saıasattaný” fakúlteti
“Dintaný jáne mádenıettaný” kafedrasy
Dintaný mamandyǵy 4-kýrs Amanjolova Arýjan 
Jetekshi: QazUÝ aǵa oqytýshysy Týngatova U.A.
 
Qazirgi álemde mádenıetti, tarıhty jáne áleýmettik prosesterdi jaqsyraq túsinýge múmkindik beretin dintanýlyq bilim qoǵam úshin mańyzdy ról atqarady. Dintanýlyq bilim – dúnıe júzindegi dinderdi, olardyń ilimderin, amaldaryn, tarıhyn jáne qoǵamǵa áserin zertteıtin ǵylym. Osy ǵylymnyń arqasynda ártúrli dinderdi zertteýge, olardyń ilimderi men amaldaryn salystyrýǵa, ártúrli senimderdiń negizgi kózqarastary men dogmalaryn túsinýge bolady.

Qazirgi orys qoǵamynda dintanýlyq bilimniń is júzinde júzege asýy 2012 jyldan bastaldy. Ol jyly jalpy bilim beretin mektepterde ORKSM pándik baǵyty engizilip, joǵary attestasıalyq komısıanyń ǵylymı mamandyǵy retinde teologıa boıynsha dısertasıalar qorǵaýmen joǵary bilim men joǵary oqý ornynan keıingi bilim deńgeıine kóshýmen bilim berý júıeli sıpat aldy. 

Reseıde dintanýlyq bilimdi zertteý mańyzdy, óıtkeni bul elde úlken dinı jáne mádenı ártúrlilik bar. Reseıde kúrdeli jáne qyzyqty mádenı landshaftty quraıtyn ártúrli dinı birlestikter men nanymdar qatar ómir súredi.

Dintanýdy oqý osy aıyrmashylyqtar men erekshelikter týraly túsinik alýǵa ǵana emes, sonymen qatar bilim men ǵylymnan saıasat pen dıplomatıaǵa deıingi qyzmettiń ártúrli salalarynda paıdaly bolatyn biregeı bilim men quzyretterdi alýǵa múmkindik beredi. Sonymen qatar, dintaný gýmanıtarlyq bilim men dúnıetanymdy qalyptastyrýdyń mańyzdy quralyna aınalýda. Sondyqtan Reseı ýnıversıtetterinde dintaný mamandyǵyn tańdaý tabysty mansap pen qyzyqty ómirdiń kilti. 

Reseıdegi dintanýlyq bilimdi beretin úzdik ýnıversıtetter:

Sankt-Peterbýrg teologıalyq akademıasy - Reseıdegi eń kóne jáne eń qurmetti dinı oqý oryndarynyń biri.  Ol stýdentterge pravoslavıeniń, sondaı-aq basqa da álemdik dinderdiń tarıhy men doktrınasyn tereń meńgerýge múmkindik beretin dintaný baǵdarlamalaryn usynady.

Reseı memlekettik gýmanıtarlyq ýnıversıteti (RGGÝ) eldegi jetekshi gýmanıtarlyq ýnıversıtetterdiń biri bolyp tabylady. Reseı memlekettik gýmanıtarlyq ýnıversıtetiniń dintaný kafedrasy tarıhty, fılosofıany, din sosıologıasyn jáne basqa da kóptegen aspektilerdi zertteýdi qamtıtyn keshendi baǵdarlamany usynady.

Máskeý teologıalyq akademıasy - stýdentter dintaný boıynsha bilim ala alatyn taǵy bir bedeldi pravoslavıelik oqý orny. Akademıa bakalavrıat pen magıstratýra baǵdarlamalaryn usynady.

Baýman teologıalyq semınarıasy – rýhanı jáne zaıyrly bilimdi biriktiretin biregeı oqý orny. Semınarıadaǵy dintaný baǵdarlamasy pravoslavıelik dástúrge negizdelgen, biraq basqa dinderdi de zertteýdi úıretedi. 

Bul ýnıversıtetterdiń árqaısysy ózinshe erekshe. 

Reseıde dintaný fakúltetine túsý úshin, ádette, orys tili jáne qoǵamtaný (tarıh, qoǵamtaný) pánderinen biryńǵaı memlekettik emtıhan tapsyrý qajet.  Keıbir ýnıversıtetter shet tilinen biryńǵaı memlekettik emtıhandy tapsyrýdy talap etýi múmkin. Degenmen, bul ár ýnıversıtette ártúrli bolýy múmkin, sondyqtan árqashan oqý oryndarynyń resmı veb-saıttaryn aldyn ala tekserip nemese qabyldaý komısıasyna tikeleı habarlasqan jón.

Keıbir ýnıversıtetterde dintaný fakúltetine túsý úshin qosymsha talaptar bolýy múmkin. Bul suhbatty, belgili bir taqyryp boıynsha esse jazýdy nemese tipti arnaıy ishki emtıhandy tapsyrýdy qamtýy múmkin.  Dintaný mamandyǵyna túsetin stýdentterge, ádette, álemdegi negizgi dinder týraly negizgi bilimge ıe bolý usynylady.

Qorytyndylaı kele, Reseı-kópultty ǵana emes, sonymen birge kóp konfesıaly el. Ár túrli dinderdiń ókilderi  qatar ómir súredi jáne ózara árekettesedi. Sondaı-aq, dinı máseleler halyqaralyq arenada úlken mańyzǵa ıe. "Dintaný" mamandyǵy negizinen teologıalyq emes, zaıyrly ǵylym bolyp tabylady. Ol keń erýdısıany, orys jáne álemdik mádenıetti bilýdi talap etedi. Stýdentter álemdik dinderdi, olardyń paıda bolý tarıhyn jáne qazirgi ómirdegi ornyn zertteıdi. Bul tek mádenı ǵana emes, sonymen qatar áleýmettik-ekonomıkalyq, saıası jáne tipti quqyqtyq aspekt týraly baıandaıdy.

---