InfoHub Logo

Arqada Altynbek degen batyrdyń asy bolyp úsh júzdiń balasyna túgel saýyn aıtypty. Asqa jora-joldastarymen Ótegen de keledi. Ol aldymen «hanǵa sálem bereıin» dep Abylaı otyrǵan úıge burylady. Han alty qanat aq úıde toqsan toǵyz bımen áńgime-dúken quryp otyr eken. Úı syrtynan at ústinde turyp tyńdasa, Abylaı:

— Bılerim, dúnıedegi qazyna ne? — dep surapty.

Bılerdiń bireýi: «Qazyna — qoradaǵy qoı, óristegi jylqy» dese, endi bireýleri: «altyn, kúmis, asyl tas — taýsylmas qazyna» deıdi.

Abylaı bılerdiń sózine razy bolmaı, basyn shaıqaıdy.

Bıler Abylaıǵa: «Taqsyr, sózińizdiń jaýabyn taba almadyq, sheshýin ózińiz aıtyńyz», — deıdi.

Osy kezde Ótegen at ústinde turyp:

— Ýa, sóıles, — deıdi.

— Sóıleseń, sóıle, — dep shýyldaıdy úıde otyrǵan bıler. Sonda Ótegen:

— Aýzyn býǵan toqsan toǵyz ógiz joǵaltyp júrmin, — depti.

Abylaı Ótegen batyrdyń daýsynan tanyp:

— Mynaý uly júzdegi Ótegen batyr ǵoı. Attan túsirip, úıge kirgizińder, — deıdi de bılerge: — shýyldamaı tynysh otyryńdar, onyń aýzyn býǵan toqsan toǵyz ógiz degeni — sendersińder. Jańaǵy dúnıedegi qazyna ne degen sózdiń sheshýin endi Ótegennen suraıyq, — deıdi.

Ótegen úıge kirgen soń Abylaı oń jaǵynan oryn beredi de:

— Batyr, estigen sózińniń sheshýin óziń aıtshy, — deıdi. Ótegen sonda oıly kózben otyrǵan topty sholyp shyǵyp:

— Qoı jınasań, qorada, úı jınasań, túıede, túıe jınasań, qıada qalady. Jylqy jınasań, dabylmen aıdaýǵa ketedi, ysqyrsa, jaýdiki boldy. Dúnıedegi taýsylmas qazyna halyq bolady, — degen eken.

Osyny aıtyp bolǵan soń Ótegen basyndaǵy bórkin sheship, qasyna qoıady. Abylaı da bórkin alyp, Ótegenniń bórkiniń ústine kıgizip qoıady. Bórikke bórik kıilgen soń, Ótegen batyr eki bórikti qabattap ustap:

— Koryqpa, bórkim, qoryqpa! İshi joq dep, ishtep berdi. Tysy joq dep, tystap berdi bul hanyń. Han bergenin qaıtyp alsa, bolady, qara bergenin qaıtyp alsa, bala bolady, — dep eki bórikti qabattap basyna kıip alypty.

---