Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 3 apta buryn)
Ekssýdatıvti plevrıt

Ekssýdatıvti plevrıttiń, ıaǵnı ókpe qabynyń jalqaqty qabynýynyń, týyndaý sebepteri qurǵaq plevrıtke uqsas keledi. Shamamen 90 paıyz jaǵdaıda onyń paıda bolýyna týberkýlez sebepshi. Taǵy bir eskeretin jaıt, aýrýdyń belgileri arasynda eń aldymen ókpe isigi saldarynan paıda bolatyn aýrýlarǵa erekshe nazar aýdarý qajet. Ekssýdatıvti plevrıt jaǵdaıynda ókpe qaby qýysynan birneshe kýb santımetrden bastap, birneshe lıtrge deıin (shamamen 5-6 l) suıyqtyq (ókpe qaby jalqyǵy) bólinedi. Al ókpe qaby qýysyna jınalǵan suıyqtyq kóleminiń ókpe qabynyń shamaly zaqymdanýyna sáıkes kelmeýi túsiniksizdeý jaıt. Bul, bálkim, ekssýdatıvti plevrıtti alergıalyq jaýaptyń órshitip jiberetindiginen bolsa kerek.

Belgileri

Bastapqy satysynda naýqas kókireginiń qysyp aýyratyndyǵyna shaǵymdanady, biraq keıinirek bul qysym ókpe qaby japyraqshalarynyń arasy ashylýy saldarynan azaıady.

Jótel alǵashynda ylǵaldy bolyp keledi de jalqyq paıda bolǵannan keıin joǵalady.

Tynys alýdyń qıyndaýy keńtaralǵan belgileriniń biri. Bastapqy kezde aýyrsyný paıda bolyp, keıin ókpe qaby suıyqtyǵy saldarynan ókpeniń tynys alýshy aýmaǵynyń azaıýy sebepti aýrý odan ári damı túsedi. Alǵashynda paıda bolǵan kúshti aýyrsyný kezinde emdelýshi bir búıiri qysyp aýyratyndyqtan, ekinshi búıirine aýdarylyp jatady, bul kezde ókpe qaby qýysyna suıyqtyq molynan jınalyp, ókpeniń saý jaǵy kedergisiz keńeıýi úshin naýqas aýyrǵan búıirine qaraı jatýǵa májbúr bolady.

Eger jalqyq tynys alý men qan aınalymyn qıyndatatyndaı dárejede jınalsa, pasıent qınalmaı tynys alý úshin tiktelip otyrýǵa nemese tik turýǵa yńǵaılanady.

Mundaı qysylý jaǵdaıy turaqty qaıtalanyp, aýrýdyń aýyrlyǵy men merziminiń uzaqtyǵyna baılanysty kúshti qubylyp turady. Ókpe qaby suıyqtyǵynyń kólemi eń joǵarǵy shekke jetkende dene qyzýy kóterilip, al birtindep sorylyp, azaıǵan kezde tómendeıdi.

Naqtama

Naqtama aýrýǵa tán kóptegen belgilerdi anyqtaýda jeńildik týǵyzady, biraq durys boljam jasaý jáne ońtaıly emdeý sharalaryn tańdaý úshin ekssýdatıvti plevrıttiń sebepterin tanyp-bilýge nazar aýdarý kerek. Sondyqtan ekssýdatıvtiń fızıkalyq, hımıalyq, sıtologıalyq jáne bakterıalyq qasıetterin zertteý asa qajet. Ol úshin ókpe qabyna pýnksıa jasap, qabynǵan jerinen shamaly ókpe qaby suıyqtyǵyn alady.  Bul pýnksıa (torakosentez) jergilikti narkoz jáne arnaıy ıne arqyly jasalady.

Fızıkalyq zertteý (salystyrmaly tyǵyzdyǵy, albýmınniń bolýy) suıyqtyqtyń sıpatyn ıaǵnı ekssýdatıvti me álde transsýdatıvti me, sol jaǵyn anyqtaıdy. Transsýdatqa nárýyzdyń, erıtrosıttiń jáne leıkosıttiń óte az bolýy, sondaı-aq ókpe qaby shyryshty qabyǵynyń qandaı da bir dárejede ózgerýi tán. Mundaı zertteý óte mańyzdy, óıtkeni ekssýdat tek ókpe qaby qabynǵan jaǵdaıda ǵana paıda bolady, al transsýdat bolsa qabynbaǵan aýrýdyń nátıjesi bolyp tabylady.

Hımıalyq taldaý arqyly maı nemese holesterın sıaqty belgili sýbstansıalar anyqtalady.

Sıtologıalyq zertteý ókpe suıyqtyǵy anyqtalyp, Papanıkol boıynsha boıalǵannan keıin mıkroskop arqyly júrgiziledi jáne bolýy múmkin korpýskýlárlyq bólshekter anyqtalady, bul isikten týyndaıtyn plevrıt jaǵdaıynda erekshe mańyzdy. Jáne, aqyr aıaǵynda, bakterıologıalyq zertteý arqyly bakterıalyq floranyń dárige jaýabyn, belgilerin jáne túrin anyqtaıdy.

Emi

Emdeýdiń durys jolyn tańdaý óte mańyzdy. Eger jalqyq tolyq sorylyp ketse, onda ókpe qaıtadan tolyq keńeıedi, ókpe qaby tegistelip, tynys joldarynda zaqymdanǵan jer qalmaıdy.

Biraq kóp jaǵdaılarda fıbrındik torsha ókpe qaby japyraqshalaryn jabystyryp, ókpe qabynyń fıbrındik nyǵyzdanýyna, kókirek qýysy qabyrǵasynyń jıyrylýyna nemese ókpe qaby qaltalarynyń paıda bolýyna alyp keledi.

Tynys alýǵa keri áser etetindigi aıqyn: ókpe qaby japyraqshalary budan bylaı kedergisiz qozǵala almaıdy, osynyń saldarynan ásirese jappaı jabysý jaǵdaıynda ókpe tolyq keńeıe almaıdy, ókpedegi aýa aınalymy kúshti shekteledi. Sondyqtan aýrýdan týyndaıtyn turaqty ózgeristerdiń aldyn alý úshin durys emdi múmkindiginshe erte bastaǵan jón.

Tósek rejımin saqtaýmen birge aýyrsynýdy basatyn em-sharalar da óte mańyzdy. Aýyrsynýdy kún saıyn úsh-tórt ret 0,5 g asetılsalısıl qyshqylyn (aspırın) qabyldaý arqyly basýǵa bolady.

Ekssýdatıvti plevrıtke týberkýlez, ókpe qabynýy jáne t.b. bastapqy aýrýlardan keıin em jasalady. Torakosentez arqyly ekssýdatıvti birneshe ret joıý pasıenttiń jaǵdaıyn jaqsartyp, emdelý merzimin qyskartady.

S.Izgalıeva, terapevt-dáriger


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama